«Τα παιδιά μας, οι έφηβοι, οι νέοι πρέπει να φεύγουν από την οικογένεια και το σχολείο θωρακισμένα όχι μόνο με πολλαπλότητα γνώσεων - αναγκαία και αυτή - μα με δύναμη, αυτοπεποίθηση, ώστε να είναι σε θέση ν' αρνηθούν κάθε παραβατικότητα, όπως και το δρόμο των ναρκωτικών».

Τα παραπάνω επισημαίνει η Πανελλήνια Κίνηση για την πρόληψη των Ναρκωτικών σε υπόμνημά της που ετοίμασε για τον υπουργό Παιδείας και ζητά να αλλάξει η ατμόσφαιρα στα σχολεία, ώστε η «η πρόληψη να γίνεται μέσα στο σχολείο και όχι με έξωθεν βοήθεια (φρουρούς γύρω από τα σχολεία κ.ά.)».

Η Κίνηση έχει και την εμπειρία των Σχολών Γονέων που λειτούργησαν για πρώτη φορά το 1962 από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Σχολών Γονέων. Το 1980 τα παραρτήματα των σχολών γονέων είχαν φτάσει τα 134. Σήμερα υπάρχουν μόνο σε λίγους δήμους γιατί δεν μπορούν να λειτουργήσουν πια μόνο σε εθελοντική βάση.

Σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου, κανένα παιδί απ' τις οικογένειες που παρακολούθησαν τις Σχολές Γονέων δεν «μπήκε στο λούκι» των ναρκωτικών. Το 1966 λειτούργησε πιλοτικά ένα πρόγραμμα πρόληψης σε ένα δημοτικό σχολείο με 400 παιδιά. Το αποτέλεσμα ήταν να μην εμπλακεί κανένα από τα παιδιά στα ναρκωτικά.

Την περασμένη βδομάδα η Κίνηση έδωσε στη δημοσιότητα ένα χρήσιμο βοηθητικό δεκάλογο πρόληψης των ναρκωτικών για τους γονείς:

1. Το παιδί σας πρέπει να έρχεται στη ζωή όταν είναι επιθυμητό, όταν ως γονείς είστε έτοιμοι να δημιουργήσετε ζεστή ατμόσφαιρα και θετικές σχέσεις μαζί του. Διαφορετικά, αισθάνεται ανασφάλεια, εγκατάλειψη και τα πρώτα στοιχεία ψυχικών διαταραχών αρχίζουν να διαμορφώνονται.

2. Συνηθίστε το παιδί σας από νωρίς στις μικρές ευθύνες του, αργότερα στις μεγαλύτερες. Μην το υπερπροστατεύετε, μην το δικαιολογείτε πάντα. Δίνετέ του όμως τις ευκαιρίες για συζήτηση, μάθετε να το ακούτε, διατηρείτε το διάλογο μαζί του (οι τοξικομανείς έχουν διακόψει από καιρό το διάλογο με τους γονείς και τους άλλους).

3. Παραδεχτείτε το παιδί σας όπως είναι: περισσότερο ή λιγότερο έξυπνο, δραστήριο ή όχι, καλοφτιαγμένο ή άσχημο, κοντό, παχύ, ψηλό, αγόρι, κορίτσι κ.ά. Μην το ταπεινώνετε, μην κάνετε μόνιμα συγκρίσεις με άλλα παιδιά ή με τον εαυτό σας. Καθένας έχει την αξία του, βοηθήστε το να τη βρει.

4. Ενισχύετε πάντα την εμπιστοσύνη του παιδιού στον εαυτό του, την αυτοεκτίμηση. Επαινέστε το, ενθαρρύνετε κάθε πρωτοβουλία του, βοηθήστε το να κρίνει, ν' αναζητά, σε κάθε πρόβλημα, τα θετικά και τ' αρνητικά στοιχεία του, να παίρνει θέση. Σταυροδρόμια υπάρχουν πολλά στη ζωή. Μην το αφήνετε ν' αποκτήσει την πείρα επιλογών, για πρώτη φορά, μπροστά στο σταυροδρόμι των ναρκωτικών (οι τοξικομανείς δεν έχουν αυτοεκτίμηση, δεν έχουν συνηθίσει από νωρίς στις υπεύθυνες επιλογές).

5. Η προεφηβεία - εφηβεία είναι μια φάση ζωής γεμάτη προβληματισμούς, οι σχέσεις σας με το παιδί σας δοκιμάζονται. Κρατήστε την ισορροπία με γνώση, με κατανόηση και διάλογο. Οι έφηβοι σας χρειάζονται, αλλά, σύμφωνα με έκφρασή τους, «δίπλα και όχι από πάνω». Θέλουν συνεργασία όχι εξουσία.

6. Διαμορφώνετε τα σχέδιά σας για το παιδί με βάση αυτό που είναι και όχι αυτό που θα «θέλατε» να είναι. Μην υπερτιμάτε τις δυνάμεις του, τη νοημοσύνη του στις σπουδές του, στην εκλογή επαγγέλματος. Καλύτερα επιτυχημένος στο δημιουργικό του επάγγελμα, παρά δυστυχής στο «βάθρο» των φιλοδοξιών σας.

7. Μην αποξενώνετε το παιδί σας από τους φίλους, από τις διάφορες ομάδες, πολιτιστικές, αθλητικές, πολιτικές κ.ά. Μην το καθηλώνετε στην ακινησία της καρέκλας και των πολλών μαθημάτων, που δεν αφήνουν ελεύθερο χρόνο (οι τοξικομανείς είναι συνήθως απομονωμένα παιδιά). Η ομαδική ευθύνη είναι κίνητρο για δράση, για δημιουργία. Εξάλλου στην ομάδα μπορεί ο έφηβος να βρει ό,τι δε βρήκε κοντά σας: αυτοεκτίμηση, αναγνώριση, παραδοχή. Κι αν κάποια φορά το παιδί σας δε βρει αμέσως το σωστό δρόμο του, μην το αποξενώνετε. Κρατάτε ανοιχτές τις πόρτες του σπιτιού και της καρδιάς.

8. Μην κρύβετε από το παιδί σας τις δυσκολίες σας, οικονομικές, κοινωνικές, επαγγελματικές, ψυχολογικές, χωρίς όμως να τις δραματοποιείτε. Το παιδί εκτιμά περισσότερο τον γονέα που παλεύει από εκείνον που του προσφέρει έτοιμη άνετη ζωή.

9. Ανάγκη να υπάρχει συνεννόηση στην οικογένεια, παραδοχή ανάμεσα στους συζύγους. Αν δε γίνεται, το διαζύγιο δεν είναι τραυματικό για το παιδί όταν οι χειρισμοί είναι πολιτισμένοι και αξιοπρεπείς.

10. Περάστε στα παιδιά σας ιδανικά, όσο κι αν αυτά ταλαιπωρούνται στην εποχή μας. Μην τα συνηθίζετε μόνο στην έννοια του «εαυτού», είναι βαρύ φορτίο που τελικά καταρρέει. Τα πλατύτερα ιδανικά ανοίγουν ορίζοντες και θεμελιώνουν την αισιοδοξία, την αγωνιστική διάθεση για τη ζωή.