Σάββατο 6 Γενάρη 2001 - Κυριακή 7 Γενάρη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"

ΧΑΜΗΛΗ ΤΡΟΧΙΑ

ΥΨΗΛΗ ΕΛΛΕΙΠΤΙΚΗ ΤΡΟΧΙΑ

ΔΟΡΥΦΟΡΟΣ ΧΑΜΗΛΗΣ ΤΡΟΧΙΑΣ ΜΕ ΛΟΥΡΙ

ΛΟΥΡΙ

ΦΟΡΤΙΟ

ΗΛΙΑΚΟΣ ΤΡΟΧΙΑΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΑΚΤΙΝΑ ΜΙΚΡΟΚΥΜΑΤΩΝ

ΦΩΤΟΠΛΟΙΟ ΣΕ ΠΤΗΣΗ

ΑΚΤΙΝΑ ΜΙΚΡΟΚΥΜΑΤΩΝ

ΕΚΡΗΚΤΙΚΑ ΥΠΕΡΘΕΡΜΟΣ ΑΕΡΑΣ

ΩΣΤΙΚΟ ΚΥΜΑ

ΚΩΝΟΣ ΑΕΡΑ

ΣΩΜΑ ΦΩΤΟΠΛΟΙΟΥ

ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΚΚΕΝΩΣΕΙΣ ΙΟΝΙΖΟΥΝ ΤΟΝ ΑΕΡΑ

Διαστημικά «λουριά»

Διαστημόπλοια με προορισμό τη Σελήνη ή κάποιο πλανήτη του ηλιακού συστήματος θα μπορούσαν να εκτοξευτούν με ένα σύστημα που αποτελείται από τρεις δορυφόρους από τους οποίους κρέμονται λουριά μήκους δεκάδων χιλιομέτρων. Το φορτίο εκτοξεύεται με συμβατικά μέσα και συλλαμβάνεται από ένα δορυφόρο με λουρί σε χαμηλή τροχιά (βλ. μικρή εικόνα). Αυτό το περιστρεφόμενο γύρω από τον εαυτό του σύστημα παραδίδει το φορτίο σε ένα άλλο επίσης περιστρεφόμενο γύρω από τον εαυτό του δορυφόρο με λουρί, που βρίσκεται σε υψηλότερη ελλειπτική τροχιά (1). Σαν πελταστής, ο δεύτερος δορυφόρος με λουρί εκτοξεύει το φορτίο (2) προς το φεγγάρι (3), όπου συλλαμβάνεται από ένα άλλο δορυφόρο με λουρί, που είναι σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη (4). Αυτός καθώς περιστρέφεται τοποθετεί το φορτίο στην επιφάνεια της Σελήνης και ενδεχομένως παραλαμβάνει ένα άλλο φορτίο το οποίο ακολουθεί την αντίστροφη πορεία. Φυσικά δεν πρόκειται για αεικίνητο. Οι δορυφόροι θα πρέπει να αναπληρώνουν την ορμή που χάνουν εκσφενδονίζοντας φορτία. Τα ηλεκτρικά αγώγιμα λουριά μπορούν να χρησιμεύσουν κι εδώ, αφού μπορούν να παράγουν αρκετά κιλοβάτ ενέργειας, καθώς περιστρέφονται μέσα στο μαγνητικό πεδίο της Γης.

Λεωφόροι φωτός

Ενας τροχιακός ηλιακός σταθμός παραγωγής ενέργειας (πάνω αριστερά) θα μπορούσε να στέλνει μια ισχυρή δέσμη μικροκυμάτων σε ένα φωτόπλοιο που ανεβαίνει (δεξιά) προωθούμενο από μαγνητοϋδροδυναμική ώση. Το φωτόπλοιο συγκεντρώνει την ενέργεια των μικροκυμάτων για να δημιουργήσει ένα κώνο αέρα που «ανοίγει δρόμο» μέσα στην ατμόσφαιρα. Ηλεκτρόδια στη στεφάνη του οχήματος ιονίζουν τον αέρα συμβάλλοντας στην αύξηση της προωθητικής δύναμης.
Ενας τροχιακός ηλιακός σταθμός παραγωγής ενέργειας (πάνω αριστερά) θα μπορούσε να στέλνει μια ισχυρή δέσμη μικροκυμάτων σε ένα φωτόπλοιο που ανεβαίνει (δεξιά) προωθούμενο από μαγνητοϋδροδυναμική ώση. Το φωτόπλοιο συγκεντρώνει την ενέργεια των μικροκυμάτων για να δημιουργήσει ένα κώνο αέρα που «ανοίγει δρόμο» μέσα στην ατμόσφαιρα. Ηλεκτρόδια στη στεφάνη του οχήματος ιονίζουν τον αέρα συμβάλλοντας στην αύξηση της προωθητικής δύναμης.
Τα σημερινά διαστημόπλοια κουβαλούν μέσα τους την πηγή ενέργειας. Το κόστος των διαστημικών ταξιδιών θα μπορούσε να περιοριστεί καθοριστικά αποφεύγοντας τις τεράστιες ποσότητες καυσίμου, τις δεξαμενές και τους κινητήρες μεγάλου βάρους. Πειράματα χρηματοδοτούμενα από τη ΝΑΣΑ και την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ (...) έδειξαν ότι ένα ειδικό ελαφρύ όχημα μπορεί να ανυψωθεί κατά μήκος μιας δέσμης υπέρυθρων ακτίνων από παλμικό λέιζερ. Ανακλαστικές επιφάνειες πάνω στο όχημα συγκεντρώνουν την ακτίνα σε μορφή δαχτυλιδιού, το οποίο θερμαίνει τον αέρα σε θερμοκρασίες πέντε φορές υψηλότερες από της επιφάνειας του ήλιου. Σαν αποτέλεσμα, ο αέρας διαστέλλεται εκρηκτικά προωθώντας το όχημα.

Φυσικά, ένα τέτοιο όχημα, που δικαιολογημένα μπορούμε να ονομάσουμε φωτόπλοιο, θα χρησιμοποιεί αυτόν τον τρόπο προώθησης όσο βρίσκεται μέσα στην ατμόσφαιρα, ενώ όταν φτάνει στα ανώτερα στρώματά της θα ενεργοποιεί συμβατικούς χημικούς πυραύλους για το υπόλοιπο του ταξιδιού του. Ο σχεδιασμός του είναι τέτοιος που να οδηγείται αυτόματα: αν αρχίσει να απομακρύνεται από την ακτίνα, η ώση αυτομάτως ασκείται διαφορετικά με αποτέλεσμα να το επαναφέρει. Υπολογίζεται ότι για να τεθεί ένας δορυφόρος βάρους 100 κιλών σε τροχιά με αυτή τη μέθοδο, απαιτούνται λέιζερ συνολικής ισχύος 100 μεγαβάτ, κάτι κάθε άλλο παρά ανέφικτο.

Χρησιμοποιώντας άλλη σχεδίαση και φυσικές αρχές, τα φωτόπλοια μπορούν να πετύχουν ακόμα καλύτερα αποτελέσματα. Αν ένα μέρος της προσπίπτουσας ενέργειας συγκεντρωθεί σε ένα σημείο μπροστά από το φωτόπλοιο, τότε δημιουργείται ένας κώνος αέρα που «ανοίγει δρόμο» σαν σφήνα μέσα από τα ατμοσφαιρικά στρώματα. Αν ένα επιπλέον μέρος της ενέργειας χρησιμοποιηθεί για τον ιονισμό του αέρα στα χείλη του δίσκου του φωτοπλοίου και εφόσον αυτό διαθέτει ισχυρούς υπεραγώγιμους μαγνήτες, τότε ο ιονισμένος αέρας περνώντας μέσα από το μαγνητικό πεδίο, θα δημιουργήσει μαγνητοϋδροδυναμικές δυνάμεις, που θα προσφέρουν επιπλέον ώση.

Εναλλακτικά συστήματα εκτόξευσης

Ο ανταγωνισμός του μεγάλου κεφαλαίου επεκτείνεται τώρα και στο κοντινό Διάστημα σε μια φρενίτιδα εμπορικής αξιοποίησής του

Το ηλιακό όχημα μεταφοράς σε τροχιά είναι ήδη υπό κατασκευή από την «Μπόινγκ». Χρησιμοποιεί ένα μεγάλο κάτοπτρο για να συγκεντρώνει τις ηλιακές ακτίνες σε ένα κομμάτι γραφίτη ανεβάζοντας τη θερμοκρασία του στους 2.100 βαθμούς. Το υγρό υδρογόνο που χρησιμοποιείται σαν προωθητικό εξατμίζεται βίαια και προσφέρει πρόωση. Το όχημα μέσα σε μερικές βδομάδες μπορεί να ανεβάσει ένα δορυφόρο σε υψηλότερη τροχιά μειώνοντας το κόστος της εκτόξευσής του, αφού έτσι χρειάζεται μικρότερος πύραυλος
Το ηλιακό όχημα μεταφοράς σε τροχιά είναι ήδη υπό κατασκευή από την «Μπόινγκ». Χρησιμοποιεί ένα μεγάλο κάτοπτρο για να συγκεντρώνει τις ηλιακές ακτίνες σε ένα κομμάτι γραφίτη ανεβάζοντας τη θερμοκρασία του στους 2.100 βαθμούς. Το υγρό υδρογόνο που χρησιμοποιείται σαν προωθητικό εξατμίζεται βίαια και προσφέρει πρόωση. Το όχημα μέσα σε μερικές βδομάδες μπορεί να ανεβάσει ένα δορυφόρο σε υψηλότερη τροχιά μειώνοντας το κόστος της εκτόξευσής του, αφού έτσι χρειάζεται μικρότερος πύραυλος
Το έτος 1996 ήταν ορόσημο για την ιστορία των διαστημικών πτήσεων, όχι γιατί έγινε κάποια πολύ σημαντική αποστολή, αλλά γιατί για πρώτη φορά το ύψος των εμπορικών δαπανών σε παγκόσμια κλίμακα στον τομέα αυτό ξεπέρασε το ύψος των κρατικών δαπανών, φτάνοντας τα 77 δισ. δολάρια με παραπέρα έντονα αυξητική τάση. Σαν αποτέλεσμα, το 1997 τοποθετήθηκαν σε τροχιά 150 φορτία (δορυφόροι) από τα οποία τα μισά ήταν εμπορικά και τα υπόλοιπα πολιτικά και στρατιωτικά. Τα εμπορικά φορτία ήταν τριπλάσια σε αριθμό απ' ό,τι τον προηγούμενο χρόνο. Κατά μία εκτίμηση τουλάχιστον 1.200 νέοι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι θα εκτοξευτούν στο Διάστημα από το 1998 ως το 2007, οι περισσότεροι από τους οποίους θα ανήκουν σε κονσόρτσιουμ εταιριών.

Ο ιδιωτικός τομέας, στην προσπάθειά του να αξιοποιήσει εμπορικά το Διάστημα, στην κυριολεξία πουλάει χωράφια στους πλανήτες ή ακόμα και ολόκληρα άστρα! Κάποιες πιο μεγάλες, καθιερωμένες και σοβαρές εταιρίες διατυπώνουν μεγαλόπνοα σχέδια για νέα συστήματα εκτόξευσης που θα μειώσουν το μεγάλο κόστος τοποθέτησης φορτίων σε τροχιά (σήμερα είναι γύρω στα 20.000 δολάρια ανά κιλό ωφέλιμου φορτίου). Πολλά απ' αυτά τα συστήματα έχουν σοβαρή επιστημονική βάση, έστω κι αν τεχνικά δεν είναι ακόμη εφικτά, ενώ άλλα έχουν ήδη δοκιμαστεί και πρόκειται να μπουν στην παραγωγή τα επόμενα χρόνια. Ανεξάρτητα από την τύχη των συγκεκριμένων προσπαθειών είναι σαφές ότι παρατηρείται μια αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για την αξιοποίηση και παραπέρα εξερεύνηση του Διαστήματος. Δυστυχώς, την πρωτοβουλία στη φάση αυτή έχουν οι πολυεθνικές του ιμπεριαλισμού, με ό,τι θα σημάνει η τεράστια αύξηση της δύναμής τους, μετά από τη Γη και στο ίδιο το Διάστημα.


Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ