Κυριακή 6 Νοέμβρη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Στοχεύσεις των κοινωνικών φόρουμ και ο ρόλος του ΣΥΝ

Εκτιμήσεις για την Ευρωπαϊκή Ενωση και τον ιμπεριαλισμό

2ο Μέρος

Οι εκτιμήσεις για το χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, για τις εξελίξεις στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα και για τη στρατηγική του εργατικού και λαϊκού κινήματος που απαιτείται, αποτέλεσαν τα χρόνια αυτά τη λυδία λίθο που αποκάλυπτε το ρεφορμιστικό χαρακτήρα των δυνάμεων του Φόρουμ και την ένταξή τους στα ευρύτερα πλαίσια της αστικής πολιτικής. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τελική απόφαση της «Προπαρασκευαστικής Συνέλευσης» για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ, που έγινε πρόσφατα στην Αθήνα, αποφεύγει και την απλή ονομαστική αναφορά στο αντιδραστικό οικοδόμημα της ΕΕ, πόσο δε μάλλον τη διατύπωση της αναγκαιότητας σύγκρουσης μαζί του. Περιορίζεται, αντίθετα, σε μια ευχολογική διακήρυξη «για μια άλλη Ευρώπη που θα αρνείται τον πόλεμο, το νεοφιλελευθερισμό, το ρατσισμό, το σεξισμό και την πατριαρχία, μια Ευρώπη βασισμένη στην ειρήνη και τα δικαιώματα». Ενδεικτικό της πολιτικής προσέγγισης των δυνάμεων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ απέναντι στην ΕΕ, είναι το γεγονός ότι η γενικόλογη αυτή διακήρυξη αφήνει απέξω τα ζητήματα των κοινωνικών ανισοτήτων και του ιμπεριαλισμού, που συμπεριλαμβάνονται (έστω και ως λεκτικές αναφορές) στο «Κάλεσμα των κοινωνικών κινημάτων» του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ (Πόρτο Αλέγκρε, 2005).

Οι διακηρύξεις αυτές του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ αντανακλούν τις θέσεις και τις εκτιμήσεις των πολιτικών εκείνων κομμάτων που παίζουν έναν κομβικό ρόλο σε αυτό, όπως είναι ο ΣΥΝ και οι άλλες δυνάμεις του Ευρωπαϊκού Αριστερού Κόμματος. Οι δυνάμεις αυτές βλέπουν την ΕΕ ως «σημαντικό πεδίο για εναλλακτικές πολιτικές», ως «ένα νέο πολιτικό χώρο για τους ταξικούς αγώνες και την υπεράσπιση των συμφερόντων των εργαζομένων». `Η όπως τόνιζε η προεκλογική διακήρυξη του ΣΥΝ για τις ευρωεκλογές του 2004: «Η ευρωπαϊκή αριστερά έχει αποδεχτεί τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης με όρους δημοκρατίας και κοινωνικής δικαιοσύνης, όχι ως νομοτέλεια, ούτε σαν μια ουδέτερη διαδικασία, αλλά γιατί θεωρεί ότι μπορεί να αποτελέσει πεδίο διεκδίκησης των δικών της στόχων».

Προσαρμόζονται, με «σύγχρονο πνεύμα», στο σχέδιο των μονοπωλιακών αστικών τάξεων για τη διεύρυνση της ΕΕ, υποστηρίζοντας ότι «αποτελεί παράγοντα σταθερότητας και ειρήνης στην ήπειρό μας» και εγκαλώντας μάλιστα τις κυρίαρχες δυνάμεις για το ότι δεν είχαν προχωρήσει ικανοποιητικά τις διαδικασίες της πολιτικής ενοποίησης, ώστε να εκμεταλλευτούν γρήγορα τις «ευκαιρίες για οικονομική επέκταση και πολιτική επιρροή» που ανοίγονταν στην Ανατολική Ευρώπη μετά τις ανατροπές. Στήριξαν και στηρίζουν βασικές, κεντρικές επιλογές του ευρωπαϊκού μονοπωλιακού κεφαλαίου που αποβλέπουν στην ενίσχυση της ΕΕ σε σχέση με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, όπως είναι οι συνθήκες του Μάαστριχτ και του Αμστερνταμ, η πολιτική ενοποίηση της ΕΕ μέσα από ένα «γνήσιο, διαφορετικό, δημοκρατικό Ευρωσύνταγμα», η ανάπτυξη της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής άμυνας, που δήθεν θα χειραφετήσει την ΕΕ από τις ΗΠΑ.

Γίνεται κατανοητό ότι το Φόρουμ και οι πολιτικές δυνάμεις που το στηρίζουν σε καμία περίπτωση δεν καθορίζουν την πολιτική τους πρακτική με βάση τον πραγματικό χαρακτήρα της ΕΕ, ως μιας ένωσης - συμμαχίας καπιταλιστικών κρατών, που έχει αποκλειστικό στόχο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κεφαλαίου. Οι αντιλήψεις τους για την ΕΕ εντάσσονται δε αρμονικά στη θεώρησή τους για το παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Για τις δυνάμεις αυτές και για τους ποικιλώνυμους ιδεολογικούς μέντορές τους, η λεγόμενη παγκοσμιοποίηση αποτελεί μια νέα κοινωνικο-οικονομική πραγματικότητα, ένα νέο στάδιο στην ανάπτυξη του καπιταλισμού, που έχει δήθεν ξεπεράσει και αντικαταστήσει τον ιμπεριαλισμό. Σφραγίζεται από την «αυτοκρατορική ηγεμονία», το «μονοπολισμό των ΗΠΑ που υπονομεύει τις προσπάθειες για να βρεθούν πολυμερείς λύσεις σε παγκόσμια προβλήματα». Η σημερινή αυτή πραγματικότητα υπερβαίνει δήθεν τα εθνικά πεδία πάλης, καθορίζει νέα (σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο) για το ξεδίπλωμα της πάλης του λαϊκού κινήματος. Σύμφωνα με μια εισηγητική εκτίμηση στην τελευταία πανελλαδική συνάντηση του Ελληνικού Φόρουμ, «το Κίνημα είναι επιτυχημένο γιατί μπορεί να συγκροτείται στο ίδιο πεδίο με το νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό. Στην περίπτωσή μας στην ευρωπαϊκή ήπειρο».

Οι λαθεμένες αυτές εκτιμήσεις των δυνάμεων του Φόρουμ για τις εξελίξεις στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα καθορίζουν, σε μεγάλο βαθμό, και τον χαρακτήρα και την κατεύθυνση των πολιτικών μέτρων που προτείνονται σαν διεκδικήσεις του κινήματος: Παγκόσμια ρύθμιση και πολιτική διακυβέρνηση της παγκοσμιοποίησης, υποστήριξη ενός «πολυπολικού κόσμου», που θα αποτελεί δήθεν αντίβαρο στη μονοκρατορία των ΗΠΑ, «εγκαθίδρυση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας σε όλο τον κόσμο» και «ανάγκη εκδημοκρατισμού των κρατών» και των διεθνών οργανισμών, κινητοποιήσεις «ενάντια στην απορύθμιση των οικονομιών και τη νομιμοποίηση των προνομίων για τις διεθνικές εταιρίες».

Οι πολιτικές αυτές προτάσεις ταυτίζονται μέχρι κεραίας με τη στρατηγική της διεθνούς σοσιαλδημοκρατίας που, κάτω από την ομπρέλα του συνθήματος για «ρύθμιση της παγκοσμιοποίησης και παγκοσμιοποίηση της ρύθμισης», προβάλλει την ανάγκη για «αναδιάρθρωση της παγκόσμιας ανισορροπίας μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής οικονομικής εξουσίας» και την εξειδικεύει με μια σειρά προτάσεις («κανόνες του παιχνιδιού») πολιτικού ελέγχου - ρύθμισης των παγκόσμιων οικονομικών οργανισμών και συναλλαγών.

Σε επίπεδο ΕΕ, η στρατηγική αυτή συμπυκνώνεται έξοχα, με τη χαρακτηριστική οπορτουνιστική γενικολογία του ΣΥΝ, στη φράση ότι «η ριζοσπαστική αριστερά της εποχής μας διεκδικεί την αλλαγή της σημερινής ΕΕ, ώστε από σύστημα διακυβερνητικών μηχανισμών και πεδίο ρυθμίσεων της αγοράς, να γίνει ζωντανός δημόσιος χώρος λαών και κοινωνιών, κρατών και πολιτών, πολιτισμών και ιστοριών».

(Συνεχίζεται)

Αναδημοσιεύεται από άρθρο που έχει δημοσιευτεί στην «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» στο τεύχος 2 του 2005.


Του Βασίλη ΟΨΙΜΟΥ*
*Ο Βασίλης Οψιμος είναι μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΟΑ


ΣΕΛ.  10
    


Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ