Ολοι πρέπει να γνωρίζουμε τι είναι η οστεοπόρωση. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι ότι χτυπά ύπουλα και σιωπηλά. Προσβάλλει τα θύματά της από σχετικά νεαρή ηλικία και εκδηλώνει τα συμπτώματά της πολύ αργότερα. Δηλαδή μετά από 20 ή και 30 χρόνια! Μέχρι την ηλικία των 35 χρόνων, τα οστά βρίσκονται ακόμη σε φάση ανάπτυξης, που σημαίνει ότι ο οργανισμός παράγει μεγαλύτερες ποσότητες οστού από εκείνες που χάνει. Ιδιαίτερα στις γυναίκες, κατά την πρώτη πενταετία μετά την εμμηνόπαυση, η έλλειψη των οιστρογόνων μπορεί σε μερικές περιπτώσεις (μια στις τρεις) να οδηγήσει στην απώλεια του 25% της οστικής πυκνότητας. Κι αυτό είναι κακό γιατί σημαίνει ότι αρχίζουν τα κατάγματα. Το τσιγάρο, το αλκοόλ, η υπερβολική αδυναμία, η κακή διατροφή - φτωχή σε ασβέστιο - και η κακή κληρονομικότητα συμβάλλουν πολύ στη νόσο. Πρέπει λοιπόν να ενημερωθούμε μόνο από τους ειδικούς, να κάνουμε τις εξετάσεις που θα μας υποδείξουν, έτσι ώστε να προλάβουμε ή έστω να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα πριν είναι πολύ αργά. Μην αφηνόμαστε στην τύχη!

Ο Ζαν Μαρκάλ, ιστορικός ερευνητής με τεράστιο συγγραφικό έργο, και ειδικότητα στα μυστήρια της Ιστορίας, μας πηγαίνει στην περιοχή της Προβηγκίας με το καινούριο του βιβλίο «ΡΕΝ-ΛΕ ΣΑΤΟ - ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟΥ ΧΡΥΣΟΥ» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ενάλιος». Σε ένα μικρό χωριουδάκι στην οροσειρά Κορμπιέρ των Πυρηναίων, στη σχεδόν κατεστραμμένη εκκλησία του Ρεν-λε-Σατό, φθάνει μια ημέρα του Ιούνη του 1885 ο νέος παράξενος παπάς, κάποιος Μπερανζέ Σονιέρ. Πολύ σύντομα η παράξενη συμπεριφορά του, η μακάβρια μανία του να ψάχνει τους τάφους του μικρού κοιμητηρίου σαν να αναζητούσε κάτι, καθώς και η σχέση του με την πιστή του υπηρέτρια, τη Μαρί Ντεναρντό, θα ξενίσει τους χωρικούς, Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα ο παπάς θα ανακαινίσει το πρεσβυτέριο και θα κτίσει μια έπαυλη κι έναν πύργο με το περίεργο όνομα Πύργος Μάγδαλα.

Πού βρήκε αυτόν τον πακτωλό χρημάτων ο φτωχός παπάς; Τι έκρυβαν τελικά τα υπόγεια κελάρια και το νεκροταφείο του παμπάλαιου εκείνου ναού; Τον φημολογούμενο Θησαυρό των Ναϊτών Ιπποτών, τα ιερά οστά της Μαρίας της Μαγδαληνής; Κάποιους μυστικούς κώδικες των Καθαρών που ανέτρεπαν το χριστιανικό δόγμα; 'Η μήπως τον περίφημο θησαυρό που άρπαξαν οι Βησιγότθοι από τον Ιερό των Ιερών, τους Δελφούς; Ποιο θανάσιμο μυστικό ανακάλυψε ο παπάς στο εκκλησάκι του Ρεν-λε Σατό, μυστικό που έκανε τα θεμέλια της εκκλησίας να τρέμουν και το οποίο πήρε μαζί του στον τάφο;

Ομως, όταν φεύγεις από εκείνα τα βουνά φτάνεις στα Λαγκάδια...

Καθώς έρχεσαι, λοιπόν από τη Βυτίνα ή τη Δημητσάνα, η πρώτη έκπληξη είναι η ίδια η εικόνα των Λαγκαδιών. Δεν ξέρουμε κανένα άλλο χωριό να προβάλλει τόσο ξαφνικά και τόσο φιλάρεσκα τα κάλλη του. Η δεύτερη εικόνα είναι μια γραφική φιγούρα, που πελεκά με υπομονή γκλίτσες λίγο έξω από το χωριό. Αργότερα τα καλντερίμια μας οδηγούσαν στο απάνω χωριό. Μια στάση στις βρύσες που κι αυτές «διαφημίζουν» με παφλασμό το κρυστάλλινο νερό τους, και μετά η απόλαυση της θέας από την Παναγιά του Γούναρη προς την Ηλεία και την Αχαΐα, μέχρι το Ιόνιο και τη Ζάκυνθο.

Αυτή η διαδρομή αρκεί να σε πείσει ότι σ' αυτό το χωριό βασιλεύουν τα έργα των χεριών. Ακόμη και τα φαγητά, το ζυμωτό ψωμί, οι χυλοπίτες, οι κουραμπιέδες, οι κρέπες, είναι χειροποίητα.

Πρώτα, πρώτα, όμως, είναι χειροποίητα τα ίδια τα Λαγκάδια. Τα σπίτια, οι εκκλησίες, τα γεφύρια, οι βρύσες, τα πλακόστρωτα. Ηταν πράγματι οι πιο ονομαστοί κτίστες όλου του Μοριά. Το είπε ο παλιός μαθητής, όταν τον ρώτησε ο δάσκαλός του, ποιος έκτισε τον κόσμο; «Οι Λαγκαδιανοί», απάντησε. Το λένε τα ίδια τα έργα τους σ' όλη την Πελοπόννησο, και φυσικά, στον ίδιο τον τόπο τους. Το λέει πολύ εύγλωττα και μια παράδοση.

Δύο υπέροχες εκκλησίες, των Ταξιαρχών και του Προδρόμου, κτίστηκαν και οι δύο το 1808, μαζί με τα καμπαναριά τους και μάλιστα, μέσα σε σαράντα μέρες! Τόσες μόνο τους έδωσε ο πασάς για να μην προλάβουν να κτίσουν ούτε μία, αλλά αυτοί έκτισαν δύο! Εξάλλου, στην τόσο απότομη πλαγιά όπου βρίσκονται τα Λαγκάδια, μόνο αυτοί μπορούσαν να κτίσουν. Το σχολείο είναι τετραώροφο από τη μια πλευρά και ισόγειο από την άλλη. Αυτή η τόσο απότομη πλαγιά καταλήγει σε μια δροσερή ρεματιά, όπου το νερό τρέφει τεράστια πλατάνια.

Η πεζοπορία μέχρι εκεί είναι μια έκπληξη και αξίζει ο κόπος που θα χρειαστεί να κάνει ο πεζοπόρος, για να επιστρέψει στο χωριό. Μια πιο ομαλή διαδρομή είναι να πάρει την άσφαλτο προς τον Πύργο και να περπατήσει μέχρι τις τρεις βρύσες, κάπου μια ώρα δρόμος, με τα πόδια φυσικά.

Πρόσβαση: Οδικώς από την Αθήνα (210 χλμ. από το Δαφνί) για Τρίπολη και στροφή από κόμβο Νεστάνης, λίγο μετά τη σήραγγα Αρτεμισίου για Βυτίνα και Λαγκάδια (68 χλμ.).

Φαγητό: Το κατσικάκι και το χοιρινό γίνονται στον ίδιο ξυλόφουρνο όπου ψήνεται και το ζεστό ψωμί. Τις γεύσεις συμπληρώνουν ο κόκορας με χυλοπίτες, ντόπια φέτα και το ροζέ κρασί. Οι χυλοπίτες φτιάχνονται λίγο πιο πέρα, σε ένα εργαστήριο ζυμαρικών όπου υπάρχουν γλυκά του κουταλιού, κουραμπιέδες και πολλά άλλα.

Αλλα τόσα υπάρχουν και στα καταστήματα στον κεντρικό δρόμο. Εκεί βρίσκονται και οι ψησταριές με τα τραπεζάκια μπροστά στην εκκλησία για κρέπες, ποτά και καφέ. Στο πάνω χωριό λειτουργεί ταβέρνα.

Η προετοιμασία για όλα τα κολοκυθομαγειρέματα όμοια: πλένουμε τα κολοκυθάκια, αφαιρούμε τις άκρες και τα τεμαχίζουμε με διάφορους τρόπους αναλόγως του τι πρόκειται να φτιάξουμε.

«Χρησιμοποιούνται ολόκληρα όταν είναι μικρά, φρέσκα και τρυφερά. Τους αφαιρείς μέρος της σάρκας και τα ανακατεύεις με τα υλικά της αρεσκείας σου, έπειτα τα γεμίζεις, γίνονται παπουτσάκια η καραβάκια (τα μικρά). Κομμένα στη μέση, σαν μικρά η μεγάλα ποτηράκια, τα ψήνεις, τα γκρατινάρεις, φτιάχνεις κεφτεδάκια. Αφήνεις τη φαντασία σου ελεύθερη. Η φαντασία.! Πάντα είναι νόστιμα, ιδίως όταν είναι φρέσκα και τα βράσεις σε αλατόνερο όταν είναι πολύ μικρά γύρω στα 5-6 εκ., πρι να μαραθούν οι φωτεινοί ανθοί...». Αυτά αναφέρει στο κεφάλαιο «Οι κολοκυθοπροτάσεις» στο καλαίσθητο και ενδιαφέρον βιβλίο «Συνταγές με Κολοκυθάκια», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «ΓΚΕΜΑ», η Δέσποινα Γερουλάνου

Μπορεί λοιπόν να λέμε απαξιωτικά «κολοκύθια τούμπανα», ή «κολοκύθια με τη ρίγανη» η έστω το σκέτο «κολοκύθια», όμως η αλήθεια είναι πώς τα κολοκυθάκια, σχεδόν, σε όλους μας, αρέσουν. Γι' αυτό αντιγράφουμε μια συνταγή της Δέσποινας Γερουλάνου με την ελπίδα ότι θα την πετύχουμε.

Δυόμισι κιλά κολοκυθάκια, 5-6 κρεμμύδια, ένα φλιτζάνι λάδι, άνηθος ή μαϊντανός ψιλοκομμένος, αλάτι πιπέρι, ένα φλιτζάνι ρύζι, τριακόσια γραμμάρια κρούστας. Κόβουμε τα κολοκύθια σε μικρά κομμάτια. Βάζουμε το λάδι σε μεγάλη κατσαρόλα, τσιγαρίζουμε τα κρεμμύδια, προσθέτουμε τα κολοκύθια, λίγο αλάτι, λίγο πιπέρι, άνηθο ή μαϊντανό. Σκεπάζουμε την κατσαρόλα και τα αφήνουμε να βράσουν σε σιγανή φωτιά. Πλένουμε το ρύζι και το προσθέτουμε στα κολοκύθια μας. Αν χρειαστεί προσθέτουμε λίγο νερό. Αφού βράσουν για περίπου 15 λεπτά όλα μαζί, έτσι ώστε να πιουν το ζουμί τους και το ρύζι να είναι σχεδόν έτοιμο, τα αποσύρουμε από τη φωτιά και τα αφήνουμε να κρυώσουν καλά.

Σε καλά λαδωμένο ταψί απλώνουμε 2-3 φύλλα, λαδωμένα ανάμεσα, και να προεξέχουν από το ταψί. Ρίχνουμε το μείγμα των κολοκυθιών και διπλώνουμε τις άκρες των φύλλων. Με τα υπόλοιπα λαδωμένα επίσης φύλλα σκεπάζουμε το μείγμα. Τα χαράζουμε σε τετράγωνα και ψήνουμε την πίτα μας σε μέτριο φούρνο για 45 λεπτά της ώρας.