Πέμπτη 14 Νοέμβρη 2013
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΑΜΑ ΜΠΕΡΣΤΑΪΝ
Στο κενό της

Πολυβραβευμένο ντεμπούτο της Ισραηλινής Ράμα Μπερστάιν για το ηθικό και ερωτικό δίλημμα μιας 18χρονης που καλείται να καλύψει το «κενό» της αδελφής της (που πέθανε στη γέννα) και να παντρευτεί τον άνδρα της εκλιπούσης, ώστε το βρέφος να μη μεγαλώσει χωρίς μητέρα... Η ιστορία εκτυλίσσεται στο εσωτερικό του «εξωτικού», δηλ. άγνωστου, ερμητικά κλειστού κόσμου μιας χασιδικής κοινότητας ορθοδόξων Εβραίων του Τελ Αβίβ.

Γραμμική η αφήγηση, ξεχειλίζει από έρπουσα συγκίνηση που αρχικά μοιάζει ρυάκι ντροπαλό, για να φθάσει σε ποτάμι φουσκωμένο. Το ίδιο και ο έρωτας ανάμεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα που ξεκίνησε ως άνωθεν επιλογή και κατέληξε επιλογή καρδιάς, δύο ανθρώπων «φυλακισμένων» σε μια θρησκευτική κοινότητα που ρυθμίζεται από τελετουργίες και κανόνες, η τυπική τήρηση των οποίων ισούται, από κάθε άποψη, με ουσιαστική...

Δυνατές επιλογές και συνέπεια χαρακτηρίζουν τη σκηνοθεσία της Μπερστάιν στη σπουδή της στην καθημερινότητα, στις συνήθειες και τους κανόνες των ορθόδοξων Εβραίων, στα κωδικοποιημένα και διάχυτα τελετουργικά. Με διάσταση παθιασμένου ντοκιμαντέρ, με βλέμμα ουμανιστικό πάνω σε συγκρίσεις και συγκρούσεις στο εσωτερικό μιας χασιδικής οικογένειας, με σύνθετο και πρωτότυπο στιλ - που επιτρέπει στην αφήγηση να ξεπεράσει την απλή περιέργεια για τους κανόνες - αποφεύγοντας ωστόσο όποια νύξη ή υπαινιγμό κοινωνικοπολιτικής κριτικής, η μελοδραματική, έντονα χρωματισμένη ιστορία η τοποθετημένη σε χρόνο σημερινό, θα μπορούσε κάλλιστα, αυτούσια να αναφέρεται και σε περασμένες εποχές...

Παίζουν: Χαντάς Γιαρόν, Γιφτάς Κλάιν, Ιριτ Σελέγκ, κ.ά.

Παραγωγή: Ισραήλ (2012).

ΚΕΒΙΝ ΜΑΚ ΝΤΟΝΑΛΝΤ
Σ' αγαπώ

Από τις αμερικάνικες ατομικές βόμβες, σε μια σύγχρονη «πυρηνική» ασύμμετρη επίθεση στο Λονδίνο. Δράστες τρομοκράτες, έτσι γενικώς και αορίστως ακατανόμαστα μοχθηρά, ξένα στοιχεία... Η ιστορία του πυρηνικού ολέθρου ξεδιπλώνεται παράλληλα με μια δεύτερη, εκείνη που μιλά για τον πρώτο εφηβικό έρωτα και την απίστευτη δύναμη που αυτός εμπνέει. Δύναμη για επιβίωση...

Οι τονικές μετατοπίσεις ενός εφηβικού ρομαντικού έρωτα, μεταξύ της 15χρονης Νεοϋορκέζας Ντέιζι και του Βρετανού ξαδέλφου της Εντι και, ενός ζοφερού πολεμικού δράματος, είναι αταίριαστες. Προσωπικά θεωρώ ότι η πρώτη ιστορία λειτουργεί σαν κακόγουστη γαρνιτούρα της δεύτερης σε μια προβληματική, ηθικά, ταινία που το άξιο καστ των νεαρών ηθοποιών, δε δύναται να σώσει. Αλλά ούτε και η ηρωίδα Ντέιζι (η μοναδική εγγύηση του κινηματογραφικού εγχειρήματος, η Σάουορς Ρόναν) που πασχίζει να επιβιώσει με νύχια και με δόντια, για να ξανασυναντήσει το μεγάλο της έρωτα...

Πάντως, η νεαρή Ιρλανδή πρωταγωνίστρια φαίνεται να επιλέγει μάλλον επικίνδυνο ερμηνευτικά υλικό. Ηδη από τις πρώτες σκηνές του φιλμ, όταν η Ντέιζι προσγειώνεται στο Λονδίνο για να περάσει τις καλοκαιρινές διακοπές με τους συγγενείς της στην ειδυλλιακή, ιμπρεσιονιστική εγγλέζικη εξοχή, η ταινία αρχίζει να σωρεύει μια αποπροσανατολιστική και απόκοσμη ποιότητα. Οταν η αφήγηση στρέφεται σε «τελετουργικά περάσματα» πάνω στο μονοπάτι του πρώτου έρωτα, η πορεία της ιστορίας διακόπτεται απότομα από έναν υπόκωφο, τρομαχτικό θόρυβο και κάτι σαν χιόνι, ή σαν αποκαΐδια, αρχίζει να πέφτει. Ετσι η ταινία εισέρχεται στο δυστοπικό τοπίο επιστημονικής φαντασίας του νεανικού μυθιστορήματος της Μεγκ Ρόσοφ - όπου βασίζεται η κινηματογραφική διασκευή. Η σκηνοθεσία αντιμετωπίζει μινιμαλιστικά τον πόλεμο. Παλεύει να ισορροπήσει την ομιχλώδη αφήγηση - με την οπτική παιδικού βλέμματος - και τις στιγμές έντονου συναισθηματικού αντίλαλου σε ένα συνδυασμό από φτερουγίσματα λυρισμού και σκηνών τρομερής ωμότητας. Το αποτέλεσμα δεν είναι παρά ασαφές και θαμπό. Καθόλου ικανό να «γραπώσει» τον θεατή και να τον κρατήσει γραπωμένο πάνω του.

Παίζουν: Σάουορς Ρόναν, Τζορτζ Μακ Κέι, Τομ Χόλαντ, Χάρλεϊ Μπερντ, κ.ά.

Παραγωγή: Βρετανία (2013).

ΠΙΤΕΡ ΓΟΥΕΜΠΕΡ
Ο αυτοκράτορας

99 από τις 100 αμερικάνικες «πολεμικές» ταινίες επιδεικνύουν τις ΗΠΑ ως έθνος ηθικής υπεροχής έναντι όλων των υπολοίπων. Ωστόσο, ο «ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ» καθίσταται έξτρα προκλητικός λόγω της ανέντιμης οπτικής του που κρύβεται πίσω από τη δήθεν «ιστορική» δραματοποίηση των συνεπειών της αμερικάνικης γενοκτονίας σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι και την άνευ όρων παράδοση της χώρας. Κάνουν λόγο δε για ανοικοδόμηση της ισοπεδωμένης χώρας αυτοί που την κατέστρεψαν και ταυτόχρονα διακηρύσσουν ότι «όλες οι χώρες έχουν δικαίωμα σε δική τους διακυβέρνηση»... ε τότε κρατιέσαι να μη σε πιάσουν τα ηχηρά γέλια. Οι 2 ατομικές βόμβες βαρύνουν τους Αμερικανούς με ντροπιαστικό αίσθημα ενοχής. Οποτε το γεγονός έρχεται στην επιφάνεια, «φροντίζουν» ώστε να αναδύεται και το αντίβαρο: το Περλ Χάρμπορ. Η ταινία του Γουέμπερ γαρνίρεται και με σκηνές που, ελαφρά τη καρδία, αναγνωρίζουν ότι οι ΗΠΑ δεν είναι αλάνθαστες... Είναι πράγματι λυπηρό οι εκρήξεις, οι βομβαρδισμοί και οι πυρκαγιές από τα φονικά όπλα που έκαψαν αμέτρητες χιλιάδες αυτοχθόνων αλλά, φευ! αυτοί άρχισαν πρώτοι... λέει το φιλμ!

Το να αφηγείσαι γενικώς αποδεκτές ιστορίες συνδεδεμένες με συγκεκριμένο ιστορικό χρόνο που, διαθέτουν και χαρισματικούς ρόλους /χαρακτήρες με τους οποίους εύκολα ταυτίζεται ο θεατής, είναι η μεγάλη δύναμη της χολιγουντιανής κινηματογραφικής βιομηχανίας. Το αμερικάνικο κοινό είναι σαφώς διαπαιδαγωγημένο σε ιστορίες, με κεφαλαίο Γιώτα, που υφαίνονται μαζί με προσωπικές ιστορίες. Οπως αυτή, του Αμερικανού στρατηγού Φέλερς και της Γιαπωνέζας Αϊα. «Ο ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ» συνιστά μια καθαρά αμερικάνικη υπόθεση, φτιαγμένη για αμερικάνικο ή αμερικανοθρεμμένο κοινό...

Στο στυλ του «ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΛΥΚΟΥΣ» ο «καλός» είναι ένα «χλωμό πρόσωπο» που έζησε, πριν τον πόλεμο, στην Ιαπωνία ερωτευμένος με μια όμορφη γιαπωνέζα δασκάλα... Τώρα ως κατακτητής, προσπαθεί να πείσει το ματαιόδοξο κι εγωκεντρικό Στρατηγό Mακ Αρθουρ -τον επικεφαλής της κατοχικής στρατιωτικής αποστολής με στόχο τη σταθεροποίηση της κατάστασης στη χώρα- να αποτραπεί η εκτέλεση του Αυτοκράτορα Χιροχίτο. Στην ταινία υπάρχουν ενότητες ενδιαφέρουσες που δείχνουν πόσο πολύ η εικόνα της προπολεμικής Ιαπωνίας έμοιαζε με εκείνη της Αμερικής. Οι σκηνές της νυχτερινής ζωής του Τόκιο, γοητευτικά καλαίσθητες, παραπέμπουν στην πρώτη χρυσή περίοδο του γιαπωνέζικου σινεμά των μεγάλων δημιουργών, Οζου και Μιτσογκούσι. Υπάρχει επίσης μια σκηνή, ένας «φόρος τιμής» στον κοινωνικό ρεαλισμό του Ακίρα Κουροσάβα, όταν ο Αμερικανός Φέλερς επιτίθεται στους Γιαπωνέζους θαμώνες του μπαρ. Η σκηνή, βγαλμένη λες από το «REVOLVER» του Κουροσάβα...

Ο ικανός Στρατηγός Μακ Αρθουρ προσγειώνεται στην Ιαπωνία το 1945 και αντικρίζει εξαθλιωμένους αυτόχθονες και σωρούς ερειπίων. Πιέζοντας για παράδοση, οι ΗΠΑ βομβάρδισαν το Τόκιο όπου, δεν κατέρρευσαν μόνο τα κτίρια αλλά και n εικόνα της χώρας στα μάτια των πολιτών της. Υστατο σύμβολο της παλιάς, κραταιής Ιαπωνίας ο Αυτοκράτορας... τον οποίο η πολιτική εξουσία της Ουάσινγκτον θέλει να δει κρεμασμένο. Ο πανέξυπνος Μακ Αρθουρ όμως φοβάται ότι η εκτέλεση του Χιροχίτο θα είναι η σταγόνα για τη λαϊκή εξέγερση.

Ο Τόμι Λι Τζόουνς στο ρόλο του Μακ Αρθουρ, ερμηνεύει πειστικά τον άνδρα που κατάφερε να μεταμορφώσει τους Γιαπωνέζους, από χειρότερους εχθρούς των ΗΠΑ σε συμμάχους. Αυτό βέβαια αναφέρει η επίσημη βερσιόν της απλουστευμένης αλλά κυρίως αμερικανοποιημένης Ιστορίας.

Η ταινία πασχίζει να μας υποβάλει και επιβάλει να συμπαθήσουμε μια ομάδα γιάνκηδων που διερευνούν, αν και κατά πόσο, ο Αυτοκράτορας και οι πέριξ αυτού ιστάμενοι πολιτικοί και στρατιωτικοί, μπορούν να θεωρηθούν ένοχοι για την έναρξη του μεγάλου πολέμου που το έναυσμα έδωσε η επίθεση στο Περλ Χάρμπορ και τη λήξη η κόλαση των 2 ατομικών βομβών στο κεφάλι του γιαπωνέζικου λαού. Ταινία με χαραγμένη την ιμπεριαλιστική αλαζονεία. Τόσο τότε, όσο και σήμερα, που οι πολυεθνικές βιομηχανίες θεάματος αφηγούνται το «Ο ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ» κουνώντας τα σημαιάκια τους, σε πνεύμα θρασύδειλο και γεμάτο προπαγανδιστικά, φθηνά, μπαλώματα...

Υπάρχει όμως ένα σημαντικό επεισόδιο που η καθωσπρέπει ταινία του Γουέμπερ δε θα μπορούσε ποτέ να συμπεριλάβει. Το 1945, οι αμερικάνικες δυνάμεις κατοχής, εν πλήρη συνειδήσει κατέστρεψαν πλήθος γιαπωνέζικων ταινιών καθώς και το αρχείο της ιαπωνικής κινηματογραφικής βιομηχανίας. Παρά τη «δραματική» μουσική και τα υγρά μάτια των κομψών ερμηνευτών, το μελοδραματικό πόνημα με τους διαλόγους κλισέ και το δύσκαμπτο σενάριο... δεν κατορθώνει να αγγίξει το θεατή...

Παίζουν: Τόμι Λι Τζόουνς, Μάθιου Φοξ, Ερικο Χατσούνε, Καόρι Μομόι, κ.ά.

Παραγωγή: Ιαπωνία (2012).

Χωρίς κάτι το εξαιρετικό…

Οι αποψινές πρεμιέρες

Μετά το κουαρτέτο της ταινίας «CARNAGE» ο Ρομάν Πολάνσκι επιστρέφει με μια γαλλοπολωνική συμπαραγωγή... ένα ακόμη θεατρικό κι αυτή τη φορά, ένα ντουέτο... Στη βάση της κινηματογραφικής του ταινίας «Η ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΜΕ ΤΗ ΓΟΥΝΑ» (2013), βρίσκεται το θεατρικό του Νταβίντ Ιβ και, στη βάση της θεατρικής διασκευής, το ομώνυμο ερωτικό μυθιστόρημα του Λέοπολντ φον Ζάχερ - Μάζοχ του 1870. Χωρίς να χάνει το κόκκινο νήμα των σκιών και του φωτός του παιχνιδιού της ερωτικής αποπλάνησης που παραπαίει μεταξύ σαδισμού και μαζοχισμού, ο Πολάνσκι καταφέρνει να αναπτύξει ένα υπαρξιακό δράμα, σε ένα παρισινό θέατρο με δυο ηθοποιούς: τον Ματιέ Αμαλρίκ στο ρόλο του θεατρικού σκηνοθέτη και, τη σύζυγο και μούσα του, Εμανουέλ Σενιέ, στο ρόλο της «χυδαίας» ηθοποιού που ξέρει να μεταμορφώνεται και να παίρνει αυτό που θέλει... Ο Πολάνσκι απογυμνώνει όχι μόνο τα σώματα αλλά και τις ψυχές με τις σκοτεινές τους πλευρές και τις ανείπωτες αλήθειες ...

Πρεμιέρα επίσης τόσο για το αξιόλογο, «γειωμένο» δράμα του Γιώργου Τσεμπερόπουλου «Ο ΕΧΘΡΟΣ ΜΟΥ», μια έγχρωμη ελληνική παραγωγή του 2013, όσο και το γαλλικό «ΚΑΜΙΑ ΑΝΑΠΑΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΕΝΝΑΙΟΥΣ» (2003) του Αλέν Γκιροντί. Ακόμη, δύο σπάνια ντοκουμέντα μικρού μήκους θα προβληθούν από τη «NEW STAR» στο σινεμά «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ newstar art cinema» (Κρέμου 141, Καλλιθέα): Αγγελου Παπαναστασίου για την Αθήνα της Κατοχής (διάρκειας 27'), καθώς και υλικό από το κινηματογραφικό αρχείο του ΕΛΑΣ, την περίοδο 1943-1945 (διάρκειας 11'), με είσοδο δωρεάν!

Αναμφισβήτητα, όμως, το «κλου» της βδομάδας είναι ο, ελληνικής παραγωγής, «ΑΔΑΜΑΣΤΟΣ» (2013)... ένας «βάρβαρος Κόναν», αξιοθρήνητος από κάθε άποψη!


ΚΡΙΤΙΚΗ:
Τζία ΓΙΟΒΑΝΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ