Ο Τίτος Κοκκινέας (Δήμος Ζευγολάτης) γεννήθηκε το 1942 στο «Μερολίθι» Φιλιατρών Μεσσηνίας. Από κει, 4 χρόνων, η οικογένειά του αυτοεξορίστηκε στο Ηράκλειο Αττικής στην παρανομία, επειδή ο πατέρας του Τίτος Αινείας (Σταύρος Κοκκινέας), ως υπεύθυνος του ΕΑΜ Φιλιατρών, κυνηγήθηκε για την αντιστασιακή του δράση. Εκεί «έχασε» τη μητέρα του το 1951, στα 9 του χρόνια. Βγήκε στη βιοπάλη στα 13 του χρόνια. Στο εργοστάσιο, στο εργαστήρι ή στο κατάστημα μοχθούσε από τότε ολημερίς. Τα βράδια πήγαινε στο Νυχτερινό Γυμνάσιο, παράλληλα άρχισε από 14 χρόνων να γράφει, στο «Για σας και το παιδί σας», «Διάπλαση των παίδων», «ΦΙΛΙΑΤΡΑ», «Μεσσηνιακά Νέα», «Προς τη νίκη», «Παιδική χαρά», «Ζωή του παιδιού», «Ερυθρός Σταυρός», «Φαντασία», κ.α.

Για δεκαπέντε χρόνια έγραφε στο «Ρομάντζο» κάθε βδομάδα την παιδική σελίδα με λαϊκά παραμύθια, ιστορίες λαογραφικές, αινίγματα, κλπ. Το 1962 έγινε μέλος των «Νέων Ελλήνων Λογοτεχνών». Εδώ και 30 περίπου χρόνια είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, ενώ έχει εκλεγεί στο ΔΣ της πολλές φορές ως ταμίας, έφορος, κλπ. Εχει γράψει αρκετά βιβλία διηγημάτων, χρονογραφικών ποιημάτων, παραμυθιών, λαογραφικά κλπ., μεταξύ των οποίων: «Το σούρουπο οι ίσκιοι μακραίνουν» (1961), «Στάση ο Ζέφυρος» (1971), «Λαϊκά παραμύθια ελληνικά» (1963), «Παραμύθια του λαού μας» (1974), «Θα 'βρεχε» (1976), «Εύθυμα ελληνικά λαϊκά παραμύθια» (1978-79), Ποιητικά (1981), Χρονογραφικά (1983), «Του λαού και του τόπου» (1985), «Στο μέλλον μας» (1987) κ.ά. κι έχει πολλή ανέκδοτη δουλειά.

Συνταξιούχος σήμερα, για 40 χρόνια βοηθός συμβολαιογράφου, ιδρυτικό μέλος μετά τη χούντα ξανά του Σωματείου Συμβολαιογραφοϋπαλλήλων, μέλος του Συλλόγου των «Απανταχού Σαϊδωνιτών» του κόκκινου ηρωικού, πρώτου στην Αντίσταση χωριού της Μάνης και άλλων Συλλόγων και Συνδικαλιστικών Σωματείων.

Φύσαγε «νερολόγος»! Γιομάτα βροχή σύννεφα, μαύρα και άραχνα, πλησίαζαν.

Θα 'βρεχε.

Γι' αυτό στον «Αργίλι», κουβαλήθηκαν πριν από το μεσημέρι απ' τα κτήματα, απ' τα πρόβατα, απ' τα Φιλιατρά¹ όσοι είχανε πάει. Να προφυλάξουμε τη σταφίδα στ' αλώνι, τα σακιά το γέννημα, που 'ταν αλωνισμένο με τ' άλογο και λιαζόταν ακόμα, για να μη σκουλικιάσει αργότερα.

Ξαφνικά κάποιος που ερχότανε από πέρα την «Μπούκα» πρωτοφώναξε. Επειτα, άλλοι κι άλλοι, σαν αντίκρυσαν κει που τους έδειχνε:

-- Συμφορά μας!...

-- Κακό που πάθαμε!...

-- Κουρσάρικο είναι.

-- Μαρία τα παιδιά, τις κότες, τα ρούχα! Βαλτά στο μουλάρι. Φευγάτε....

ΤΣΙΡΙΧΤΑ - ΦΩΝΕΣ - ΚΑΜΠΑΝΙΕΣ - ΚΛΑΪΜΑΤΑ

-- Στο βουνό Βούλααα. Με τα παιδιά, τρέξτεεε...

-- Τριάντα δύο άνδρες!...

-- Πεντέξι εφύγανε στο βουνό. Με τα γυναικόπαιδα!!!

-- Τι; Ας ξανακοπιάσουνε στον Αργίλι! Να σκοτωνόμαστε να τους φυλάμε μεις το σπίτι τους, κι εκείνοι να φεύγουνε!! Φτου, μες το φιλότιμό τους, τους παλιομασκαράδες!

-- Στα σπίτια! Στα πρώτα σπίτια. Αμπαρωθήτε. Τραβήχτε πίσω απ' τις πόρτες, κρεβάτια, κασέλες, ντουλάπια, καρέκλες, κομά, σκαμνιά, σακιά, ό,τι βρήτε!! Να δουν έρημο το χωριό. Να νομίσουν πως το σκάσαμε στο βουνό, όπως τις άλλες φορές σαν τους είδαμε. Να βγούνε στο μώλο. Να πλησιάσουν τα πρώτα σπίτια για να κουρσέψουνε ό,τι βρούνε, όποιον βρούνε. Και κει τους ζώνουμε. Με τα μουσκέτα². Αν μας πάρουνε μυρουδιά, πριν διπλάρουν να δέσουν στο μώλο, να βγούνε, καήκαμε. Θα γυρίσουν το πλοίο απ' τη μια μεριά των κανονιών τους! Θα μας αρχίσουνε με τα κανόνια τους! Τρέξτε. Πριν μας δούνε με το κανοκιάλι συναγμένους εδώ πέρα!

-- Αλτζερινοί είναι!

-- Μικρέ, σταμάτα, τις καμπανιές. Φύγαν οι γυναίκες και τα παιδιά; Στραβώθηκες;

-- Θα μείνω μαζί σας!!!

-- Τρέξε, τζιτζιφιόγκο. Μη σου αστράψω τα μούτρα. Δεν είναι ώρα για κουβέντες. Τρέξε κα συ με τ' άλλα παιδιά!

-- Καλά, καλά, άσε με, πάω...

* * *

-- Ε, Εεε... μέσα από τα σπίτια σας... ζώσατε μας. Φίλοι σας! Φίλοι σας! Μπαξίσι φέρνω, σας. Μαχαίρι αράπικο. Μπαξίσι θέλω. Νερό. Τροφίματα μου δώσατε για να ταξιδέψω.

-- Αλλού αυτά. Εδώ δεν περνούν. 'Η φεύγετε ή...

-- Με τρία μουσκέτος που έχετε σεις; Χα, χα, χα, χα -χαάάάά!!

Ψιθυριστά:

-- Καπετάνιο. Το κανόνι του πλοίου. Μπήκε μέσα στην μποκαπόρτα του. Κείνο ζερβά σου. Ενας, δυο από δαύτους θα 'μεινε στο πλεούμενο πάνω. Το γιομίζουν.

-- Πάνω τους παιδιάάά. Καλά τους ζώσατε!... Βαράτε !...

ΜΟΥΣΚΕΤΙΕΣ, ΚΟΥΜΠΟΥΡΕΣ, ΚΑΝΟΝΙΕΣ, ΦΩΝΕΣ, ΣΦΥΡΙΖΟΥΝΕ ΒΟΛΙΑ.

-- Πληγώθηκες, καπετάνιο;

-- Παράτα με. Τρέξτε. Ταμπουρώσου στο σπίτι.

-- Ελα μαζί καπετάνιο, κουράγιο...

-- Ωχ... άσε με σου λένε...

ΚΑΝΟΝΙΑ

- ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ:

-- Πρωτοπαλίκαρο: καπετάνιο τους φάγανε τα παλιόσκυλα...

* * *

ΠΕΡΝΟΥΝΕ ΩΡΕΣ - ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΥ ΣΑΝ ΤΩΡΑ:

- ΚΑΝΟΝΙΑ -

-- Το καμπαναριό, το καμπαναριό. Τα κανόνι γκρέμισε το καμπαναριό!

ΝΥΧΤΩΝΕΙ - ΚΑΝΟΝΙΑ

-- Νύχτωσε για καλά. Τη βροχή τη σκόρπισε κατά Ζάκυνθο... Ο,τι κάνει το κανόνι τους...

-- Γιατί, κι εκείνοι μη και δεν πολεμούνε σαν λυσσασμένοι;

-- Γκιαούρ παραντοτήτε. Ντε τα σας πειράξουμε... Σκλάβους θα πάρουμε σας για παζάρι στ' Αλτζέρι... Παραντοτήτε.

ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ:

-- Δύσκολα την έχουμε. Καλά τώρα. Καθένα μινούτο³ τρυπά τα λίγα σύννεφα που απομείνανε το φεγγάρι και φωτά σαν μέρα. Στα σίγουρα όμως αν βασιλέψει το φεγγάρι; 'Η αν γυρίσει τον καιρό πάλι, νερολόγο σαν το πρωί, κρυφτεί στα σύννεφα το φεγγάρι, θα κάνουνε γιουρούσι!

-- 'Η θα ταμπουρωθούνε στο πλοίο τους και θα ρίχνουνε από κει μ' όλα του τα κανόνια...

-- Τι τότε να πάμε για σκλάβοι;...

-- Οχι...

-- Οχι...

-- Για σκλάβοι;!

-- Οσοι γλυτώσουν απ' τη μανία τους, λιγότεροι από μισοί, γιατί τους σκοτώσαμε τόσους συντρόφους, θα πουληθούνε σα ζώα στο παζάρι.

-- 'Η θα τραβούνε, με βούρδουλα για τροφή, στα κάτεργα, κουπί ώσπου να πεθάνουν πνιγμένοι...

-- Αν δεν πεθάνουνε στο μεταξύ απ' τα μαρτύρια...

-- Κάλλιο θάνατος!!!

-- Κάλλιο θάνατος τιμημένος!!

-- Σσσς! Ακου.

-- Σαν να 'ναι μπουμπουνητό βαθιά απ' το πέλαο.

-- Κανονιά είναι.

-- Νάτη κι άλλη κανονιά! Να δυο ΚΟΥΜΠΟΥΡΙΕΣ έπεσε ζερβά απ' τη φρεγάδα τους η μπάλα! Κανονιές είναι!

-- Ζήτω!!

-- Βενετσιάνικη φλότα⁴ απ' την Αγία Κυριακή - Κοντοζυγώνει!

-- Περαστική, ήτανε. Ακουσε τις κανονιές κι έρχεται φαίνεται!

-- Σωθήκαμε!!

-- Οι σκύλοι πάνε να φύγουνε.

-- Βαράτε. Μην τους αφήνετε...

ΜΟΥΣΚΕΤΑ, ΚΟΥΜΠΟΥΡΕΣ, ΧΑΛΟΥΝΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ.

* * *

-- Εγώ είμαι! Μόλις σταμάτησα να χτυπώ τις καμπάνες και μ' έδιωξε ο καπετάνιος, βρήκα, στου Τσετσενέκου το χωράφι, φεύγοντας τη φοράδα δεμένη. Την καβαλώ. Κι έτρεχα, έτρεχα... Από τον πατέρα μου που ότι είχε έλθει από τα Φιλιατρά όταν φάνηκε το κουρσάρικο είχα μάθει, ότι ο κόμης Ντε Μωρέν σήμερα είχε κατεβεί με το άλογό του στην Αγία Κυριακή να υποδεχτεί το νέο Βενετσάνο χιλίαρχο που ότι ήταν φερμένος με μια μικρή φλότα από τρεις φρεγάδες. Από το δρόμο της θάλασσας έφυγα για να κερδίσω δρόμο, από το «στόμιο» και το «λιμενάρι» πέρασα μακριά από τα Φιλιατρά. Δε βρήκα ψυχή στο δρόμο μου, περιμένουν βροχή και όλοι ήταν για να μαζέψουν το βίος τους. Τρία μαντζαρόλια⁵ πριν να πέσει ο ήλιος στη θάλασσα σαλπάραμε για δω. Κι ήρθαμε, να μας!

Τους πάνε στο Δόγη να τους δικάσει, τρεις που σώθηκαν! Φαίνονται αρχηγοί. Θα του πουν πού κρύβονται και τ' άλλα κουρσάρικα πλοία. Πού έχουν κρυμμένους τους θησαυρούς απ' τα κούρσα τους!

-- Γρήγορα θα τους δεις με γαργαλέτο⁶ κι αυτούς στο λαιμό, σαν τους άλλους!

-- Να πάμε και μεις να κάτσουμε για 2-3 χρόνια στην Παλιόχωρα ή στο Χαλαζώνι⁷, που πήγαν εδώ και χρόνια, πολλές οικογένειες από μας και τα χτίσαν. Οι πειρατές σαν το μάθουν το χαλασμό τους, θα 'ρθουν περισσότεροι, να μας εκδικηθούν! Και σαν περάσουμε 2-3 χρόνια εκεί και δεν έλθουν, ερχόμαστε στον Αργίλι πάλι.

Ξημέρωσε, με μαύρα βαριά σύννεφα, φερμένα απ' τον «νερολόγο» ολονυχτίς. Ψιχάλιζε με χοντρές στάλες, σαν τελείωσαν τις ετοιμασίες κι έφευγαν για το Χαλαζώνι.

* (Από το βιβλίο του «Θα 'βρεχε», 1976)

________________________________________________

1. Φιλιατρά: πόλη της Μεσσηνίας

2. Μουσκέτο: όπλο του 17ου αιώνα

3. Μινούτο: δευτερόλεπτο

4. Φλότα: στόλος

5. Μαντζαρόλι: κλεψύδρα

6. Γαργαλέτο: κρεμάλα

7. Χαλαζώνι: Χωριό των Φιλιατρών Μεσσηνίας στη ρίζα του βουνού κτισμένο. Ετοιμολογείται σαν Χαλασμένη «ζώνη» (παραλιακός οικισμός χαλασμένος από τους πειρατές).