Προχωρά ο Νοέμβρης και το φως λιγοστεύει, τα γκρίζα απογεύματα όλο και μικραίνουν. Οσο για τις νύχτες, ατέλειωτες μοιάζουν. Κυριακή πρωί είναι σήμερα, Κυριακή του Νοέμβρη και δε βλέπω να υπάρχει κανένας λόγος να αφεθούμε σε μελαγχολικές σκέψεις.

Ας πάμε έναν ωραίο περίπατο στην Πλάκα. Μα, πριν βγούμε, ας έχουμε ετοιμάσει κάτι νόστιμο να μας περιμένει στο γυρισμό. Τι λέτε, να κάνουμε ένα κοτόπουλο με παρμεζάνα; Τι θα χρειαστούμε; Ενα κοτόπουλο λοιπόν, μισό φλιτζάνι του τσαγιού βούτυρο, ένα φλιτζάνι κρέμα γάλακτος, ένα φλιτζάνι παρμεζάνα τριμμένη, τέσσερις κρόκους αυγών, δυο κουταλιές κοφτές αλεύρι, δυο κουταλιές φρυγανιά κοπανισμένη, αλάτι, πιπέρι. Καθαρίζουμε και πλένουμε καλά το κοτόπουλο. Το κόβουμε σε κομμάτια. Βάζουμε σε κατσαρόλα το μισό βούτυρο να κάψει και ρίχνουμε τα κομμάτια του πουλιού να ροδοψηθούν. Προσθέτουμε αλάτι και πιπέρι και τα αφήνουμε να σιγοβράσουν για είκοσι λεπτά, προσθέτοντας ένα φλιτζανάκι νερό. Σε μια μικρή κατσαρολίτσα βάζουμε το υπόλοιπο βούτυρο να λιώσει, ρίχνοντας σιγά σιγά το αλεύρι(προσοχή να διαλυθεί καλά). Το κατεβάζουμε από τη φωτιά και ρίχνουμε την κρέμα γάλακτος και τη μισή παρμεζάνα. Χτυπάμε καλά τους κρόκους των αυγών και τους προσθέτουμε στο μείγμα. Τώρα παίρνουμε ένα πιρέξ, το βουτυρώνουμε και το πασπαλίζουμε με τη φρυγανιά και την παρμεζάνα και στη συνέχεια βάζουμε τα κομμάτια από το κοτόπουλο τα οποία σκεπάζουμε με τη σάλτσα. Πασπαλίζουμε με την υπόλοιπη παρμεζάνα, τη φρυγανιά και ραντίζουμε την επιφάνεια με λιωμένο βούτυρο. Οταν επιστρέψουμε από τον περίπατό μας, θα το βάλουμε στο φούρνο να ψηθεί για ένα τέταρτο. Οσο, δηλαδή, θα μας πάρει μέχρι να πλύνουμε τα χέρια μας, να αλλάξουμε και να στρώσουμε το τραπέζι!

Και ...ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι γίναμε όλοι αθλητές. Για πρώτη φορά στη ζωή μου, είδα τόσα αθλητικά παπούτσια, σορτσάκια και μπλουζάκια να διασχίζουν την Αθήνα. Με «ύφος» και ντύσιμο αθλητικό, είχαμε την ψευδαίσθηση πως κάναμε πρωταθλητισμό στην Ομόνοια, στο Σύνταγμα ή και στη δουλειά μας ακόμα! Μα, δεν είναι έτσι και το ξέρουμε. Η Ολυμπιάδα τέλειωσε και το παραμύθι μέσα στο οποίο ζούσαμε όλους αυτούς τους μήνες, πάει κι αυτό. Καιρός είναι να προσγειωθούμε και να αθληθούμε, όπως και όσο μπορούμε περισσότερο. Και να ντυθούμε σωστά, με πολλά βαμβακερά ρούχα, έτσι ώστε να μπορούμε να τα βγάζουμε σταδιακά, όταν ζεσταινόμαστε κατά τη διάρκεια της άσκησης ή του βαδίσματος. Κυρίως αυτού. Η ηλικία δεν είναι ποτέ εμπόδιο για να διατηρηθούμε σε φόρμα. Ομως, καλό είναι να μιλήσουμε με τον γιατρό μας πριν αρχίσουμε τη γυμναστική, ιδίως αν έχουμε πατήσει τα σαράντα. Και, όταν αρχίζουμε μια καινούρια άσκηση, ή άθλημα, θα πρέπει να θυμόμαστε πάντα ότι δεν πρέπει να πέφτουμε με τα μούτρα. Θα αυξήσουμε σταδιακά την απόδοσή μας για να περιορίσουμε τον κίνδυνο τραυματισμού, κάτι που πολύ συχνά συμβαίνει σε εκείνους που προσπαθούν να κάνουν πολλά και όλα πολύ γρήγορα. Επίσης, να έχουμε στο νου μας μετά την άσκηση να κάνουμε χαλάρωση, έτσι ώστε να επανέλθουν σταδιακά στην ομαλότητα ο ρυθμός της καρδιάς και η αναπνοή μας.

Καθ' οδόν στην Κυανή Ακτή, που έπαψε να είναι τόσο κυανή - και πράσινη - ιδίως όταν τη συγκρίνεις με Σαρωνικό και Κορινθιακό και, γενικά, με τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου. Τα νερά της έχουν μια μουντάδα και δε στραφταλίζουν, δεν ακτινοβολούν, δε λάμπουν. Οι δε παραλίες της, όπου και όταν ανήκουν σε μεγάλες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις είναι καθαρές και περιποιημένες με χρωματιστές ομπρέλες και ξαπλώστρες, αλλά απρόσιτες και απλησίαστες για τον πολύ κόσμο, που προτιμά να κάνει το μπάνιο του σ' απόμερα γιομάτα φύκια βραχάκια.

Ολη η περιοχή, από την ιταλική Ριβιέρα - Βιαρέτζιο, Γένοβα, Σαν Ρέμο κ.λπ., μέχρι τη γαλλική Ριβιέρα - Νίκαια, Μόντε Κάρλο, Κάννες, Μεντών Αντίμπ, Σαν Ραφαέλ, Σαν Τροπέ, έχουν χάσει τη μαγεία και τη λάμψη του παρελθόντος. Η Μπριζίτ Μπαρντό έχει πια γεράσει και τα σκυλιά και οι παραξενιές της δεν είναι αρκετά για να προσελκύσουν ξένους τουρίστες.

***

Ωστόσο, η παλιά κότα κι αν εγέρασε το ζουμί της εξακολουθεί να παραμένει νόστιμο. Η αρχοντιά - με τα φτιασίδια της - παρά τα χρόνια που πέρασαν παραμένει ανεξίτηλη κι ελκυστική.

Μια έστω και σύντομη επίσκεψη στην Κυανή Ακτή, δεν έχει παρά να σου αφήσει ευχάριστες κι εντυπωσιακές αναμνήσεις.

Το πούλμαν τρέχει με μεγάλη ταχύτητα, κυνηγώντας δυτικά έναν τεράστιο κόκκινο ήλιο, που γέρνει να βασιλέψει στην αγκαλιά των Κόλπων της Μεσογείου, που δημιουργούνται από τις βραχώδεις ακτές και τις απότομες - κάποτε καταπράσινες - πλαγιές των γαλλικών Αλπεων. Ο δρόμος φιδοσέρνεται και χάνεται, μέσα στις αμέτρητες γαλαρίες που καταβροχθίζουν τα σπλάχνα του βουνού.

Στα ξέφωτα, μόλις και προλαβαίνεις να θαυμάσεις από ψηλά το γαλαζοπράσινο τοπίο με τα πάμπολλα γραφικά χωριουδάκια να κατακρημνίζονται προς τη θάλασσα.

Αφού περάσαμε το μεγάλο βορινό λιμάνι της Ιταλίας, την ιστορική και πασίγνωστη πόλη του Χριστ. Κολόμβου, πρόσφατο προπύργιο αγώνων, τη Γένοβα, ξεκόβουμε από τον κεντρικό δρόμο, παίρνουμε την κατηφοριά και τραβάμε για το γνωστό από το περίφημο φεστιβάλ τραγουδιού -πάλαι ποτέ σαν φήμη και σαν αξία - Σαν Ρέμο.

Τα σημάδια των γηρατειών της, φανερά. Παλιά ιστορικά ξενοδοχεία, το καζίνο, το κτίριο του φεστιβάλ, πλημμυρισμένα στα λουλούδια, περασμένα μεγαλεία που θυμίζουν Μπελ Επόκ, κυρίες με κρινολίνα και ομπρελίνα κι άμαξες προσπαθούν να θυμίσουν λίγο από τις παλιές της δόξες.

Ενα πέρασμα κι ένας καφές ήταν η αποτίμηση της όλης επίσκεψης.

***

Εκείνη που μας δέχτηκε να μας φιλοξενήσει για μερικές μέρες ήταν η κοσμοπολίτικη και ξακουστή Νίκαια, χτισμένη στον κόλπο των Αγγέλων.

Διάσημοι καλλιτέχνες, ζωγράφοι, ηθοποιοί και προσωπικότητες από όλους τους χώρους που αγαπούν και αντέχουν οικονομικά τον πλούτο και τη χλιδή των πανάκριβων - μιας κάποιας εποχής - ξενοδοχείων συγκεντρώνεται εδώ.

Εχει πολλά κι ενδιαφέροντα αξιοθέατα και μουσεία - και προπαντός θαυμάσια μαγαζιά, γκαλερί Λαφαγιέτ κ.λπ.

Στην κορυφή του λόφου βρίσκονται οι πανέμορφοι κήποι του Μοναστηριού Σιμιέ. Η ωραία ρωσική εκκλησία, το ηρώον του γραφικού λιμανιού και προπάντων αυτή η θαυμάσια κι ατελείωτη παραλιακή λεωφόρος, με τα παμπάλαια αρχοντικά, εστιατόρια, καφενεία και ξενοδοχεία, όπου σφύζει η ημερήσια και νυχτερινή ζωή από ένα ανομοιογενές και πολύχρωμο πλήθος, από βιπς και πλέμπα, από σκυλιά κάθε ράτσας. Οπου το βράδυ, όλοι αυτοί συχνάζουν στα στενοσόκακα και την πλατεία της παλιάς πόλης, με τους λογής μουζικάντηδες και το θέατρο του δρόμου, με τα γνώριμα και ποικιλόμορφα ψαροταβερνάκια και το πεζοδρομιακό εμπόριο και παραεμπόριο.

***

Στη συνέχεια - όπως λέει και το πρόγραμμα - επισκεπτόμαστε την ωραιότερη και αριστοκρατικότερη από τις πόλεις και τα χωριά της Κυανής Ακτής, τις πασίγνωστες από τα διάφορα σκάνδαλα και το φεστιβάλ κινηματογράφου Κάννες.

Κι εδώ τα σημάδια του χρόνου φανερά. Γερνάει κι αυτή ανεπανόρθωτα μέσα στην παρακμή της.

Δεν ξέρω εάν κατά την περίοδο του φεστιβάλ έχει μια ζωντάνια, μια κίνηση και μιαν επικαιρότητα ξεχωριστή λόγω της προσέλευσης και παραμονής κάποιων διασήμων σταρ και κινηματογραφικών προσωπικοτήτων, αλλά τις υπόλοιπες μέρες δε θα έλεγες με κανένα τρόπο πως οι Κάννες είναι καλύτερες από κάποιο δικό μας νησί - Ρόδος, Κως, Κέρκυρα κ.ά.

Ο παραλιακός γυρισμός θα μας φέρει μέσα από το Σαν Ραφαέλ και ειδικά το Σεν Τροπέ. Μια ώρα να διασχίσουμε μια απόσταση 2-3 χιλιομέτρων για να δούμε ένα τίποτα, αν και καταφέραμε να πιούμε έναν καφέ - αηδία - στο διάσημο «Καφέ ντε Παρί»... Πού 'σαι καημένη Υδρα, Μύκονο, Σαντορίνη, Θάσο, Σκιάθο, Πάρο, Νάξο! Να τώρα που ευλογώ και τα γένια μας. Δεν το 'θελα, μα εξαναγκάστηκα.

Εκείνο, βέβαια, που μας ευχαρίστησε κι άξιζε τον κόπο ήταν η επίσκεψή μας σ' ένα μεσαιωνικό χωριό, το Σεν Πολ Ντε Βανς, χτισμένο ακριβώς πάνω στην κορυφή ενός λόφου. Σήμερα θεωρείται στέκι καλλιτεχνών, με θαυμάσιες γκαλερί πλημμυρισμένες από ξεχωριστά έργα τέχνης, μοντέρνας έκφρασης της τεχνοτροπίας. Ενας περίπατος μέσα στα στενά πεντακάθαρα και πλακόστρωτα σοκάκια, γύρω από το τείχος του Κάστρου κι έναν καφέ κάτω από τον πλάτανο που μας αποζημίωσε.

***

Κι αφήσαμε τελευταίο το πραγματικό κι αναμφισβήτητο καμάρι της Κυανής Ακτής. Το πασίγνωστο πριγκιπάτο του Ρενιέ και της Γκρέις Κέλι, το Μονακό και την πρωτεύουσά του το Μόντε Κάρλο. Είναι πανέμορφο. Είναι ιστορία, είναι παράδοση, είναι ιεροτελεστία, πρωτόκολλα, είναι παρελθόν, είναι παρόν, είναι σήμερα, είναι ζωή. Πλούσιο, αριστοκρατικό και χλιδάτο. Ενας κόσμος, που χαζεύει ένα γύρω τις ομορφιές και τ' αξιοθέατα, χωρίς να βιάζεται να πάει στη δουλιά του.

Είδαμε το περίφημο παλάτι των Γκριμπάλντι, τον καθεδρικό Ναό όπου βρίσκεται ο τάφος της Γκρέι Κέλι, το γήπεδο, τους ωραιότατους κήπους, τα ελικοειδή ανηφοροκατηφορικά δρομάκια του Ράλι, αλλά και το σήμα κατατεθέν του Μόντε Κάρλο, το περίφημο Καζίνο, όπου στην πρώτη αίθουσα της εισόδου του, δεσπόζουν διάφορα πορτρέτα της Μαρίας Κάλλας και σε κάποια κλειστή βιτρίνα - θυρίδα τα περίφημα κοσμήματά της.

Εξω από την είσοδο και γύρω από το κάθε λογής λουλουδισμένο προαύλιο του καζίνου και την πλατεία με τα πολυτελέστατα ξενοδοχεία, κυκλοφορούν πολυτελή αμάξια, Ρολς Ρόις, Τζάγκουαρ, Φεράρι, Μερσεντές, όπου γκρουμ με χρυσοποίκιλτα σιρίτια και περικεφαλαίες υποδέχονται φανταχτερές μεσήλικες κυρίες και κυρίους με σμόκιν, μονόκλ και ημίψηλα. Αλλά κι εσύ, που ακόμη φοράς το τζιν σου, μπορείς άνετα να τρυπώσεις μέσα και να παίξεις την τύχη σου στον πρώτο κουλοχέρη που θα βρεθεί μπροστά σου. Προκειμένου να στ' αρπάξουν, δε στέκονται ποτέ σε τέτοιες λεπτομέρειες.

Παρ' όλες τις ενστάσεις και τις γκρίνιες σου, παρ' όλες τις ταξικές σου προκαταλήψεις, ένα ταξίδι είναι πάντα ένα ταξίδι μακριά από την Ιθάκη κι αξίζει τον κόπο να το κάνεις, ιδίως όταν πρόκειται να επισκεφθείς αυτά τα θαυμάσια κοσμοπολίτικα στέκια της ευρωπαϊκής μπουρζουαζίας και να συγκρίνεις την τεράστια διαφορά με τον κόσμο που παλεύει, με τον κόσμο της φτώχειας και του μεροκάματου...