Οι κινητοποιήσεις των γιατρών του ΙΚΑ, ένα μήνα μετά την έναρξη της απεργίας και ύστερα από την απόφαση της κυβέρνησης να την ποινικοποιήσει, βρίσκονται σε μια νέα φάση, ίσως την πιο κρίσιμη και αποφασιστική της κλιμάκωσής τους. Οι γιατροί υποχρεωθήκαμε να γυρίσουμε στις δουλιές μας. Γυρίσαμε όμως με αξιοπρέπεια, σίγουροι ότι έχουμε ήδη κερδίσει αρκετά και ότι ο αγώνας συνεχίζεται.

Τα ποσοστά συμμετοχής στην απεργία κυμάνθηκαν γύρω στο 90%. Ιδιαίτερα στην Αττική υπήρξαν και μια σειρά από άλλες κινητοποιήσεις, που ενίσχυσαν την ενότητα δράσης των γιατρών, έφεραν το πρόβλημα στην επιφάνεια και άνοιξαν δρόμους επικοινωνίας με τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους.

Κανείς δεν αμφιβάλει σήμερα ότι η παραπομπή της απεργίας στα δικαστήρια και η κήρυξή της ως παράνομης, έγινε ύστερα από τη σύσκεψη του πρωθυπουργού με τους υπουργούς Υγείας, Εργασίας και το διοικητή του ΙΚΑ, πράγμα που υποδηλώνει και τον πολιτικό χαρακτήρα της απόφασης.

Υστερα απ' αυτό έχουμε νέα κλιμάκωση του αγώνα.

Οι αιτίες που οδήγησαν τους γιατρούς του Ιδρύματος στον αγώνα, στον μοναδικό σίγουρο και αναντικατάστατο δρόμο κάθε εργαζόμενου, είναι:

α) Η νεοφιλελεύθερη κυβερνητική πολιτική για την Υγεία και την Ασφάλιση. Ιδιαίτερα οι ανατροπές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), που οδηγούν στην ακόμα μεγαλύτερη υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς τους ασφαλισμένους. Οι ανατροπές των εργασιακών σχέσεων των γιατρών και η προοπτική της απόλυσης αρκετών από τους συμβασιούχους.

β) Η αδιαλλαξία και ο εμπαιγμός της κυβέρνησης με το να μην αναλαμβάνει κανένα από τα συναρμόδια υπουργεία (Εργασίας και Υγείας) την ευθύνη για την επίλυση των αιτημάτων πριν και κατά τη διάρκεια της απεργίας.

Στην πορεία ο αυταρχισμός, η βία και η ποινικοποίηση της απεργίας αποκάλυψαν, στα μάτια και των πλέον δύσπιστων, το στόχο της κυβερνητικής πολιτικής, και ότι είναι ανάγκη να αντιπαλευτεί συνολικά και ενιαία.

Πράγματι οι ανατροπές στην Υγεία, που είναι επιλογές της ΕΕ και της κυβέρνησης, άρχισαν, ύστερα από τα δημόσια νοσοκομεία, να ταρακουνούν και τα θεμέλια του ΙΚΑ.

Με τα νομοσχέδια που είδαν το φως της δημοσιότητας για τον Οργανισμό Διαχείρισης Πόρων Υγείας (ΟΔΙΠΥ) και την ΠΦΥ επιχειρείται:

• Το χτύπημα του δημόσιου χαρακτήρα του συστήματος Υγείας και μέσω της μείωσης των κρατικών δαπανών για την Υγεία. Επιχειρείται μεγαλύτερη μετακύληση των δαπανών για την υγεία από τον κρατικό προϋπολογισμό στα ασφαλιστικά ταμεία και έμμεσα ή και άμεσα στους ίδιους τους εργαζόμενους.
• Η ιδιωτικοποίηση της ΠΦΥ και του ΙΚΑ με διάφορους τρόπους π.χ. με την εκχώρηση υπηρεσιών σε ιδιωτικές επιχειρήσεις.
• Η καταλήστευση των χρημάτων και της περιουσίας των Ασφαλιστικών Ταμείων, η μείωση των παροχών προς τους ασφαλισμένους και η βίαιη ενοποίησή τους με τον ΟΔΙΠΥ.
• Η κατάργηση της μονιμότητας και η αλλαγή των εργασιακών σχέσεων των γιατρών και των άλλων εργαζομένων. Η εφαρμογή του απαράδεκτου καθεστώτος των ελαστικών σχέσεων εργασίας και η απόλυση γιατρών με πολλά χρόνια υπηρεσίας στο ΙΚΑ.
• Η νομοθέτηση του προσωπικού γιατρού. Πρόκειται για ένα θεσμό που μέσα από το ρόλο του γιατρού στο σύστημα Υγείας (φίλτρο της ζήτησης υπηρεσιών υγείας) και την εργασιακή του σχέση (ετήσια σύμβαση, χωρίς σταθερό μισθό και σύνταξη), η κυβέρνηση επιχειρεί να τον κρατήσει όμηρο για την εφαρμογή της πολιτικής της, που υποβαθμίζει την υγεία των ασφαλισμένων. «Τινάζει έτσι στον αέρα» εκτός των άλλων και την αναγκαία και χρήσιμη σχέση εμπιστοσύνης γιατρού και ασθενούς.

Ο υπουργός Υγείας, εκφράζοντας και την κυβέρνηση, ήταν σαφής και κατηγορηματικός, ότι ο βασικός κορμός της κυβερνητικής πολιτικής για την Υγεία, όπως εκφράστηκε τον Ιούλη του 2000 στο κείμενο «Υγεία για τον πολίτη του 2000», είναι αδιαπραγμάτευτη.

Μπροστά λοιπόν σε αυτές τις ανατροπές, στην αδιαλλαξία και τον αυταρχισμό της κυβέρνησης, αλλά και με την εμπειρία των κινητοποιήσεών μας, είναι απαραίτητο να βγάλουμε ορισμένα συμπεράσματα, να επανεκτιμήσουμε την κατάσταση και να προγραμματίσουμε τις ενέργειές μας στο άμεσο μέλλον.

1. Η κυβέρνηση επέλεξε να χτυπήσει την απεργία τη στιγμή που οι γιατροί του ΙΚΑ είχαν καταφέρει να συσπειρωθούν, να πετύχουν πρωτοφανή ποσοστά συμμετοχής, να κερδίσουν τη συμπαράσταση των συνταξιούχων και των ασφαλισμένων. Επέλεξε να τη χτυπήσει με την ποινικοποίηση και την τρομοκρατία. Ενα όπλο που το έχει εφαρμόσει καταχρηστικά πολλές φορές στο παρελθόν και σε άλλους κλάδους εργαζομένων με μεγάλους αγώνες, πχ. αγρότες, ναυτεργάτες, μαθητές κλπ. Η πείρα όμως δείχνει ότι ο δρόμος αυτός είναι αδιέξοδος για την κυβέρνηση και σύντομα θα της γυρίσει μπούμερανγκ.

2. Η κυβέρνηση, παρά τον ένα μήνα αποφασιστικής κινητοποίησης αρνείται ακόμα πεισματικά να ικανοποιήσει τα απεργιακά αιτήματα, για δυο λόγους:

• Ο πρώτος είναι, ότι τα αιτήματα των γιατρών συγκρούονται με την πολιτική της. Οτι το σύστημα Υγείας που επιχειρεί να δημιουργήσει δε βελτιώνει, αντίθετα υποβαθμίζει ακόμα και τις υπάρχουσες ανεπαρκείς υπηρεσίες Υγείας στο πρωτοβάθμιο επίπεδο. Επίσης δεν απορροφά όλους τους γιατρούς, αλλά και αυτούς που ενδεχομένως απορροφήσει δεν τους θέλει με σταθερή σχέση εργασίας. Τους θέλει ανασφαλείς και εξαρτημένους για να εφαρμόζουν πειθήνια την αντιλαϊκή πολιτικής της.
• Ο δεύτερος είναι ότι στα πλαίσια της ανελαστικής εφαρμογής αυτής της πολιτικής, θέλει να τσακίσει «εν τω γεννάσθαι» το φρόνημα των απεργών, ιδιαίτερα σε μια εποχή που η αντίληψη ότι «δε γίνεται τίποτα» έχει αρχίσει να αντιστρέφεται.

3. Το ΚΚΕ στήριξε τις κινητοποιήσεις των γιατρών του ΙΚΑ. Με παρεμβάσεις βουλευτών και στελεχών του προσπάθησε να αποκαλύψει τις αιτίες των προβλημάτων, να αναδείξει το χαρακτήρα των ανατροπών στην Υγεία, και στο ΙΚΑ, που βιώνουν και οι γιατροί, να προβάλλει τη δική του πρόταση διεξόδου. Κινητοποίησε τις δυνάμεις του στο συνδικαλιστικό κίνημα για να εκφραστεί η συμπαράσταση στους γιατρούς, στη λογική της συσπείρωσης δυνάμεων για δημόσια και δωρεάν υγεία.

4. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, παρά τις τοποθετήσεις του υπεύθυνου του τομέα Υγείας, ότι στηρίζει τα συγκεκριμένα απεργιακά αιτήματα των γιατρών του ΙΚΑ, δεν προέβη σε καμιά πολιτική κίνηση πίεσης. Και τούτο γιατί οι θέσεις της ΝΔ για την Υγεία βρίσκονται στην ίδια νεοσυντηρητική κατεύθυνση με αυτές της κυβέρνησης, πράγμα που την υποχρεώνει σε δημαγωγικές αντιδράσεις, ενώ στην ουσία επιδιώκει την υλοποίηση από το ΠΑΣΟΚ αυτής της πολιτικής στην Υγεία, για να του χρεώσει και το πολιτικό κόστος.

5. Οι πλειοψηφίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ αποποιήθηκαν τον ουσιαστικό τους ρόλο, που είναι η έγκαιρη οργάνωση του αγώνα των εργαζομένων για καθολικό δημόσιο - δωρεάν σύστημα Υγείας. Εξέδωσαν μόνο μια κοινή χλιαρή ανακοίνωση, κατά τη διάρκεια της απεργίας, καλύπτοντας ουσιαστικά τη θέση της κυβέρνησης. Αντίθετα οι συνταξιουχικές οργανώσεις, πολλά Εργατικά Κέντρα, Ομοσπονδίες και το ΠΑΜΕ συμπαραστάθηκαν σταθερά και έμπρακτα από την πρώτη στιγμή στον αγώνα των γιατρών του ΙΚΑ.

6. Το συνολικό διεκδικητικό πλαίσιο της Ομοσπονδίας των γιατρών του ΙΚΑ (ΠΟΣΕΥΠΙΚΑ) δεν αντιστρατεύεται τις γενικές επιλογές και κατευθύνσεις της πολιτικής για την υγεία της κυβέρνησης, ιδιαίτερα την ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίησή της. Αντίθετα βρίσκεται στην ίδια λογική με αυτήν. Γι' αυτό δεν μπορεί να συμβάλει στη συσπείρωση ευρύτερων δυνάμεων.

Το αίτημα που προβάλλει η Ομοσπονδία των γιατρών του ΙΚΑ, οι πλειοψηφίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, καθώς και πολιτικά κόμματα, να συζητήσουν με την κυβέρνηση το σχέδιο για την ΠΦΥ από μηδενική βάση, είναι παραπλανητικό. Γιατί μηδενική βάση δε σημαίνει να αποσυρθούν μόνο τα κείμενα εργασίας για την ΠΦΥ και τον ΟΔΙΠΥ. Ουσιαστικά σημαίνει ότι η κυβέρνηση πρέπει να πάρει πίσω τους νόμους που έχει ήδη ψηφίσει. Δηλαδή το νόμο για τα ΠΕΣΥ, για το Σώμα Επιθεωρητών, τα ΠΔ για τη λειτουργία των ιδιωτικών επιχειρήσεων υγείας, το κείμενο «Υγεία για τον πολίτη», που αποτελεί τον κορμό της πολιτικής της.

Οι μορφές πάλης που καθορίστηκαν από την Ομοσπονδία έριξαν βάρος σε μακρόχρονες κινητοποιήσεις, χωρίς καμιά προετοιμασία των γιατρών και πολύ περισσότερο χωρίς ενημέρωση και επικοινωνία με τους άμεσα ενδιαφερόμενους, τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους.

Τα όργανα διοίκησης λειτούργησαν συγκεντρωτικά και αντιδημοκρατικά, υποβαθμίζοντας το ρόλο των οργάνων της, των ολομελειών και ιδιαίτερα του συνεδρίου της.

Είναι ανάγκη οι πρωτοβάθμιοι σύλλογοι, ιδιαίτερα ο ΣΕΥΠΙΚΑ Αθήνας και ο Σύλλογος Συμβασιούχων Γιατρών να βελτιώσουν τις λειτουργίες των οργάνων τους, να βρουν τρόπους συνεργασίας που θα ενισχύσουν τον αγώνα των γιατρών του ΙΚΑ σήμερα και θα διευκολύνουν την οργανωτική ενοποίησή τους αύριο.

7. Η Δημοκρατική Πανεπιστημονική Κίνηση Γιατρών εκτιμώντας την οξύτητα των προβλημάτων στο χώρο της Υγείας και του ΙΚΑ, καθώς και τη διάθεση των γιατρών για αγώνα, μπήκε ενεργά με όλες τις δυνάμεις της και προσπάθησε να συμβάλλει στη διεύρυνση του πλαισίου των αιτημάτων, στη μέγιστη συσπείρωση, στη χρησιμοποίηση και άλλων μορφών πάλης, στη διαρκή ενημέρωση των γιατρών στη διάρκεια της απεργίας μέσα από τις Γενικές Συνελεύσεις των πρωτοβάθμιων Συλλόγων. Με ανακοινώσεις, αλλά και ομιλίες στελεχών της στις ΓΣ των γιατρών, έδωσε το στίγμα των θέσεών της. Οι προτάσεις μας για τον εμπλουτισμό των αιτημάτων και ιδιαίτερα των μορφών πάλης της απεργίας, καθώς και τα συνθήματά μας έγιναν αποδεκτά από την πλειοψηφία των γιατρών και συνέβαλαν καθοριστικά στην επιτυχία της.

Μπροστά στη δύσκολη και κρίσιμη φάση του αγώνα η κλιμάκωση περνά μέσα από δυο δρόμους. Ο πρώτος είναι το βάθεμα των αιτημάτων και ο δεύτερος η διεύρυνση του μετώπου πάλης.

Γίνεται φανερό ότι η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να δώσει λύση στα αιτήματα των γιατρών και τούτο γιατί έρχονται σε άμεση σύγκρουση με βασικές πλευρές της πολιτικής της και της πολιτικής της ΕΕ. Γι' αυτό οι γιατροί δεν πρέπει να έχουν αυταπάτες. Ο αγώνας θα είναι μακρύς και δύσκολος. Εχουμε μπροστά μας όχι μόνο τα απεργιακά αιτήματα, αλλά το παγόβουνο της κυβερνητικής πολιτικής, το οποίο αν δεν αντιπαλέψουμε συνολικά και ενιαία, κάθε φορά θα βγάζει στην επιφάνεια καινούρια και πιο ουσιαστικά προβλήματα.

Χρειάζεται να ενταθεί η προσπάθεια, για να κατανοείται όλο και πιο πολύ ότι η λύση των προβλημάτων μας βρίσκεται στον ενωμένο αγώνα γιατρών και ασφαλισμένων. Είναι ανάγκη να οργανώσουμε κοινές εκδηλώσεις στα τοπικά υποκαταστήματα και τις συνοικίες με τις συνταξιουχικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις των ασφαλισμένων. Να διαμορφώσουμε, όσο γίνεται, κοινό πλαίσιο αιτημάτων και κοινές αντιδράσεις. Ωριμάζει η κατάσταση να γίνει αποδεκτό από ευρύτερες μάζες το αίτημα για δημόσια, δωρεάν και υψηλής ποιότητας υγεία για όλο το λαό, και αυτό απαιτεί και γιατρούς με υψηλό επιστημονικό επίπεδο, μόνιμης, πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, αξιοπρεπώς αμειβόμενους.

Ωριμάζει η κατάσταση να διεκδικήσουμε αυτά που δικαιούμαστε και μας αξίζουν.