Ετούτος, πια, κι αν θέλει δυο δόσεις Σαρκοζί, για να ηρεμήσει! Σκηνοθέτης, λέει, κάνει επιλογή ηθοποιών, για την προσεχή ταινία του! Εκείνο, όμως, που τον ενδιαφέρει, μας εξομολογείται, είναι να ανακαλύψει τι είναι εκείνο που «εγείρει στις γυναίκες τον πόθο» και πώς αυτές «βιώνουν τον οργασμό και την ευχαρίστηση».

Αυτά χρησιμοποιεί σαν αφορμή ο Γάλλος ψευτοντόκτορ Κίνσλεϊ, ο κρυπτοφρόιντ, και με το τίποτα κάνει μια ψευτοπορνική ταινία. Μια ταινία δήθεν κουλτούρας η οποία, βεβαίως, δεν καλύπτει ούτε τις στοιχειώδεις προδιαγραφές για ένα ευπρεπές κινηματογραφικό έργο. Αφού δεν πάσχει μόνο από ειλικρίνεια και ηθική, πάσχει και τεχνικά.

Οι «Αγγελοι Εξολοθρευτές» είναι σχεδόν μια φθηνή (φθηνή με όλες τις έννοιες της λέξης) αυτοβιογραφική ταινία. Ο σκηνοθέτης οδηγήθηκε στο δικαστήριο σαν πορνογράφος και εκμαυλιστής νεαρών κοριτσιών. Οι αρχές θεώρησαν ότι ο ερωτομανής Ζαν Κλοντ Μπρισό,με πρόσχημα την ταινία του, έβαζε τα νεαρά κορίτσια, τα οποία προσκαλούσε για επιλογή (κάστινγκ) να κάνουν διάφορα ερωτικά «τρικ» και εκείνος «μελετούσε» τη συμπεριφορά τους. Στην ουσία «έπαιρνε μάτι», αυτός και οι φίλοι του! Ολοι οι κινηματογραφικοί «κύκλοι» του κόσμου έχουν παρόμοιες εμπειρίες και έχουν κάνει παρόμοιες «μελέτες» με διάφορα άμυαλα και ανώριμα πλάσματα.

Ο κ. Μπρισό, όμως, δεν αρκέστηκε στις προσωπικές «μελέτες» του. Εκανε την προσωπική εμπειρία του (και το μπλέξιμο του με τη δικαιοσύνη) ταινία! Στην οποία δεν προσπαθεί να δικαιολογήσει την πράξη του. Αντίθετα επιμένει πως σωστά έπραξε! Η τέχνη, αφήνει να εννοηθεί, θέλει θυσίες. Και δικαιολογεί τον όποιον ξεπεσμό στο όνομά της.

Αν ασχολούμαστε με την ταινία το κάνουμε γιατί τον κ. Μπρισό με «αυτά και αυτά» τον καλούνε στα διάφορα φεστιβάλ, απασχολεί την κριτική, υπάρχει στον κινηματογραφικό χώρο. Και μάλιστα υπάρχει σαν σκεπτόμενος και προβληματιζόμενος σκηνοθέτης! Ημαρτον!

Παίζουν: Φρεντερίκ Βαν ντε Ντρίσε, Μαρούσια Ντουπρίλ, Ραφαέλ Γκοντίν.

Οποιος δει το «Alter Ego» απλώς σαν μια ψυχαγωγική ταινία και «δε χάλασε ο κόσμος», κάνει μεγάλο λάθος! Η ταινία συνειδητά ή ασυνείδητα με όλες της τις δυνάμεις - και είναι πολλές, αφού πρόκειται για «πλούσια» παραγωγή - συνεισφέρει στη δημιουργία της καινούριας παρδαλής και χυδαίας πολιτικής, κοινωνικής και πολιτιστικής Ελλάδας! Στην προσπάθεια δημιουργίας του χυδαίου αυριανού παρδαλού Ελληνα πολίτη! Αυτού του ερμαφρόδιτου προϊόντος της «νέας τάξης πραγμάτων», που μοιάζει με άνθρωπο, αλλά που, τελικά, δεν είναι άνθρωπος. Είναι απομίμηση ανθρώπου!

Θα μου πείτε, «όλα αυτά ο Ρουβάς»; Δεν είπα όλα αυτά ο Ρουβάς! Είπα και ο Ρουβάς! Και αυτός! Για την ακρίβεια, όλοι οι συντελεστές της ταινίας, ο σεναριογράφος, ο σκηνοθέτης και κυρίως οι παραγωγοί, η «Village Production», με την «αθώα» τους συναισθηματική μουσική παραγωγή «Alter Ego», που είναι προέκταση της χαζοχαρούμενης και αμερικανοποιημένης καθημερινής τηλεοπτικής παραγωγής, προωθούν τον αμερικάνικο μιμητισμό, παπαγαλισμό σωστότερα. Η ταινία τους είναι, τόσο στη γραφή όσο και στο περιεχόμενο, ένα καθαρά αμερικάνικο προϊόν. Μια μεσογειακή μίμηση αμερικάνικου κινηματογραφικού και καλλιτεχνικού προϊόντος.

Θυμάστε τον Ελβις Πρίσλεϊ και τις «αθώες» ταινίες του; Θυμάστε τον Πατ Μπουν; Αργότερα τα ιταλικά αντίγραφα, Αντριάνο Τσελεντάνο, Ρομίνα Πάουερ; Ε, κάπως αργά είναι αλήθεια, όλα αυτά έσκασαν μύτη και στην Ελλάδα! Ο Ρουβάς, σε αντίθεση με τους Ιταλούς συναδέλφους του, έχει τελείως εξαμερικανιστεί. Το σύνολο, σχεδόν, των τραγουδιών του έχουν αμερικάνικο ήχο και στίχο! Οι κινήσεις του, τα ρούχα του, η συμπεριφορά του, τα συναισθήματά του, είναι αμερικανιές των αρχών του 1960! Πριν ακόμα εμφανιστούν οι χίπηδες...

Κάποιοι δε δώσαμε σημασία στη φούστα! (Θυμάστε;) Τώρα, ενδεχομένως, να μη δώσουμε σημασία στην ταινία. Αργότερα στο χαλκά. Κάποια μέρα θα ανακαλύψουμε πως κάποιοι από εμάς χτυπάμε τα στήθια μας, είναι κόκκινος ο κώλος μας, συμπεριφερόμαστε σαν τις τσίτες! Και τότε, βέβαια, θα λέμε: Πώς δεν ακούσαμε τους χτύπους, πώς δεν είδαμε τους χτίστες...

Δεν έχω τίποτα με τον πραγματικά χαρισματικό αυτό νεαρό τραγουδιστή. Ισα-ίσα που τον θεωρώ δραματικό πρόσωπο! Ενα πρόσωπο που, κάτω από άλλες συνθήκες, όλα τα χαρίσματα που του έδωσε η φύση (και είναι πολλά), θα τον έκαναν χρήσιμο για τον εαυτό του και για μας. Αλλά, επιτέλους, πρέπει να σοβαρευτούμε! Δε δέχομαι ότι η ελληνική νεολαία, ούτε καν ένα μικρό κομμάτι της, είναι σαν τη νεολαία της ταινίας. Ολα αυτά τα στερημένα άτομα, που πιθηκίζουν, που «πηδάει» το ένα το άλλο στα γρήγορα και για πλάκα, είναι δεν είναι μια φούχτα παιδιά. Δεν είναι η πλειοψηφία της νεολαίας μας. Επομένως, πoια ανάγκη γέννησε την ταινία;

Ποια ανάγκη γέννησε την ταινία; Τη γέννησε ο Ψινάκης, ο Σφηνάκης, ο Μικρουτσικάκης, το «Mega», ο «Αντένα», το «Αλφα», ο στιλίστας, ο μασίστας, ο φασίστας, η Πάνια, η Σάνια και η Ξάνια, η Δρούζα και η Τούζα, όλα αυτό το σκουπιδαριό, όλοι αυτοί οι Δούρειοι Ιπποι του συστήματος, που μαγκώνουν τα νιάτα από το σβέρκο και τα οδηγούν στη μυλόπετρα του καπιταλισμού και του χαφιεδισμού για να τα λιώσει. Αλλα με τα ναρκωτικά και άλλα με την πνευματική μαλακία!..

Επανερχόμενοι στην ταινία, οφείλουμε να πούμε πως απ' όλη την παραγωγή της δεξιάς πολιτιστικής χαβούζας των τελευταίων χρόνων, είναι η καλύτερη (και γι' αυτό, ίσως, και η πιο επικίνδυνη)! Εχει ρυθμό (πολύ καλό μοντάζ), καλή φωτογραφία (τουριστικής αντίληψης βέβαια), έχει καλούς νεαρούς ηθοποιούς, έχει ακόμα και τον ίδιο τον Ρουβά, ο οποίος τα καταφέρνει (πάνω από ικανοποιητικά) και σαν ηθοποιός! Εκείνο που δεν έχει, βέβαια, είναι η ηθική. (Και δεν είναι λίγο). Παριστάνει την αθώα, ενώ δεν είναι. Παριστάνει ότι συμπάσχει με τη νεολαία, ενώ στην ουσία την εκμεταλλεύεται! Παριστάνει ότι αντιγράφει τη νεολαία, ενώ στην ουσία την παραποιεί και την ευτελίζει!

Καλώ τη νεολαία, αν μπορούσα να χρησιμοποιήσω τέτοια έκφραση, να βάλει στο στόχαστρό της όλα αυτά τα «πολιτιστικά» κοράκια και να τα «τουφεκίσει»! Να τα κάνει να τρέχουν και να μη φτάνουν. Η χώρα μας έχει γεννήσει και γεννάει άξιο τραγούδι. Να μην επιτρέψει να χαθεί αυτή η πηγή έμπνευσης και δημιουργίας. Φούστες ο Ρουβάς; Στίχους του Ελύτη, του Ρίτσου, του Γκάτσου εμείς!

Παίζουν: Σάκης Ρουβάς, Ντορέτα Παπαδημητρίου, Δανάη Σκιαδή, Κώστας Καλλιβρετάκης, Αλέξανδρος Λογοθέτης κ.ά.

Οι ζέστες πιάσανε, κάπως, απότομα! Φυσικό ήταν να αιφνιδιαστούν ακόμα και τα γραφεία εισαγωγής. Μέσα ή έξω; Χειμερινά με κλιματισμό ή καλοκαιρινά με φεγγάρι και γρανίτα; Το δίλημμα αυτό φαίνεται να μην αφορά στον Σάκη Ρουβά. Αυτός και με κρύο και με ζέστες, ελπίζουν, θα γεμίσει τα πολυσινεμά! «Alter Ego», λοιπόν, του Νικόλα Δημητρόπουλου, με τον κινητικότατο (με φούστα ή χωρίς φούστα) Σάκη Ρουβά! Μια συναισθηματική (μελό) μίμηση αμερικάνικων τραγουδιστικών ταινιών.

Μετά το Σάκη το... χάος! Το εγκεφαλικό κινηματογραφικό «επίτευγμα» του Ντέιβιντ Λιντς, «Inland Empire», αδικεί ακόμα και τον εαυτό του! Εικόνες, εικόνες, εικόνες και κύκλοι γύρω από τον απροσδιόριστο άξονά του! Ολα αυτά, βέβαια, «πνιγμένα» στην ομορφιά και την καλαισθησία! Ακολουθούν οι «Δολοφόνοι για Μοναχικές Καρδιές», του Τοντ Ρόμπινσον. Μια φρικιαστική αληθινή ιστορία δολοφονιών, που άλλοτε σε αγριεύει και άλλοτε σε «διασκεδάζει».

Η ισχνή κινηματογραφικά εβδομάδα κλείνει με την ψιλοπορνική ταινία του Ζαν Κλοντ Μπρισό, «Αγγελοι Εξολοθρευτές». Με πρόσχημα την «έρευνα» για την ερωτική συμπεριφορά των ανθρώπων, βάζει διάπλατα το μάτι της (το φακό της) στην κλειδαρότρυπα!

Τζάρετ Λίτο και Σάλμα Χάγιεκ

Στη δεκαετία του 1940, ενώ ακούγονται ακόμα τα κανόνια και οι βόμβες του πολέμου, ένα ζευγάρι, η Μάρθα Μπεκ και ο εραστής της Ρέιμοντ Φερνάντεζ, αδιάφοροι για τη συντέλεια του κόσμου που... συντελείται γύρω τους, ερμηνεύοντας με το δικό τους τρόπο τον καπιταλισμό... πραγματοποιούν το δικό τους αμερικάνικο όνειρο. Πλησιάζουν πλούσιες χήρες του πολέμου και πουλώντας έρωτα ο Φερνάντεζ και φιλία η «αδελφή» του (η ερωμένη του) τις σκοτώνουν για να πάρουν την περιουσία τους!

Η ταινία του Τοντ Ρόμπινσονδεν εκμεταλλεύτηκε στο ελάχιστο το αληθινό θέμα της. Αντί να ερευνήσει και να καταδείξει τις αιτίες και το κοινωνικό περιβάλλον, που γεννάνε και συντηρούν δολοφόνους, εκβιαστές, τέρατα, ...προτίμησε να κοιτάξει προς την κατεύθυνση του εισιτηρίου. Εφτιαξε μια «χαριτωμένη» ταινία στα πρότυπα του «Μπόνι και Κλάιντ» (με λιγότερο πάθος). Καμία σκέψη και καμία προσπάθεια για εμβάθυνση!

Σημειώνουμε ότι ο σκηνοθέτης της ταινίας γνώριζε από πρώτο χέρι την πραγματική ιστορία, αφού ο παππούς του είναι ο αστυνομικός που κυνήγησε και συνέλαβε το ζευγάρι (στην ταινία τον ερμηνεύει ο Τζον Τραβόλτα). Παρ' όλα αυτά ψεύτισε την αλήθεια, λείανε τις όποιες κοινωνικές και πολιτικές γωνίες και έφτιαξε μια αδιάφορη και απροβλημάτιστη ταινία εποχής. (Ο παππούς του, πιο συνεπής, μόλις έστειλε το ζευγάρι στο απόσπασμα, αποσύρθηκε από την αστυνομία).

Δεν είναι λίγες οι στιγμές που το εγκληματικό ζευγάρι κερδίζει τη συμπάθεια του θεατή! Και δεν την κερδίζει γιατί αποκαλύπτεται ότι, τελικά, είναι δημιούργημα, θύτης και θύμα, του συστήματος, άρα δραματικά πρόσωπα που πλήρωσαν την τιμή που άλλοι είχαν προκαθορίσει και προαποφασίσει! Την κερδίζει γιατί είναι «χαριτωμένο», συναισθηματικό, και, εν πολλοίς, αγνό και αθώο! Πολλά από τα θύματά του, δε, είναι τόσο αντιπαθητικά, που λες πήγαιναν γυρεύοντας και τους «άξιζε» η τιμωρία!

Λάθος γραφή, λοιπόν. Λάθος αντιμετώπιση! Λάθος προσανατολισμός. Να θεωρήσουμε ότι όλα αυτά είναι τυχαία; Οτι δεν είναι οι εισπράξεις που τους οδήγησαν σε λάθος κατευθύνσεις; Τότε τα πράγματα θα είναι ακόμα χειρότερα. Γιατί θα πρέπει να καταλήξουμε πως η τέχνη γίνεται από επιπόλαιους και από ανεύθυνους ανθρώπους!

Και στις δυο περιπτώσεις, πάντως, χαμένος είναι ο θεατής!

Παίζουν: Τζον Τραβόλτα, Σάλμα Χάγιεκ, Τζέιμς Γκαντολφίνι, Τζάρετ Λίτο, Λόρα Ντερν.

Ο Τολστόι στο βιβλίο του για την Τέχνη χτυπούσε αλύπητα τους καλλιτέχνες οι οποίοι δεν είναι προσιτοί στον απλό άνθρωπο. Η τέχνη, έλεγε, πρέπει να είναι κατανοητή. Και θεωρούσε «απατεώνες» τους καλλιτέχνες οι οποίοι για να κρύψουν την κενότητά τους, διηγούνται φανταστικές (εξωπραγματικές) ιστορίες και στολίζουν τα εξωπραγματικά έργα τους με «δύσκολες» και σκόπιμα θολές εικόνες. Αυτή η θολούρα παγιδεύει το θεατή, ο οποίος αδυνατώντας να κατανοήσει αυτό που βλέπει αποδέχεται (αναγκαστικά) τη μεγαλοφυΐα του δημιουργού!

Πόσο δίκιο είχε ο Τολστόι εκατό τριάντα τόσα χρόνια πίσω! Σε ένα «περίπατο» που έκανα στην αίθουσα κατά τη διάρκεια της ατέλειωτης προβολής (η ταινία κρατάει πάνω από 180 λεπτά) άκουσα κάποιον να λέει: Δεν καταλαβαίνω τίποτα, αλλά ο άνθρωπος είναι μάγος!

Και εγώ δε θα αρνηθώ πως πολλές από τις... χιλιάδες εικόνες της ταινίας είναι «μαγικές»! Η ελαφρώς τρεμάμενη μηχανή (στο χέρι) και ο ευρυγώνιος φακός, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον, έκανε τα πρόσωπα των πρωταγωνιστών να φαντάζουν αινιγματικά, αινιγματικότερα του «φυσιολογικού». Εκανε τους χώρους και την ιστορία να μοιάζουν πιο «μυστήρια» και πιο «βαθιά» (βαθυστόχαστη). Μαζί με την τρεμάμενη μηχανή και τον παραμορφωτικό φακό, από κοντά και τα στραβά κάδρα! Τίποτα «σωστά» ζυγισμένο! Τίποτα όπως το βλέπει το μάτι μας. Προσθετικά στα παραπάνω και η «υπόγεια» μουσική. Ενας ακαθόριστος βόμβος, ένα συνεχές ηλεκτρονικό «φύσημα» στο μικρόφωνο. Βάλτε ακόμα τους «ελλειπτικούς» (και βασανιστικά επαναλαμβανόμενους) διαλόγους, τα καλοφωτισμένα μισοσκόταδα, την αστυνομική πλοκή της ιστορίας... και να η «μαγεία»!

Ωστόσο το ερώτημα εξακολουθεί να αναζητά απάντηση: Τι μεταφέρει όλο αυτό το πραγματικά όμορφο (αισθητικά) φορτίο; Γιατί είναι τόσο μεγαλόστομο; Η ιστορία της ταινίας λέγεται με πολύ λιγότερα λόγια και με πολύ λιγότερες αισθητικές πιρουέτες και σε πολύ λιγότερο χρόνο, το δίχως άλλο! Η φιλοσοφία της δεν είναι, δα, και τόσο μεγάλη! Δεν πραγματεύεται τίποτα κοσμογονικά γεγονότα! Μια εσωστρεφή αστική ψυχονεύρωση μεταφέρει. Μια καλοσυντηρημένη και πλούσια ηθοποιός αναλαμβάνει ένα νέο κινηματογραφικό ρόλο. Συμπρωταγωνιστής της είναι ένας «γόης». Η ταινία που γυρίζουν (στηρίζεται σε ένα παλιό πολωνέζικο τσιγγάνικο παραμύθι) είναι «καταραμένη»! Σε μια προηγούμενη απόπειρα να γυριστεί, το πολωνέζικο ζευγάρι, που υποδυόταν τους πρωταγωνιστές, δολοφονήθηκε «υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες». Διάχυτος είναι ο φόβος της επανάληψης!..

Με το φόβο, λοιπόν, της επανάληψης, το καινούριο κινηματογραφικό ζευγάρι αρχίζει (μέσα στην επιφύλαξη) τα γυρίσματα. Και, όπως μπορεί να συμβεί, και μάλιστα μέσα σε τόσο τεταμένες συνθήκες, αρχίζει να νιώθει ερωτευμένο. Αυτό μεγαλώνει το φόβο του. Επιπλέον υπάρχει και ο κατακτητικός άντρας της πρωταγωνίστριας που καιροφυλακτεί! Ε, πολύ θέλει; Η πρωταγωνίστρια αρχίζει να βλέπει παραισθήσεις! Μπλέκει το ρόλο της με την πραγματικότητα! Το μυαλό της γίνεται σαν σπασμένος καθρέφτης. Είναι όλα εκεί, αλλά σε μικρά μικρά κομματάκια. Οσα τα ραγίσματα του καθρέφτη (της ταραγμένης συνείδησής της). Η πραγματικότητα και η ψευδαίσθηση! Η αλήθεια και η φαντασίωση!

Λοιπόν, γιατί τρεις και περισσότερες ώρες; Γιατί ευρυγώνιους φακούς και στραβά κάδρα; Γιατί τόσο φωνακλάδικη μουσική; Εχω την εντύπωση, για να κομπλεξαριστεί ο θεατής! Για να αναγκαστεί να πει, πως αυτό που βλέπει, δεν είναι αυτό ακριβώς που βλέπει, αλλά κάτι πολύ βαθύτερο! Για να αποδεχτεί τη «μεγαλοφυΐα» του δημιουργού, σύμφωνα με τον Τολστόι!

Σκέφτομαι το «Θάνατο στη Βενετία», του Λουκίνο Βισκόντι. Ο πραγματικά μεγάλος Ιταλός δημιουργός, σε ένα πολύ δύσκολο (φιλοσοφικό) λογοτεχνικό έργο (Τόμας Μαν), μίλησε τόσο απλά και παράλληλα τόσο καλαίσθητα. Ούτε ευρυγώνιοι φακοί, ούτε στραβά κάδρα, ούτε «υπόγειες» ηλεκτρονικές μουσικές. Γι' αυτό η ταινία του έχει νικήσει το χρόνο και έχει πάρει τη θέση της στον παγκόσμιο κινηματογράφο. Κάνω αυτό τον παραλληλισμό, γιατί ακούγονται κουβέντες, για «μεγαλοφυΐα», για «μαγικός» και άλλα παρεμφερή επίθετα!

Πάντως, για να μην αδικήσω κανέναν, τον Ντέιβιντ Λιντς δεν το πετάς στα... άχρηστα. Το πρόβλημά του δεν είναι κινηματογραφικό, είναι ιδεολογικό. Γνωρίζει την κινηματογραφική γλώσσα, ξέρει τα μυστικά της 7ης τέχνης, ξέρει να φτιάχνει «μαγικές» εικόνες. Εκεί που «μπάζει» είναι στον προσανατολισμό. Δεν έχει αποφασίσει με ποιους θέλει να επικοινωνήσει και για ποια πράγματα! Οι περισσότερες ταινίες του, και η συγκεκριμένη, μιλάνε για «ειδικά» θέματα και για «ειδικούς» ανθρώπους. Η πραγματική ζωή, οι πραγματικοί άνθρωποι, φαίνεται, δεν έλκουν το φακό του. Είναι κρίμα, γιατί μέσα στην πραγματικότητα, στην αντικειμενική πραγματικότητα, θα έβρισκε και εκείνος δικαίωση! Αφού θα πάταγε πάνω σε γερά θέματα, σε θέματα που δεν απαιτούν εντυπωσιασμούς, για να μετασχηματιστούν σε τέχνη!

Κλείνοντας πρέπει να τονίσω την ξεχωριστή ερμηνεία της πρωταγωνίστριας (Λόρα Ντερν). Είναι, σχεδόν, άψογη! Και να δηλώσω, ότι χίλιες φορές Ντέιβιντ Λιντς, βέβαια, παρά ο Σάκης ο Ρουβάς! Δεν υπάρχει σύγκριση, φυσικά, αλλά είναι και οι δυο (ταινίες) στα cinema!

Παίζουν: Λόρα Ντερν, Τζέρεμι Αϊρονς, Τζάστιν Θέρου.