Από τις ήττες και τα λάθη του επαναστατικού κινήματος της χώρας μας οι οπορτουνιστές έβγαλαν εκείνα τα συμπεράσματα που ευνούχιζαν την ταξική πάλη. Αποσιώπησαν τα ουσιαστικά λάθη, ενώ απολυτοποίησαν ή μεγιστοποίησαν τη σημασία λαθών δευτερεύουσας σημασίας και χαρακτήρισαν ως λάθη σωστές πολιτικές ή στρατιωτικές ενέργειες του ΚΚΕ.

Από την άλλη μεριά, «στολίζουν» με σωρεία κοσμητικών επιθέτων την ηγεσία του ΚΚΕ, του ΚΚΣΕ, επώνυμα ηγετικά στελέχη πολλών κομμουνιστικών κομμάτων. Συνάμα, φροντίζουν να βγάζουν «λάδι» εκείνα τα στελέχη, που τα χνότα τους ταιριάζουν με τα δικά τους, παρότι αυτά τα στελέχη ήσαν στην ηγεσία του ΚΚΕ επί 10ετίες, άρα βαρύνονται κι αυτά με ευθύνες. Περιττό βέβαια να πούμε ότι αφήνουν τελείως στο απυρόβλητο ηγετικούς παράγοντες του EAM που συνεργάζονταν με το ΚΚΕ. Γι' αυτό και οι αναλύσεις τους είναι μεροληπτικές, αβαθείς και αντιεπιστημονικές.

Δεν ισχυριζόμαστε, φυσικά, ότι η ουσιαστική μελετητική δουλιά μιας θυελλώδους ιστορικής πορείας, όπως του ΚΚΕ, καθώς και η σωστή αποτίμηση της δράσης του αποτελούν ένα εύκολο έργο. Το ζήτημα, όμως, είναι, ποια αφετηρία έχει κανείς για να ερμηνεύσει σύνθετα και περίπλοκα ιστορικά γεγονότα, καθώς και ποια μεθοδολογία χρησιμοποιεί ως ερευνητικό εργαλείο.

Σε όλα αυτά τα θέματα, αναδείχτηκαν λαθρόχειρες και λαθολόγοι. Παράλληλα, τροφοδότησαν με άφθονο υλικό τους αστούς προπαγανδιστές. Για του λόγου το αληθές, δεν έχουμε παρά να δούμε οι νεότεροι, που δε ζήσαμε προηγούμενα γεγονότα, την αντικομμουνιστική στάση των νεοσοσιαλδημοκρατών που από το ΚΚΕ προσχώρησαν στο «Συνασπισμό». Δεν έχουμε παρά να δούμε την ουρανομήκη αναίδεια απέναντι σε μια ματωμένη πορεία ενός ηρωικού κόμματος.

Ας προσέξουμε, όμως, συγκεκριμένα την αποκήρυξη του ΚΚΕ με βάση τις δικές τους ομολογίες.

Γράφει ο Λ. Κύρκος για το Δεκέμβρη του 1944: «Ο Δεκέμβρης ως πολιτική επιλογή ήταν θανάσιμο λάθος.»¹«Η αναμέτρηση του Δεκέμβρη θα οδηγούσε σε συντριβή, άρα έπρεπε σε κάθε περίπτωση να αποκλειστεί.»² «Δεν έπρεπε να εμποδιστεί - από το ΚΚΕ - η πορεία προς την ομαλή διεξαγωγή των εκλογών, που έπρεπε να είναι ο σαφέστατος και αμετακίνητος στόχος.»³ «Εκείνο που τρόμαζε τους Εγγλέζους ήταν η μεγάλη συσπείρωση γύρω από το EAM, η πολιτική και μαζική του δύναμη.»⁴ «Η ελληνική αστική τάξη είναι αποφασισμένη να εξοντώσει τους κομμουνιστές.»⁵ «Οι Εγγλέζοι, και αν αποτύχαιναν να σύρουν στην παγίδα το EAM, πάλι θα έκαναν το παν για να εμποδίσουν την ομαλή πορεία προς τις εκλογές.»⁶

Μέσα σε λίγες γραμμές υπάρχουν ένα σωρό αντιφάσεις που δείχνουν τα αδιέξοδα της οπορτουνιστικής σκέψης. Παράλληλα, παραγνωρίζονται βασικά ζητήματα.

Πρώτον, ότι ακριβώς η πολιτική της ομαλής δημοκρατικής εξέλιξης ήταν η πρόθεση και η πρακτική της τότε ηγεσίας του ΚΚΕ. Οταν η τέτοια πρακτική διακόπηκε το Δεκέμβρη (για να ξανασυνεχιστεί αμέσως μετά) αυτό έγινε αναγκαστικά και απροετοίμαστα, επειδή η σύγκρουση επιβλήθηκε.

Δεύτερον, ότι το βασικό πρόβλημα της τότε ηγεσίας του ΚΚΕ ήταν «η αδυναμία της να δει έγκαιρα και να συνδυάσει, σύμφωνα με τη μαρξιστική αντίληψη, το καθήκον της εθνικής απελευθέρωσης με την ταυτόχρονη αντιμετώπιση του προβλήματος της εξουσίας»⁷.

Το πρώτο λάθος απορρέει από το δεύτερο.

Στην ίδια λογική κινείται η επιχειρηματολογία και άλλων, τόσο για το Δεκέμβρη, όσο και για τον Εμφύλιο πόλεμο που και αυτός χαρακτηρίζεται από τον Λ. Κύρκο «μοιραίος», όπως και ο Δεκέμβρης.

Για δύο κορυφαίες στιγμές της ταξικής πάλης ακούς τη λέξη «λάθος»! Το γιατί οδηγούνται σε αυτό το συμπέρασμα είναι φανερό. Αποτελεί απόρροια της γενικότερης επιλογής τους σε σχέση με το στρατηγικό στόχο τους. Για τον ίδιο λόγο μεγιστοποιούν το λάθος της αποχής του ΚΚΕ από τις βουλευτικές εκλογές του 1946. Το θεωρούν καθοριστικό για τις παραπέρα αρνητικές εξελίξεις, παραγνωρίζοντας το δολοφονικό όργιο κατά του ΚΚΕ και του ΕΑΜ αμέσως μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας (12.2.1945). Αλλά και ως προς την τελευταία, δεν είναι πάντα απόλυτα σαφείς όλοι τους. Τη θεωρούν λάθος - όπως και ήταν - ή όχι; Αν όχι, δε χρειάζονται τα δάκρυα για την παράδοση των όπλων του ΕΛΑΣ. Αν ναι, πώς συμβιβάζεται αυτό με την αντίληψή τους για πάση θυσία εμμονή στις εκλογικές διαδικασίες;

Εχει, ωστόσο, σημασία να δει κανείς τη μέθοδο με την οποία προσπαθούν να οικειοποιηθούν το ΕΑΜ: Πλέκουν εγκώμια και ύμνους για την ΕΑΜική Αντίσταση και για το ΚΚΕ που είχε την πρωτοβουλία της ίδρυσης του ΕΑΜ. Την ίδια στιγμή, όμως, διαχωρίζουν τεχνητά και αυθαίρετα το εθνικοαπελευθερωτικό περιεχόμενο του EAM από το ταξικό. Πετάνε το ταξικό στον Καιάδα των αναθεματισμένων κρατώντας μόνο το πρώτο. Με τον τρόπο αυτό πάνε να εμφανιστούν ως συνεχιστές του EAM στις νέες συνθήκες, βγάζοντας απέξω το ΚΚΕ, που οι ίδιοι παραδέχονται (τι άλλο να κάνουν;) ότι υπήρξε ο πρωτοστάτης του ΕΑΜικού αγώνα! Μπορούν αυτά τα δύο συστατικά στοιχεία να διαχωριστούν μεταξύ τους ως αυθύπαρκτα; Ο Τ. Μπενάς είναι και στο παραπάνω ζήτημα ξεκάθαρος «... οι δυνάμεις του ανανεωτικού ρεύματος μέσα στην ΕΔΑ δεν πρόκειται να παραιτηθούν από τη διεκδίκηση της μεγάλης κληρονομιάς της Εθνικής Αντίστασης»⁸. Από την οποία κληρονομιά απουσιάζουν φυσικά οι... δογματικοί και μεγάλα σημαδιακά γεγονότα.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Το άρθρο περιέχεται στη συλλογή κειμένων, που εκδόθηκε από τη «Σύγχρονη Εποχή» υπό τον τίτλο «Ο σύγχρονος δεξιός οπορτουνισμός» με την επιμέλεια της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

1. Λ. Κύρκος, ό.π., σελ. 119.

2. Λ. Κύρκος, ό.π., σελ. 129.

3. Λ. Κύρκος, ό.π., σελ. 128.

4. Λ. Κύρκος, ό.π., σελ. 128.

5. Λ. Κύρκος, ό.π., σελ. 130.

6. Λ. Κύρκος, ό.π., σελ. 128.

7. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, τόμ. Α, σελ. 500, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή».

8. Τ. Μπενά, ό.π., σελ. 82.

2. Μεγάλη η σκέπη και η τσέπη της καταγγελτικής δημοσιογραφίας.

3. Το φιλοθεάμον κοινό δεν είναι άμοιρο της τύχης του. Είναι το κοινό που διασκέδαζε με τα χυδαία ανέκδοτα του μισογύνη, αντισημίτη, αντιδραστικού κυρίου Θέμου.

4. Η «μεταμέλεια» είναι το πιο φτηνό ξενοδοχείο της Αθήνας. Είναι γεμάτο από μετανοούσες Μαγδαληνές, που περιμένουν να περάσει ο απαραίτητος χρόνος που χρειάζεται ο Νεοέλληνας για να ξεχάσει τα πάντα.

5. Η μόνη έκπληξη των ημερών είναι ότι οι δημοσιογράφοι προκαλούν σκάνδαλα «όχι μέσω τρίτων», όπως συνηθίζεται, αλλά οι ίδιοι με τη ζωή τους. Αυτά παθαίνει όποιος πουλάει από κεκτημένη ταχύτητα. Δεν αργεί να έρθει η στιγμή που αναγκάζεται να πουληθεί κι ο ίδιος.

6. Σιγά μην αηδιάσω με δυο γυμνούς που ξεσκίζονται σ' ένα μπαλκόνι! Μπορεί η αηδία να σχηματίζεται μέσα μου σχετικά εύκολα, αλλά είναι επιλεκτική. Αν τη χαρίσω στους εν λόγω, τι θα έχω να δώσω στο πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο που ταλανίζουν χρόνια τη χώρα, στους διανοούμενους που έχουν ξεπουληθεί και μας χαρίζουν αυτόν το φτηνό πολιτισμό και στα παλικαράκια της Ιεράς Συνόδου που περιμένουν όσο κανείς άλλος το θάνατο για να τον συστήσουν στον Χριστόδουλο;

7. Η επινόηση της διαφθοράς δεν είναι έργο κάποιας ιδιοφυίας που βασανίζεται από την πλήξη της. Δεν έχει να κάνει με νευρόσπαστα της δημοσιογραφικής πιάτσας που γεμίζουν με τις πράξεις τους τις τηλεοπτικές ώρες. Η διαφθορά είναι «εμπόρευμα» με όλα τα χαρακτηριστικά που έχει η πρέζα. Η πείνα και η δίψα για μια καλύτερη ζωή έχει δημιουργήσει μια στρατιά εθισμένων πολιτών, που φαντασιώνονται πως μέσα από τη διαφθορά όχι μόνο θα τη χωθούν παντού, αλλά θα πλησιάσουν και τη μόνη εκδοχή του παραδείσου που γνωρίζουν: αυτήν του πλουτισμού. Ο Ζαχόπουλος δεν είναι τίποτα άλλο από έναν ντίλερ της διαφθοράς αυτού του αντεστραμμένου κόσμου που μας έχει πλακώσει.

8. Σε όσους ενέχονται στο σκάνδαλο, που δεν είναι το πρώτο ούτε το τελευταίο, αφιερώνω την «Αλλη Μπαλάντα» του Φρανσουά Βιγιόν (μετ. Σπύρου Σκιαδαρέση, εκδ. Γαβριηλίδης): «Απατεώνες που μ' απάτες απατάτε / σε κάθε απάτη προσέχετε καλά / μην τυχό νωρίς - νωρίς ταξίδι πάτε / κει που οι πιο παλιοί σας κρέμουνται ψηλά. / Τα ποδάρια σας ας κάνουνε φτερά, / γιατί γρήγορα θα ρέψετε όλοι εκεί, / αν με μπόσικα πορεύεστε μυαλά / σαν σας στείλουνε στου μπόγια το σκοινί. / Φυλαγώστε απ' τα καρτέρια όπου κι αν πάτε. / Σαν αρχίζετε καμιά βρομοδουλειά / κάνετέ την στα κρυφά. Να ξεπλανάτε / τσ' αστυνόμους και τους σμπίρους τους, παιδιά, / του Μπεράρ θολώνετέ του τα νερά. / Αν πιαστείτε στην κλεψιά πάνω σκαστοί / απ' τα πόδια σας τη γης θα χάστε πια / σαν σας στείλουνε στου μπόγια το σκοινί. / Τα κορόιδα όταν με τέχνη ξεγελάτε / φυλαγώστε από καμιά τρικλοποδιά / μη σας κάμουν κρεμαστοί να ιδροκοπάτε / και στον ήλιο σάς ξεράνουν τα κορμιά. / Στρίβετέ το δίχως άργητα καμιά / μη σας σφίξουν τη θηλιά στο πι και φι. / Σ' άλλους τόπους λημεριάστε μακριά / πριν σας στείλουν στου μπόγια το σκοινί. / Τους χαζούς οπού βουτούν οι μπάτσοι κλάφτε, / δυο δυο τους παν δετούς στον παντρευτή. / Τσίλιες γύρω απ' τα λημέρια σας κρατάτε, / μη σας στείλουνε στου μπόγια το σκοινί».