Με χρονικά «μπερδεμένη» αφήγηση που εκτείνεται από τα νεαρά έως τα γηραιά χρόνια της βασίλισσας Ελισάβετ Ι, με φόντο το Λονδίνο των σκοτεινών ημερών της δυναστείας των Τυδώρ, με παθιασμένες πολιτικές ίντριγκες να διαδέχονται η μία την άλλη στους διαδρόμους της ελισαβετιανής Αυλής, η ταινία προβάλλει με θαυμαστή κινηματογραφική γραφή μια θεωρία συνωμοσίας εναντίον ενός μεγάλου έρωτα καταδικασμένου από τον εκβιασμό μιας φριχτής αποκάλυψης. Από τη συνωμοσία αυτή πηγάζει μια θέση/ υπόθεση εργασίας που παγιώνει την αμφισβήτηση ως προς το γνήσιο της πατρότητας του σαιξπηρικού έργου. Με την απομυθοποίηση του - γνωστού επί αιώνες - γρίφου, καταπιάστηκαν πλήθος διανοούμενοι και μελετηρά μυαλά. Από τον Μαρκ Τουέιν και τον Ντίκενς ως τον Φρόιντ. Ειδήμονες - κατά καιρούς - κατέληγαν σε διάφορα συμπεράσματα, τα οποία όμως ουδέποτε μπόρεσαν να αποδείξουν. Σημειωτέον ότι υπάρχει ακόμα μία παράπλευρη θεωρία που ισχυρίζεται ότι ήταν πολλοί οι συνεργαζόμενοι στην παραγωγή των σαιξπηρικών κειμένων. Ο Ρόλαντ Εμεριχ, εμβαθύνοντας στην έρευνα του ζητήματος, δήλωσε πως τελικά πείστηκε απόλυτα ότι ο ηθοποιός Σαίξπηρ από το Στράτφορντ δεν θα μπορούσε να είναι ο συγγραφέας αυτών των κειμένων! Για την προσέγγιση του σκηνοθέτη επί του ζητήματος δεν έχουμε λόγο... Η ταινία ίσως παρέχει πιθανή απάντηση ...εστιάζοντας στο γεγονός ότι σκανδαλώδεις πολιτικές ίντριγκες, παράνομα βασιλικά ειδύλλια και συνωμοσίες ευγενών που εποφθαλμιούσαν το θρόνο, έβγαιναν στο προσκήνιο, μέσα από τον πιο απίθανο χώρο, εκείνον του λονδρέζικου θεάτρου! Το θεατρικό στοιχείο, κυρίαρχο στην ταινία, λουστράρει τους δεσμούς του σημερινού κοινού με το κλασικό θέατρο και τα ύψιστα κείμενά του. Σε ό,τι αφορά στην ακρίβεια της προβαλλόμενης θέσης ας αφήσουμε το λόγο στους θεατρολόγους, τους φιλόλογους και τους ιστορικούς...
Επικό δράμα στα όρια του τραγικού με εξαιρετικές ερμηνείες στους κύριους ρόλους και την χάρμα οφθαλμών Βανέσα Ρέντγκρεϊβ στο ρόλο της γηραιάς Ελίζαμπεθ Ι, ενώ η ηθοποιός κόρη της, Τζόλι Ρίτσαρντσον, κρατά τον ίδιο ρόλο ως νέα. Ενα θρίλερ με αψεγάδιαστη διανομή, με ενδιαφέρον καλογραμμένο σενάριο και φροντισμένη γλώσσα, αλλά με επιφανειακή προσέγγιση στο πρόσωπο του Σαίξπηρ και στο έργο του. Με χρονικά μπρος - πίσω, με αποξενωμένο μπρεχτικό αφηγητή και πολυεπίπεδη αφήγηση, δομημένη και οργανωμένη σε flash back. Οι διάσπαρτες μεγαλειώδεις εικόνες του Λονδίνου της εποχής δίνουν τον τόνο, το κλίμα, την ατμόσφαιρα. Στη βάση της γραφής ένα λειτουργικό, αποφασιστικό μοντάζ που στη ζωγραφική θα ήταν δυναμικές, σίγουρες πινελιές και πάνω απ' όλα τα σκηνογραφικά ντεκόρ και τα κοστούμια της ταινίας, μια γιορτή για τα μάτια. Παράλληλα με το crescendo της ίντριγκας υφαίνεται μια ομιχλώδης στόφα που καταλήγει να τυλίγει ό,τι μπαίνει στο οπτικό της πεδίο.
Η παραγωγή του ηφαιστειώδους θρίλερ του γερμανικής καταγωγής Ρόλαντ Εμεριχ πραγματοποιήθηκε στο Στούντιο Babelsberg του Βερολίνου. Εκεί στήθηκε το ελισαβετιανό Λονδίνο στις όχθες του Τάμεση, με τα πλακόστρωτα σοκάκια με πυκνή λιμενική κίνηση, υπαίθριες αγορές και πανδοχεία. Εκεί στήθηκε και το κυκλικό θέατρο Globe όπου παίχτηκαν για πρώτη φορά τα σαιξπηρικά δράματα. Πορτρέτο ενός τοτινού Λονδίνου περισσότερο αληθινού από φυσικού. Η πλειονότητα των εκπληκτικών πανοραμίκ, τα τεράστια αντίγραφα της πόλης, η γέφυρα του Λονδίνου, εκατοντάδες εκκλησίες και χιλιάδες σπίτια φτιάχτηκαν στον υπολογιστή! Οι τεχνικοί των θεαματικών ειδικών εφέ έπεισαν το σκηνοθέτη ότι θα μπορούσαν να δημιουργήσουν με τρόπο πειστικό ένα τοπίο 400 χρόνων παλιό. Μελέτησαν τα ζωγραφικά έργα του καιρού και φωτογράφισαν λεπτομέρειες από κτίρια της εποχής. Βάση για τα ειδικά εφέ ήταν η αυθεντικότητα. Τώρα, κατά πόσο η γιγαντιαία αναπαράσταση λειτουργεί σε βάρος της εσωτερικής αλήθειας...
«Η τέχνη είναι πολιτική ειδάλλως είναι απλή διακόσμηση, ο λόγος είναι δύναμη κι ο ποιητής είναι η συνείδηση του καιρού του» λέει ο Εντουαρντ Ντε Βερ στην ταινία που κάθε κομμάτι της είναι ένας πίνακας.
Παίζουν: Βανέσα Ρέντγκρεϊβ, Ριφ Ιφανς, Τζόλι Ρίτσαρντσον, Τζέιμι Κάμπελ Μπάουερ, Ντέρεκ Τζακόμπι κ.ά.
Παραγωγή: (Μ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ, 2011).
Το «εγκεφαλικό» ζευγάρι Χάνα και Σίμον έχει για τα καλά περάσει το κατώφλι των 40, το κατά Δάντη, ήμισυ της ζωής τους. Τηλεπαρουσιάστρια εκείνη, μηχανικός τέχνης εκείνος. Ζουν στο Βερολίνο σε κουλτουριάρικο δρόμο, έχουν ενδιαφέροντα και συναναστροφές με επίκεντρο την κατανάλωση πολιτισμικών προϊόντων. Εχουν, απ' όσο φαίνεται, επιλέξει να μην αφεθούν να πέσουν σε ρουτινιάρικη μικροαστική ζωή με παιδιά κι υποχρεώσεις αλλά να παραμείνουν κάτοικοι του άστεως, καλλιεργημένοι, επιτηδευμένα σνομπ, ευφυείς και ευρηματικοί. Πάντως μοιάζει να μην έχουν καταφέρει να ξεφύγουν από το κοινότοπο δρομολόγιο το οποίο περιγράφει μια ανδρική φωνή off στην εισαγωγή της ταινίας: πρώτα έρωτας, μετά ρουτίνα, μετά θλίψη, μετά απιστία, μετά θεραπεία κλπ. κλπ. Τόσο η Χάνα όσο και ο Σίμον ερωτεύονται τον καταλύτη Ανταμ, την απεικόνιση της απελευθερωμένης, φιλελεύθερης σκέψης που δεν αφήνει στα άκαμπτα κοινωνικά πλαίσια να υπαγορεύουν τον έρωτα. Συμβάλλει βέβαια και η κρίση των 40 που πλανάται πάνω τους σαν φάντασμα αλλά και ο καρκίνος, πανταχού παρών, σε κάθε φάση της καθημερινότητάς τους, στην σχέση τους και στις προσωπικές τους ανάγκες. Παντού παρόν και το νούμερο τρία. Η άρρωστη μητέρα του Σίμον παίρνει 39 βάλιουμ, στις 9.03 το πρωί, στις τρεις Σεπτεμβρίου κλπ. κλπ.
Η ταινία είναι σε γενικές γραμμές μια χαριτωμένα στεγνή, διανοητική κατασκευή με επινοημένες φιγούρες. Μια κατασκευή που προϋποθέτει ότι κάποιος θα πρέπει πριν να έχει καταπιεί κάποια πράγματα όπως π.χ. ότι μια σαρανταπεντάρα μένει έγκυος, ότι σε μια πόλη 3,5 εκατομμυρίων κατοίκων το ζεύγος - χωριστά - πέφτει πάνω στον Ανταμ και κάνουν και οι δυο σχέση μαζί του, ή ότι ο Σίμον, μετά από τουλάχιστον 30 χρόνια ετεροφυλόφιλων σχέσεων ανακαλύπτει την άλλη πλευρά του εαυτού του. Μια κατασκευή που όμως δεν δίνει στο «ΤΡΙΟ» δική του ζωή στον μύθο, έξω δηλαδή από τα στενά πλαίσια της ίντριγκας που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας, με αποτέλεσμα να μειώνεται το ενδιαφέρον. Ο Τίκβερ αφηγείται με μη συμβατικό τρόπο τις καθοριστικές σχέσεις στην ζωή, αποφασισμένος να δείξει μόνο τα ευχάριστα σε μια σχέση, μόνο την πλευρά του να είσαι ερωτευμένος. Το να ζει κανείς σε ένα menage a trois όλο εκπλήξεις είναι βέβαια πολύ καλύτερα από μια θλιβερή σχέση. Αυτό δεν φαντάζει σαν πραγματοποιήσιμη εναλλακτική πρόταση αλλά σαν όνειρο. Και φυσικά κανείς μπορεί να ονειρεύεται όσο θέλει, τα όνειρα είναι τσάμπα. Βέβαια το φιλμ τελειώνει ακριβώς στο σημείο όπου αρχίζουν τα δύσκολα.
Υστερόγραφο: σύμφωνα με πληροφορίες της ταινίας, η Χάνα κατάγεται από την Αυστρία και ο Ανταμ από την DDR. Η γιαγιά του Ανταμ - μαθαίνουμε - έλεγε ότι οι Αυστριακοί είναι οι καλύτεροι ναζί. Τα στοιχεία αυτά παραμένουν μετέωρα στην ταινία ... Κι όμως, για να μπουν εκεί θα υπάρχει κάποιος λόγος!
Παίζουν: Σοφί Ρουά, Σεμπάστιαν Σίπερ, Ντάβιντ Στρίσοβ, Ανγκελα Βίνκλερ, κ.ά.
Παραγωγή: (ΓΕΡΜΑΝΙΑ, 2010).
Και, η Ταινιοθήκη της Ελλάδας φιλοξενεί και φέτος στους χώρους της, από τις 18 ως τις 24 Νοεμβρίου, αφιέρωμα στο ισπανικό σινεμά. Πρόκειται για την 3η Εβδομάδα Ισπανικού Κινηματογράφου με τίτλο «Σταυροδρόμια». Οι δώδεκα συνολικά ταινίες μεγάλου μήκους είναι παραγωγής της τελευταίας δεκαετίας. Συνθέτουν δε, ένα πρόγραμμα προβολών στο οποίο ξεδιπλώνεται το ευρύ φάσμα των κατευθύνσεων, αλλά και η δημιουργική ποικιλία της σημερινής ισπανικής κινηματογραφίας. Το αφιέρωμα συνιστά αντιπροσωπευτικό δείγμα της πορείας αυτού του κινηματογράφου, έτσι όπως αυτή διαμορφώθηκε μέσα από τις προσωπικές διαδρομές των δημιουργών. Διαδρομές που διασταυρώνονται μέσα από τις αφηγήσεις για τις ανθρώπινες σχέσεις και για ζητήματα περιορισμένου ή οικουμενικού ενδιαφέροντος. Πρόκειται για πολυβραβευμένες ταινίες με κοινωνικό προσανατολισμό που κάθε δημιουργός εκφράζει με το δικό του τρόπο. Οι σκηνοθέτες, όλοι γεννημένοι ανάμεσα στο 1949 και το 1975, καταθέτουν τη δική τους θεώρηση, συμβάλλοντας έτσι αποφασιστικά στην εδραίωση μιας σύγχρονης εθνικής κινηματογραφίας με όλο και πιο έντονη διεθνή παρουσία. Απαξάπασες οι ταινίες προβάλλονται με ελληνικούς υπότιτλους και τιμές εισιτηρίου 7 ευρώ και φοιτητικού 4 ευρώ, ενώ οι έξι από τις δώδεκα παρουσιάζονται στην Ελλάδα για πρώτη φορά. Εμείς σας προτείνουμε θερμά και ανεπιφύλακτα την πολιτική, επίκαιρης θεματικής, ταινία της Ιθιάν Μπογιάιν «ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ Η ΒΡΟΧΗ» (2010) με ερμηνευτές στους πρωταγωνιστικούς ρόλους τον Γκαέλ Γκαρθία Μπερνάλ και τον Λουίς Τοσάρ. Σπεύσατε εγκαίρως, γιατί η ταινία θα προβληθεί μια και μόνο φορά, την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2011, στις 8 το βράδυ. Για όποιες περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με αναλυτικό πρόγραμμα, προπώληση εισιτηρίων και θέσεις, επικοινωνήστε με την Ταινιοθήκη στα τηλέφωνα 210-3612046 και 210-3609695.