Σε φωτογραφίες που πήρε στις 2 και 3 Απρίλη το τηλεκατευθυνόμενο ρόβερ «Curiosity» («Περιέργεια») της NASA στον Αρη εμφανίζονται κάποιες λάμψεις. Το ρόβερ τράβηξε τις φωτογραφίες κοντά στο επονομαζόμενο σημείο «Κίμπερλι» και ενώ η κάμερα ήταν στραμμένη προς τη διεύθυνση του ήλιου που έδυε. Στη φωτογραφία που δημοσιεύουμε η λάμψη φαίνεται στο πάνω αριστερά μέρος.

Οι ουφολόγοι ας μη βιαστούν να δουν εξωγήινους πίσω από τις λάμψεις αυτές, που είναι άλλωστε συχνό φαινόμενο (σχεδόν μία κάθε βδομάδα) στις φωτογραφίες από τις διαστημοσυσκευές που εξερευνούν τον Αρη. Αλλοτε πρόκειται για αντανακλάσεις του ήλιου σε πετρώματα και άλλοτε για κοσμικές ακτίνες που διαπερνούν την πολύ αραιή αρειανή ατμόσφαιρα και φτάνουν ως τον αισθητήρα της κάμερας, είτε απευθείας, είτε ως ακτινοβολία που δημιουργείται όταν η κοσμική ακτίνα συγκρουστεί με κάποιο μόριο του αρειανού περιβάλλοντος. Οι επιστήμονες συμπεραίνουν την προέλευση από τη μια ή την άλλη αιτία, ανάλογα αν η λάμψη εμφανίζεται και στις δύο (στερεοσκοπικές) κάμερες του «Curiosity» ή μόνο στη μία.

Πριν από 10 χρόνια, ο Τιτάνας, ο μεγάλος δορυφόρος του Κρόνου, ήταν για τους επιστήμονες μια θολή πορτοκαλί μπάλα, περίπου στο μέγεθος του πλανήτη Ερμή. Ξέραμε ότι είχε ατμόσφαιρα αζώτου - το μόνο γνωστό ουράνιο σώμα με παχιά ατμόσφαιρα αζώτου πέρα από τη Γη - αλλά τι βρισκόταν κάτω από τα ομιχλώδη αέρια παρέμενε άγνωστο.

Τον περασμένο μήνα, η διαστημοσυσκευή «Κασσίνι» της NASA πέρασε σε απόσταση μόλις 1.500 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του Τιτάνα, κάνοντας το εκατοστό κοντινό πέρασμα και προσφέροντας μερικά ακόμα επιπλέον στοιχεία γι' αυτό τον κόσμο που με θερμοκρασία επιφάνειας -180 βαθμών Κελσίου, μοιάζει σαν μια παγωμένη εκδοχή της πρώιμης Γης. Από την άφιξη του «Κασσίνι» στο σύστημα του Κρόνου το 2004, το ραντάρ του βοήθησε να ανακαλυφθούν σημαντικά χαρακτηριστικά της επιφάνειας του Τιτάνα. Σ' αυτά περιλαμβάνονται λίμνες και θάλασσες από υγρό μεθάνιο και αιθάνιο, που είναι μεγαλύτερες από τις Μεγάλες Λίμνες της Βόρειας Αμερικής και ένα στρώμα υγρού νερού βαθιά κάτω από την επιφάνεια. Η ατμόσφαιρα και ενδεχομένως το έδαφος και το υπέδαφος του Τιτάνα βρίθει από διάφορες οργανικές ενώσεις, που σχηματίζονται από την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας στο αέριο μεθάνιο.

Μια πρόσφατη έμπνευση των επιστημόνων ήταν η χρήση του ραντάρ του «Κασσίνι» για τον προσδιορισμό του βάθους μιας θάλασσας του Τιτάνα. Το ραντάρ μπορεί να μετρήσει το βάθος, καταγράφοντας τη διαφορά στο χρόνο άφιξης των δύο αντανακλάσεων των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων που εκπέμπει: μία από την επιφάνεια και μία από το βυθό. Ετσι στο τελευταίο κοντινό πέρασμα του «Κασσίνι» από τον Τιτάνα προσδιορίστηκε ότι το βάθος της Λιγκέια Μάρε, της δεύτερης μεγαλύτερης θάλασσας του δορυφόρου, είναι περίπου 160 μέτρα. Σε συνδυασμό με κάποια εργαστηριακά πειράματα, οι καταγραφές του ραντάρ δίνουν πληροφορίες και για τη σύνθεση του υγρού της θάλασσας.

Αυτήν την περίοδο γίνεται αλλαγή εποχής στον Τιτάνα, καθώς η άνοιξη δίνει τη θέση της στο καλοκαίρι για πρώτη φορά όσον καιρό το «Κασσίνι» βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο και οι επιστήμονες ανυπομονούν να μελετήσουν νέα στοιχεία που θα δείχνουν κυματισμό και ανέμους πάνω από τις θάλασσες του μεγάλου δορυφόρου.

Μια νέα θεωρία αυξάνει τις πιθανότητες να έχει εμφανιστεί ζωή σε άλλα πλανητικά συστήματα, καθώς διευρύνει την «κατοικήσιμη ζώνη», δηλαδή την περιοχή τροχιών γύρω από το άστρο του συστήματος, όπου οι θερμοκρασίες επιτρέπουν τη διατήρηση νερού σε υγρή μορφή. Σύμφωνα με τους επιστήμονες του ινστιτούτου Αστροβιολογίας της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας NASA, οι πλανήτες που διαθέτουν ατμόσφαιρα, περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό τους με σημαντική και μεταβαλλόμενη κλίση ως προς το επίπεδο της τροχιάς τους, εμφανίζοντας έντονη κίνηση μετάπτωσης, μπορούν να έχουν νερό σε υγρή κατάσταση, ακόμα και αν βρίσκονται σε αποστάσεις στις οποίες η προσπίπτουσα ακτινοβολία του άστρου είναι ανεπαρκής, εκεί που δεν πέφτει κάθετα. Η κλίση ως προς την εκλειπτική και η μετάπτωση δημιουργούν μετεωρολογικά φαινόμενα που μεταφέρουν θερμότητα στα ψυχρότερα μέρη, αποτρέποντας τη μεταβολή του πλανήτη σε παγωμένο κόσμο.

Το μοντέλο που ανέπτυξαν οι επιστήμονες εξετάζει πλανήτες με μάζα ίδια με της Γης, που περιφέρονται γύρω από ένα άστρο σαν τον Ηλιο και έχουν ένα ή δύο γίγαντες πλανήτες σε σχετικά κοντινές τροχιές. Σε ορισμένες περιπτώσεις η βαρυτική έλξη από αυτούς τους γίγαντες μπορεί να αλλάξει την κλίση της τροχιάς και τον προσανατολισμό του άξονα περιστροφής των παρόμοιων με τη Γη πλανητών, πραγματοποιώντας την κίνηση της μετάπτωσης και κάνοντας έναν πλήρη κύκλο μέσα σε μερικές δεκάδες έως εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, δηλαδή μέσα σε μια στιγμή του γεωλογικού χρόνου.

Αν και ίσως φαίνεται παρατραβηγμένο το ενδεχόμενο ενός τέτοιου πλανητικού συστήματος, οι επιστήμονες έχουν ήδη εντοπίσει ένα σύστημα σαν αυτό γύρω από το άστρο ύψιλον της Ανδρομέδας. Εκεί, δύο θηριώδεις πλανήτες κινούνται σε τροχιές που σχηματίζουν μεταξύ τους κλίση 30 μοιρών. Σε σύγκριση με το ηλιακό μας σύστημα, αυτή η διάταξη φαίνεται ακραία, καθώς οι τροχιές όλων των πλανητών δεν σχηματίζουν μεταξύ τους κλίση μεγαλύτερη των 7 μοιρών και ακόμα και η τροχιά του νάνου πλανήτη Πλούτωνα σχηματίζει κλίση μόλις 17 μοιρών.

Η επιστημονική ομάδα που δημοσίευσε τη νέα θεωρία έκανε χιλιάδες προσομοιώσεις της κίνησης των πλανητών σε 17 διαφορετικές διατάξεις απλουστευμένων πλανητικών συστημάτων, μεταβάλλοντας την κλίση των τροχιών, την κλίση του άξονα περιστροφής ως προς την τροχιά και τη διαφάνεια της ατμόσφαιρας των πλανητών, που καθορίζει πόση ακτινοβολία φτάνει τελικά στην επιφάνεια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι τροχιές με μεγάλη κλίση προκαλούσαν έντονη κίνηση μετάπτωσης, με έντονη μεταφορά θερμότητας μέσω μετεωρολογικών φαινομένων, αλλά και στροφή των πολικών περιοχών των πλανητών απευθείας προς το άστρο, επιτρέποντας το λιώσιμο των πάγων.

Η Γη εκτός από την κίνηση γύρω από τον άξονά της, την κίνηση γύρω από τον Ηλιο, την κίνηση μαζί με τον Ηλιο μέσα στο Γαλαξία και την κίνηση του Γαλαξία μέσα στο σύμπαν, πραγματοποιεί και άλλες δύο κινήσεις: Τη μετάπτωση και την κλόνιση, που έχουν ως αποτέλεσμα ο άξονας περιστροφής της να διαγράφει στον ουράνιο θόλο έναν κυματιστό κύκλο κάθε 26.000 χρόνια. Η μετάπτωση είναι ανάλογη με την κίνηση που κάνει μια σβούρα λίγο πριν σταματήσει. Στη μετάπτωση οφείλεται η αλλαγή του άστρου του Βορρά στο πέρασμα του χρόνου. Σήμερα το ρόλο του πολικού αστέρα παίζει το α της Μικρής Αρκτου, ενώ πριν από 5.000 χρόνια πολικός αστέρας ήταν το α του Δράκοντα. Μετά από 10.000 χρόνια πολικός αστέρας θα είναι ο Ντένεμπ (α Κύκνου) και μετά 14.000 χρόνια ο Βέγας (α Λύρας).