Διαφθορά, χρηματιστηριακή κατάρρευση, παραπαίουσες τράπεζες, φυγή ξένου κεφαλαίου, απαιτητικοί πιστωτές, κυβερνητική αστάθεια, φήμες πραξικοπήματος, κατατρεγμός της Αριστεράς, καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διώξεις των υπερασπιστών τους, βασανιστήρια στα λευκά κελιά, το κουρδικό πρόβλημα που ξαφνικά έγινε πρώτο θέμα στη... Γαλλία. Ασπιρίνη, κύριε Ετζεβίτ;

Οι προβληματικές σχέσεις ανάμεσα στον Πρόεδρο, Αχμέντ Νετζντέτ Σεζέρ, τον πρωθυπουργό, Μπουλέντ Ετζεβίτ, και την κυβέρνησή του (κοινό μυστικό στην τουρκική πολιτική, που πάντοτε χαρακτηριζόταν από απίστευτους βυζαντινισμούς) εξελίχθηκαν τη βδομάδα που πέρασε σε ανοιχτό πόλεμο, που κόστισε ακριβά στην τουρκική οικονομία. Αυτή η ακατανόητη μανία του αλλοτινού ανώτατου δικαστή να «αποκαθάρει» τη διαφθορά από την πολιτική, ιδρύοντας παράλληλες επιτροπές έρευνας και ανοίγοντας καυγά όσον αφορά στη δικαιοδοσία τους σε σχέση με αυτές της κυβέρνησης, εξόργισε τόσο τον (αυτοπροβαλλόμενο ως «αδιάφθορο», αλλά πρωθυπουργό μιας κυβέρνησης απολύτως διεφθαρμένων πολιτικών) Ετζεβίτ, που έκανε κάτι ανήκουστο: Αποκάλυψε, παρά τον άγραφο νόμο της τήρησης απόλυτης μυστικότητας, τι είχε διαμειφθεί στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας τη Δευτέρα. Και άνοιξε πόλεμο με τον Σεζέρ, γεγονός που προκάλεσε απώλεια 5 δισ. δολαρίων από την Κεντρική Τράπεζα και κατακρήμνιση του Χρηματιστηρίου - το ταμπλό έγραψε μείον 14,6% τη Δευτέρα και μείον 18,1% την Τετάρτη.

Παρότι όπως υπερηφανεύτηκε στις τηλεοράσεις ο Ετζεβίτ είναι ο μακροβιότερος εν ενεργεία πολιτικός της Τουρκίας κι έχει 50 χρόνια εμπειρίας, στην πράξη αντέδρασε με «αδεξιότητα» ερασιτέχνη. Οταν τον εγκάλεσε ο Στάνλεϊ Φίσερ του ΔΝΤ, υποχώρησε ατάκτως και υποσχέθηκε να αποκλιμακώσει την κρίση. Κάτι στην πράξη αδύνατο. Ο Πρόεδρος απειλεί να εμπλέξει το δεξί του χέρι, τον Χουσαμετίν Οζκάν, στις υποθέσεις με τις κάπου 13 τράπεζες που είναι σίγουρο ότι είχαν σκανδαλώδεις συναλλαγές και για κακή τύχη των κομμάτων που τις έλεγχαν χρεοκόπησαν. Ο δε υπουργός της Ενέργειας, Τσουμχούρ Ερσουμέρ, κατηγορείται για τα σκάνδαλα στην Ενέργεια. Τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά για τον πρωθυπουργό. Κι όσο οι «αγορές» τού βάζουν το μαχαίρι στο λαιμό, τόσο η κυβέρνησή του χάνει πόντους. Κι αυτά είναι μόνο η επιφάνεια. Ο στρατός, που κάποτε είχε φυλακίσει τον Ετζεβίτ, υπονοεί ότι ίσως παρέμβει για να αποκαταστήσει την τάξη. Ανοιχτό πραξικόπημα ίσως να μην κάνει, αλλά μια τέτοια κίνηση θα στραγγαλίσει ό,τι «χτίστηκε» σε οικονομικό επίπεδο με την «υποστήριξη» (ή, ακριβέστερα, τους εκβιασμούς) του ΔΝΤ.

Οσο για τη δημοκρατία, για την «ομαλή λειτουργία» της οποίας κόπτεται ο Τούρκος πρωθυπουργός, τα πράγματα πάνε ακόμα χειρότερα. Οι εισαγγελείς θέλουν να κλείσουν την Ενωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με ένα κατηγορητήριο που θυμίζει ανέκδοτο: Βρήκαν, λέει, σφαίρες στα γραφεία της - που είχαν συλλέξει στελέχη της Ενωσης το 1992. Στις νέες φυλακές, για χάρη των οποίων οι δυνάμεις της στρατο-χωροφυλακής δολοφόνησαν 30 πολιτικούς κρατούμενους, τα βασανιστήρια διαδέχονται τη σιωπή των λευκών κελιών - και αντιστρόφως. Η Ευρώπη κοιτά όλο και πιο δύσπιστα τις εξελίξεις. Κι η Γαλλία «ενοχλεί» ξανά την τουρκική κυβέρνηση: Μετά την απόφαση του Κοινοβουλίου της για τη γενοκτονία των Αρμενίων, τώρα θέλει να δώσει άσυλο στους πάνω από 900 Κούρδους που ξεβράστηκαν στις ακτές της. Θα μπορούσε, βέβαια, ο πρωθυπουργός Ετζεβίτ να πει ότι το Παρίσι «υποθάλπει την τρομοκρατία». Μόνο που δύσκολα θα γινόταν πιστευτός, γιατί πρόκειται κυρίως για γυναίκες και μικρά παιδιά, θύματα του πολέμου του στρατού στην Ανατολία, που ποτέ δεν τελείωσε.

Οι πονοκέφαλοι του Τούρκου πρωθυπουργού φαίνεται πως δεν αντιμετωπίζονται με ασπιρίνες.