Ο Μάικ Μέι είναι ένας 50χρονος Αμερικανός, που έχασε την όρασή του σε ηλικία 3 ετών, όταν έσκασε μπροστά στο πρόσωπό του ένα δοχείο με εύφλεκτο υγρό. Το αριστερό του μάτι καταστράφηκε τελείως, ενώ σοβαρή ζημιά έπαθε ο κερατοειδής χιτώνας του δεξιού. Παρά την αναπηρία του αυτή, ο Μέι δεν το έβαλε κάτω και είχε μια πολύ πετυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία (κατά τα αστικά πρότυπα). Εκτός αυτού, αναδείχτηκε και σε παγκόσμιας κλάσης αθλητή του σλάλομ, κάνοντας σκι σε πλαγιές με 100 χιλιόμετρα την ώρα! Για να το πετύχει δε χρειαζόταν τίποτα άλλο από την αίσθηση του ανέμου και τον ήχο από τα σκι του οδηγού που βρισκόταν μερικά μέτρα μπροστά του.
Οσο και αν φαίνεται απίστευτο, εγχειρήσεις για την αποκατάσταση της όρασης γίνονταν από την εποχή της αρχαίας Αιγύπτου, όταν οι «γιατροί» χρησιμοποιούσαν λεπτές βελόνες για να απομακρύνουν τον καταρράκτη από την κόρη του ματιού και να δώσουν στον ασθενή καλύτερη όραση. Αλλά απ' όλους τους ανθρώπους που ξαναβρήκαν το φως τους στο πέρασμα της ιστορίας, μόνο 20 καταγεγραμμένες περιπτώσεις αφορούν τυφλούς από την παιδική ηλικία και απ' αυτούς οι περισσότεροι είχαν ελαττωματικό κερατοειδή χιτώνα μετά την εγχείρηση. Οταν οι γιατροί έλεγξαν το εγχειρισμένο μάτι του Μέι, είδαν ένα φακό που θα 'πρεπε να του προσφέρει τέλεια όραση.
Κάθε άλλο. Αν και τα οπτικά όργανα του Μέι είναι σε καλή κατάσταση, ο εγκέφαλός του δεν προγραμματίστηκε αρκετά για να επεξεργάζεται τις οπτικές πληροφορίες που λαμβάνει. Ο Μέι συνεχίζει να κυκλοφορεί με τον σκύλο οδηγό και το λευκό μπαστούνι και αναφέρεται στον εαυτό του σαν «τυφλό με όραση».
Πριν από 300 χρόνια, σε ένα γράμμα του προς τον φιλόσοφο Τζον Λοκ, ο Ιρλανδός στοχαστής Γουίλιαμ Μολινό πρόβλεψε τι θα βλέπει ο Μέι. Ενας τυφλός που ξαφνικά αποκτά όραση, έγραφε ο Μολινό, δε θα μπορεί να δει τη διαφορά ανάμεσα σε ένα κύβο και μια σφαίρα. Η όραση είναι ένα είδος αντίληψης και η αφή ένα άλλο. Μπορούν να συνδεθούν μόνο μέσα από την εμπειρία. Η πιο δραματική απόδειξη αυτής της άποψης ήρθε το 1963, όταν δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου Μπράντεϊς της Μασαχουσέτης μεγάλωσαν δύο γατάκια σε πλήρες σκοτάδι. Κάθε τόσο τα έβαζαν σε διαφορετικά καλάθια, κρεμούσαν τα καλάθια σε ένα στεφάνι που περιστρεφόταν και άναβαν τα φώτα. Το καλάθι της μιας γάτας είχε τρύπες ώστε να βγάζει τα πόδια της και να πατάει στο έδαφος, το άλλο όχι. Η πρώτη γάτα έκανε γύρους σπρώχνοντας με τα πόδια της το πάτωμα περιστρέφοντας και το καλάθι της άλλης γάτας, που μην έχοντας τι άλλο να κάνει καθόταν και παρακολουθούσε. Η γάτα που είχε έστω και για λίγο την αίσθηση της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον έμαθε να βλέπει κανονικά, η άλλη ήταν πρακτικά τυφλή: τα μάτια της έβλεπαν, αλλά ο εγκέφαλός της δεν μπορούσε να ερμηνεύσει τα σήματα.
Αλλα πειράματα επιβεβαίωσαν ότι χωρίς εμπειρία μερικά πράγματα δεν μπορούν να κατανοηθούν, όπως οι διαφορές στα πρόσωπα των ανθρώπων, η αντίληψη του βάθους. Γενικά οτιδήποτε μας επιτρέπει να κινούμαστε με άνεση στον κόσμο είναι χωρίς νόημα για ένα άτομο που αποκτά ξαφνικά την όρασή του. Ο Μέι, μετά από πολλές φορές που είδε κύβους και σφαίρες, άρχισε σιγά σιγά να αναγνωρίζει αυτά τα δύο σχήματα. Με άλλα σχήματα δεν έχει τέτοια ευχέρεια. Μάλλον έχει περάσει οριστικά την κρίσιμη περίοδο που κανείς μαθαίνει να αναγνωρίζει τα σχήματα στιγμιαία. Τα πρόσωπα του δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα. Του είναι δύσκολο να τα αναγνωρίσει, ενώ οι εκφράσεις τους του διαφεύγουν εντελώς. Ακόμα και τη γυναίκα του την αναγνωρίζει περισσότερο από το βήμα της, το μήκος των μαλλιών και τα ρούχα που φοράει παρά από το πρόσωπό της. Οι άνθρωποι που πάντοτε είχαν όραση μπορούν εύκολα να διακρίνουν το γένος ακόμα και σε πρόσωπα που δε φαίνονται τα μαλλιά και έχει τοποθετηθεί ένα ψεύτικο μουστάκι. Ο Μέι δεν μπορεί. Μαγνητική τομογραφία επιβεβαίωσε ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που δραστηριοποιούνται κανονικά όταν βλέπουμε ένα πρόσωπο, στον Μέι παραμένουν ανενεργείς.
Ομως ο Μέι μπορεί να διακρίνει εύκολα τα κινούμενα αντικείμενα. Το κυνήγι της μπάλας του μπάσκετ έχει γίνει μια από τις αγαπημένες ασχολίες του. Οι επιστήμονες πιθανολογούν ότι η ανίχνευση της κίνησης είναι μια ικανότητα κατά μεγάλο μέρος «χαραγμένη» εκ γενετής στον εγκέφαλο.
Η ξαφνική όραση έχει και ένα αμφιλεγόμενο πλεονέκτημα. Ο Μέι δεν ξεγελιέται από τις οφθαλμαπάτες. Οταν του έδειξαν δύο κύκλους, έναν μικρό σε μικρή απόσταση απ' αυτόν και έναν μεγαλύτερο πιο μακριά, αντί να απαντήσει ότι έχουν το ίδιο μέγεθος, όπως θα έκαναν οι περισσότεροι άνθρωποι που είχαν πάντοτε την όρασή τους, περιορίστηκε να πει ότι δεν καταλαβαίνει την ερώτηση, γιατί αυτός ξέρει ότι είναι πιο μεγάλος ο ένας κύκλος επειδή βρίσκεται πιο μακριά. Κατ' ανάλογο τρόπο η αίσθηση της αφής του έχει μάθει ότι οι τοίχοι στους διαδρόμους είναι παράλληλοι, γι' αυτό δεν μπορεί να καταλάβει την έννοια της προοπτικής και δεν μπορεί να «δει» τους τοίχους να συγκλίνουν στο βάθος. Το μυαλό του έχει μάθει μια άλλη ανάγνωση του κόσμου και απορρίπτει τις πληροφορίες που του δίνει τώρα το μάτι του.
Το γεγονός ότι βλέπει μόνο από το ένα μάτι του στερεί τη στερεοσκοπική όραση, αλλά έχει μεγάλο πρόβλημα να κινηθεί μέσα σε ένα χώρο γιατί επιπλέον δεν έχει μάθει να αναγνωρίζει τα περιγράμματα των αντικειμένων από τη σκίασή τους. Η εμπειρία του όταν ξαναπήγε για σκι ήταν απογοητευτική. Γύρω στο ένα τρίτο απ' όσους ανέκτησαν την όρασή τους, επιστρέφει στον κόσμο των τυφλών, προτιμώντας τα σκοτεινά δωμάτια και το περπάτημα με τα μάτια κλειστά.