Τη μέρα που γιορτάζουμε την επέτειο της επανάστασης καλό είναι να ρίξουμε μια ματιά στο δρόμο που αυτή πέρασε. Χρειάστηκε να αρχίσουμε την επανάστασή μας σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, σε τέτοιες συνθήκες δε θα ξαναβρεθεί καμιά από τις μελλοντικές εργατικές επαναστάσεις στον κόσμο, και γι' αυτό έχει ξεχωριστή σπουδαιότητα να δοκιμάσουμε να φωτίσουμε στο σύνολό του το δρόμο που διανύσαμε, να δούμε τι πετύχαμε στο διάστημα αυτό και κατά πόσο προετοιμαστήκαμε μέσα σ' αυτό το χρόνο για το κύριο, το πραγματικό, το αποφασιστικό, το θεμελιακό μας καθήκον. Πρέπει να αποτελούμε ένα μέρος των τμημάτων, μέρος της παγκόσμιας προλεταριακής και σοσιαλιστικής στρατιάς. Αντιλαμβανόμασταν πάντα ότι, αν έλαχε σε μας να αρχίσουμε την επανάσταση που αναπτυσσόταν μέσα από την παγκόσμια πάλη, αυτό δε χρωστιέται σε τίποτε ιδιαίτερα προτερήματα του ρώσικου προλεταριάτου, ούτε στο ότι αυτό προπορευόταν από τους άλλους, απεναντίας, μόνο μια ιδιαίτερη κατάσταση αδυναμίας, καθυστέρησης του καπιταλισμού και εξαιρετικά αντίξοες πολεμικο-στρατηγικές περιστάσεις μας έκαναν μέσα στην εξέλιξη των γεγονότων να καταλάβουμε θέση μπροστά από τα αλλά τμήματα, χωρίς να τα περιμένουμε να μας πλησιάσουν και να ξεσηκωθούν κι αυτά. Κάνουμε τώρα τον απολογισμό μας για να δούμε κατά πόσο προετοιμαστήκαμε για τις μάχες που μας περιμένουν στην επερχόμενη επανάστασή μας.
Παρακάτω. Από τα πρώτα βήματα της σοβιετικής οργάνωσης φτάσαμε στο σημείο, όπως σωστά παρατήρησε ο σύντροφος Σβερντλόφ που άνοιξε το συνέδριο, να μην υπάρχει στη Ρωσία μέρος, όσο απομακρυσμένο και αν είναι, όπου να μην έχει εδραιωθεί η σοβιετική οργάνωση και να μην αποτελεί ενιαίο τμήμα του Σοβιετικού Συντάγματος, καταρτισμένου με βάση την πολύχρονη πείρα της πάλης όλων των εργαζομένων και των καταπιεζομένων.
Από μια κατάσταση όπου ήμασταν εντελώς ανυπεράσπιστοι, όταν ο τελευταίος τετράχρονος πόλεμος είχε αφήσει στις μάζες όχι μόνο το μίσος καταπιεζόμενων ανθρώπων, αλλά και την αποστροφή και μια τρομερή κούραση και εξάντληση που καταδίκασε την επανάσταση να περάσει από την πιο δύσκολη, την πιο επώδυνη περίοδο, όταν ήμασταν ανυπεράσπιστοι στα χτυπήματα του γερμανικού και του αυστριακού ιμπεριαλισμού - από την κατάσταση αυτή φτάσαμε να έχουμε έναν κραταιό Κόκκινο Στρατό. Τέλος, το πιο σπουδαίο είναι ότι από τη διεθνή απομόνωση, από την οποία υποφέραμε από τον Οχτώβρη και στις αρχές αυτού του χρόνου, φτάσαμε σε μια τέτοια κατάσταση όπου ο μοναδικός, αλλά σταθερός σύμμαχός μας - οι εργαζόμενοι και οι καταπιεζόμενοι όλων των χωρών - ξεσηκώθηκε επιτέλους στην πάλη, όπου βλέπουμε ότι ηγέτες του δυτικοευρωπαϊκού προλεταριάτου, όπως ο Λίμπκνεχτ και ο Αντλερ - που πλήρωσαν με πολύμηνα κάτεργα τις θαρραλέες, ηρωικές τους απόπειρες να υψώσουν τη φωνή τους ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο - όπου, λοιπόν, βλέπουμε ότι οι ηγέτες αυτοί είναι ελεύθεροι, γιατί την απελευθέρωσή τους την επέβαλε η εργατική επανάσταση της Βιέννης και του Βερολίνου, που ανεβαίνει όχι μέρα με τη μέρα, αλλά ώρα με την ώρα. Από την απομόνωση φτάσαμε σε μια τέτοια κατάσταση, όπου βρισκόμαστε χέρι - χέρι, πλάι - πλάι με τους διεθνείς συμμάχους μας. Να ποιο είναι το βασικό που πετύχαμε μέσα σ' αυτό το χρόνο. Και ας μου επιτραπεί να μιλήσω με λίγα λόγια γι' αυτό το δρόμο, γι' αυτή τη μεταβολή.
Ξέρουμε ότι έχουμε πραγματοποιήσει λίγα πράγματα. Ξέρουμε ότι σε μια τόσο καθυστερημένη και ρημαγμένη χώρα, όπου τόσα εμπόδια και φραγμούς έβαζαν στην εργατική τάξη, χρειάζεται πολύς καιρός για να μάθει η τάξη αυτή να διευθύνει τη βιομηχανία, θεωρούμε ότι το πιο σπουδαίο και το πιο πολύτιμο είναι πως με τη δουλιά αυτή καταπιάστηκαν οι ίδιοι οι εργάτες, πως από τον εργατικό έλεγχο, που έμελλε να παραμείνει χαώδης, σκόρπιος, χειροτεχνικός και ελλιπής σε όλους τους κυριότερους κλάδους της βιομηχανίας, φτάσαμε στη διεύθυνση της βιομηχανίας από τους εργάτες σε πανεθνική κλίμακα.
Αφετηρία του νόμου που ψηφίσαμε τότε είναι οι πανδημοκρατικές αρχές, εκείνο που συνενώνει τον πλούσιο μουζίκο - κουλάκο με το φτωχό, δηλ. το μίσος προς τον τσιφλικά, είναι η γενική ιδέα της ισότητας που, αναμφισβήτητα, ήταν μια επαναστατική ιδέα ενάντια στο παλιό καθεστώς της μοναρχίας, από το νόμο αυτό έπρεπε να περάσουμε στο χωρισμό μέσα στους αγρότες. Ψηφίσαμε το νόμο για την κοινωνικοποίηση της γης με τη συγκατάθεση όλων. Ο νόμος αυτός ψηφίστηκε ομόφωνα και από εμάς και από εκείνους που δε συμμερίζονταν τις απόψεις των μπολσεβίκων. Οσο για το ζήτημα ποιος θα κατέχει τη γη, αφήσαμε τη λύση αυτού του ζητήματος κατά πρώτο λόγο στις αγροτικές κομμούνες. Αφήσαμε το δρόμο ανοιχτό για να μπορέσει να αναπτυχθεί η γεωργία πάνω σε σοσιαλιστικές αρχές, ξέροντας πολύ καλά ότι τότε, τον Οχτώβρη του 1917, η γεωργία δεν ήταν σε θέση να βαδίσει σ' αυτό το δρόμο. Χάρη στην προετοιμασία μας καταφέραμε να κάνουμε ένα γιγάντιο βήμα κοσμοϊστορικής σημασίας που δεν το έκανε ως τώρα κανένα από τα πιο δημοκρατικά, ρεπουμπλικανικά κράτη. Το βήμα αυτό το έκανε φέτος το καλοκαίρι όλη η μάζα της αγροτιάς, ακόμη και στα πιο απόμερα χωριά της Ρωσίας. Οταν έφτασε το ζήτημα στις επισιτιστικές δυσχέρειες, στην πείνα, όταν λόγω της κληρονομιάς του παρελθόντος και του καταραμένου τετράχρονου πολέμου, όταν με τις προσπάθειες της αντεπανάστασης και με τον εμφύλιο πόλεμο μας απέσπασαν την πιο σιτοπαραγωγική περιοχή, όταν όλα αυτά έφτασαν στο αποκορύφωμά τους και η πείνα απειλούσε τις πόλεις - τότε οι πρωτοπόροι εργάτες των πόλεων και των βιομηχανικών περιφερειών, το μόνο σίγουρο, γερό στήριγμα της εξουσίας μας, τράβηξαν ενωμένοι για το χωριό. Μας συκοφαντούν όταν λένε πως οι εργάτες πήγαν στο χωριό για να προκαλέσουν ένοπλη πάλη ανάμεσα στους εργάτες και στους αγρότες. Τη συκοφαντία αυτή τη διαψεύδουν τα γεγονότα. Οι εργάτες πήγαν εκεί για να αποκρούσουν τα εκμεταλλευτικά στοιχεία του χωριού - τους κουλάκους, που μάζεψαν τεράστια πλούτη, κερδοσκοπώντας με τα σιτηρά, τον καιρό που ο λαός πέθαινε από την πείνα. Πήγαν για να βοηθήσουν την εργαζόμενη φτωχολογιά, την πλειοψηφία του πληθυσμού των χωριών και ότι δεν πήγαν στα χαμένα, ότι έτειναν χέρι συμμάχου, ότι η προπαρασκευαστική δουλιά τους συγχωνεύτηκε με τη δουλιά της μάζας - αυτό το απέδειξε περίτρανα ο Ιούλης, η κρίση του Ιούλη, όταν η ανταρσία των κουλάκων είχε επεκταθεί σε όλη τη Ρωσία. Η κρίση του Ιούλη έληξε με το ότι ξεσηκώθηκαν παντού στα χωριά τα εκμεταλλευόμενα εργαζόμενα στοιχεία, ξεσηκώθηκαν μαζί με το προλεταριάτο των πόλεων. Σήμερα ο σ. Ζηνόβιεφ με ειδοποίησε τηλεφωνικά ότι στο συνέδριο των Επιτροπών φτωχολογιάς της περιοχής Πετρούπολης συμμετέχουν 18.000 άτομα και ότι κυριαρχεί σ' αυτό πρωτοφανής ενθουσιασμός και έξαρση.
Οσο παίρνει πιο συγκεκριμένη μορφή αυτό που συντελείται σε όλη τη Ρωσία, όπου έχει ξεσηκωθεί η φτωχολογιά του χωριού, τόσο η φτωχολογιά αυτή βλέπει με την ίδια της την πείρα τι σημαίνει πάλη ενάντια στους κουλάκους, βλέπει ότι για να εξασφαλιστούν τρόφιμα στην πόλη, για να αποκατασταθεί η ανταλλαγή εμπορευμάτων, που χωρίς αυτή δεν μπορεί να ζήσει το χωριό, δεν πρέπει να βαδίσει μαζί με την αστική τάξη του χωριού και με τους κουλάκους. Πρέπει να οργανωθεί χωριστά. Και τώρα έχουμε κάνει το πρώτο βήμα, βήμα τεράστιο, στον τομέα της σοσιαλιστικής επανάστασης στο χωριό. Τον Οχτώβρη δεν μπορούσαμε να το κάνουμε αυτό. Καταλάβαμε ποια είναι η στιγμή που μπορούσαμε να απευθυνθούμε στις μάζες, και τώρα πετύχαμε να αρχίσει η σοσιαλιστική επανάσταση στο χωριό, να μην υπάρχει χωριό, όσο απόμερο κι αν είναι, όπου να μην ξέρουν οι αγρότες ότι ο πλούσιος, ο κουλάκος, αγρότης κι αυτός, εφόσον κάνει κερδοσκοπίες με τα σιτηρά, βλέπει με την παλιά πισωδρομική άποψη όλα τα γεγονότα που διαδραματίζονται.
Και να που τα χωριά, η φτωχολογιά του χωριού, σφιχτοδεμένη με τους καθοδηγητές της, με τους εργάτες των πόλεων, μόλις τώρα βάζει οριστικά και στέρεα θεμέλια για μια πραγματικά σοσιαλιστική οικοδόμηση. Μόλις τώρα θα αρχίσει η σοσιαλιστική οικοδόμηση στα χωριά. Μόλις τώρα σχηματίζονται τα Σοβιέτ και τα νοικοκυριά εκείνα που τείνουν συστηματικά στην κοινή καλλιέργεια της γης σε μεγάλη κλίμακα, στη χρησιμοποίηση των γνώσεων, της επιστήμης και της τεχνικής, ξέροντας ότι πάνω στις βάσεις της παλιάς εποχής, που κυριαρχούσε η αντίδραση και ο σκοταδισμός, δεν μπορεί να υπάρξει ούτε και ένας απλός, στοιχειώδης ανθρώπινος πολιτισμός. Εδώ η δουλιά είναι πολύ δυσκολότερη απ' ό,τι στη βιομηχανία. Εδώ κάνουν πολύ περισσότερα λάθη οι τοπικές μας επιτροπές και τα τοπικά Σοβιέτ. Από τα λάθη τους διδάσκονται. Εμείς δε φοβόμαστε τα λάθη, όταν τα κάνουν οι μάζες που κρατούν συνειδητή στάση απέναντι στην οικοδόμηση, γιατί δε βασιζόμαστε, παρά μόνο στην ίδια μας την πείρα και σε ό,τι κάνουμε με τα ίδια μας τα χέρια.
Και να που η μεγάλη επανάσταση, που μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα μας οδήγησε στο σοσιαλισμό στο χωριό, δείχνει ότι όλη αυτή η πάλη στέφθηκε με επιτυχία. Αυτό πιο περίτρανα το αποδεικνύει ο Κόκκινος Στρατός. Ξέρετε σε ποια κατάσταση βρεθήκαμε τον καιρό του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού πολέμου, τότε που η Ρωσία βρέθηκε σε τέτοια κατάσταση που δεν μπορούσαν πια να την υποφέρουν οι λαϊκές μάζες. Ξέρουμε ότι τότε βρεθήκαμε σε πάρα πολύ κρίσιμη κατάσταση. Είπαμε ανοιχτά στη μάζα των εργατών όλη την αλήθεια. Ξεσκεπάσαμε τα μυστικά ιμπεριαλιστικά σύμφωνα της πολιτικής εκείνης που αποτελεί ένα πολύ μεγάλο όργανο απάτης, που τώρα στην Αμερική, την πιο προχωρημένη ρεπουμπλικανική δημοκρατία του αστικού ιμπεριαλισμού, εξαπατά τις μάζες περισσότερο παρά ποτέ άλλοτε και τις σέρνει από τη μύτη. Οταν ο ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας του πολέμου είχε γίνει φανερός σε όλους, τον καιρό αυτό η μόνη χώρα που έκανε συντρίμμια τη μυστική αστική εξωτερική πολιτική, ως τα θεμέλιά της, ήταν η Σοβιετική Δημοκρατία της Ρωσίας. Ξεσκέπασε τα μυστικά σύμφωνα και είπε μέσω του σ. Τρότσκι, απευθυνόμενη στις χώρες όλου του κόσμου: σας καλούμε να βάλετε τέρμα σ' αυτόν τον πόλεμο με δημοκρατικό τρόπο, χωρίς προσαρτήσεις και επανορθώσεις, και λέμε ανοιχτά και περήφανα αυτή τη σκληρή αλήθεια που παρ' όλα αυτά είναι αλήθεια, ότι για να μπει τέρμα στον πόλεμο αυτό πρέπει να γίνει επανάσταση ενάντια στις αστικές κυβερνήσεις. Η φωνή μας δε βρήκε απήχηση. Χρειάστηκε να το πληρώσουμε αυτό με μια αφάνταστα βαριά και καταθλιπτική ειρήνη, που μας επιβλήθηκε βίαια με τη συνθήκη του Μπρεστ και προκάλεσε αποθάρρυνση και απόγνωση στις γραμμές πολλών συμπαθούντων. Αυτό έγινε γιατί ήμασταν μόνοι. Εμείς όμως κάναμε το χρέος μας και είπαμε μπροστά σε όλους: να οι σκοποί του πολέμου! Και αν ρίχτηκε καταπάνω μας ο χείμαρρος του γερμανικού ιμπεριαλισμού, αυτό έγινε γιατί χρειαζόταν ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, ώσπου να κατορθώσουν οι εργάτες και οι αγρότες μας να φτιάξουν μια γερή οργάνωση. Τότε δεν είχαμε στρατό, είχαμε τον παλιό αποδιοργανωμένο στρατό των ιμπεριαλιστών, που τον έσερναν στον πόλεμο για σκοπούς που οι στρατιώτες δεν τους συμμερίζονταν, που τους ήταν ξένοι. Φάνηκε τότε ότι έπρεπε να περάσουμε από μια πολύ βασανιστική περίοδο. Ηταν η περίοδος που οι μάζες έπρεπε να ανασάνουν ύστερα από το βασανιστικό ιμπεριαλιστικό πόλεμο και να νιώσουν ότι αρχίζει ένας νέος πόλεμος. Με το δίκιο μας ονομάζουμε δικό μας τον πόλεμο που κάνουμε για να υπερασπίσουμε τη σοσιαλιστική μας επανάσταση. Αυτό το πράγμα χρειάστηκε να το νιώσουν εκατομμύρια και δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι με την ίδια τους την πείρα. Για να γίνει αυτό χρειάστηκαν ολόκληροι μήνες. Μακρύς και δύσκολος ήταν ο δρόμος που είχε να περάσει η συνείδηση αυτή. Φέτος το καλοκαίρι όμως έγινε καθαρό σε όλους ότι τον πέρασε, επιτέλους, το δρόμο αυτό, ότι επήλθε η καμπή, ότι ο στρατός που είναι προϊόν των λαϊκών μαζών, ο στρατός που θυσιάζεται, που ύστερα από την τετράχρονη αιματηρή σφαγή ξαναπηγαίνει στον πόλεμο για να υπερασπίσει αυτός ο στρατός τη Σοβιετική Δημοκρατία, είναι απαραίτητο για τη χώρα μας τη θέση της κόπωσης και της απόγνωσης των μαζών που βαδίζουν στον πόλεμο αυτό, να την πάρει η καθαρή επίγνωση, πως οι μάζες αυτές βαδίζουν προς το θάνατο για μια πραγματικά δική τους υπόθεση: για τα Σοβιέτ των εργατών και αγροτών, για τη σοσιαλιστική δημοκρατία. Αυτό το πετύχαμε.
Οι νίκες που κερδίσαμε το καλοκαίρι ενάντια στους τσεχοσλοβάκους, και οι ειδήσεις που παίρνουμε και που μιλάνε για τεράστιες νίκες, αποδεικνύουν ότι επήλθε η καμπή και ότι το πιο δύσκολο καθήκον - το καθήκον της δημιουργίας ύστερα από έναν τετράχρονο βασανιστικό πόλεμο, μιας συνειδητής σοσιαλιστικής οργανωμένης μάζας - πραγματοποιήθηκε. Η συνείδηση αυτή εισχώρησε βαθιά μέσα στις μάζες. Δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι κατάλαβαν ότι έχουν να εκπληρώσουν ένα δύσκολο έργο. Και αυτό μας δίνει την εγγύηση ότι παρόλο που συγκεντρώνονται τώρα εναντίον μας οι δυνάμεις του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού, που σήμερα είναι πιο δυνατές από εμάς, ότι παρόλο που μας περιστοιχίζουν οι στρατιώτες των ιμπεριαλιστών, που κατάλαβαν τον κίνδυνο που αποτελεί γι' αυτούς η σοβιετική εξουσία και φλέγονται από την επιθυμία να την πνίξουν, παρόλο που λέμε τώρα την αλήθεια και δεν κρύβουμε ότι είναι πιο δυνατοί από εμάς, δεν πέφτουμε σε απόγνωση.
Εμείς λέμε: Αναπτυσσόμαστε, η Σοβιετική Δημοκρατία αναπτύσσεται! Η υπόθεση της προλεταριακής επανάστασης αναπτύσσεται πιο γοργά απ' ό,τι πλησιάζουν οι δυνάμεις των ιμπεριαλιστών. Εχουμε κάθε ελπίδα και πεποίθηση ότι δεν υπερασπίζουμε μόνο τα συμφέροντα της ρωσικής σοσιαλιστικής επανάστασης, αλλά διεξάγοντας τον πόλεμο υπερασπίζουμε και την παγκόσμια σοσιαλιστική επανάσταση. Οι ελπίδες μας για τη νίκη μεγαλώνουν πιο γοργά, γιατί ανεβαίνει η συνείδηση των εργατών μας. Τι ήταν η σοβιετική οργάνωση πέρυσι τον Οχτώβρη; Ηταν τα πρώτα βήματα. Δεν μπορούσαμε να την προσαρμόσουμε, να τη φέρουμε στην καθορισμένη, όπως είναι σήμερα, συγκεκριμένη κατάσταση, ενώ τώρα έχουμε το Σοβιετικό Σύνταγμα. Ξέρουμε ότι αυτό είναι Σοβιετικό Σύνταγμα, θεσπισμένο επίσημα τον Ιούλη, ότι δεν είναι επινόηση μιας κάποιας επιτροπής, δεν έχει καταρτιστεί από νομικούς, δεν είναι αντίγραφο άλλων Συνταγμάτων. Τέτοιο Σύνταγμα σαν το δικό μας δεν ξαναείδε ο κόσμος. Σ' αυτό είναι καταγραμμένη η πείρα από την πάλη και την οργάνωση των προλεταριακών μαζών ενάντια στους εκμεταλλευτές τόσο μέσα στη χώρα, όσο και σε όλο τον κόσμο. Εχουμε απόθεμα αγωνιστικής πείρας (Χειροκροτήματα). Και αυτό το απόθεμα πείρας επιβεβαίωσε περίτρανα το γεγονός ότι οι οργανωμένοι εργάτες δημιούργησαν τη Σοβιετική εξουσία χωρίς υπαλλήλους, χωρίς μόνιμο στρατό, χωρίς προνόμια, καθιερωμένα στην πράξη για την αστική τάξη, και δημιούργησαν στα εργοστάσια τα θεμέλια για τη νέα οικοδόμηση. Αρχίζουμε τη δουλιά, τραβώντας νέους συνεργάτες, απαραίτητους για την εφαρμογή του Σοβιετικού Συντάγματος. Για το σκοπό αυτό έχουμε τώρα έτοιμα στελέχη από νεοσύλλεκτους, νεαρούς αγρότες που πρέπει να τους τραβήξουμε στη δουλιά, και αυτοί θα μας βοηθήσουν να φέρουμε το έργο σε πέρας.
Και τώρα το τελευταίο σημείο, πάνω στο οποίο θέλω να σταθώ, το ζήτημα της διεθνούς κατάστασης. Βαδίζουμε πλάι πλάι με τους συντρόφους μας όλων των χωρών κι έχουμε τώρα πειστεί πόσο αποφασιστικά και δραστήρια εκφράζουν την πεποίθησή τους, ότι η ρωσική προλεταριακή επανάσταση θα βαδίσει μαζί τους, σαν διεθνής επανάσταση.
Οσο μεγάλωνε η διεθνής σημασία της επανάστασης, άλλο τόσο μεγάλωνε και δυνάμωνε και η λυσσαλέα συνένωση των ιμπεριαλιστών όλου του κόσμου. Τον Οχτώβρη του 1917 αυτοί θεωρούσαν τη Δημοκρατία μας σαν κάτι το περίεργο, το ανάξιο προσοχής, το Φλεβάρη τη θεωρούσαν σοσιαλιστικό πείραμα που δεν άξιζε να παρθεί υπόψη. Μα ο στρατός της Δημοκρατίας μεγάλωνε, δυνάμωνε: Η Δημοκρατία έλυσε το πιο δύσκολο πρόβλημα, δημιούργησε το σοσιαλιστικό Κόκκινο Στρατό. Η πρόοδος και οι επιτυχίες της υπόθεσής μας είχαν σαν συνέπεια την ένταση της λυσσαλέας εναντίωσης και του λυσσαλέου μίσους των ιμπεριαλιστών όλων των χωρών, οι οποίοι έφτασαν στο σημείο ώστε οι Αγγλογάλλοι ιμπεριαλιστές, που φωνασκούσαν ότι είναι εχθροί του Γουλιέλμου, κοντεύουν να ενωθούν μ' αυτόν τον ίδιο τον Γουλιέλμο στην πάλη για την κατάπνιξη της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας, γιατί είδαν ότι έπαψε να αποτελεί κάτι το περίεργο και κάποιο σοσιαλιστικό πείραμα, ότι έγινε εστία αληθινή, πραγματική εστία της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επανάστασης. Να γιατί όσο μεγάλωναν οι επιτυχίες της επανάστασής μας, μεγάλωνε και ο αριθμός των εχθρών μας. Πρέπει να αντιληφθούμε, χωρίς να κρύβουμε καθόλου το γεγονός, ότι η κατάστασή μας είναι δύσκολη, να αντιληφθούμε τι μας περιμένει στο μέλλον. Μα εμείς θα αντιμετωπίσουμε όλες τις δυσκολίες και δε θα βαδίσουμε πια μόνοι, αλλά μαζί με τους εργάτες της Βιέννης και του Βερολίνου, που ξεσηκώνονται στην ίδια πάλη και θα προσδώσουν, ίσως, μεγαλύτερη πειθαρχία και συνειδητότητα στην κοινή μας υπόθεση.
***
Σύντροφοι, όλοι μας ξέρουμε πολύ καλά πως η γερμανική κυβέρνηση ήξερε θαυμάσια ότι στη ρωσική πρεσβεία έβρισκαν φιλοξενία οι Γερμανοί σοσιαλιστές και όχι όσοι ήταν με το μέρος του γερμανικού ιμπεριαλισμού. Οι τελευταίοι δεν έχουν πατήσει το κατώφλι της ρωσικής πρεσβείας. Φίλοι της πρεσβείας ήταν οι σοσιαλιστές που αντιτάσσονταν στον πόλεμο, που συμπαθούσαν τον Καρλ Λίμπκνεχτ. Αυτοί ήταν φιλοξενούμενοι της πρεσβείας από την αρχή αρχή της ίδρυσής της, και μόνο μ' αυτούς είχαμε επαφή. Αυτό το ήξερε θαυμάσια η γερμανική κυβέρνηση. Οι άνθρωποί της παρακολουθούν τον κάθε αντιπρόσωπο της κυβέρνησής μας με τον ίδιο ζήλο που παρακολουθούσε η κυβέρνηση του Νικολάου του Β΄ τους συντρόφους μας. Και αν η κυβέρνηση κάνει τώρα αυτή τη χειρονομία, αυτό δε γίνεται γιατί κάτι άλλαξε, αλλά γιατί προηγούμενα ένιωθε τον εαυτό της πιο δυνατό και δε φοβόταν ότι από ένα σπίτι που πήρε φωτιά στους δρόμους του Βερολίνου θα πιάσει φωτιά όλη η Γερμανία. Η γερμανική κυβέρνηση τα έχει χάσει και, τώρα που καίγεται όλη η Γερμανία, φαντάζεται ότι θα σβήσει την πυρκαγιά, στρέφοντας τις αστυνομικές της μάνικες σ' ένα μονάχα σπίτι (θυελλώδη χειροκροτήματα).
Αυτό δεν είναι πια γελοίο. Αν η γερμανική κυβέρνηση σκοπεύει να διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις, εμείς θα πούμε ότι το ξέραμε αυτό, ότι βάζει όλα τα δυνατά της για να πετύχει μια συμμαχία με τους Αγγλογάλλους ιμπεριαλιστές. Ξέρουμε ότι την κυβέρνηση του Ουίλσον τη βομβάρδιζαν με τηλεγραφήματα, ικετεύοντάς την να αφήσει να παραμείνουν τα γερμανικά στρατεύματα στην Πολωνία, στην Ουκρανία, στην Εσθονία, στη Λιθουανία, γιατί, παρόλο που αυτοί είναι εχθροί του γερμανικού ιμπεριαλισμού, τα στρατεύματα αυτά εξυπηρετούν την υπόθεσή τους: Καταστέλλουν τη δράση των μπολσεβίκων. Ας φύγουν μόνο τότε που θα εμφανιστούν τα ανταντόφιλα «απελευθερωτικά στρατεύματα», για να εξοντώσουν τους μπολσεβίκους.
Αυτό το ξέρουμε πολύ καλά, από την άποψη αυτή δεν υπάρχει για μας τίποτε το απροσδόκητο. Εμείς απλώς λέγαμε ότι τώρα που η Γερμανία πήρε φωτιά, και η Αυστρία φλέγεται ολόκληρη, τώρα που αναγκάστηκαν να ελευθερώσουν τον Λίμπκνεχτ και να του δώσουν τη δυνατότητα να πάει στη ρωσική πρεσβεία, όπου έγινε μια κοινή συγκέντρωση Ρώσων και Γερμανών σοσιαλιστών με επικεφαλής τον Λίμπκνεχτ, τώρα το διάβημα αυτό της γερμανικής κυβέρνησης μαρτυρεί όχι τόσο ότι θέλουν να κάνουν πόλεμο, όσο ότι τα έχουν κυριολεκτικά χαμένα, ότι παραδέρνουν, μη ξέροντας τι απόφαση να πάρουν, γιατί τραβάει καταπάνω τους ο πιο αδυσώπητος εχθρός, ο αγγλοαμερικανικός ιμπεριαλισμός, που κατέπνιξε την Αυστρία με μια ειρήνη εκατό φορές πιο εκβιαστική από την ειρήνη του Μπρεστ. Η Γερμανία βλέπει ότι τούτοι οι απελευθερωτές θέλουν να την πνίξουν κι αυτή, να την ξεσχίσουν, να τη βασανίσουν. Μα ταυτόχρονα ο εργάτης της Γερμανίας ξεσηκώνεται. Ο γερμανικός στρατός κατάντησε άχρηστος, ανίκανος για πόλεμο, όχι γιατί η πειθαρχία ήταν αδύνατη, αλλά γιατί οι στρατιώτες που αρνήθηκαν να πολεμήσουν μεταφέρθηκαν από το ανατολικό μέτωπο στο δυτικό γερμανικό μέτωπο και έφεραν μαζί τους αυτό που η αστική τάξη ονομάζει παγκόσμιο μπολσεβικισμό.
Να γιατί ο γερμανικός στρατός κατάντησε ανίκανος για πόλεμο και να γιατί το ντοκουμέντο αυτό δείχνει περισσότερο από καθετί άλλο αυτή την παραζάλη. Εμείς λέμε ότι αυτό θα οδηγήσει στη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων και ίσως να οδηγούσε και σε πόλεμο, αν αυτοί είχαν δυνάμεις να ηγηθούν στα στρατεύματα των λευκοφρουριτών. Γι' αυτό στείλαμε τηλεγράφημα προς όλα τα Σοβιέτ των βουλευτών, που καταλήγει τονίζοντας την ανάγκη να βρίσκονται σε επιφυλακή, να προετοιμάζονται, να εντείνουν όλες τις δυνάμεις τους. Αυτό αποτελεί μια από τις ενδείξεις ότι ο διεθνής ιμπεριαλισμός βάζει σαν κύριο καθήκον του την ανατροπή του μπολσεβικισμού. Αυτό δε σημαίνει να νικήσουν μόνο τη Ρωσία - αυτό σημαίνει να νικήσουν τους ίδιους τους εργάτες τους στην κάθε μια χώρα. Δε θα το καταφέρουν όσες θηριωδίες και βιαιότητες και αν ακολουθήσουν μια τέτοια απόφαση. Και αυτοί, τα θηρία αυτά, ετοιμάζονται, ετοιμάζουν εκστρατεία κατά της Ρωσίας από το Νότο, από τα Δαρδανέλια, ή από τη Βουλγαρία και από τη Ρουμανία. Κάνουν διαπραγματεύσεις για να συγκροτήσουν στη Γερμανία στρατεύματα λευκοφρουριτών και να τα ρίξουν πάνω στη Ρωσία. Νιώθουμε πολύ καλά τον κίνδυνο αυτό και λέμε ανοιχτά: Σύντροφοι, δε δουλεύαμε του κάκου ένα χρόνο, βάλαμε τα θεμέλια, φτάσαμε σε αποφασιστικές μάχες που θα είναι στ' αλήθεια αποφασιστικές. Αλλά δε βαδίζουμε μόνοι μας: Το προλεταριάτο της Δυτικής Ευρώπης ξεσηκώθηκε και δεν άφησε από την Αυστροουγγαρία πέτρα πάνω στην πέτρα. Την κυβέρνηση εκεί τη χαρακτηρίζει η ίδια ανικανότητα, η ίδια απέραντη σύγχυση, η ίδια παραφροσύνη που χαρακτήριζε κάποτε, στα τέλη του Φλεβάρη 1917, την κυβέρνηση του Νικολάου Ρομάνοφ. Σύνθημά μας πρέπει να είναι: Να εντείνουμε ξανά και ξανά όλες μας τις δυνάμεις, έχοντας στο νου μας ότι πλησιάζουμε στην τελική, αποφασιστική μάχη, όχι για τη ρωσική επανάσταση, αλλά για τη διεθνή σοσιαλιστική επανάσταση!
Ξέρουμε ότι τα θηρία του ιμπεριαλισμού είναι ακόμη ισχυρότερα από μας, μπορούν ακόμη να κάνουν ένα σωρό βιαιότητες και θηριωδίες σε βάρος μας και σε βάρος της χώρας μας, να μας προξενήσουν ένα σωρό βάσανα, δεν μπορούν όμως να νικήσουν τη διεθνή επανάσταση. Τους πλημμυρίζει άγριο μίσος, και γι' αυτό εμείς λέμε: Ας γίνει ό,τι γίνει, μα ο κάθε εργάτης και ο κάθε αγρότης της Ρωσίας θα κάνει το χρέος του και θα βαδίσει στο θάνατο, αν το απαιτήσουν τα συμφέροντα της υπεράσπισης της επανάστασης. Εμείς λέμε: Ας γίνει ό,τι γίνει, μα όσα δεινά και αν φέρουν ακόμη οι ιμπεριαλιστές, αυτά δε θα τους σώσουν. Ο ιμπεριαλισμός θα χαθεί, ενώ η διεθνής σοσιαλιστική επανάσταση, όπως και αν έλθουν τα πράγματα, θα νικήσει! (θυελλώδη χειροκροτήματα και παρατεταμένες επευφημίες).
Το γεγονός της ανατροπής του σοσιαλιστικού συστήματος και του προσωρινού πισωγυρίσματος, δεν αναιρεί αυτή τη ροή της ιστορικής εξέλιξης με δεδομένη την αναγκαιότητα αυτής της ανώτερης κοινωνίας. Αναγκαιότητα που βρίσκεται στα ίδια τα σπλάχνα του καπιταλισμού, που ο ίδιος δημιουργεί τις αντικειμενικές υλικές προϋποθέσεις για το πέρασμα στο σοσιαλισμό. Αναγκαιότητα που βρίσκεται στη μήτρα όλων των αντιθέσεών του. Στο γεγονός της όλο και βαθύτερης κοινωνικοποίησης της εργασίας και στην ατομική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων αυτής. Αυτή του την αντίφαση το σύστημα της εκμετάλλευσης δε θα μπορέσει ποτέ να την ξεπεράσει αφού βρίσκεται μέσα στην ίδια του την ύπαρξη και οξύνεται ταυτόχρονα με την όποια ανάπτυξή του. Ξεπέρασμα αυτής της αντίφασης σημαίνει και άρνηση του ίδιου του συστήματος της εκμετάλλευσης. Αρα μόνο επαναστατικά μπορεί να λυθεί έτσι που να έρθουν σε αντιστοιχία οι σχέσεις παραγωγής προς τις παραγωγικές δυνάμεις, να κοινωνικοποιηθεί δηλαδή η καπιταλιστική ιδιοκτησία. Αυτή η αναγκαιότητα όχι μόνο υπάρχει και σήμερα, αλλά έχει αναδειχτεί ακόμα πιο πολύ. Συνεπώς ο σοσιαλισμός παραμένει αναγκαίος και επίκαιρος.
Είναι όμως άλλο πράγμα η αναγκαιότητα του σοσιαλισμού και άλλο πράγμα οι προϋποθέσεις για την επιτυχία της σοσιαλιστικής επανάστασης και στη συνέχεια της οικοδόμησης του καινούριου κόσμου. Σ' αυτά τα ζητήματα η Μεγάλη Οχτωβριανή Επανάσταση διδάσκει ακόμα τους λαούς.
Διδάσκει τόσο με τη στρατηγική και τακτική που ακολούθησε για να πάρει και να διατηρήσει την εξουσία η εργατική τάξη όσο και με την επαναστατική θεωρία που ανέπτυξε στο χρόνο πριν, κατά τη διάρκεια, όσο και μετά την επανάσταση, την περίοδο της οικοδόμησης.
Ο «Ριζοσπάστης» αναδημοσιεύει σήμερα αποσπάσματα από την ομιλία του μεγάλου επαναστάτη και θεωρητικού της επανάστασης Β.Ι. Λένιν στην επέτειο του Μεγάλου Οχτώβρη, το 1919. Πραγματικός ηγέτης της εργατικής τάξης, μιλάει με ειλικρίνεια που προϋποθέτει ειδική επιστημονική ανάλυση και τέχνη για να είναι τόσο ακριβής και ταυτόχρονα κατανοητή. Χωρίς κομπασμούς αναδείχνει τα τότε πρώτα βήματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, μιλάει για τις δυσκολίες σε κάθε τομέα και δε διστάζει να αποκαλύπτει και τους τακτικούς ελιγμούς (π.χ. στο αγροτικό ζήτημα ή στην εξωτερική πολιτική). Ελιγμοί που σε κανένα επίπεδο δε δείχνουν την παραμικρή παρέκκλιση από τον στρατηγικό στόχο της οικοδόμησης του σοσιαλισμού. Πρόκειται για ένα από τα πολλά κείμενα που δείχνουν ανάγλυφα το πώς αντιμετώπιζε τις δυσκολίες το Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ενωσης και πώς επιδίωκε την επίλυσή τους αναπτύσσοντας ταυτόχρονα και την επαναστατική θεωρία. Ανήκει και αυτό στη μεγάλη κληρονομιά που άφησε στους λαούς η Μεγάλη Οχτωβριανή Επανάσταση. Κληρονομιά που δε θα πάψει να διδάσκει αλλά και να αναπτύσσεται μέχρι ν' αλλάξει οριστικά ο κόσμος...
(A΄ μέρος)
Η αντεπανάσταση του '56 ήταν όμως μόνο η αφορμή. Αλλωστε, οι προσπάθειες εφαρμογής «νομότυπων» μέτρων καταστολής και φίμωσης του κομμουνιστικού κινήματος προϋπήρχαν αυτού του ψηφίσματος σε όλον τον κόσμο. Αλλά και στην ίδια την Ευρώπη, αυτά τα μέτρα προωθούνται εδώ και χρόνια, αλλού πιο δραστικά (στα κράτη της Βαλτικής, στην Τσεχοσλοβακία, κλπ.) και σε άλλες περιπτώσεις λιγότερο αποτελεσματικά (π.χ. Συμβούλιο της Ευρώπης). Ο αντικομμουνισμός, έτσι κι αλλιώς συνέχισε τη δεσπόζουσα θέση του στο οπλοστάσιο του αστικού συστήματος, και μετά την ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος στην Ευρώπη. Ακόμα και σε εκείνα τα καπιταλιστικά κράτη, που οι προσπάθειες περιστολής των δημοκρατικών δικαιωμάτων (για πολλούς και διάφορους λόγους) δεν είναι ακόμα τόσο επιτυχείς, το σύνολο των αστικών μέσων, που επιδρούν στη διαμόρφωση της συνείδησης έχουν πλέον ως κυρίαρχο έμβλημά τους τον αντικομμουνισμό.
Το ερώτημα που προκύπτει, είναι γιατί αξιοποιήθηκε η αντεπανάσταση του '56 στην Ουγγαρία για ένα τέτοιο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου και όχι κάποια άλλη αντεπαναστατική απόπειρα (π.χ. στην Τσεχοσλοβακία το 1968), τι είναι πιθανόν να σηματοδοτεί ο «αντικομμουνιστικός αγών», με σημαία τα γεγονότα της Ουγγαρίας;
Γι' αυτό και η «βελούδινη επανάσταση» της Τσεχοσλοβακίας, η αντεπανάσταση δηλαδή που κατεστάλη πριν ακόμα πάρει τις αποτρόπαιες διαστάσεις της Ουγγαρίας, παρέμεινε για μεγάλη χρονική περίοδο το «πρότυπο» των καπιταλιστών. Βεβαίως, αυτό σχετίζεται άμεσα και με τις τότε προσπάθειες της αστικής τάξης να στηρίξει τις οπορτουνιστικές δυνάμεις του «δημοκρατικού σοσιαλισμού» και να τις αναδείξει σε σημαντικό πόλο μέσα στο λαϊκό κίνημα της Δυτικής Ευρώπης, για την αποτροπή της περαιτέρω ριζοσπαστικοποίησης των λαϊκών στρωμάτων.
Σήμερα, που το αντίπαλο δέος, με τη μορφή της εργατικής εξουσίας έχει εκλείψει από την Ευρώπη, αλλά και από όλο τον κόσμο, πλην λίγων εξαιρέσεων, ο ιμπεριαλισμός - όπως συμβαίνει κάθε φορά μετά από ήττα του εργατικού και επαναστατικού κινήματος - μπορεί να προβάλλει πιο «ωμός», έχει τη δυνατότητα να αναπτύσσει πολύ εντονότερα την επιθετικότητά του σε όλους τους κοινωνικούς τομείς (οικονομία, δημοκρατία, εξωτερική πολιτική, πολιτισμός, κλπ.) και προσβλέπει στην καθυπόταξη της εργατικής τάξης, μέσα από το τσάκισμα και την απομόνωση των ριζοσπαστικών δυνάμεων (κυρίως κομμουνιστικών), πριν αυτές καταφέρουν την ανασύσταση του λαϊκού και επαναστατικού κινήματος. Αυτό, βέβαια, κάθε άλλο παρά υπονοεί ότι ο ιμπεριαλισμός παραιτείται πλήρως από την προσπάθεια προσεταιρισμού των λαϊκών στρωμάτων μέσω του «καρότου», για να στηριχτεί αποκλειστικά στο «μαστίγιο». Κάτι τέτοιο, άλλωστε, δεν έπραξαν ούτε τα φασιστικά καθεστώτα του μεσοπολέμου. Το «μαστίγιο» όμως (κρατική τρομοκρατία, περιστολή δικαιωμάτων, συρρίκνωση και κατάργηση λαϊκών κατακτήσεων, κλπ.) έχει πλέον ένα πολύ μεγαλύτερο ειδικό βάρος.
Αυτή η «ωμή» επιθετικότητα της αστικής τάξης έχει ανάγκη και μια αντίστοιχα «ωμή» ιδεολογία και προπαγάνδα. Μην ξεχνάμε ότι ακόμα και τα κλασικά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα έχουν αφαιρέσει τα περί «σοσιαλισμού» ακόμα και από τις διακηρύξεις τους. Το ίδιο αρχίζουν να κάνουν και τα «αριστερά» κόμματα που δημιούργησαν οπορτουνιστές, μέσα από διασπάσεις ή «μετεξελίξεις» των κομμουνιστικών κομμάτων.
Το ιμπεριαλιστικό σύστημα έχει ανάγκη μια «ωμή» ιδεολογία, ικανή να νομιμοποιήσει την αστική βία σε όλες της τις μορφές, που ταυτόχρονα θα απονομιμοποιεί κάθε προσπάθεια των λαϊκών στρωμάτων να αντιτάξουν στη βία των εκμεταλλευτών, οποιασδήποτε μορφής δική τους βία.
Αυτή η αναγκαιότητα της άρχουσας τάξης είναι που επιβάλλει εκτός των άλλων και την ενίσχυση του ρεύματος της αναθεώρησης της Ιστορίας. Ενα ρεύμα, που, προς το παρόν κατά τη γνώμη μας, δεν αποσκοπεί μόνο, ούτε τόσο στη «σχετικοποίηση» των ναζιστικών εγκλημάτων, που σήμερα προβάλλεται και από ιστορικούς, πέρα από τους διαφόρων αποχρώσεων αστικούς κύκλους. Αποσκοπεί κυρίως στη διαστρέβλωση και την απονομιμοποίηση της ένοπλης βίας, που άσκησε το εργατικό και λαϊκό κίνημα, τόσο κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με τη μορφή του Κόκκινου Στρατού και των εθνικοαπελευθερωτικών λαϊκών στρατών, όσο και κατά τη διάρκεια των αγώνων του για την εγκαθίδρυση ή την υπεράσπιση της εργατικής εξουσίας.
Αναγκαίο συμπλήρωμα αυτής της προσπάθειας είναι και η αντιστροφή των πραγματικών ιστορικών γεγονότων, ώστε να νομιμοποιηθούν στη συνείδηση του κόσμου τα εγκλήματα των συνεργατών των χιτλεροφασιστών σε κάθε χώρα. Αυτών, δηλαδή, που άσχετα από την κοινωνική τους καταγωγή αποτέλεσαν συνειδητή επιλογή της κάθε ντόπιας αστικής τάξης, ή μερίδας αυτής της τάξης. Αν στην Ελλάδα, για παράδειγμα, γίνεται ακόμα προσπάθεια για να «δικαιολογηθεί» η συνεργασία των Ταγμάτων Ασφαλείας (των Γερμανοτσολιάδων) με τα κατοχικά στρατεύματα και η συμμετοχή τους στις μαζικές σφαγές (π.χ. Καλάβρυτα, Κοκκινιά, κ.λπ.) στα βαλτικά κράτη οι αντίστοιχοι εγκληματίες πολέμου έχουν επίσημα πια «ηρωοποιηθεί».
Φαίνεται, λοιπόν, ότι η επαναφορά στην πρώτη γραμμή της αντεπανάστασης των 12 ημερών στην Ουγγαρία του 1956 αποτελεί ένα ακόμα βήμα στην ίδια κατεύθυνση:
Για την επιτυχία αυτού του σκοπού είναι φυσικό να αποσιωπάται το γεγονός ότι οι συγκεκριμένοι, όπου επιβλήθηκαν κατά τη σύντομη διάρκεια της αντεπανάστασης, το πρώτο που έπραξαν ήταν να πάρουν πίσω τη μοιρασμένη στους μικρομεσαίους αγρότες γη και να την επιστρέψουν στους πρώην μεγαλοϊδιοκτήτες. (Αυτός, άλλωστε, ήταν και ένας επιπλέον λόγος, που ο αγροτικός πληθυσμός - πάνω από το 40% της τότε Ουγγαρίας - γρήγορα αποστασιοποιήθηκε από τους «επαναστάτες».)
Το ίδιο αποπειράθηκαν να πράξουν και με τις μεγάλες επιχειρήσεις, που είχαν επέλθει στη λαϊκή ιδιοκτησία.
Για την προβολή τους ως υπερασπιστές των συμφερόντων ολόκληρου του «έθνους» αποσιωπάται βεβαίως και ο αντισημιτισμός που επέδειξαν κατά τη διάρκεια του φασισμού (αλλά και νωρίτερα). Ετσι, η εξολόθρευση των Εβραίων της Ουγγαρίας εμφανίζεται ως έργο αποκλειστικά του Χίτλερ, ή εν πάση περιπτώσει και μιας μερίδας των Ούγγρων αστών, αλλά όχι αυτών που επιβίωσαν του πολέμου και το '56 ξανασήκωσαν κεφάλι!
Κάποιοι μάλιστα εξ αυτών ήταν τόσο «αγωνιστές» και «πατριώτες», που επέστρεψαν στην Ουγγαρία μόλις λίγο πριν το ξέσπασμα της αντεπανάστασης και αφού είχαν εξασφαλιστεί απέναντι στους κινδύνους που ήταν φυσικό να ελλοχεύουν για το άτομό τους λόγω της αντεπαναστατικής απόπειρας. Η εξασφάλισή τους προήλθε από την έμπρακτη υλική υποστήριξή τους από τους ιμπεριαλιστές, αλλά κυρίως από τα μέτρα «φιλελευθεροποίησης» της (ρεβιζιονιστικής αρχικά και με τον καιρό καθαρά αντεπαναστατικής) «αντισταλινικής» ηγεσίας Ιμρε Νάγκι.
Ετσι, οι περιπτώσεις παραβίασης της σοσιαλιστικής νομιμότητας, (που χρειάζονται έτσι κι αλλιώς παραπέρα διερεύνηση) αναδεικνύονται ως γενικό φαινόμενο ενός «ολοκληρωτικού καθεστώτος» που κατέπνιγε κάθε λαϊκή βούληση.
Σε αυτό το τελευταίο, βέβαια, δεν είναι άμοιρη ευθυνών και η δεξιά οπορτουνιστική ομάδα, που ανέλαβε αμέσως μετά την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος και της κυβέρνησης της Ουγγαρίας. Αν και αρχικά φαίνονταν ότι οι δήθεν, καθώς και οι πραγματικές, παραβιάσεις της νομιμότητας αφορούσαν κυρίως σε μέλη και στελέχη του επαναστατικού κόμματος, η αστική προπαγάνδα (της δεξιάς ηγεσίας του κόμματος συμπεριλαμβανομένης) μπόρεσε να πείσει για ένα γενικότερο φαινόμενο, που δήθεν προέρχονταν από την ασύδοτη δράση των κατασταλτικών μηχανισμών, κυρίως της AVO (Κρατικής Ασφάλειας).
Ετσι, άλλωστε, ξεκίνησαν και οι - επιτυχείς πλέον - αντεπαναστάσεις, στις περισσότερες σοσιαλιστικές χώρες της Ευρώπης, στα τέλη της δεκαετίας του '80 και στις αρχές του '90. Ας θυμηθούμε μόνο τα όσα τότε λέγονταν και ακόμα λέγονται από τους αστούς και τους δεξιούς οπορτουνιστές για τη «Στάζι» της ΓΛΔ, τη «Σεκουριτάτεα» της Ρουμανίας, κλπ. Αυτές οι κρατικές δομές βρέθηκαν πρώτες στο στόχαστρο της αντεπαναστατικής προπαγάνδας, που όπως και το '56 στην Ουγγαρία, δε χρειάστηκε πολύ χρόνο για να επεκταθεί και ενάντια στο αποσυντονισμένο πλέον και ιδεολογικά κατακερματισμένο και άρα χωρίς δυνατότητα άμεσης και αποτελεσματικής αντίδρασης επαναστατικό κόμμα.
Αντιστρέφοντας, λοιπόν, τα πράγματα, η αστική προπαγάνδα προσπαθεί να αναδείξει την αστική αντεπαναστατική βία, όχι μόνο ως «λαϊκή» αλλά και ως αναγκαστική απάντηση στις «σφαγές» που τέλεσαν οι κομμουνιστές. Μπορεί φαιδρά και δήθεν επιστημονικά βιβλία τύπου «Μαύρης Βίβλου του Κομμουνισμού» στην Ελλάδα να μη βρήκαν την αναμενόμενη ανταπόκριση, δεν ισχύει όμως το ίδιο και σε άλλα καπιταλιστικά κράτη!
Φαίνεται, όμως, ότι ακόμα και τώρα οι αστοί έχουν πρόβλημα. Πρώτον οι «30.000 σφαγιασθέντες» των πρώτων δεκαετιών μετά την απόπειρα αντεπανάστασης έχουν γίνει ήδη 3 με 4 χιλιάδες. Κι αυτό, όταν οι ίδιοι κατέχουν πλέον εξ ολοκλήρου τα αρχεία των πρώην σοσιαλιστικών κρατών! Και βεβαίως δε διευκρινίζεται αν και κατά πόσο σε αυτούς τους αριθμούς συγκαταλέγονται τα θύματα της άλλης πλευράς, δηλαδή κυρίως κομμουνιστές, αλλά και εξωκομματικοί και οπαδοί της λαϊκής εξουσίας μη κομμουνιστές. Δεν μπορέσαμε να μάθουμε πόσοι από τους τελευταίους έχασαν τη ζωή τους σε μάχες με τους αντεπαναστάτες. Ομως μόνο αυτοί που κατακρεουργήθηκαν και δολοφονήθηκαν στα σπίτια τους ή ως αιχμάλωτοι, πριν την έναρξη των καθεαυτό πολεμικών συγκρούσεων είναι περίπου 300!
Ενα δεύτερο πρόβλημα για τους αστούς (προς το παρόν τουλάχιστον) είναι η απευθείας προβολή του «ηρωισμού» των αντεπαναστατών, μέσα από τη λειτουργία τους, ως συνεπών «λευκών» τρομοκρατών. Ελάχιστο είναι πλέον το προβαλλόμενο οπτικό υλικό, που σχετίζεται με τα «ανδραγαθήματα» αυτών των «δημοκρατών», πριν την επέμβαση του σοβιετικών στρατού και των ουγγρικών επαναστατικών ένοπλων μονάδων (βασανιστήρια μέχρι θανάτου, εκτελέσεις άοπλων και αιχμαλώτων, κ.λπ. «ανδραγαθήματα»). Αλλωστε, πιο εύκολα αποκτάς συμπάθειες αν δείχνεις ότι ως «δημοκράτης επαναστάτης» περιορίζεσαι στο να γκρεμίζεις αγάλματα και εμβλήματα και στο να πετάς πέτρες και μολότοφ στα σοβιετικά τανκς!2
Ακόμα μια «αγνόηση» από πλευράς των αστών έχει να κάνει με το ρόλο που έπαιξαν οι αντεπαναστατικές προβοκάτσιες στη χειραγώγηση των μαζών. Είναι γνωστό ότι έναυσμα για την καθεαυτή ένοπλη αντεπανάσταση αποτέλεσαν οι πυροβολισμοί που ρίχτηκαν κατά των παρευρισκόμενων σε μια μεγάλη διαδήλωση, σε κεντρικό σημείο της Βουδαπέστης. (Κάποιοι ισχυρίζονται ότι ρίχτηκαν από ταράτσα κτιρίου.) Οι αντεπαναστάτες, καθώς και σύσσωμα τα ιμπεριαλιστικά μέσα ενημέρωσης διέδωσαν αμέσως ότι επρόκειτο για κρατική ενέργεια. Ομως, 50 χρόνια αργότερα και με τον πλήρη έλεγχό τους επί των αρχείων δε διανοήθηκαν (τουλάχιστον όχι ακόμα) ούτε να πλαστογραφήσουν έγγραφο για να δίνει υπόσταση σε αυτούς τους χειρισμούς. Αντιθέτως, ήδη από τότε το Εργατικό Κόμμα μιλούσε για προβοκάτσια των αντεπαναστατών!
Παραπέρα, και ενώ η «εξέγερση» υποτίθεται ότι στρεφόταν κατά της κρατικής ασφάλειας, αυτό που κατέλαβε από τις πρώτες μέρες ήταν το κτίριο των κομματικών γραφείων της Επιτροπής Πόλης της Βουδαπέστης! Για να γίνει κατορθωτό κάτι τέτοιο χρειάστηκε πάλι σύσσωμη η ντόπια και διεθνής αντεπαναστατική προπαγάνδα να διαδώσει σε ελάχιστο χρόνο, ότι στα υπόγεια των γραφείων στεγάζονται μονάδες της AVO, ή φυλακές όπου «βασανίζονται αντιφρονούντες» ή και τα δύο μαζί. Το ότι (αφού κατέσφαξαν τους υπερασπιστές του κτιρίου) δε βρήκαν παρόμοια υπόγεια δεν τους πτόησε! Για να καλλιεργήσουν την αγανάκτηση των συνοδοιπόρων τους έφεραν σκαπτικά μηχανήματα για να σκάψουν το χώρο μπροστά από τα γραφεία, όπου δήθεν βρίσκονταν σίγουρα αυτές οι απάνθρωπες φυλακές. Βεβαίως, η ιμπεριαλιστική προπαγάνδα δεν ασχολήθηκε μόνο με τέτοια «μικροζητήματα». Τα αναφέρουμε εδώ για να φανεί περισσότερο ο ρόλος της επέμβασης του ιμπεριαλισμού. Τα ξεθαμμένα πτώματα της Τιμισοάρα στη Ρουμανία, που παίχτηκαν αναφανδόν στα κανάλια ως αιτία νομιμοποίησης της αντεπανάστασης στη Ρουμανία και της εκτέλεσης με συνοπτικές διαδικασίες του Ν. Τσαουσέσκου και της συζύγου του, δεν αποτελούν τίποτα άλλο παρά μια απλή συνέχεια της ίδιας σχεδιασμένης ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας. Θυμίζουμε την κυνική ομολογία «ντοκιμαντέρ» αντικομμουνιστικού περιεχομένου, που προβλήθηκε πρόσφατα από την ΕΤ-3, με τίτλο «Ο κόκκινος Αυτοκράτορας3»: «Οταν ο λαός έμαθε ότι τα πτώματα που τους έδειχναν τόσον καιρό, τάχα ως θύματα του Τσαουσέσκου, στην πραγματικότητα ήταν κλεμμένα από το νεκροτομείο, ο Νικολάι και η Ελένα Τσαουσέσκου ήταν ήδη νεκροί».
Το Β΄ μέρος την επόμενη Κυριακή
1. Η «αναθεώρηση» δε γίνεται πάντα με ευθύτητα. Εχει αξία εδώ να αντιγράψουμε μια φράση, με την οποία το BBC News, στο αφιέρωμά του στην ιστοσελίδα του για την ουγγρική αντεπανάσταση περιγράφει το παρελθόν του Kiraly ως εξής: «Ο Στρατηγός Κίραλι πολέμησε στο Ανατολικό Μέτωπο στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου η ζωή ήταν έντονη και γεμάτη δράμα και τρόμο» (!!!)
2. Ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός, στην επίσημη ιστοσελίδα του έχει και αυτός αφιέρωμα στην Ουγγαρία. Με βάση το διεθνή συσχετισμό δυνάμεων είναι σχεδόν «φυσικό» το ότι πουθενά δεν αναφέρει την ιμπεριαλιστική αξιοποίηση της «ανθρωπιστικής βοήθειας», για να σταλεί με τα μέσα μεταφοράς του Ερυθρού Σταυρού έμψυχο δυναμικό και όπλα στους Ούγγρους αντεπαναστάτες. Το ότι όμως μόνο σε ένα από τα πολλά άρθρα αφιερώνει μόνο μια σειρά για τις εκκλήσεις που έκανε και ο ίδιος ο ΔΕΣ, για να σταματήσουν οι εκτελέσεις των αιχμαλώτων από τους αντεπαναστάτες, προκαλεί μια κάποια έκπληξη. Προφανώς ακόμα και αυτός ο οργανισμός προτιμά την υποτίμηση τέτοιων γεγονότων, παρόλο που το αντίθετο θα ανέβαζε το κύρος του.
3. Ντοκιμαντέρ παραγωγής 2003 της τηλεοπτικής εταιρείας «Ακρως Απόρρητον», μετά από παραγγελία της Ομοσπονδιακής Κρατικής Διεύθυνσης της Κρατικής Τηλεόρασης, που προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι «Ρωσία».
Εδώ καλό είναι να ανοίξουμε μια παρένθεση. Στο τσακ γλίτωσαν και οι εκπαιδευτικοί να πάθουν το ίδιο χουνέρι. Μια - δυο βδομάδες να κράταγε ακόμα η απεργία τους και θα βλέπατε ειδήσεις! Τα όργια των παιδιών, μπροστά στα όργια των δασκάλων, θα ήταν της πλάκας. Οι δάσκαλοι να δείτε αμόκ που παθαίνουν μόλις βρεθούνε με κλειστά σχολεία. Τους έρχεται να τραβήξουν τη Γιαννάκου από τα μαλλιά και να την κάνουν «ρόμπα». Και μαζί της να κάνουν «ρόμπα» και τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση. Και όλα αυτά να τα τραβάνε σε video, για να τα μεταδίδουν οι τηλεοράσεις.
Ποιο απ' όλα αυτά τα φερέφωνα της υποκρισίας, δε γνωρίζει πως δικά τους δημιουργήματα, δικά τους παιδιά, είναι οι βιντεάδες και οι παρτουζιάρηδες; Ποιος απ' όλους αυτούς τους βραχνιασμένους ντελάληδες δε γνωρίζει, πως τα παιδιά που παλεύουν για καλύτερα σχολεία, για καλύτερη και δικαιότερη ζωή, δεν έχουν καμιά σχέση με τη χυδαιότητα και τη φτήνια; Και ποιος, τέλος, απ' όλους αυτούς τους σκατάδες, δεν ξέρει ότι με τη συμπεριφορά του, απαξιώνει το σύνολο της νεολαίας, αφού συνειδητά γενικεύει;
Και βάζω το τελευταίο ερώτημα: Δεν αντιλαμβάνονται, τάχα, πως αυτή η γκαιμπελίστικη συμπεριφορά, θα πληγώσει ανεπανόρθωτα την ελληνική οικογένεια; Οτι θα κάνει τους γονείς να βλέπουν ύποπτα τα παιδιά τους; Να ψάχνουν τα ρούχα τους, τα κορμιά τους, για σημάδια από ύποπτες νυχιές και σβησίματα τσιγάρων;