Κυριακή 14 Ιούλη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Μικρές σελίδες

Κάτι διαφορετικό θέλουμε να κάνουμε σήμερα. Τι, όμως; Ιδού η απορία. Αφού σπάσαμε το κεφάλι μας, μας ήρθε μια ιδέα. Θα κάνουμε για πρώτη φορά στη ζωή μας μια Σάρτσα. Από το βιβλίο «Ζακυνθινά φαγιά, ψωμιά και γλυκίσματα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Περίπλους», διαβάζουμε: «Σάρτσα, αυτό είναι το παραδοσιακό τοπικό πιάτο. Δυστυχώς, με την αύξηση του τουρισμού, οι τοπικές ταβέρνες και τα εστιατόρια αφαιρούν το τυρί που είναι ζωτικό για τη συνταγή. Η δικαιολογία του είναι ότι οι τουρίστες θα το έβρισκαν "υπερβολικά βαρύ". Η σάρτσα είναι υπέροχη και μπορεί να συνοδευτεί από τηγανητές πατάτες ή πουρέ, ή ρύζι. Μπορεί ακόμη να καταναλωθεί και ως ορεκτικό με άφθονο Verdea η άλλο λευκό κρασί».

Ενα κιλό βοδινό κομμένο σε κύβους, 1/2 φλιτζάνι λάδι, ένα κιλό ώριμες ντομάτες, ξεφλουδισμένες, κομμένες στη μέση και τριμμένες ή μια κουταλιά πάστα (ντοματοπελτέ). Τέσσερις σκελίδες σκόρδο λεπτοκομμένο, δυο φύλλα δάφνης, τέσσερα γαρίφαλα (προαιρετικά), ζάχαρη κατά βούληση, φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι και ένα φλιτζάνι τυρί ντόπιο σε κυβάκια ή πεκορίνο ή άλλο πικάντικο τυρί, δυο κουταλάκια, αλάτι ( δόση για 8 άτομα). Στεγνώσετε το κρέας καλά. Ροδοκοκκινίστε το απ' όλες τις πλευρές σε καυτό λάδι. Προσθέστε τις ντομάτες, το σκόρδο, τα φύλλα δάφνης, τα γαρίφαλα, καθώς και τη ζάχαρη και το πιπέρι. Σιγοβράστε μέχρι το κρέας να γίνει τρυφερό κι η σάλτσα να πυκνώσει. Λίγο πριν σερβίρετε, ανακατέψτε μέσα το τυρί και ρίγανη. Συμβουλή:Αλατίστε μετά από το τυρί, μια και το τυρί είναι αρκετά αλατισμένο και συνεπώς πρέπει να ελέγξετε, πριν αλατίσετε, πόσο αλμυρό έχει γίνει από το τυρί.

Εν συντομία

Ενα νέο βιβλίο του πολυγραφότατου και πολυτάλαντου Γεράσιμου Α. Ρηγάτου κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «ΒΗΤΑ» με τον τίτλο «Ιατρική παροιμιολογία». Στον πρόλογό του ο Μ.Γ. Μερακλής, ανάμεσα στα άλλα, σημειώνει: «Με το παρόν έργο του Γ.Α. Ρηγάτου ξεχωρίζεται ένα από τα ευπρεπέστερα είδη της λαϊκής λογοτεχνίας, η παροιμία, την οποίαν (για να αναφέρω μιαν αλλά σημαίνουσα περίπτωση) ο Κωστής Παλαμάς τουλάχιστον δύο φορές εξεθείασε. Αξίζει να αναλυθούν οι Παροιμίες έγραφε, "ως μνεία γλωσσικά, που μια μέρα θα ευεργετήσουν το φιλόσοφο, θα ευεργετήσουν τον ποιητή. Ποιος ξέρει πόσο και η μελέτη τους θα βοηθήσει στο χτίσιμο καμιάς μεγάλης και συνθετικής εργασίας για την ελληνική ψυχή, καμιάς μεγαλοφάνταστης εποποιίας"».

Εμείς σημειώνουμε μια παροιμία που τη διαβάζουμε στο βιβλίο, παροιμία που από παιδιά την ακούγαμε: «Εχε τα πόδια σου ζεστά την κεφαλήν σου κρύα/ και το στομάχι ελαφρύ, γιατρού δεν έχεις χρεία». Και «Ενα μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα...».

Καθ' οδόν στον Πειραιά

Χαρακτηριστικό νεοκλασικό κτίριο
Χαρακτηριστικό νεοκλασικό κτίριο
Τον Πειραιά θα τον επισκεφτούμε οπωσδήποτε και όχι μόνο για δουλιά. Καλοκαίρι είναι, το λιμάνι μας περιμένει για να πάρουμε ένα οποιοδήποτε πλοίο που θα μας μεταφέρει μακριά από την Αθήνα, μακριά από την καθημερινότητα, μακριά από τη ρουτίνα. Ολοι σχεδόν μέσα στο σακίδιό μας θα στριμώξουμε πολλά θερινά όνειρα, όνειρα που σπανίως θα βγουν ατσαλάκωτα κατά την επιστροφή μας. Ας είναι, η ζωή θα δείξει. Προς το παρόν ας μην απομακρυνθούμε από τον Πειραιά, που είναι χτισμένος στην Πειραϊκή χερσόνησο και επεκτείνεται ανατολικά, βόρεια και βορειοδυτικά μέχρι τον Κηφισό και τις υπώρειες του βουνού Αιγάλεω. «Εχει αξιοθέατα ο Πειραιάς;» θα ρωτήσει ο ανυπόμονος ταξιδιώτης, που το μάτι του είναι στραμμένο προς τη θάλασσα και τα πλεούμενά της. Μα, φυσικά και έχει, άλλωστε η ίδια η πόλη είναι ένα απέραντο αξιοθέατο. Δεν είναι;

Τότε

Αυτή η χερσόνησος στα Προϊστορικά Χρόνια ήταν νησί - χωριζόταν από το ηπειρωτικό τμήμα της Αττικής στο Αλίπεδο, το σημερινό Νέο Φάληρο. Τελικά οι προσχώσεις του Κηφισού την ένωσαν με την Αττική. Είχε τη σημαντική ιστορική του στιγμή όταν οι Αθηναίοι με τον Θεμιστοκλή διάλεξαν τη λύση των «ξύλινων τειχών» στην περίοδο των Περσικών Πολέμων, στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Ο τόπος οχυρώθηκε. Ενώθηκε με την Αθήνα με τα Μακρά Τείχη και ακολούθησε την τύχη και την καταστροφή των Μακρών Τειχών το 407 π.Χ., στο τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου, από τον Σπαρτιάτη Λύσανδρο και την παρακμή στα ρωμαϊκά και τα βυζαντινά χρόνια. Κατά την εποχή της Φραγκοκρατίας ασήμαντο λιμανάκι ήταν. Οι Ενετοί περνώντας από τον Πειραιά θα αφήσουν τη σφραγίδα της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας του Αγίου Μάρκου, ένα πέτρινο λιοντάρι. Τον καιρό εκείνο ξεχάστηκε ακόμα και το όνομά της. Οι ναυτικοί την αποκαλούσαν Πόρτο Λεόνε. Η ανάπτυξη του Πειραιά θα αρχίσει μετά το 1850, δηλαδή την ίδια εποχή που αρχίζει να αναπτύσσεται η Αθήνα. Είναι οι ανάγκες της επικοινωνίας με τα νησιά και τον εξωελλαδικό χώρο και η παρακμή των μέχρι τότε παραδοσιακών κέντρων. Τότε θα έρθουν εδώ στον Πειραιά να εγκατασταθούν οι κάτοικοι της Υδρας, των Σπετσών, της Σύρας και του Γαλαξιδίου. Τότε δημιουργούνται οι συνοικίες, τα Μανιάτικα, τα Υδραίικα κ.ά. Το 1922 ο Πειραιάς ανοίγει τη θερμή και στοργική αγκαλιά του στη φτωχολογιά της Μικρασιατικής Προσφυγιάς.

Τώρα

Το Πασαλιμάνι
Το Πασαλιμάνι
Τα ίχνη των αρχαίων οχυρώσεων στη Ζέα και στη Φρεαττύδα θα ακολουθήσουμε που εκτείνονται κατά μήκος των ακτών της Πειραϊκής. Τα ερείπια του αρχαίου θεάτρου του 2ου αιώνα κοντά στο Πασαλιμάνι θα επισκεφτούμε και θα σταθούμε στον τάφο του Θεμιστοκλή κοντά στη Φρεαττύδα. Ο Τινάνειος Κήπος, απέναντι από την εκκλησία της Αγίας Τριάδας, δημιουργήθηκε από το Γάλλο ναύαρχο Τινάν στα 1854. Το Δημοτικό Θέατρο, το στολίδι της πόλης, είναι ένα νεοκλασικό που δεσπόζει στην πλατεία Κοραή. Και πάνω στο λόφο, περήφανη και καμαρωτή, στέκεται η ακρόπολη του Πειραιά, η Καστέλα.

Υπομονή. Μη βιάζεστε, δε θα χάσετε το πλοίο, αντίθετα θα χάσετε μια ενδιαφέρουσα επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο, που περιλαμβάνει ανάμεσα στα πλούσια εκθέματά του και τη συλλογή με τα ευρήματα της περιοχής που ανήκουν στην Κλασική και τη Ρωμαϊκή Περίοδο. Σε τι να εστιάσετε την προσοχή σας; Στο χάλκινο άγαλμα του Απόλλωνα (525 π.Χ.) που είναι το αρχαιότερο χάλκινο άγαλμα της ελληνικής τέχνης, το άγαλμα της Αθηνάς, που φοράει πέπλο, αιγίδα και κράνος, τα δυο αγάλματα με την παράσταση της Αρτεμης, από τα οποία το μεγαλύτερο μέρος εντυπωσιάζει με την εφευρετικότητά του, τις πλάκες με τις ανάγλυφες παραστάσεις Αμαζονομαχίας.

Θα επισκεφτούμε και τη Δημοτική Πινακοθήκη και μην ξεχνάμε ότι στις αρχές του Ιούλη αρχίζουν οι εκδηλώσεις της Ναυτικής Εβδομάδας με λεμβοδρομίες, εκθέσεις και πολλές τελετές. Δε χάσατε το χρόνο σας, έτσι δεν είναι;


Το Δημοτικό θέατρο
Το Δημοτικό θέατρο
Στη γειτονιά μας

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Μελάνι» το καινούριο βιβλίο του Μιχάλη Παπακωνσταντίνου «Βαλκάνια: Η άγνωστη γειτονιά μας»

Στο βιβλίο αυτό, ο συγγραφέας παρουσιάζει τις απόψεις του για την πολύπαθη χερσόνησο της Νότιας Ευρώπης, τη Βαλκανική. Ο Μ. Π. δεν είναι ιστορικός ερευνητής και το δηλώνει στην εισαγωγή του βιβλίου του: «Ο,τι γράφω», σημειώνει, «είναι σκέψεις που βγήκαν από τα ταξίδια μου στα Βαλκάνια, τις ιστορίες που έχω ακούσει και τις συζητήσεις που είχα κατά τις επισκέψεις μου σ' αυτόν το γεωγραφικό χώρο». Γέννημα και θρέμμα της Μακεδονίας ο ίδιος, επισημαίνει τις συγγένειες και τις διαφορές των λαών της Βαλκανικής, που κάποτε συμβίωναν ειρηνικά μεταξύ τους, πριν από την αφύπνιση των εθνικισμών και του θρησκευτικού φανατισμού. «Στα Βαλκάνια, όπως έχει ειπωθεί, οι αιώνες δε διαδέχονται ο ένας τον άλλον, αλλά συνυπάρχουν παλιά ιδανικά, ποτέ δεν πεθαίνουν, αλλά και αν πεθάνουν, ποτέ δεν ενταφιάζονται».

Η συνείδηση ενός μονομανούς

Θα έπρεπε να είχαμε από καιρό μιλήσει για τον Ιταλό Σβέβο (1861-1928), τον κατά κόσμο Ετόρε Σμιτς. Ομως ποτέ δεν είναι αργά. Αλλωστε και ο ίδιος ο συγγραφέας έσπασε την προσωπική σου συγγραφική του σιωπή μετά από 25 ολόκληρα χρόνια με το μυθιστόρημα «Η συνείδηση του Ζήνωνα» (εκδόσεις Εξάντας), που κυκλοφόρησε στην Ιταλία στα 1923, ενώ τα προηγούμενα έργα του «Γεροντάματα» και «Μια ζωή» είχαν κυκλοφορήσει το 1898 και το 1892 αντίστοιχα. Ενδεχομένως η μεγάλη σιωπή του συγγραφέα να οφειλόταν σε κάποια πίκρα, διότι τα δυο μυθιστορήματά του δεν είχαν προσεχτεί ιδιαίτερα από τους κριτικούς και τους αναγνώστες της εποχής του. Ομως όταν αποφάσισε να μιλήσει για τελευταία φορά με τη «συνείδηση του Ζήνωνα» «μίλησε» αριστουργηματικά. Ποιος κριτικός ή αναγνώστης θα μπορούσε πια να τον αγνοήσει; Η γαλλική κριτική είχε χαρακτηρίσει τον Σβέβο ως «Ιταλό Προυστ», ενώ το όνομά του συνδέθηκε με του Τζόις και όχι μόνο για τη φιλία που συνέδεε τους δυο άνδρες.

Ασφαλώς και θα αναρωτηθεί κανείς τι κοινό έχει ο Προυστ με τον Σβέβο και η απάντηση είναι εύκολη και απλή: Η λειτουργία της μνήμης. Ομως ο Σβέβο σε αντίθεση με τον Προυστ ανακαλεί τα γεγονότα με ψυχρό, ειρωνικό, ρεαλιστικό επιστημονικό τρόπο που θα μπορούσε να μοιάζει και με το ύφος του Κάφκα και του Τζόις, του Μιούζιλ και του Τόμας Μαν. Το βλέμμα του συγγραφέα ενώ δείχνει την επιφάνεια είναι στραμμένο προς τα μέσα, κάνοντας μια εξαιρετική και ταυτόχρονα απολαυστική ψυχανάλυση.

Οπως διαβάζουμε στον πρόλογο του βιβλίου, ο ίδιος ο Σβέβο «μιλώντας αργότερα σ' ένα δοκίμιο του για το θέμα αυτό, θα πει ότι οι μυθιστοριογράφοι που καταπιάνονται με τις μεγάλες φιλοσοφίες δεν είναι ασφαλώς οι καταλληλότεροι για να τις ερμηνεύσουν και θα προσθέσει ότι πλαστογραφούν, αλλά τις εξανθρωπίζουν».

Ολόκληρο το μυθιστόρημα κινείται ανάμεσα στην υγεία και στην ψυχική ασθένεια, στην ιδέα και την έμμονη ιδέα, που διακατέχουν τον αστό Ζήνωνα, που καθημερινώς αποφασίζει να κόψει το τσιγάρο και γίνεται δέσμιος των αποφάσεών του, γι' αυτό και καθημερινώς το αναβάλλει. Ο Ζήνων είναι ένας άνθρωπος που ζει κάτω από το βάρος της ίδιας του της φοβίας. Είναι υγιής, αλλά νιώθει άρρωστος, είναι άπιστος στη γυναίκα του που νομίζει ότι δεν αγαπά, αλλά πεθαίνει διαρκώς από τις ενοχές του τόσο που φτάνει κανείς στο σημείο να σκεφτεί ότι ο Ζήνων δεν απάτησε τη γυναίκα του επειδή πόθησε μια άλλη, αλλά για να νιώσει αμαρτωλός, θλιβερός, μίζερος και μοιχός. Οτι δε μισεί, όπως φαντάζεται, τον μπατζανάκη του, που του πήρε τη γυναίκα της ζωής του. Αντίθετα αυτόν είναι που αγαπά περισσότερο απ' όλους. Γιατί; Ισως επειδή αποδεικνύεται πιο αδύνατος, πιο άρρωστος και πιο επιπόλαιος από τον ίδιο. Ο Ζήνων ποτέ δε διανοήθηκε να δουλέψει, αλλά όταν ο μπατζανάκης του χρεοκόπησε και αυτοκτόνησε - άθελά του - δούλεψε με την ψυχή του, για να σώσει τη φήμη του κατά λάθος αυτόχειρα. Εκανε για χρόνια ολόκληρα ψυχανάλυση, αλλά δε θεραπεύτηκε, μονάχα η εργασία έφερε την ισορροπία στην ψυχή του Ζήνωνα. Διαβάστε το, είναι ένα εκπληκτικό μυθιστόρημα.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ