• Την ανατροπή αυτής της αντιαγροτικής πολιτικής, που καθορίζει η ΕΕ και εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις της χώρας.
• Την κατάργηση του περιορισμού που επιβάλλει η ΕΕ, ιδιαίτερα σε ελλειμματικά αγροτικά προϊόντα και την κτηνοτροφία.
• Την κατάργηση του προστίμου συνυπευθυνότητας.
• Την κατάργηση συγκέντρωσης της γης και παραγωγής στα χέρια λίγων.
• Τη στήριξη της οικογενειακής και συνεταιριστικής μορφής εκμετάλλευσης.

«Τονίζουμε σε όλους - συνεχίζει το ψήφισμα - ότι αυτή η πολιτική δε χωράει μερεμέτια και οδηγεί αναπόφευκτα στο ξεκλήρισμα της μικρομεσαίας αγροτιάς. Για να επιβιώσουμε πρέπει με ενότητα και μαζικούς αγώνες να την ανατρέψουμε». Και υπογραμμίζεται:

«Οι συνεχείς αγώνες των αγροτών σε κοινό μέτωπο με τους εργάτες, τους ΕΒΕ, τη νεολαία, με όλο το λαό, είναι η απάντηση που θα συνεχίσουμε να δίνουμε ενωμένοι. Να καταδικάσουμε με κάθε πρόσφορο τρόπο την κυβέρνηση, που δέχεται και εφαρμόζει την αντιαγροτική πολιτική της ΕΕ, αλλά και όλους όσοι συντάσσονται και στηρίζουν αυτή την πολιτική με διάφορους λαϊκισμούς και δήθεν έξυπνες λύσεις, αποπροσανατολίζοντας τους αγρότες για να μην εναντιώνονται στην ΚΑΠ της ΕΕ, που είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για τα δεινά των αγροτών».

Στη συνέχεια αναφέρονται οι διεκδικήσεις του αγροτικού κόσμου, που είναι:

1. Κατάργηση των ποσοστώσεων και προστίμων συνυπευθυνότητας για όλα τα αγροτικά προϊόντα.

2. Μέτρα για τη μείωση του κόστους παραγωγής στα μέσα και στα εφόδια. Τιμές που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και ν' αφήνουν ένα λογικό κέρδος.

3. Ενίσχυση και εξυγίανση του συνεταιριστικού κινήματος για ν' αναλάβει στρατηγικό ρόλο στην ανάπτυξη της αγροτοβιομηχανικής παραγωγής, με παράλληλη στήριξη του οικογενειακού αγροτικού νοικοκυριού. Να μην εφαρμοστεί ο νόμος που βάζει ταφόπλακα στους συνεταιρισμούς.

4. Μέτρα για τους νέους αγρότες χωρίς όρους και προϋποθέσεις, που αποκλείουν τη μεγάλη πλειοψηφία τους, όπως γίνεται σήμερα. Μέτρα για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στην ύπαιθρο.

5. Αλλαγή του ρόλου της ΑΤΕ, με στόχο να στηρίξει τους αγρότες και τους συνεταιρισμούς, στην προσπάθεια ανάπτυξης της παραγωγικής τους δραστηριότητας. Να μην ξεπουληθεί στους τραπεζίτες.

6. Μέτρα ενάντια στην πολιτική της «ΑΤΖΕΝΤΑΣ 2000» και του ΠΟΕ, που στρέφονται κατά της αγροτιάς και του συνόλου των καλλιεργειών.

7α) Να μην ισχύσει η απόφαση της ΕΕ και της κυβέρνησης, που με πρόσχημα την προστασία του περιβάλλοντος βάζει φραγμό στη βαμβακοκαλλιέργεια της χώρας μας και πλάτες για μεγαλύτερες εισαγωγές από την Αμερική.

7β) Εως ότου καταργηθούν οι ποσοστώσεις στο βαμβάκι να μην κρατηθούν πρόστιμα συνυπευθυνότητας, ώστε ο παραγωγός να πάρει τελικά τιμή στόχου.

7γ) Να μην εφαρμόσει η κυβέρνηση την απόφαση της Κομισιόν για αύξηση του προστίμου συνυπευθυνότητας κατά 20%. Να αυξηθεί άμεσα το πλαφόν παραγωγής βαμβακιού στο 1.200.000 τόνους.

7δ) Να δίνονται οι επιδοτήσεις απευθείας στον παραγωγό. Να μην παρακρατήσει η κυβέρνηση ούτε δραχμή από το 40δραχμο.

8. Αμεση ρύθμιση χρεών. Κατάργηση των τόκων υπερημερίας και διαγραφή των 2/3 των συμβατικών τόκων. Αποπληρωμή σε 15 χρόνια. Χορήγηση δανείων με επιτόκιο που δε θα ξεπερνά το διπλάσιο του πληθωρισμού.

9. Να δοθούν λύσεις στα ζητήματα αιχμής και στα πάγια και ζωτικής σημασίας αιτήματά μας, που επανειλημμένα θέσαμε στην κυβέρνηση μέσα από τα ψηφίσματά μας για τα δημητριακά, τεύτλα, αμπελοοινικά, κτηνοτροφία, καπνά, αμύγδαλα, ελιές, οπωροκηπευτικά, βιομηχανική τομάτα κλπ.

10. Κατασκευή των μεγάλων έργων υποδομής για τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Αρδευτικά και εγγειοβελτιωτικά έργα (π.χ. Αχελώος, Φράγμα Σμοκόβου κλπ.).

11. Να σταματήσει το αίσχος των «αγροτοδικείων». Να πάρει μέτρα η κυβέρνηση για την παραγραφή των δήθεν αδικημάτων των αγωνιζόμενων αγροτών.

12. Να γίνει πραγματικό Μητρώο Αγροτών και να μη χρησιμοποιηθεί για το ξεκλήρισμα της μικρομεσαίας αγροτιάς.

Αποσκοπώντας να εξωραΐσει την εικόνα φθοράς του ΓΕΩΤΕΕ, για την οποία είναι υπεύθυνη, η γνωστή ομάδα από στελέχη της ΠΑΣΚΕ και της ΔΑΚΕ που ελέγχει το ΔΣ επιχείρησε χθες και πήρε απόφαση για πραγματοποίηση γενικής συνέλευσης των μελών του.

Η απόφαση αυτή επιχειρεί να δώσει την επίπλαστη εικόνα ομαλής λειτουργίας στο ΔΣ του ΓΕΩΤΕΕ, που βρίσκεται σε κατάσταση χρόνιας παραλυσίας λόγω της δράσης της παραπάνω ομάδας. Με τη γενική συνέλευση που θ' ακολουθήσει, μετά την πρόσφατη συνεδρίαση του Συντονιστικού Συμβουλίου στην Πάτρα, επιχειρείται να αποσβεστεί η καταχρέωση των δυνάμεων αυτών στα μάτια των γεωτεχνικών και να ξεχαστεί η δράση τους που προκάλεσε τη γνωστή χρόνια κρίση στο όργανο.

Για να πετύχουν μάλιστα το στόχο τους οι «συνεταίροι» της ΠΑΣΚΕ και της ΔΑΚΕ δε δίστασαν να προκαλέσουν ακόμα και την κοινή λογική, αφού τη μια δήλωναν ότι πρέπει να συμμορφωθούν με το νόμο που ορίζει την πραγματοποίηση γενικής συνέλευσης, μέσα στο πρώτο τρίμηνο και την άλλη ότι η γενική συνέλευση δεν μπορεί να γίνει τότε, αλλά πρέπει να γίνει μετά τις βουλευτικές εκλογές.

Οι λόγοι αυτής της ακροβασίας και των σκοπιμοτήτων είναι προφανείς και δεν είναι άλλοι από την επιθυμία τους να δώσουν εικόνα «τάξης» στα πράγματα του ΓΕΩΤΕΕ, αλλά και να δρομολογήσουν τις εκλογές σ' αυτό, μετά το τέλος των βουλευτικών εκλογών. Οι εκπρόσωποι της «Πανεπιστημονικής» τόνισαν ότι «η μόνη υπηρεσία που μπορεί να προσφέρει πλέον το σημερινό ΔΣ είναι η προκήρυξη εκλογών αμέσως με το τέλος της θητείας του». Και υπογράμμισαν ότι «η ευαισθησία που δείχνουν οι δυνάμεις που είναι υπεύθυνες γι' αυτή την κατάσταση είναι κάλπικη, αφού δεν έδειξαν κάτι ανάλογο ούτε για την έλλειψη προγράμματος δράσης επί τρία χρόνια, ούτε για τη μη πραγματοποίηση γενικής συνέλευσης το 1999».

Μετά την επιμονή των παραπάνω δυνάμεων στην απόφασή τους, η «Πανεπιστημονική» δήλωσε ότι δεν πρόκειται να συνηγορήσει στις σκοπιμότητες που υπαγορεύουν την απόφαση των δυνάμεων αυτών, ότι πολιτικά δεν πρόκειται να νομιμοποιήσει ποτέ την απόφασή τους και στη συνέχεια αποχώρησε από το ΔΣ.

Μέγα το πλήθος και συγκλονιστικός ο παλμός, στο συλλαλητήριο. Ξωμάχοι έφτασαν στην κεντρική πλατεία της Λάρισας, από κάθε γωνιά της θεσσαλικής γης, με δεκάδες λεωφορεία που ναυλώθηκαν από τους αγροτικούς συλλόγους και με ΙΧ αυτοκίνητα:

• Για να συμμετάσχουν στην αγωνιστική γιορτή της θεσσαλικής αγροτιάς.
• Για να δείξουν πως ο αγώνας τους για την επίλυση των πολλών και οξυμένων προβλημάτων τους δε σταματάει, μπροστά στις προεκλογικές υποσχέσεις της κυβέρνησης και της ΝΔ.
• Για να προδηλώσουν το νόημα της ψήφου τους στις 9 Απρίλη.

Οι Λαρισαίοι ήρθαν απευθείας από τα χωριά τους. Οι Καρδιτσιώτες, οι Τρικαλινοί κι οι Μαγνησιώτες προσυγκεντρώθηκαν σε καθορισμένα σημεία της πόλης κι από κει με πορείες έφτασαν στο χώρο του συλλαλητηρίου.

Και στα συνθήματα, που βγαλμένα από την «ντουντούκα» του γνωστού «Κούκου» - του Βαγγέλη Γάκη από το Γραμματικό Καρδίτσας, ο οποίος κυκλοφορεί σ' όλες τις αγροτικές κινητοποιήσεις με την «ντουντούκα» - δονούν την ατμόσφαιρα, ακούγεται η αποφασιστικότητα της αγροτιάς να συνεχίσει την πάλη της για το ψωμί και το δίκιο: «Αγρότη πολέμα, σου πίνουνε το αίμα», «Εμπρός λαέ μην σκύβεις το κεφάλι, με την αγροτιά, αντίσταση και πάλη», «Στα μπλόκα της αγροτιάς, θα σπάσει της κυβέρνησης ο τσαμπουκάς». Την αγανάκτηση που επικρατεί στον αγροτικό κόσμο, ιδιαίτερα για την αντικτηνοτροφική πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ, δήλωσαν οι κτηνοτρόφοι, που πήραν μέρος στο συλλαλητήριο, χύνοντας γάλα στο χώρο της πλατείας.

Στο πλευρό της αγωνιζόμενης αγροτιάς δεκάδες εκπρόσωποι μαζικών φορέων, που παραβρέθηκαν στο συλλαλητήριο, εκφράζοντας τη συμπαράστασή τους και δηλώνοντας, στην πράξη, πως ο αγώνας όλων των λαϊκών στρωμάτων για την αντιμετώπιση της αντιαγροτικής και αντιλαϊκής πολιτικής που εφαρμόζεται, είναι κοινός. Παρόντες και βουλευτές, ο Αχ. Κανταρτζής του ΚΚΕ, οι Ν. Κατσαρός και Γ. Παπαδημόπουλος της ΝΔ και η Νίτσα Λουλέ του ΣΥΝ, καθώς και εκπρόσωποι των κομμάτων και πολλοί δήμαρχοι της περιοχής.

Ενα δριμύ «κατηγορώ» στην αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ, οι ομιλίες των ηγετών του αγροτικού κινήματος, μελών της Πανθεσσαλικής Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα των αγροτών (ΠΑΣΕ). Και μια υπόσχεση όλων: Ο αγώνας της αγροτιάς για την ανατροπή αυτής της πολιτικής θα συνεχιστεί, ακόμα πιο σκληρός και αδιάλλακτος, ανεξαρτήτως ποιο κόμμα θα βρίσκεται στην κυβέρνηση μετά τις εκλογές στις 9 Απρίλη.

Μίλησαν, κατά σειρά, οι Χρ. Παπαδημητρίου, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Συλλόγων Λάρισας, Φ. Σαλταγιάννης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Τρικάλων «Η Αλληλεγγύη», Θ. Νασίκας, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτροφικών Συλλόγων Λάρισας, Γ. Πατάκης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λάρισας και Β. Μπούτας, πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Καρδίτσας. Χαιρέτισαν ο Β. Αναγνωστόπουλος, μέλος της ΠΑΣΕ και Νομάρχης Καρδίτσας, που καταχεικροτήθηκε, καθώς και οι Απ. Μωραΐτης, πρόεδρος του Συλλόγου Αγελαδοτρόφων Λάρισας, Κ. Ανεστίδης, εκπρόσωπος του αγροτικού μπλόκου των Μαλγάρων Θεσσαλονίκης και Θ. Μπαρούτας, εκπρόσωπος των θεριζοαλωνιστών Μακεδονίας - θράκης.

Στην ομιλία του ο Γ. Πατάκης επισήμανε ότι οι αγρότες γνωρίζουν πως στρατηγικός στόχος της πολιτικής που εφαρμόζεται είναι η «εκκαθάριση» της ελληνικής υπαίθρου από τα εκατοντάδες αγροτικά νοικοκυριά μικρού και μεσαίου μεγέθους και η αντικατάστασή τους από επιχειρηματίες νεοτσιφλικάδες. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στις δραματικές επιπτώσεις που έχουν στο αγροτικό εισόδημα και γενικότερα στην ελληνική αγροτική οικονομία, τα μέτρα που λαμβάνονται, με τη συνενοχή των ελληνικών κυβερνήσεων, στην ΕΕ, υπογραμμίζοντας τη μεγάλη αντίθεση της πλειοψηφίας της αγροτιάς με τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου.

«Μας ξεφούσκωσαν τα λάστιχα των τρακτέρ, ήρθε ο καιρός να ξεφουσκώσουμε την πολιτική τους στην κάλπη», είπε στην ομιλία του ο Β. Μπούτας. Και υπογράμμισε ότι οι αγρότες απαιτούν από τώρα δέσμευση όλων των κομμάτων ότι θ' αλλάξουν την αντιαγροτική πολιτική που εφαρμόζεται και να ξεκαθαρίσουν από τώρα ποια άλλη πολιτική θ' ακολουθήσουν μετά τις εκλογές. Επισημαίνοντας ότι έρχονται ακόμα πιο δύσκολες μέρες για τον αγροτικό κόσμο μετά τις εκλογές, λόγω ΟΝΕ, «Ατζέντας 2000», νέας ΚΑΠ και των αποφάσεων στα πλαίσια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, ο Β. Μπούτας κατέληξε τονίζοντας ότι οι αγρότες θα βαδίζουν πάντα στο δρόμο της ενότητας στον αγώνα για την ικανοποίηση των συγκεκριμένων αιτημάτων που θέτει το αγροτικό κίνημα και υπογράμμισε ότι ο κάθε αγρότης πρέπει να θυμηθεί πριν την κάλπη ποιος, όλα αυτά τα χρόνια των μεγάλων κινητοποιήσεων, ήταν μαζί με την αγωνιζόμενη αγροτιά στους δρόμους και ποιος όχι κι αναλόγως να ψηφίσει.

Μετά το συλλαλητήριο ακολούθησε μεγάλη πορεία προς τη Νομαρχία Λάρισας, όπου παραδόθηκε το ψήφισμα με τα αιτήματα των αγροτών.

Η δημιουργία συνεταιριστικών οργανώσεων που θα αποτελούν πραγματικά εργαλεία στήριξης των μικρομεσαίων αγροτών, είναι ένα απο τα κεντρικά αιτήματα των αγωνιζόμενων αγροτών

Αποψη απο τις πρόσφατες κινητοποίήσεις των αγροτών

Ας δούμε όμως στη συνέχεια, όσο πιο σύντομα γίνεται, το «νέο» Σχέδιο Νόμου της σημερινής κυβέρνησης. Το εν λόγω νομοσχέδιο δίνει κατ' αρχάς την εικόνα ενός «καλοπροαίρετου» και σύγχρονου για το συνεταιριστικό κίνημα της Ελλάδας «νέου Νόμου - Πλαισίου». Αν όμως «ανασκαλέψει» κάποιος τα άρθρα του ένα προς ένα, τότε η παραπάνω εικόνα ανατρέπεται σε αρκετά και προπαντός πολύ ουσιαστικά σημεία. Και τούτο, διότι θα διαπιστώσει ότι με κάποιες επικίνδυνες καινοτομίες που εισάγουν οι «σχεδιαστές» του νομοσχεδίου αυτού, κινδυνεύει να ανατραπεί και να θυσιαστεί στο βωμό του «εκσυγχρονισμού» και της «παγκοσμιοποίησης» μία ελληνική συνεταιριστική ιδέα και παράδοση ενός ολόκληρου αιώνα. Η οποία παράδοση, παρά το σημερινό της κατάντημα για το οποίο ουδόλως φέρει την ευθύνη, έχει προσφέρει τα μέγιστα, τόσο στην αγροτική οικονομία, όσο και στην ελληνική αγροτιά. Το τι υπονοούμε με τον όρο «καινοτομίες», θα το δούμε αναλύοντας παρακάτω τα επίμαχα σημεία του νομοσχεδίου αυτού.

«Για την εκπλήρωση των σκοπών τους οι ΑΣΟ μπορούν, (...), να συμπράττουν σε κοινές επιχειρήσεις και με φυσικά ή νομικά πρόσωπα, στα πλαίσια της διακρατικής ή και διεπαγγελματικής συνεργασίας».

Η σύμπραξη των ΑΣΟ «σε κοινές επιχειρήσεις με φυσικά και νομικά πρόσωπα... στα πλαίσια διεπαγγελματικής συνεργασίας» μας βρίσκει εντελώς αντίθετους. Και τούτο, διότι στο χώρο της ορθόδοξης συνεταιριστικής αντίληψης και πράξης δεν μπορεί ποτέ να γίνει αποδεκτή μια τέτοια συνεργασία μεταξύ συνεταιριστικής επιχείρησης και «φυσικών ή νομικών προσώπων», τα οποία κατέχουν και διαχειρίζονται επιχειρήσεις του οποιουδήποτε μεταπρατικού και κερδοσκοπικού κεφαλαίου υπό μορφήν ΑΕ. Το σημείο αυτό πρέπει να το προσέξουν ιδιαίτερα οι ηγέτες του Συνεταιριστικού Κινήματος της χώρας και να απαιτήσουν από το νομοθέτη, κατά την ψήφιση του Νόμου, τη ριζική και ουσιαστική τροποποίησή του. Μέχρι και την εξάλειψη των «φυσικών ή νομικών προσώπων», εκτός και αν προστεθεί η δικλείδα ασφαλείας μη «κερδοσκοπικού χαρακτήρα». Και τούτο, διότι υπάρχει μέγας κίνδυνος να «παρασυρθούν» οι συνεταιρισμοί, δηλαδή να τους παρασύρουν τα καραδοκούντα οργανωμένα συμφέροντα σε κάποιες τέτοιες ετερόκλητες συνεργασίες, κάτω από τις ευλογίες και του Νόμου, με αποτέλεσμα το σίγουρο ξεπούλημα και των συνεταιριστικών επιχειρήσεων στο κερδοσκοπικό και μεταπρατικό «εκσυγχρονιστικό» κεφάλαιο.

Στο άρθρο αυτό αναφέρεται ότι «για τη σύσταση αγροτικού συνεταιρισμού απαιτείται η σύνταξη καταστατικού και η υπογραφή του από επτά (7) τουλάχιστον πρόσωπα».

Ο ελάχιστος αριθμός αγροτών για τη σύσταση ενός συνεταιρισμού πρέπει προφανώς να καθορίζεται με βασικό κριτήριο, πρώτα και κύρια, το μέγεθος της γεωργικής εκμετάλλευσης. Και τούτο, προκειμένου να προκύψει ένας βιώσιμος συνεταιρισμός, καθότι τα παραγόμενα από τα μέλη προϊόντα θα εξασφαλίζουν τον απαιτούμενο όγκο προς το σκοπό της αναγκαιότητας και της βιωσιμότητας του συνεταιρισμού. Τέτοιες προϋποθέσεις μπορούν να εξασφαλίσουν οι αγρότες στις περισσότερες χώρες της Κοινότητας, όπου ο μέσος κλήρος υπερβαίνει τα 300-400 στρ. Στη χώρα μας όμως, όπου ο αντίστοιχος κλήρος δεν υπερβαίνει ούτε τα 50 στρέμματα, πώς θα μπορούσε να δικαιολογηθεί η σύσταση και λειτουργία ενός συνεταιρισμού από 7 μόνον αγρότες; Πρέπει εδώ να θυμίσουμε ότι και ο νόμος 921/79 είχε επιτρέψει τη δημιουργία συνεταιρισμών με 10 μόνον αγρότες, αλλά η αποτυχία τους ήταν παταγώδης. Και ήταν, γιατί, αφού οι «συνεταιρισμοί» εκείνοι εξυπηρέτησαν κάποιους πρόσκαιρους μικροκομματικούς σκοπούς για κάποια περίοδο, μετέπειτα ή διαλύθηκαν ή περιέπεσαν σε «συνεταιρισμούς - σφραγίδες».

Εξάλλου είναι απορίας άξιον, πώς είναι δυνατόν στο παρόν νομοσχέδιο από τη μια να προτείνεται (και ορθότατα) η συγχώνευση των σήμερα υπαρχόντων συνεταιρισμών (άρθρο 21) και από την άλλη η δημιουργία νέων με 7 μόνον πρόσωπα; Υποθέτουμε ότι οι «εμπνευστές» του νομοσχεδίου πιθανόν να επηρεάστηκαν από το «ρομαντικό» ευρωπαϊκό πνεύμα του Μάαστριχτ. Και βιάζονται προφανώς να «συγκλίνουν» προς τον Ευρωπαϊκό Συνεταιρισμό (Ε.Σ.)/E.C. (7 μέλη). Πρέπει όμως στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι ο σχεδιασμός του Ε.Σ./E.C. έχει ξεκινήσει από δεκαετίας και βρίσκεται ακόμη στο στάδιο των συζητήσεων, των προτάσεων και της ανταλλαγής απόψεων μέσα από διακρατικές σχετικές επιτροπές. Για ποιο λόγο λοιπόν βιαζόμαστε εμείς να προπορευτούμε μέσα στην ΕΕ με έναν πάντα «νέο» Νόμο, με αμφίβολα και προπαντός επικίνδυνα για την ελληνική αγροτιά «καινοτόμα» ανοίγματα προς το παντός είδους κερδοσκοπικό κεφάλαιο; Στο οποίο ανοίγουμε με τόση «αφέλεια» (;) τις πόρτες των ΑΣΟ, κυρίως με τα άρθρα 1, 5 και 32, δίνοντάς του την ευκαιρία να γίνει είτε «μέλος» (!), είτε «συνεργάτης» (!) με τη μορφή του «φυσικού» ή και του «νομικού» προσώπου. Μήπως και εδώ επιδιώκουμε κάποια «εκσυγχρονιστική» πρωτιά;

Εμείς, στα πλαίσια της λειτουργικής μας αποστολής, θεωρούμε επιβεβλημένο καθήκον μας να επισημάνουμε το άκρως επικίνδυνο, για την αυθεντικότητα των συνεταιρισμών, περιεχόμενο των τριών παραπάνω άρθρων: Αν πράγματι περάσουν οι «καινοτομίες» αυτές ως έχουν στο νέο συνεταιριστικό Νόμο, τότε να μην αμφιβάλλει κανένας ότι το πρώτο συνεταιριστικό κίνημα στην ΕΕ που θα ξεπουληθεί, στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού, στο ιδιωτικο-κερδοσκοπικό κεφάλαιο, θα είναι το ελληνικό... και τότε «αντίο» στα μικρομεσαία παραδοσιακά νοικοκυριά. Τα οποία μόνο μέσα από γνήσιους και ανόθευτους συνεταιρισμούς θα μπορέσουν να επιβιώσουν. Ανόθευτοι συνεταιρισμοί, που από το 1850 μέχρι σήμερα έχουν αποδείξει διεθνώς ότι μπορούν σίγουρα να σηκώσουν το βάρος αυτό, και να αντεπεξέλθουν, όπως πάντοτε το έπραξαν σε παρόμοιες περιστάσεις, και στη νέα «απόπειρα» αλλοίωσής τους στο πνεύμα της «νέας» εποχής, δηλαδή του εκσυγχρονισμού και της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας.

Στην παρ. 2 προβλέπεται το (...) «μπορεί να γίνουν μέλη του συνεταιρισμού νομικά πρόσωπα, που έχουν ως καταστατικό σκοπό τους την άσκηση αγροτικής επιχείρησης, η οποία εξυπηρετείται από τις δραστηριότητες του συνεταιρισμού».

Με το πνεύμα που παραθέσαμε πιο πάνω τις αντιρρήσεις μας για τη συμμετοχή των οποιωνδήποτε νομικών προσώπων ως μελών στους συνεταιρισμούς, τονίζουμε για άλλη μια φορά την αντίθεσή μας. Ναι σε μια τέτοια συμμετοχή, μόνο εφόσον στο «νομικά πρόσωπα» προστεθεί και το «μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα».

Παρ. 3: Η παράγραφος αυτή πρέπει να απαλειφθεί ολόκληρη, πρώτα και κύρια διότι ανοίγει τις πόρτες των συνεταιρισμών σε άγνωστους «τρίτους» με το πρόσχημα απόκτησης προαιρετικής συνεταιριστικής μερίδας. Και δεύτερο, γιατί συγχέει το ρόλο των προαιρετικών μερίδων με το να προβλέπει «προνόμια» υπέρ αυτών και να τις προωθεί έτσι σε θέση στόχου για τα μέλη, ενώ ο στόχος των μελών είναι και παραμένει παντού και πάντοτε ένας: Η σωστή διαχείριση και λειτουργία του συνεταιρισμού τους στο πνεύμα των σύγχρονων διεθνών συνεταιριστικών αρχών. Ολα τα άλλα, ακόμη και οι προαιρετικές μερίδες (από τα μέλη όμως), αποτελούν τα μέσα για την επίτευξη του στόχου αυτού. Είναι αντισυνεταιριστικό λοιπόν να πριμοδοτούμε τα μέσα, γιατί έτσι αποπροσανατολίζουμε τα μέλη από τον κύριο στόχο του συνεταιρισμού.

Παρ. 4: Εδώ προβλέπεται ο πλήρης τοκισμός των υποχρεωτικών συνεταιριστικών μερίδων. Εμείς συμβιβαστικά θα προτείναμε τον τοκισμό μόνο στο 50% του τραπεζικού τόκου, ώστε, πρώτο, να μη γίνει στόχος η «τοκοκερδοσκοπία» και δεύτερο, να μην καταστρατηγηθεί η διεθνής αρχή του «περιορισμένου τοκισμού των μερίδων». Προς την καταστρατήγηση αυτή «κατολίσθησαν» οι καταναλωτικοί συνεταιρισμοί, χωρίς όμως ιδιαίτερα οικονομικά αποτελέσματα υπέρ των μελών τους από την «πηγή» αυτή. Καλό θα είναι να προστατέψουμε τους αγροτικούς συνεταιρισμούς από τέτοιου είδους ψευτοπειρασμούς, καθότι αυτοί χωρίς κανένα άξιου λόγου οικονομικό αποτέλεσμα, μόνο αποπροσανατολιστική σύγχυση στα μέλη μπορούν να προκαλέσουν.

- Στο κεφάλαιο Ε` του νομοσχεδίου, όπου γίνεται λόγος για τη διοίκηση των συνεταιρισμών, διαπιστώσαμε την «παράλειψη» του Εποπτικού Συμβουλίου (Ε.Σ.). Ελπίζουμε ότι πρόκειται για παράλειψη «εξ αμελείας» και όχι εκ «προθέσεως» και ότι «ως εκ τούτου» θα επανορθωθεί στο Νόμο. Και τούτο, διότι ως σύγχρονοι θεωρητικοί δεν μπορούμε να διανοηθούμε ότι στα πλαίσια ενός «εκσυγχρονιστικού» Νόμου είναι ποτέ δυνατό να θεσμοθετείται η κατάργηση του Ε.Σ. των συνεταιρισμών. Ενός βασικότατου οργάνου, το οποίο και διεθνώς θεωρείται ως ένα από τα πιο σημαντικά, και χωρίς υπερβολή ουσιαστικότερο ακόμη και από το Δ.Σ., για την εύρυθμη λειτουργία των συνεταιριστικών οργανώσεων.

Στο σημείο αυτό διαπιστώνει κανένας και μία αντίφαση των «παρασκευαστών» του νομοσχεδίου: Ενώ από τη μια μεριά υπερενισχύουν το ρόλο του Δ.Σ. (και ορθά), από την άλλη αντί να ενισχύσουν και το Ε.Σ., προς διατήρηση της ισορροπίας, πάνε να το καταργήσουν εντελώς. Το γεγονός αυτό το κρίνουμε με επιείκεια ως αδιανόητο, απαράδεκτο και σφόδρα αντισυνεταιριστικό. Στη Γερμανία, όπου το πρώτον ενισχύθηκε το Δ.Σ., ενισχύθηκε αυτονόητα ταυτόχρονα και το Ε.Σ. και όχι η κατάργησή του που πάει να πραγματοποιηθεί εδώ στη δική μας χώρα.

Δεν πρέπει να αγνοεί κανένας συνεταιριστής καθώς και κανένας σχετικός κρατικός φορέας, ότι το Ε.Σ. εκφράζει, εφαρμόζει και ενεργοποιεί τις πιο παλιές διεθνείς συνεταιριστικές αρχές της Αυτοεποπτείας και του Αυτοελέγχου. Εξάλλου και η ΚΟΖΕΚΑ, το ανώτατο συνεταιριστικό όργανο στην ΕΕ, διαχωρίζει τον έλεγχο σε «εσωτερικό» και «εξωτερικό». Οπου ο πρώτος πραγματοποιείται από το Ε.Σ., το οποίο εποπτεύει και ελέγχει τη Διοίκηση του συνεταιρισμού, ενώ ο δεύτερος διενεργείται από το κράτος και εστιάζεται μόνο πάνω στην ορθή εφαρμογή των Νόμων και των καταστατικών διατάξεων.

Με το πνεύμα των παραπάνω παρατηρήσεών μας, το άρθρο 16 κρίνεται ολόκληρο ως αντισυνεταιριστικό. Προτείνουμε να επαναδιατυπωθεί εκ βάθρων στο πνεύμα της διεθνούς συνεταιριστικής αντίληψης περί Αυτοεποπτείας και Αυτοελέγχου των συνεταιρισμών. Γιατί, έτσι όπως έχει, προμηνύει αγορανομίστικες παρεμβάσεις και ωμή ανάμειξη του κράτους στα εσωτερικά των συνεταιρισμών. Και μόνον ο τίτλος του άρθρου «Κρατική εποπτεία» σοκάρει, καθότι θυμίζει κεντρικά κατευθυνόμενες οικονομίες. Είναι να απορεί λοιπόν κανείς πώς είναι δυνατόν ο σημερινός «εκσυγχρονιστής» αρμόδιος υπουργός να συγχέει την ιδιωτικοποίηση, για την οποία αλλιώς πως «κόπτεται» η σημερινή κυβέρνηση, με την απροκάλυπτη ανάμειξη στα εσωτερικά των, από καταβολής του θεσμού, αυτοδιοικούμενων συνεταιρισμών;

Προκειμένου να αποφύγουμε κάθε πρόσθετη ανάλυση πάνω στο θέμα αυτό, από τη θέση ενός ταπεινού λειτουργού, συμβουλεύουμε τον υπουργό Γεωργίας να ακολουθήσει το γερμανικό τύπο Αυτοεποπτείας και Αυτοελέγχου, καθότι είναι ο πλέον επιτυχημένος μέσα στην ΕΕ΄, αλλά και διεθνώς. Μόνον έτσι θα ανοίξει το δρόμο των συνεταιρισμών προς έναν πραγματικό εκσυγχρονισμό.

Η παρ. 2 του άρθρου αυτού να απαλειφθεί τελείως, διότι με τα, έστω και δυνητικά, προνόμια που θέλει να εξασφαλίσει για τις προαιρετικές μερίδες, υπάρχει κίνδυνος να παρασύρει τους αγρότες προς άλλους παρασυνεταιριστικούς στόχους.

Παρ. 6: «Οι ΑΣΟ μπορεί να πρακτορεύουν στην περιφέρειά τους ασφαλιστικές εταιρίες...».

Διαφωνούμε ριζικά με τον «ετερόφωτο» αυτό ρόλο των ΑΣΟ, δηλαδή να πρακτορεύουν ξένες ασφαλιστικές εταιρίες και προπαντός έτσι έμμεσα, τη στιγμή που μπορούν οι ίδιες να ασφαλίζουν τους αγρότες - μέλη τους. Και μάλιστα απλά με το να δημιουργούν (άμεσα) ασφαλιστικά τμήματα σε κάθε δευτεροβάθμια οργάνωση.

Ο θεσμός αυτός πρέπει να καθιερωθεί επιτέλους και στη χώρα μας στα πλαίσια της Αρχής της Αλληλασφάλισης, δηλαδή της Αυτασφάλισης. Οι Ολλανδοί, που έχουν καθιερώσει τον συνεταιριστικό αυτό θεσμό από τον περασμένο αιώνα, γνωρίζουν πολύ καλά τι σημαίνει αυτό οικονομικά και κοινωνικά για τους αγρότες τους. Το τι μπορεί να σημάνει αυτό και για τους δικούς μας αγρότες, θα προκύψει αβίαστα, αν οι σύμβουλοι του υπουργού κάνουν τον κόπο να μελετήσουν μόνο με τη βοήθεια της απλής αριθμητικής τα υπέρογκα χρηματικά ποσά που μπορούν να οικονομηθούν υπέρ των αγροτών μας, όταν αυτοί ασφαλιστούν άμεσα (Αυτασφάλιση) μέσω των δικών τους οργανώσεων. Οι γνωρίζοντες σχετικά αντιλαμβάνονται πλήρως τι ακριβώς εννοούμε...

Το άρθρο αυτό κινείται, σχεδόν στο σύνολό του, στο πνεύμα και στην τροχιά των άρθρων 1 και 5, για τα οποία εκθέσαμε ήδη τις απόψεις μας στα επιμέρους σημεία. Για να μην επαναλαμβάνουμε τις ίδιες λεπτομέρειες, στο σημείο αυτό τονίζουμε συνοπτικά ότι είμαστε για άλλη μια φορά κάθετα αντίθετοι προς το άνοιγμα των θυρών των ΑΣΟ, και προπαντός των πρωτοβάθμιων, προς το παντός είδους κερδοσκοπικό κεφάλαιο. Αν περάσουν τελικά αυτές οι ρυθμίσεις στο «νέο» Νόμο, να μην αμφιβάλλει κανένας ότι το κερδοσκοπικό «ιδιωτικό» κεφάλαιο γρήγορα θα πάρει το πάνω χέρι και σε λίγο θα ρυθμίζει και τις τύχες των ΑΣΟ.

Οι απανταχού της χώρας «μάχιμοι» συνεταιριστές, ας το προσέξουν ιδιαίτερα αυτό, γιατί στην κρισιμότατη αυτή φάση της «ιδιωτικοποίησης», δηλαδή του ξεπουλήματος των πάντων στο «υγιές μεταπρατικό» κεφάλαιο, παίζουν το τελευταίο τους χαρτί. Ας μην αμφιβάλλουν διόλου γι' αυτό και ας «γρηγορήσουν» χωρίς καμιά άλλη καθυστέρηση. Η «παγκοσμιοποίηση» σε συνδυασμό με τον «εκσυγχρονισμό» δεν αστειεύονται πλέον ούτε και ολιγωρούν. Σε λίγο οι μικρομεσαίοι αγρότες στη χώρα μας, αν δεν περιφρουρήσουν τους γνήσιους συνεταιρισμούς τους, θα ψάχνονται κυριολεκτικά σαν ναυαγοί στα καταποντιστικά κύματα της παγκοσμιοποίησης...

Ως επίλογο των παραπάνω παρατηρήσεων μας, ας μας επιτραπεί να προσθέσουμε και τα ακόλουθα: Φρονούμε ότι αντί να συνεχιστεί η «βιομηχανική» παραγωγή συνεταιριστικών Νόμων, με την «κατασκευή» ενός τέταρτου «νέου» Νόμου μέσα σε μία εικοσαετία, θα ήταν προτιμότερος ένας συνδυασμός των δύο τελευταίων Νόμων, του 1541/85 (ΠΑΣΟΚ) και του 2169/93 (ΝΔ). Και βέβαια και του 602/14 (Βενιζέλος). Από το συγκερασμό των τριών αυτών βασικών Νόμων είμαστε βέβαιοι ότι θα προέκυπτε ένας πολύπλευρος και ολοκληρωμένος Νόμος - Πλαίσιο που θα εγγυόταν προπαντός τη διαχρονικότητα, την οποία είχε και έχει πάντα απόλυτη ανάγκη ο ευαίσθητος και ευάλωτος αγροτοσυνεταιριστικός χώρος. Με την επίκληση των τριών αυτών νόμων, θέλουμε να τονίσουμε ιδιαιτέρως την αναγκαιότητα μιας, επιτέλους, διακομματικής παρασκευής αγροτο-συνεταιριστικών νόμων και όχι της «αλαζονικά» μονοκομματικής. Η οποία ούτε καν τα ίδια τα κόμματα μπόρεσε να πείσει κατά την τελευταία εικοσαετία, δεδομένου ότι αυτά κάθε φορά που έρχονται στην εξουσία αμφισβητούν και τις δικές τους, προηγούμενες, και αναζητούν «νέες διεξόδους» μέσα από έναν πάντα «νέο» Νόμο, όπως αναφέραμε και στην αρχή. Ο ολέθριος αντίκτυπος στους συνεταιρισμούς, αυτούς καθεαυτούς, σήμερα, από την παράλογη αυτή ανταγωνιστική «κατασκευή» μονοκομματικών Νόμων, όπως πρέπει να γνωρίζουν όλοι οι Ελληνες, δεν έχει προηγούμενό του στην εκατοντάχρονη συνεταιριστική πραγματικότητα της χώρας μας.

Και οι τρεις παραπάνω Νόμοι αν και «περιέπεσαν σε αχρησία», λόγω αντικατάστασής τους, παρ' όλα αυτά έχουν να προσφέρουν ο καθένας τους πολύτιμα και «εκσυγχρονιστικά» στοιχεία και ας μην αμφιβάλλει κανένας γι' αυτό. Ως και ο «παλαιότερος» ογδοντάχρονος Νόμος 602 του 1914 περιέχει «σύγχρονες» διατάξεις, που θα τις ζήλευαν ακόμη και οι μετέπειτα «σύγχρονοι». Αρκεί να παραπέμψει κανένας, μεταξύ άλλων, και μόνο στα άρθρα του 1 και 6, όπου γίνεται λόγος πριν από 85 (1) ολόκληρα χρόνια για Αλληλασφαλιστικούς συνεταιρισμούς (Αυτασφάλιση) και για Αγροτικές Συνεταιριστικές Τράπεζες αντίστοιχα. Τι λοιπόν πιο εκσυγχρονιστικό από τέτοιες επαναστατικές καινοτομίες έχουν να μας παρουσιάσουν οι μετέπειτα νόμοι; Ούτε καν ο τελευταίος νόμος (1993) περιείχε τέτοιες σύγχρονες διατάξεις. Κατά τη γνώμη μας, αν οι επίδοξοι δημιουργοί του νομοσχεδίου αυτού προσέφευγαν στους παραπάνω τρεις νόμους και σταχυολογούσαν τέτοια και παρόμοια γνήσια εκσυγχρονιστικά στοιχεία, θα μπορούσαν να προσφέρουν, τόσο στον υπουργό Γεωργίας, όσο και στο σφόδρα ταλαιπωρημένο συνεταιριστικό κίνημα της χώρας τις πλέον πραγματικά εκσυγχρονιστικές και πολύτιμες υπηρεσίες τους. Πού «παράπεσε» λόγου χάρη και ξεχάστηκε η ορθότατη εκείνη καινοτομία για την ίδρυση Αγροτοβιομηχανικών Συνεταιρισμών (Α.ΒΙ.ΣΥ.), οι οποίοι θα συνέδεαν τον «αγρό» με το εργοστάσιο με τα πλείστα όσα κοινωνικοοικονομικά οφέλη που θα προέκυπταν από το συνδυασμό αυτό; Και για τους οποίους Α.ΒΙ.ΣΥ. ο τότε υπουργός Γεωργίας και σημερινός πρωθυπουργός μεταξύ άλλων έλεγε: «(...), οι αγροτοβιομηχανικοί συνεταιρισμοί είναι ένα από τα κύρια "εργαλεία", με τα οποία θα πετύχουμε την "αγροτική αναγέννηση" στον τόπο μας» («Εθνος», 30.1.1982).

Αν, λοιπόν, οι σημερινοί σύμβουλοι του υπουργού Γεωργίας πραγματοποιούσαν με «σύγχρονη τόλμη» το συγκερασμό των παραπάνω νόμων και όχι μόνο, τότε θα απέφευγαν πέραν των άλλων και τις «αντιφάσεις» που μας παρουσίασαν στο παρόν νομοσχέδιο. Εξαιτίας του οποίου, μακάρι να διαψευστούμε, σε πολλές «περιπέτειες» έχει να περιπέσει η ελληνική αγροτιά, αν πράγματι περάσει έτσι ως έχει και γίνει ο «νέος» συνεταιριστικός νόμος της χώρας.