Στην εκδήλωση θα μιλήσει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, και θα ακολουθήσει μεγάλη θεατρική παράσταση με τίτλο «Ο πάγος έσπασε, ο δρόμος χαράχτηκε».

Πρόκειται για ένα ξεχωριστό θεατρικό πολυθέαμα που δημιουργήθηκε για αυτήν την τόσο ξεχωριστή επέτειο. Οι δεκάδες συντελεστές θα ζωντανέψουν πλευρές της Επανάστασης, τα επιτεύγματα της ΕΣΣΔ σε όλους τους τομείς, την τεράστια προσφορά της στο τσάκισμα του φασισμού, αλλά και των ανατροπών, μέσα από σενάριο βασισμένο σε κείμενα των Κ. Μαρξ, Φρ. Ενγκελς, Β. Ι. Λένιν, Ι. Β. Στάλιν, Ρ. Λούξεμπουργκ, Λ. Γκιούρκο, Τζ. Ριντ, Βλ. Μαγιακόφσκι και Μπ. Μπρεχτ. Το σενάριο θα εμπλουτίζεται με βίντεο και μουσική από σοβιετικά τραγούδια, αλλά και πρωτότυπη. Στόχος της παράστασης είναι να φωτίσει και με καλλιτεχνικά μέσα τα πολύτιμα συμπεράσματα όλης αυτής της πορείας, με το βλέμμα πάντα στραμμένο στο μέλλον, αναδεικνύοντας την επικαιρότητα και την αναγκαιότητα της πάλης ενάντια στον καπιταλισμό, για μια κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Ξεκινώντας τη συζήτηση, η Θ. Αντωνοπούλου, τονίζει το αίσθημα όλων όσοι συμμετέχουν με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο στην προετοιμασία του καλλιτεχνικού μέρους της εκδήλωσης: «Σίγουρα είναι μια παράσταση που για όλους όσοι συμμετέχουμε έχει πρωτόγνωρο χαρακτήρα. Οχι γιατί δεν έχουμε κάνει αντίστοιχες παραστάσεις στο ΣΕΦ τα προηγούμενα χρόνια στην πορεία εορτασμών των 100 χρόνων του Κόμματός μας, γνωρίζουμε όμως ότι η ευκαιρία που μας δίνεται να δημιουργήσουμε κάτι για τα 100 χρόνια που συμπληρώνονται από αυτό το κορυφαίο γεγονός είναι μοναδική. Με αυτήν, λοιπόν, την αφετηρία και την τιμή που έχουμε να συμβάλουμε από τη μεριά μας γι' αυτήν την επέτειο, έχουμε βάλει όχι μόνο όλες μας τις δυνάμεις, αλλά και την τελευταία "ρανίδα" της σκέψης μας, της θέλησής μας, των χεριών μας, της τέχνης μας, για να σταθούμε αντάξιοι.

Γι' αυτό, πέρα από τους δεκάδες συντελεστές που θα δούμε στην Αρένα του ΣΕΦ την Κυριακή, τους γνωστούς ηθοποιούς που έχουν δανείσει τις φωνές τους στην παράσταση, υπάρχουν και άλλοι περίπου 40 σύντροφοι και φίλοι του Κόμματος και της ΚΝΕ που συμμετέχουν στις ομάδες δουλειάς (σκηνοθεσίας, σκηνικών, μουσικής, οπτικοακουστικού υλικού, ενδυματολογίας, φροντιστηρίου, τεχνικής υποστήριξης και φωτισμού) που έχουν στηθεί και σίγουρα προχωρώντας προς την εκδήλωση θα προστεθούν και άλλοι. Οπότε κάθε ομάδα με έναν τρόπο συμπληρώνει τη δουλειά των άλλων».

Από τη διαδικασία της ηχογράφησης

Δεν θέλουμε όμως να σταθούμε μόνο στην ίδια την Επανάσταση... Γι' αυτό ξεκινάμε από πιο πριν την προετοιμασία και συνεχίζουμε και μετά, με τα χρόνια του Εμφυλίου, το μεγαλειώδες της οικοδόμησης, την καθοριστική συμβολή της ΕΣΣΔ στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και τις αντιφάσεις, τις ταλαντεύσεις, που υπήρχαν φτάνοντας και στις ανατροπές.

Ολα αυτά, όπως είναι φυσικό, δεν μπορούμε να τα αποδώσουμε στην ολότητά τους, αλλά έχουμε επιλέξει τα κύρια και όλα αυτά φαίνονται από την ιστορία μιας γυναίκας. Η επιλογή τόσο του προσώπου, όσο και όλα αυτά που μας έχουν επηρεάσει γι' αυτή την παράσταση προέρχονται τόσο από ταινίες του σοβιετικού κινηματογράφου, που με έναν τρόπο όλοι έχουμε μια οικειότητα ή μια αναφορά, όσο και γενικότερα από τη σοβιετική τέχνη. Σίγουρα στο μυαλό όλων των συντελεστών υπάρχουν αναφορές, π.χ. στην αρχιτεκτονική, ή στο θέατρο... Προσπαθούμε όμως όλα αυτά τα στοιχεία να μην τα δούμε μουσειακά, εντάσσοντάς τα απλά στην παράσταση, αλλά να υπάρξει μια "συνδιαλλαγή" με το σήμερα. Γίνεται ακόμα μια προσπάθεια να έχουμε εφέ, τα οποία πιστεύουμε ότι θα βοηθήσουν στο να αναδειχθεί η ατμόσφαιρα και να προσφέρουν ένα θέαμα, διαφορετικό σε σχέση με τις προηγούμενες παραστάσεις του Κόμματος στο ΣΕΦ».

Η Θ. Αντωνοπούλου μάς ανέφερε ακόμα με μεγάλη χαρά ότι «το μεγαλύτερο μέρος των κοστουμιών που χρησιμοποιούνται στην παράσταση μας τα παραχώρησε η Εθνική Λυρική Σκηνή. Την ευχαριστούμε ιδιαίτερα και όλο αυτό σίγουρα θα προσθέσει στο τελικό αισθητικό αποτέλεσμα».

Η Β. Κυριαζίδου από την ομάδα κίνησης και χορού μάς βοηθά να αντιληφθούμε, πώς δουλεύουν όλοι όσοι θα δούμε να γεμίζουν την Αρένα του ΣΕΦ και μας τονίζει ότι, «το σημαντικό είναι η προετοιμασία που γίνεται, ώστε τόσο οι ερασιτέχνες, όσο και οι επαγγελματίες ηθοποιοί και χορευτές, να μπορούν να δημιουργήσουν ένα άρτιο και δεμένο αποτέλεσμα. Κι επειδή μιλάμε με εικόνες, είναι πολύ σημαντική όλη η δουλειά που προηγείται με την κίνηση, τους σχηματισμούς που θα δούμε, δημιουργώντας εικόνες οικείες στους θεατές.

Οι πρόβες είναι καθημερινές και όλοι με μεγάλη θέληση και επιμονή δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό. Και οι ίδιοι εντυπωσιάζονται με το πώς άνθρωποι που δεν είχαν πρότερη εμπειρία, φτάνουν σε μεγάλο βαθμό σε αυτό που θέλουμε. Δουλεύουμε και σε μεγάλες ομάδες και σε μικρότερες, με βάση τις σκηνές. Κάποια κομμάτια του παζλ θα συμπληρωθούν στο τέλος κι έτσι ολόκληρη η παράσταση θα αποτελέσει μια μικρή έκπληξη και για τους συντελεστές!».

Ο Σ. Στάμου, από την ομάδα που διαχειρίζεται το οπτικοακουστικό υλικό, μας αναφέρει για την προσπάθεια που γίνεται φέτος «με τον κινηματογράφο να είναι ενταγμένος δραματουργικά και σκηνοθετικά μέσα στην παράσταση. Το βίντεο που θα προβάλλεται θα λειτουργεί συμπληρωματικά της δράσης που θα παρακολουθεί ο θεατής. Στη διάθεσή μας έχουμε τόσο αποσπάσματα από σοβιετικές κυρίως ταινίες, όσο και από ντοκουμέντα της εποχής.

Ακόμα, σε αυτήν την προσπάθεια "συνδιαλλαγής" με τον κινηματογράφο, πολλά στοιχεία, ίσως και το μεγαλύτερο μέρος της παράστασης, είναι προηχογραφημένο, για να δώσει αυτήν την αίσθηση, του κινηματογράφου».

Ο Σ. Σαραντίδης μάς τονίζει ότι και τα σκηνικά υπηρετούν «το αισθητικό αποτέλεσμα της παράστασης, που πρέπει να είναι αντάξιο αυτού του κορυφαίου γεγονότος, που απέδειξε ότι αυτό που μέχρι τότε φαινόταν κυρίαρχο, μπορεί να ανατραπεί!

Ακόμα, δοκιμάζουμε πράγματα... Το σίγουρο είναι ότι τα σκηνικά του φετινού ΣΕΦ δεν θα μοιάζουν με τα προηγούμενα, μιας και θα εναλλάσσονται ανάλογα με τις σκηνές...».

Ο Φώντας Λάδης

Οι στίχοι του ποιήματος είναι γραμμένοι από τον Νικολάι Μαρτίνοβιτς Κοόλ, ο οποίος το πρόσφερε, ως τραγούδι μάχης, στον τακτικό στρατό της ΕΣΣΔ, όταν κλήθηκε το 1924 να υπηρετήσει, για πρώτη φορά μετά τον εμφύλιο πόλεμο. Το 1928, ο καθηγητής στο Ωδείο της Μόσχας, μαέστρος και συνθέτης Αλεξάντερ Βασίλιεβιτς Αλεξαντρόφ πρόσθεσε στους στίχους μουσική, φτιάχνοντας ένα εμβατήριο του Κόκκινου Στρατού.

Το τραγούδι ακούγεται στην ταινία «Πώς δενότανε τ' ατσάλι», βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ν. Οστρόφσκι. Ηταν ένα από τα πρώτα τραγούδια του Κόκκινου Στρατού και για πρώτη φορά τραγουδήθηκε από το Πρώτο Σύνταγμα Ιππικού, του Κόκκινου Στρατού, με κυβερνήτη τον Σεμιόν Μπουντιόνι.

Ο Σεμιόν Μπουντιόνι, που αναφέρεται και στο τραγούδι, ήταν Σοβιετικός στρατιωτικός ηγέτης, τρεις φορές Ηρωας της Σοβιετικής Ενωσης. Διοικητής του πρώτου ιππικού του Κόκκινου Στρατού κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου και ένας από τους βασικούς διοργανωτές του Κόκκινου Ιππικού. Μεγάλη συνεισφορά είχε και στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

«Ο θάνατος του Κομσομόλου»

Στο ποτάμι μακριά τρεμοσβήνει η αυγή

και φωτιές στον ορίζοντα λάμπουν.

Του Μπουντιόνι μια φούχτα στρατιώτες πιστοί

στη γαλήνη κάλπαζαν του κάμπου.

***

Πέρα δώθε γυρίζανε ώρα πολλή

μες στη νύχτα και ψάχναν στις λόχμες,

όταν ξάφνου βαθιά στην ουκρανική γη

των Λευκών ξεπροβάλαν οι λόγχες.

***

Δίχως φόβο κανένα χυμούν στον εχθρό

κι αδυσώπητη μάχη αρχίζει.

Μα τη δόλια καρδιά ένα βόλι καυτό

Το Ιππικό του Κόκκινου Στρατού στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

***

Απ' το κόκκινο τ' άλογο πέφτει βαρύς

και σιμά του για πάντα κοιμάται.

Αλογό μου πιστό, στην καλή μου να πεις,

πώς σκοτώθηκα για τους εργάτες.

Ολοκληρώθηκαν το βράδυ της Παρασκευής 3 Νοέμβρη οι εργασίες της 19ης Διεθνούς Συνάντησης των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων (ΔΣΚΕΚ), με την έγκριση του «Καλέσματος», όπου περιγράφονται οι κοινές δράσεις των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων για το 2018.

Κατά τη διάρκεια των εργασιών μίλησαν και οι 103 εκπρόσωποι των ΚΚ που συμμετείχαν στη 19η Διεθνή Συνάντηση, η οποία φιλοξενήθηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ) με θέμα «100 χρόνια από τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση: Τα ιδανικά του κομμουνιστικού κινήματος, αναζωογονώντας την πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, για την ειρήνη, το σοσιαλισμό».

Στην αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, συμμετείχαν επίσης οι Γιώργος Μαρίνος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Ελισαίος Βαγενάς, μέλος της ΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ, Δανάη Χέλμη, συνεργάτης του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ.

Στο κείμενο του «Καλέσματος», που θα δοθεί τις αμέσως επόμενες μέρες στη δημοσιότητα, υπογραμμίζονται η σημασία της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, οι πρωτόγνωρες κατακτήσεις των εργαζομένων στην ΕΣΣΔ, καθώς και η αναγκαιότητα και επικαιρότητα του σοσιαλισμού στις μέρες μας.

Ο «Ριζοσπάστης» παρουσίασε την Παρασκευή το χαιρετισμό του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στη Συνάντηση και σήμερα δημοσιεύει ολόκληρη την ομιλία - παρέμβαση του Κόμματος.

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στο βήμα της Συνάντησης

Ιδιαίτερη συγκίνηση νιώθουμε που βρισκόμαστε εδώ στο Λένινγκραντ, στη συνάντηση που φιλοξενεί το ΚΚ Ρωσικής Ομοσπονδίας, ακριβώς 100 χρόνια από τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση.

Εμείς συνεχίζουμε να αποκαλούμε την Πετρούπολη, Λένινγκραντ, το όνομα που πήρε προς τιμήν του ηγέτη της κοσμοϊστορικής σημασίας επανάστασης που άλλαξε τις τύχες και την πορεία της ανθρωπότητας, εγκαινιάζοντας την αρχή του τέλους της βαρβαρότητας του καπιταλισμού και την ανατολή μιας νέας κοινωνίας. Του ιδρυτή του νέου εργατικού κράτους, της πρώτης σοσιαλιστικής δημοκρατίας που γνώρισε η ανθρωπότητα, άσχετα αν αυτή η πορεία ανακόπηκε το 1991, ύστερα από τραγικά λάθη και αδυναμίες, επιτρέποντας την καπιταλιστική παλινόρθωση.

Είναι ακράδαντη η πίστη μας ότι έτσι κι αλλιώς η Γη θα γίνει κόκκινη, κόκκινη από πραγματική ζωή και δημιουργία και η κόκκινη σημαία θα υψωθεί ξανά στο Λένινγκραντ, στη Μόσχα, σε όλη τη Ρωσία και τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, στην Ευρώπη, στην Ασία, την Αμερική, την Αφρική, την Ωκεανία, σε όλο τον κόσμο.

Το ΚΚΕ νιώθει ιδιαίτερη περηφάνια, γιατί την πρώτη μέρα που έπεφτε η κόκκινη σημαία από το Κρεμλίνο, είχε το θάρρος μέσω του «Ριζοσπάστη» να διαλαλήσει «Σύντροφοι, ψηλά τη σημαία! Η ελπίδα βρίσκεται στην πάλη των λαών!».

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Η ιστορική μελέτη, η ίδια η ταξική πάλη επιβεβαιώνει ένα βασικό γενικό συμπέρασμα: Η πάλη για την εξουσία είναι αντικειμενική όταν στο ιστορικό προσκήνιο η τάξη που βρίσκεται στην εξουσία, αντιπροσωπεύει πλέον ένα ιστορικά παρωχημένο κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό, ενώ η τάξη που μπορεί να διεκδικήσει την εξουσία αποτελεί την κινητήρια δύναμη ενός νέου, ανώτερου κοινωνικοοικονομικού σχηματισμού.

Από τις εργασίες της Συνάντησης στην αίθουσα που συνεδρίαζε το Σοβιέτ Εργατών και Στρατιωτών μετά τη νίκη της Επανάστασης

Στην πάλη για την εξουσία, όπως και στην ανάπτυξη και κυριαρχία των νέων κοινωνικών σχέσεων, η κίνηση δεν είναι ευθύγραμμα ανοδική, αλλά με αρκετά ζιγκ - ζαγκ, με άλματα και πισωγυρίσματα.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Εχοντας πλήρη συνείδηση όλων των παραπάνω, ταυτόχρονα δεν πρέπει να μας διαφύγει το μεγαλύτερο δίδαγμα της Οκτωβριανής Επανάστασης.

Οτι η ανερχόμενη δύναμη, η εργατική τάξη, με το επαναστατικό κίνημά της μπορεί να ηγηθεί της υπόθεσης της κοινωνικής προόδου, του περάσματος από τον παλιό τρόπο παραγωγής και οργάνωσης της κοινωνίας, τον καπιταλιστικό, στο νέο, τον κομμουνιστικό.

Κι αυτό συνέβη τον Οκτώβρη στη Ρωσία. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο σαρώθηκαν καθυστερήσεις αιώνων, προκαπιταλιστικές επιβιώσεις. Οι κατακτήσεις στη Σοβιετική Ρωσία και στη συνέχεια στην ΕΣΣΔ επιτεύχθηκαν σε συνθήκες ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, μόνιμων απειλών από τα ιμπεριαλιστικά κέντρα, υπονόμευσης της παραγωγής.

Δεν υπάρχει περίπτωση να μας πείσουν ότι η πορεία των πληθυσμών στις απέραντες εκτάσεις της τσαρικής Αυτοκρατορίας, η γενική πολιτική τους στάθμη θα ήταν η σημερινή, εάν δεν είχε νικήσει η Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, εάν δεν είχε ξεκινήσει η σοσιαλιστική οικοδόμηση. Το ίδιο ισχύει και για άλλες χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην Ευρώπη, την Ασία, την Αμερική.

Τα επιτεύγματα του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ δεν μπορούμε να τα μετρήσουμε με τη σημερινή κατάσταση της εργατικής τάξης στον καπιταλισμό, όπως και δεν μπορούμε να μετρήσουμε τη στάθμη του καπιταλισμού του 21ου, του 20ού, ακόμα και του 19ου αιώνα, σε σχέση με εκείνο που έδωσαν οι πρώτες νεογέννητες καπιταλιστικές σχέσεις στους πιο πίσω αιώνες, ήδη από τον 14ο αιώνα σε αστικά κέντρα της Ιταλίας, κι ας δέχτηκαν στη συνέχεια μεγάλο καταστροφικό πισωγύρισμα.

Μόνο την τάση της αλματώδους ανάπτυξης για το σύνολο της κοινωνίας, για τη θεαματική άνοδο του επιπέδου κοινωνικής ευημερίας, μας δίνει η πείρα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να μας δώσει την πραγματική εικόνα της, στις σημερινές συνθήκες, όπου η επιστήμη, η γνώση, η εργασιακή ικανότητα, η παραγωγικότητα, έχουν φτάσει αντικειμενικά σε διαφορετικά ύψη. Γενικότερα, η αστική κριτική συγκαλύπτει στην ιστορία της ΕΣΣΔ ότι πρόκειται για τα πρώτα ιστορικά βήματα της ανώριμης βαθμίδας της κομμουνιστικής κοινωνίας.

Ιδιαίτερα αυτό πρέπει να το γνωρίζουν οι νεότερες γενιές, οι νέοι και οι νέες των χωρών μας, για να μην πέφτουν εύκολα στην παγίδα της σκόπιμης διαστρέβλωσης που πλασάρεται με μπόλικη μάλιστα δόση επιστημονικοφάνειας. Γιατί οπωσδήποτε οι διάφοροι ιστορικοί που υπηρετούν σήμερα τον καπιταλισμό, γνωρίζουν ότι το φούντωμα του εργατικού κινήματος σε όλο τον κόσμο πάταγε γερά πάνω στην επίδραση που ακτινοβολούσαν οι κατακτήσεις της Σοβιετικής Ενωσης για αρκετές δεκαετίες.

Παρ' όλα αυτά, εμείς οι κομμουνιστές ξέρουμε ότι το χρέος μας δεν είναι να αποσιωπούμε τις αδυναμίες του κινήματός μας, αλλά να τις κριτικάρουμε ανοιχτά, για να απαλλαγούμε οριστικά από αυτές. Γι' αυτό σε αυτές τις συναντήσεις μας δεν έχουν θέση οι βερμπαλισμοί, τα μεγάλα λόγια και τα ζήτω μόνο, αλλά και το ουσιαστικό ξετύλιγμα των απόψεων που θα συμβάλλουν και στη σωστή εξέταση του παρελθόντος, αλλά και ο σαφής προσδιορισμός του παρόντος, για να μπορέσουμε να κάνουμε το άλμα στο μέλλον.

Γι' αυτό η πείρα του Οκτώβρη είναι ανεξάντλητη και κυρίως επίκαιρη. Εκεί είναι που πρέπει οι κομμουνιστές όλου του κόσμου να ανατρέχουμε, εμπλουτισμένη φυσικά με την πείρα των άλλων σοσιαλιστικών επαναστάσεων που ακολούθησαν μέσα σε ιστορικά αυστηρά προσδιορισμένες συνθήκες.

Η νίκη του σοσιαλισμού - σαν πρώτης ανώριμης φάσης του κομμουνισμού - ενάντια στον καπιταλισμό έδειξε ότι η εργατική τάξη, ως μόνη πραγματικά επαναστατική τάξη, έχει το ιστορικό καθήκον να πραγματοποιήσει μέχρι τέλους τα βασικά καθήκοντά της:

-- Να ανατρέψει, να συντρίψει τους εκμεταλλευτές, την αστική τάξη, που είναι ο κυριότερος οικονομικός και πολιτικός εκπρόσωπός τους. Να τσακίσει την αντίδρασή τους, να κάνει αδύνατες οποιεσδήποτε απόπειρές τους να επαναφέρουν το ζυγό του κεφαλαίου, τη μισθωτή σκλαβιά.

-- Να προσελκύσει και να οδηγήσει κάτω από την επαναστατική πρωτοπορία του Κομμουνιστικού Κόμματος όχι μόνο όλο το βιομηχανικό προλεταριάτο ή τη μεγάλη πλειοψηφία του, αλλά και όλη τη μάζα των εργαζομένων και των εκμεταλλευομένων από το κεφάλαιο, τα μονοπώλια. Να τους διαφωτίσει, οργανώσει, διαπαιδαγωγήσει, μέσα από την ίδια την πορεία μιας σκληρής πάλης και ταξικής σύγκρουσης με τους εκμεταλλευτές.

-- Ταυτόχρονα, πρέπει να εξουδετερώσει και να κάνει ακίνδυνες τις αναπόφευκτες ταλαντεύσεις ανάμεσα στην αστική τάξη και το προλεταριάτο, ανάμεσα στην αστική εξουσία και στην εργατική εξουσία, που θα έχουν τα μεσαία στρώματα, οι μικρονοικοκυραίοι στη γεωργία, στο εμπόριο, στη βιοτεχνία, σε υπηρεσίες που σχετίζονται με επιστημονικά αντικείμενα, αλλά και οι κρατικοί υπάλληλοι, τμήματα δηλαδή πολυάριθμα σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες.

-- Για την επιτυχία της νίκης έναντι του καπιταλισμού απαιτούνται σωστές σχέσεις ανάμεσα στο καθοδηγητικό κόμμα της επαναστατικής αλλαγής, το Κομμουνιστικό Κόμμα και στην επαναστατική τάξη, την εργατική τάξη, αλλά και το σύνολο των εργαζομένων και εκμεταλλευομένων. Μόνο το ΚΚ, αν αποτελεί πραγματικά πρωτοπορία της τάξης, αν αποτελείται από αφοσιωμένους κομμουνιστές που τους ατσάλωσε και τους μόρφωσε η πείρα της ταξικής επαναστατικής πάλης, αν το ΚΚ έχει καταφέρει να δεθεί με τη ζωή της τάξης του και μέσω αυτής με όλη τη μάζα των εκμεταλλευομένων και έχει καταφέρει να εμπνεύσει σε αυτήν την τάξη και τη μάζα του λαού εμπιστοσύνη, μόνο τότε ένα τέτοιο Κόμμα είναι ικανό να καθοδηγήσει τις μάζες στην πιο αποφασιστική πάλη ενάντια στον καπιταλισμό, τον ιμπεριαλισμό.

-- Το προλεταριάτο μόνο κάτω από την καθοδήγηση ενός τέτοιου Κόμματος είναι σε θέση να αναπτύξει όλη τη δύναμη της επαναστατικής του επίθεσης, να εκμηδενίσει την αντίσταση της διεφθαρμένης από την αστική τάξη εργατικής αριστοκρατίας, τους εξαγορασμένους και συμβιβασμένους συνδικαλιστές του ρεφορμισμού και του οπορτουνισμού και να οδηγηθεί στη νίκη. Μόνο οι εργάτες και άλλα λαϊκά στρώματα που απελευθερώθηκαν από την καπιταλιστική σκλαβιά, μπορούν να αναπτύξουν όλη την πρωτοβουλία και δραστηριότητα μέσα από τους δικούς τους επαναστατικά γεννημένους νέους θεσμούς, για πρώτη φορά στην Ιστορία, όπως ήταν στη Ρωσία τα σοβιέτ, να γίνει πραγματικότητα η συμμετοχή στη διακυβέρνηση, από την οποία είναι αποκλεισμένοι κατά τη διάρκεια της αστικής εξουσίας, παρά τις ψευδαισθήσεις που αυτή παρέχει ως προς τη συμμετοχή. Η εργατική τάξη, συμμετέχοντας στα όργανα εξουσίας από κάτω έως πάνω, με την ίδια την πείρα της μαθαίνει πραγματικά να χτίζει το σοσιαλισμό, να δημιουργεί μια νέα κοινωνική εθελοντική πειθαρχία, διαμορφώνει για πρώτη φορά στην Ιστορία μια ένωση ελεύθερων ανθρώπων, εργατών της νέας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

-- Η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας από το προλεταριάτο δεν σταματά την ταξική του πάλη ενάντια στην αστική τάξη, αλλά το αντίθετο. Κάνει αυτήν την πάλη «εξαιρετικά πλατιά, οξυμένη, ανελέητη», όπως επεσήμανε και ο Λένιν. Ιδιαίτερα πρέπει να φυλάμε σαν κόρη οφθαλμού την επισήμανση και πλέον διαπιστωμένη ιστορική πείρα από όλους μας, ότι κάθε ασυνέπεια ή θεωρητική, γενικότερα ιδεολογική - πολιτική αδυναμία στο ξεσκέπασμα των αναθεωρητών, των οπορτουνιστών, των ρεφορμιστών, μπορεί να σημάνει μεγάλη αύξηση του κινδύνου ανατροπής της εργατικής εξουσίας από την αστική τάξη, αφού αυτούς θα χρησιμοποιήσει αύριο, όπως ιστορικά ουκ ολίγες φορές ήδη έκανε, για την αντεπανάσταση.

-- Η διαμόρφωση επαναστατικής στρατηγικής από κάθε ΚΚ στη χώρα του, αλλά και η προσπάθεια αυτή να αγκαλιάσει το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, είναι βασική προϋπόθεση για πραγματικά νικηφόρα πορεία. Η αξιοποίηση της τεράστιας πείρας των μπολσεβίκων σε αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να αποτελεί το φωτεινό φάρο - οδηγό, εμπλουτισμένη φυσικά με την πείρα όλων των σοσιαλιστικών επαναστάσεων, με την πείρα κάθε επαναστατικού κινήματος στη χώρα του. Πρέπει ουσιαστικά να μας προβληματίσει γιατί δεν αφομοιώθηκε και δεν κυριάρχησε αυτή η πείρα στη συνέχεια, αλλά επικράτησαν και υιοθετήθηκαν άλλα, λαθεμένα κριτήρια προσδιορισμού του χαρακτήρα της επανάστασης.

-- Το καθήκον κάθε Κομμουνιστικού Κόμματος, επειδή σήμερα ακριβώς βρισκόμαστε σε φάση συνολικού πισωγυρίσματος, αρνητικού συσχετισμού δυνάμεων διεθνώς και σε κάθε περιοχή ξεχωριστά, πρέπει να είναι η ένταση της προετοιμασίας της εργατικής τάξης κάθε χώρας, σε καθημερινή βάση, με σκληρή ιδεολογικοπολιτική δουλειά και ταξική δράση, για τις στιγμές της επαναστατικής έξαρσης που μέλλονται να 'ρθουν. Γιατί η εποχή μας εξακολουθεί να είναι εποχή του περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό. Η εποχή της ανατροπής του καπιταλισμού άνοιξε με τον Οκτώβρη του 1917, εκεί ο δρόμος χαράχτηκε, ξεκίνησε η εποχή των σοσιαλιστικών επαναστάσεων. Γι' αυτό ηχούν στα αυτιά μας επίκαιρα τα λόγια του Λένιν, ότι η αρχή έγινε, αλλά σε ποια χώρα, οι προλετάριοι ποιας χώρας θα τον τελειώσουν, δεν είναι αυτό το κύριο ζήτημα. Γι' αυτό και δεν τα διπλώνουμε, δεν υποχωρούμε. Γι' αυτό είναι βαθιά πεποίθησή μας ότι αυτό το έργο πρέπει να το τελειώσουμε.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Τα 100 χρόνια της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης βρίσκουν το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα βαθιά διασπασμένο, με τεράστιες δυσκολίες, να στέκεται κάπως αμήχανο, βλέποντάς το ως σύνολο, παρά τα επιμέρους θετικά βήματα που γίνονται σε ξεχωριστές χώρες, με την αναμφισβήτητη προσπάθεια πολλών πρωτοπόρων ηγεσιών και ολόκληρων οργανώσεων σε διάφορες χώρες.

Η ενότητα του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος στον 21ο αιώνα, πρέπει να βασιστεί σε ορισμένες απαραίτητες ακλόνητες παραδοχές.

Ταυτόχρονη επεξεργασία και προβολή κατάλληλων συνθημάτων που θα διευκολύνουν και θα κλιμακώνουν τη λαϊκή πάλη, θα ετοιμάζουν δυνάμεις ώστε σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης να κατευθύνουν τις εξεγερμένες εργατικές - λαϊκές δυνάμεις σε νικηφόρα σύγκρουση ανατροπής της καπιταλιστικής εξουσίας, να πάρουν την εξουσία.

Η αποστόμωση όλων αυτών, η διάψευση της ηττοπάθειας, της μοιρολατρίας, δεν μπορεί να προέλθει, παρά μόνο από το κομουνιστικό κίνημα, από εμάς, όσους και όσες πιστεύουμε στα οράματα και την πάλη του Οκτώβρη, στο μαρξισμό - λενινισμό.

Πολύτιμο δίδαγμα και συμπέρασμα.

Σύντροφοι και συντρόφισσες,

Το ΚΚΕ, όπως και άλλα ΚΚ, γεννήθηκε και αναπτύχθηκε κάτω από την επίδραση της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης. Το 2018, συμπληρώνει 100 χρόνια ηρωικής ζωής και δράσης. Συγκεντρώνει την προσοχή του στα διεθνιστικά του καθήκοντα και όπως είναι γνωστό έχει ζητήσει να φιλοξενήσει την επόμενη, 20ή Διεθνή Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, το 2018, στην Αθήνα, την πόλη από όπου ξεκίνησαν οι Διεθνείς Συναντήσεις μας.

Σύντροφοι,

Ψηλά την κόκκινη σημαία του σοσιαλισμού - κομμουνισμού!

Ψηλά τη σημαία του μαρξισμού - λενινισμού!

Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε!

Με την ολοκλήρωση των εργασιών της 19ης ΔΣΚΕΚ αποφασίστηκε η επόμενη, 20ή Διεθνής Συνάντηση να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα και να την φιλοξενήσει το ΚΚΕ, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης, το 2018, των 100 χρόνων από την ίδρυσή του. Με τον τρόπο αυτό αναγνωρίστηκε, για άλλη μια φορά, η συμβολή του ΚΚΕ στην υπόθεση της ανασυγκρότησης του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, εκτιμώντας ιδιαίτερα το ρόλο του Κόμματος στην έναρξη και καθιέρωση αυτών των Συναντήσεων, που ξεκίνησαν από την Αθήνα και πραγματοποιήθηκαν για αρκετά χρόνια στην Ελλάδα.

Οι δραστηριότητες της ΚΟ Κ. Μακεδονίας για τα 100χρονα της Οκτωβριανής Επανάστασης θα κορυφωθούν με τη μεγάλη πολιτική - πολιτιστική εκδήλωση το Σάββατο 18 Νοέμβρη, στις 7 μ.μ., στην αίθουσα τελετών του ΑΠΘ, με ομιλητή τον Μάκη Παπαδόπουλο, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Στην εκδήλωση θα παρουσιαστεί το θεατρικό έργο «Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο».

Σήμερα, Κυριακή, στις 11 π.μ., θα πραγματοποιηθεί η πολιτική - πολιτιστική εκδήλωση της ΚΟ Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης του ΚΚΕ, στο αμφιθέατρο της Παλιάς Νομικής στην Κομοτηνή. Θα μιλήσει η Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Στην εκδήλωση θα παρουσιαστεί η θεατρική παράσταση «Καιρός - αρχινώ για τον Λένιν να ιστορώ...», που είναι βασισμένη και εμπνευσμένη από το ποίημα του Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι «Βλαντιμίρ Ιλιτς Λένιν» και την ιστορική νουβέλα του Εμμανουήλ Καζακέβιτς «Το γαλάζιο τετράδιο».

Η ΤΕ Ηρακλείου του ΚΚΕ θα πραγματοποιήσει κεντρική πολιτική εκδήλωση, την Πέμπτη 9 Νοέμβρη, στις 7 μ.μ., στον Θεατρικό Σταθμό Ηρακλείου, με ομιλητή τον Τηλέμαχο Δημουλά, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Θα ακολουθήσει μουσικοθεατρική παράσταση με τίτλο «Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο» από τη θεατρική ομάδα Ηρακλείου της ΚΝΕ. Στο χώρο της εκδήλωσης θα υπάρχει έκθεση - αφιέρωμα για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση και θα λειτουργεί βιβλιοπωλείο της «Σύγχρονης Εποχής».

Η ΤΕ Καρδίτσας οργανώνει συγκέντρωση για την παρουσίαση της Διακήρυξης για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, την Πέμπτη 9 Νοέμβρη, στις 6.30 μ.μ., στο Ξενοδοχείο «ΚΙΕΡΙΟΝ». Θα μιλήσει ο Κώστας Αβραμόπουλος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Παρουσιάζοντας το βιβλίο «Η Μάνα», του Μαξίμ Γκόργκι, η Μαρία Γαβαλά, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και της ΕΠ Θεσσαλίας, στάθηκε ιδιαίτερα στο πώς το λογοτεχνικό έργο αποτυπώνει τη διαμόρφωση της επαναστατικής συνείδησης, πώς η δύναμη των επαναστατικών ιδεών, της ταξικής πάλης, η επίμονη δουλειά των κομμουνιστών μπορεί ακόμα και σε μη επαναστατικές συνθήκες να μετατρέψει «συνηθισμένους ανθρώπους σε ασυνήθιστους».

Οπως εξήγησε η ομιλήτρια, η κεντρική ηρωίδα του έργου, η Πελαγία, είναι μια γυναίκα «διπλά καταπιεσμένη, ως λαϊκή γυναίκα, ταξικά και φυλετικά, με τον κλασικό καταμερισμό στην οικογένεια, την αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης. (...) Η Βλάσοβα έχει συμφέρον να μη μείνουν τα πράγματα όπως είναι, λόγω αυτής της κοινωνικής της θέσης είναι επιδεκτική αλλαγής. Ομως για να γίνει αυτό, πρέπει πρώτα να αλλάξει η ίδια, αυτή την πορεία της παρακολουθούμε. Η φτωχιά αμόρφωτη γυναίκα, κάτω από την επίδραση των επαναστατικής ιδέας διαμορφώνεται σε πολιτικό υποκείμενο.

Ζει σε ένα φτωχό συνοικισμό κοντά στην φάμπρικα με το γιο της, Πάβελ, μέλος του Κόμματος. Ο Πάβελ και η Κομματική Οργάνωση δρουν παράνομα στην περιοχή, "όλοι οι εργάτες μιλάνε για τους σοσιαλιστές που σκορπάνε προκηρύξεις γραμμένες με μπλε μελάνι", λέει ο συγγραφέας. (...)

Οι προκηρύξεις, που καταγγέλλουν με οργή την κατάσταση στη φάμπρικα, ενημερώνουν για τις εργατικές απεργίες στην Πετρούπολη και στη Νότια Ρωσία, καλούνε τους εργάτες να ενωθούν στον αγώνα για τα συμφέροντά τους. Οργανώνουν τη διαφώτιση των αμόρφωτων εργατών, που είναι όρος για την ένταξή τους στο κίνημα. Αφού ο εργάτης δε γνωρίζει το "κλεμμένο μυστικό της υπεραξίας", οι σχέσεις παραγωγής μέσα στις οποίες αναπτύσσεται με την εργασία του τού δημιουργούν διαστρεβλωμένη εικόνα της πραγματικότητας, αναποδογυρισμένη. (...)

Στο σπίτι της Πελαγίας και του Πάβελ πραγματοποιούνται τέτοιες συζητήσεις σε διάφορες κομματικές δουλειές, πηγαινοέρχονται μέλη του Κόμματος, γυναίκες και άντρες, κρύβονται βιβλία, τακτοποιούνται κομματικά υλικά για να μοιραστούν στη συνέχεια στους εργάτες, οργανώνονται παράνομα τυπογραφεία».

«Με τον καιρό δημιουργήθηκε στον κόσμο σεβασμός για τον νεαρό άνδρα, που για όλα μιλούσε απλά και θαρρετά, παρατηρώντας τα πάντα, κι ακούγοντας το καθετί με προσοχή. Που ψαχούλευε επίμονα την μπερδεψιά της κάθε περίπτωσης, και που πάντα και παντού έβρισκε ένα κοινό, ατελείωτο νήμα, που σε χιλιάδες γερές θηλιές έδενε τους ανθρώπους».

«Μια τέτοια θηλιά είναι οι συνθήκες εργασίας που ζούνε οι εργάτες. Δίπλα στο εργοστάσιο υπάρχει βάλτος που τους φέρνει αρρώστια, ο Πάβελ προσπαθεί να οργανώσει την αντίδραση των εργατών για να λυθεί το πρόβλημα, προτείνει απεργία.

"Είναι καιρός πια να καταλάβουμε πως κανένας εκτός από τους ίδιους μας τους εαυτούς δε θα μας βοηθήσει! Ο ένας για όλους και όλοι μαζί για τον έναν", λέει στους εργάτες, που τον ακούνε συλλογισμένοι και φοβισμένοι. (...)

Με μια τέτοια θηλιά στην αλυσίδα της εκμετάλλευσης δένεται κι ο μουζίκος Ριμπίν, εκφραστής της συμμαχίας των εργατών με τους αγρότες. "Η εξουσία τη βλέπει σα μαχαίρι, σα φωτιά, θέλει να την σφάξει, να την κάψει. Για σας η αλήθεια είναι φίλος καλός μα για την εξουσία, άσπονδος εχθρός".

(...) Ετσι ξεκινά η ένταξή της στον αγώνα, με το κίνητρο της μητρικής αγάπης, καταρχήν. (...) Στα μάτια της μάνας οι κομμουνιστές φαντάζουν με ένα περίεργο τρόπο. Μιλάνε για το καλό, διαβάζανε πολύ, θέλανε να μιλήσουν με τους ανθρώπους... Ακούει τις συζητήσεις τους όταν συγκεντρώνονται στο σπίτι της να διαβάσουν το νέο φύλλο της εφημερίδας από το εξωτερικό ή κάποιο βιβλιαράκι, τις διχογνωμίες τους.

(...) Ετσι, "με τον καιρό ο φόβος δίνει τη θέση του σε μιαν «ήρεμη πεποίθηση»", όπως λέει ο Γκόρκι, πως κι αυτή είναι χρήσιμη για τούτη τη νέα ζωή (...)

Μετά την αποφυλάκιση του Πάβελ, παίρνει ενεργό μέρος στην προετοιμασία της ΚΟ για την παράνομη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση. Στις παράνομες συγκεντρώσεις των εργατών στο δάσος, στο βάλτο, στο συνοικισμό τις νύχτες, με την αστυνομοκρατία να βρίσκεται δίπλα στην ανάσα τους, τους χαφιέδες να δέρνουν εν ψυχρώ εργάτες, να συλλαμβάνουν πότε τον έναν και πότε τον άλλο.

(...) Στην παράνομη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση ο Πάβελ συλλαμβάνεται. Εχει αποφασίσει να κρατήσει τη σημαία, τραβώντας μπροστά μαζί με τους άλλους κομμουνιστές, κι ας ήξεραν πως πιθανά θα συλληφθούνε. Πράγματι, έτσι κι έγινε. Η Μάνα μαζεύει την πεσμένη κόκκινη σημαία του, που δεν είναι ένα απλό κομμάτι πανί, αλλά σύμβολο της ταυτότητάς του, ως Κόμμα της εργατικής τάξης, καθοδηγήτρια δύναμη στον αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση, ως εκφραστής όλων των εκμεταλλευμένων. (...)

Φυσική συνέχεια αποτελεί η θέση της "Βάλτε με σε όποια δουλειά θέλετε, σας παρακαλώ. Θα πάω όπου με στείλετε"... Αλλάζει τόπο, μετακομίζει στην πόλη, πότε ντυμένη καλόγρια, πότε ψιλικατζού, προσκυνήτρια, πλούσια γυναίκα της πόλης, στα βαγόνια και στα χάνια, στα ξενοδοχεία και στα ποταμόπλοια, αναλαμβάνει δύσκολες αποστολές, μεταξύ αυτών τη μεταφορά παράνομων βιβλίων και την έκδοση παράνομου Τύπου. Σε προτεραιότητα βρίσκεται διαχρονικά η ανάγκη ένα επαναστατικό κόμμα να έχει την εφημερίδα, γενικότερα το θέμα του κομματικού Τύπου. (...)

Αυτό που την ενδιαφέρει, όπως και τις Κομματικές Οργανώσεις τους, είναι τα λόγια του γιου να φτάσουνε πλατιά στους εργάτες: "Ανθρωπος του Κόμματος εγώ, αναγνωρίζω μόνο το δικαστήριο του Κόμματός μου... είμαστε σοσιαλιστές που σημαίνει ότι είμαστε εχθροί της ατομικής ιδιοκτησίας... δε μπορείτε πια να δημιουργήσετε τίποτε νέο στο χώρο των ιδεών... οι δικές μας ιδέες φουντώνουν, αγκαλιάζουν τις λαϊκές μάζες". (...) Η Βλάσοβα, οι κομμουνιστές, δεν είναι υπεράνθρωποι, αντίθετα συνηθισμένοι, που μετατρέπονται σε ασυνήθιστους κάτω από τη δύναμη των επαναστατικών ιδεών, της ταξικής πάλης», κατέληξε η ομιλήτρια.

Από τις βιβλιοπαρουσιάσεις στο πλαίσιο της Εκθεσης Ντοκουμέντων και Γραμματοσήμων που οργάνωσε η ΚΕ του ΚΚΕ

Η σοσιαλιστική επανάσταση και οικοδόμηση στην ΕΣΣΔ είναι ενδεικτικά και μόνο του τι μπορεί να κατακτήσει ο εργαζόμενος άνθρωπος αν αλλάξει ο σκοπός και το κριτήριο της παραγωγής, αν φύγει από τη μέση η παρασιτική ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής. Ιδιαίτερα σήμερα, το επίπεδο κατάκτησης της γνώσης και της τεχνολογίας, συνδυασμένα με τον κεντρικό σχεδιασμό της εργατικής εξουσίας, μπορούν να διασφαλίσουν όχι μόνο την επάρκεια αλλά και τη ραγδαία βελτίωση της ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών που καλύπτουν τις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας (...).

Oι Μπολσεβίκοι νίκησαν γιατί:

• Είχαν στην πράξη και όχι στις διακηρύξεις επαναστατική στρατηγική. Δημιούργησαν κόμμα ικανό που όλα τα προηγούμενα χρόνια "έχτιζε" τις προϋποθέσεις για την πολιτική - στρατιωτική νίκη της επανάστασης. Με επίπονη δουλειά συγκέντρωναν δυνάμεις στις πιο δύσκολες συνθήκες. Πρόκειται για τη δουλειά που οφείλει να κάνει κάθε ΚΚ, όταν ακόμα οι συνθήκες δεν είναι επαναστατικές, όταν η επαναστατική εξέγερση δεν βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη (...).
• Με επικεφαλής τον Λένιν προσδιόρισαν τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα του πολέμου και από τις δύο πλευρές των αντιμαχόμενων και καθόρισαν στρατηγική συσχέτισης του πολέμου με την πάλη για την επίλυση του προβλήματος της εξουσίας (...).
• Σ' αυτές τις συνθήκες, έδωσαν το δικό τους περιεχόμενο στη νίκη και την υπεράσπιση της πατρίδας, έχοντας στον πυρήνα της συνείδησής τους ότι πρέπει να ηττηθεί παντού η αστική τάξη, γιατί ο εχθρός για κάθε λαό υπάρχει πριν απ' όλα μέσα στη δική του χώρα (...).
• Αξιοποίησαν την επαναστατική κατάσταση που προέκυψε από τη διάσπαση του ιμπεριαλισμού, εξαιτίας της διαμάχης και των ανταγωνισμών για τις αγορές, όταν η διαμάχη αυτή δεν μπορούσε πια να λυθεί με πολιτικές συμφωνίες (...).
• Είχαν τη δύναμη να καθοδηγήσουν νικηφόρα την Επανάσταση, γιατί ταυτόχρονα διέθεταν πρωτοπόρες εργατικές δυνάμεις στα εργοστάσια με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση, ικανές να εμπνεύσουν και να κατευθύνουν σε κοινό αγώνα και τις καταπιεσμένες αγροτικές μάζες (...).
• Διαχωρίστηκαν από τις επιδιώξεις της αστικής τάξης διαφόρων τμημάτων της από τους ελιγμούς των αστικών και οπορτουνιστικών πολιτικών δυνάμεων (...).

Η πείρα της Οκτωβριανής Επανάστασης συμβάλλει, προκειμένου να εμπεδωθεί ότι ο μόνος τρόπος, για να ανοίξει ο δρόμος της κοινωνικής απελευθέρωσης, είναι η σοσιαλιστική επανάσταση. Πρόκειται για την αναγκαία σχεδιασμένη και οργανωμένη έφοδο της εργατικής τάξης και των άλλων καταπιεσμένων λαϊκών στρωμάτων για την ανατροπή της εξουσίας της αστικής τάξης. Γίνεται λόγος για εκείνο το αναγκαίο ποιοτικό άλμα που εμφανίστηκε στην ιστορική εξέλιξη της κοινωνίας και εξασφάλισε στην ανθρωπότητα να μην σταματήσει ούτε στην εποχή των σπηλαίων, ούτε στην εποχή των δούλων, ούτε στην εποχή των δουλοπάροικων και θα εξασφαλίσει σήμερα να μη σταματήσει ούτε στην εποχή της μισθωτής σκλαβιάς (...).

Αυτό που επίσης μας διδάσκει είναι ότι διαχρονικά το εκάστοτε κράτος υπηρετεί την κυρίαρχη τάξη και δεν στέκεται έξω και πάνω απ' τα διαφορετικά ταξικά συμφέροντα της κοινωνίας. Είναι επικίνδυνη η άποψη ότι η εργατική τάξη μπορεί να αξιοποιήσει τους αστικούς θεσμούς για την οργάνωση της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας. Το κράτος της εργατικής τάξης έχει τα δικά του όργανα και θεσμούς.

Η ίδια η αστική τάξη χρειάστηκε την επανάσταση, προκειμένου να κυριαρχήσει κι ας το κρύβει σήμερα, ας καταγγέλλει την επαναστατική βία επιχειρώντας να διατηρήσει μόνο για λογαριασμό της εξουσίας της το δικαίωμα στη βία και την καταστολή. Ολη αυτή η προσπάθεια βεβαίως δεν ολοκληρώθηκε, δεν οδήγησε στην πλήρη κυριαρχία του σοσιαλισμού, στην ανεπτυγμένη κομμουνιστική κοινωνία.

Οι ανατροπές του σοσιαλισμού, η επικράτηση της αντεπανάστασης αποτέλεσαν ένα ιστορικό πισωγύρισμα, ένα φρενάρισμα της κοινωνικής εξέλιξης. Η πάλη των τάξεων όμως δεν τέλειωσε. Δεν εξαλείφθηκε η σοσιαλιστική επαναστατική προοπτική, όπως διατείνονται οι διάφοροι ιδεολογικοί και πολιτικοί εκπρόσωποι της αστικής τάξης, οι οπαδοί του "τέλους της Ιστορίας". Η ήττα αυτή είναι προσωρινή.

Η εποχή μας είναι αντικειμενικά εποχή του καπιταλισμού που σαπίζει που εδώ και έναν σχεδόν αιώνα βρίσκεται στο πιο αντιδραστικό του στάδιο, τον ιμπεριαλισμό, είναι η εποχή του περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό. Οι καθημερινοί εργατικοί - λαϊκοί αγώνες, για επιμέρους και γενικότερες κατακτήσεις είναι αναμφισβήτητα αναγκαίοι, δεν μπορούν όμως να δώσουν ουσιαστικές, μακροπρόθεσμες και μόνιμες λύσεις. Μοναδική διέξοδος παραμένει μόνον ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός».

Μια πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση, με σειρά διαφανειών, φωτογραφιών και ντοκουμέντων της εποχής που περιέχονται στην έκδοση της «Σύγχρονης Εποχής», «1917: Η πορεία προς την Οκτωβριανή Επανάσταση από μήνα σε μήνα», έκανε ο Κώστας Μπορμπότης, μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ, μιλώντας στην ίδια εκδήλωση. Ανάμεσα στα άλλα, ο ομιλητής σημείωσε:

«Ακολουθώντας μήνα - μήνα τα συναρπαστικά γεγονότα του 1917 αναδεικνύεται το πώς σε επαναστατικές συνθήκες οι μάζες μαθαίνουν γρήγορα από την πείρα και συμμετοχή στην ταξική πάλη όλα όσα δεν έμαθαν σε όλη την προηγούμενη ζωή τους. `Η για να χρησιμοποιήσουμε τα λόγια του Λένιν: "Τον καιρό της επανάστασης, εκατομμύρια και δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι διδάσκονται κάθε βδομάδα περισσότερα απ΄ ό,τι σ' ένα χρόνο συνηθισμένης νυσταλέας ζωής".

Το βιβλίο αυτό δεν είναι μόνο ένα λεύκωμα, αν και έχει ίσως το πλουσιότερο συγκεντρωμένο φωτογραφικό υλικό για την Οκτωβριανή Επανάσταση που μπορεί να βρει κανείς σε μια σύγχρονη ελληνική έκδοση. Ούτε είναι απλά ένα ημερολόγιο που παραθέτει μόνο τα γεγονότα. Αυτό που καταφέρνει είναι, με ζωντανή ιστορική αφηγηματική ροή, να βοηθάει τον αναγνώστη να βγάλει σημαντικά διαχρονικά συμπεράσματα.

Μπορεί κανείς, για παράδειγμα, να καταλάβει καλύτερα τι σημαίνει η διαμόρφωση επαναστατικής κατάστασης, καθώς μέσα από το βιβλίο ξεδιπλώνονται όλα τα συγκλονιστικά γεγονότα που αποτυπώνουν τον πρωτοφανή αναβρασμό του λαού, τον ξεσηκωμό του στρατού, την ανάπτυξη μιας πρωτοφανούς λαϊκής δραστηριότητας.

Με το ξεκίνημα του 1917, η Ρωσία βάδιζε ήδη στον 4ο χρόνο του πολέμου. Η οικονομία είχε πληγεί ιδιαίτερα. Η δυσαρέσκεια στο στρατό είχε πάρει τεράστιες διαστάσεις. Μόνο το 1916 καταγράφηκαν περίπου 1,5 εκατομμύριο λιποτάκτες.

Ο σκληρός χειμώνας του 1916 προς 1917 έφερε στο λαό νέες στερήσεις και πείνα. Στις αρχές του 1917 παντού στην ατμόσφαιρα "πλανιόταν" η αίσθηση ότι επίκεινται μεγάλα γεγονότα, ότι η υπόκωφη δυσαρέσκεια θα ξεσπούσε ανοιχτά.

Στο βιβλίο παρουσιάζονται ενδιαφέροντα ντοκουμέντα που αποτυπώνουν αυτήν την εκρηκτική ατμόσφαιρα, όπως μια απόρρητη έκθεση της μυστικής αστυνομίας του Τσάρου που έγραφε: "...Οι διαθέσεις στην πρωτεύουσα έχουν εξαιρετικά ανησυχητικό χαρακτήρα. Κυκλοφορούν στον πληθυσμό οι πιο εξωφρενικές φήμες (...) Ολοι περιμένουν κάποια εξαιρετικά γεγονότα και εκδηλώσεις τόσο από τη μια, όσο και από την άλλη πλευρά".

Μπορεί επίσης κανείς να δει καλύτερα τη διαμόρφωση των επαναστατικών οργάνων πάλης, των ξακουστών Σοβιέτ και το ρόλο τους. Το βιβλίο προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για το τι ακριβώς ήταν τα Σοβιέτ και τι δύναμη είχαν. Τα Σοβιέτ συγκροτούσαν ένοπλες κόκκινες φρουρές, συνελάμβαναν τους χωροφύλακες του τσαρισμού, είχαν υπό τον έλεγχό τους τον Τύπο. Με την περιβόητη διαταγή αρ. 1 του Σοβιέτ της Πετρούπολης, που παρουσιάζεται στο βιβλίο, σαρώθηκαν η τσαρική ιεραρχία και καταπίεση στο στρατό. Ολες οι μονάδες διατάχθηκαν να εκλέξουν αντιπροσώπους, απαγορεύτηκε η εκτέλεση διαταγών που έρχονταν σε αντίθεση με τις αποφάσεις του Σοβιέτ, καταργήθηκαν οι προσφωνήσεις των αξιωματικών κ.λπ.

Επίσης, μέσα από το βιβλίο μπορεί κανείς να παρακολουθήσει βήμα - βήμα την πορεία χάραξης της επαναστατικής στρατηγικής των μπολσεβίκων. Οπως, για παράδειγμα, στο κομβικό ζήτημα της στάσης απέναντι στην αστική Προσωρινή Κυβέρνηση που συγκροτήθηκε το Φλεβάρη, την οποία υποστήριξαν τα μικροαστικά κόμματα των εσέρων και των μενσεβίκων.

Ο Λένιν, με τις περιβόητες "Θέσεις του Απρίλη", από την πρώτη στιγμή, την χαρακτήρισε αστική, κάλεσε σε καμία παροχή στήριξης ή ανοχής της, θέτοντας ως άμεσο στόχο τη διεκδίκηση της εργατικής εξουσίας.

Είναι χαρακτηριστικές αποφάσεις που παρουσιάζει το βιβλίο από εργοστάσια και Σοβιέτ που τάχθηκαν ενάντια στη συμμετοχή των εσέρων και μενσεβίκων (που θεωρούνταν σοσιαλιστικά κόμματα) στην κυβέρνηση: Ενδεικτικά μια από αυτές: "Εμείς, οι εργάτες και υπάλληλοι των «Ενωμένων Εργοστασίων Καλωδίων», στη γενική μας συνέλευση στις 3 του Μάη, όπου πήραν μέρος 2.500 άτομα (...) αποφασίσαμε να εκφράσουμε αρνητική στάση απέναντι στην κυβέρνηση συνασπισμού (...) Απαιτούμε την παράδοση της εξουσίας, ολοκληρωτικά, στο Σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών Αντιπροσώπων".

Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι αναντικατάστατο για καθέναν που θέλει να μάθει βαθύτερα για την Οκτωβριανή Επανάσταση. Για να γνωρίσουν οι πρωτοπόροι εργάτες και οι νέοι καλύτερα παρακολουθώντας "από κοντά" τα ιστορικά γεγονότα, τι σημαίνει επανάσταση, τι σημαίνει αυτενέργεια των μαζών που βγαίνουν στο ιστορικό προσκήνιο. Τι σημαίνει η θαρραλέα και αποφασιστική δράση της εργατικής, κομμουνιστικής πρωτοπορίας.

Οι Μαρξ - Ενγκελς και ο Λένιν στην εποχή τους έσκυψαν και μελέτησαν την πολύτιμη πείρα της Παρισινής Κομμούνας του 1871, της πρώτης προλεταριακής επανάστασης. Η Κομμούνα κράτησε 70 μέρες πριν την καταπνίξουν τα ενωμένα στρατεύματα των Γάλλων και των Πρώσων αστών. Από αυτές τις 70 μέρες έβγαλαν κορυφαία στρατηγικά συμπεράσματα, όπως ότι το αστικό κράτος δεν αρκεί να καταληφθεί, αλλά πρέπει να τσακιστεί και εξέτασαν αδυναμίες των κομμουνάρων.

Εμείς δεν έχουμε να μελετήσουμε 70 μέρες, αλλά 70 χρόνια σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Και το κάνουμε για να εμπλουτίσουμε τη στρατηγική μας, για να διδασκόμαστε, να γινόμαστε καλύτεροι στην επαναστατική πάλη σήμερα».

Στο Πσκοφ συνεχίζονταν οι τελευταίες προετοιμασίες για την επίθεση ενάντια στην επαναστατημένη Πετρούπολη.

Ομως, κάτω από τις διαταγές του Κερένσκι και του αντεπαναστατικού επιτελείου του βρίσκονταν μόνο 600 στρατιώτες του 9ου και 400 του 10ου συντάγματος κοζάκων. Λιγότεροι από ένα πλήρες σύνταγμα. Με αυτές τις δυνάμεις αναχώρησαν από το Πσκοφ. Οταν το τρένο με αυτά τα λιγοστά στρατεύματα πλησίαζε στην περιοχή της Γκάτσινα, ο Κερένσκι μπήκε στο κουπέ του στρατηγού Κρασνόφ: «Στρατηγέ, σας αναθέτω τη διοίκηση του στρατού που θα επιτεθεί κατά της Πετρούπολης, σας συγχαίρω».

Διοικητής ενός στρατού από δύο λόχους! «Παιχνίδι με στρατιωτάκια». Ετσι θα χαρακτηρίσει ο ίδιος ο Κρασνόφ αυτήν την εκστρατεία με τις ελάχιστες δυνάμεις που ήταν διατεθειμένες ν' αγωνιστούν κατά της Επανάστασης. Μόνο αργότερα, όταν θα συγκεντρωθούν μερικές ακόμη μονάδες - και, συγκεκριμένα, οι ευέλπιδες της σχολής ανθυπολοχαγών του Βόρειου Στόλου, που βρίσκονταν στην Γκάτσινα - ο Κερένσκι θα φτάσει να έχει στη διάθεσή του περίπου 5.000 άτομα.

Στις 28 Οκτώβρη, ο Κρασνόφ, με δυνάμεις του 3ου Σώματος Ιππικού, κατέλαβε το Τσάρσκογιε Σέλο. Στην ίδια την πρωτεύουσα οι μενσεβίκοι και οι εσέροι, που μαζί με τους καντέτους, τους μοναρχικούς και τους άλλους εχθρούς της σοβιετικής εξουσίας είχαν σχηματίσει την «Επιτροπή Σωτηρίας της Πατρίδας και της Επανάστασης», ετοιμάζονταν να υποστηρίξουν την αντεπαναστατική εκστρατεία κατά της Πετρούπολης.

Στις 29 Οκτώβρη εκδηλώθηκε στην Πετρούπολη εξέγερση των ευέλπιδων, στην οποία συγκέντρωνε τις ελπίδες της η αντεπανάσταση. Η εξέγερση, όμως, καταπνίγηκε την ίδια κιόλας μέρα.

Για τη διεύθυνση των επιχειρήσεων υπεράσπισης της επαναστατημένης Πετρούπολης από τα στρατεύματα της αντεπανάστασης συγκροτήθηκε επιτελείο από τους Ποντβόισκι, Αντόνοφ - Οφσέενκο, Ντιμπένκο κ.ά.

Το απόγευμα της 30ής Οκτώβρη τα επαναστατικά τμήματα άρχισαν να υπερφαλαγγίζουν τα στρατεύματα του Κρασνόφ και ν' απειλούν τα μετόπισθεν του εχθρού. Το βράδυ απελευθερώθηκε το Τσάρσκογιε Σέλο.

Ο Κερένσκι είχε ακόμη την ελπίδα ότι θα τον υποστήριζε η Εκτελεστική Επιτροπή Πανρωσικής Ενωσης Σιδηροδρομικών (ΒΙΚΖΕΛ). Στις μέρες του Οκτώβρη η ΒΙΚΖΕΛ, στην οποία πλειοψηφούσαν οι εσέροι και οι μενσεβίκοι, έγινε ένα από τα κέντρα αντίστασης κατά της Επανάστασης. Καλυμμένη με φράσεις περί ουδετερότητας, έστειλε το ειδικό τηλεγράφημα υπ' αρ. 1163, απαιτώντας κατηγορηματικά από το Σοβιέτ των Λαϊκών Επιτρόπων την άμεση κατάπαυση των πολεμικών επιχειρήσεων και το σχηματισμό κυβέρνησης με τη συμμετοχή εκπροσώπων και άλλων σοσιαλιστικών κομμάτων. Σε αντίθετη περίπτωση, η ΒΙΚΖΕΛ απειλούσε με γενική απεργία των σιδηροδρομικών.

Στις 30 Οκτώβρη ο Κερένσκι δέχτηκε αντιπροσωπεία της ΒΙΚΖΕΛ και ως απάντηση έστειλε την επόμενη μέρα τηλεγράφημα που ανέφερε: «Σταμάτησα τις επιχειρήσεις εναντίον των στασιαστικών στρατευμάτων και έστειλα έναν εκπρόσωπο, τον επίτροπο του Ανώτατου Διοικητή Στανκέβιτς, για την έναρξη διαπραγματεύσεων. Πάρτε μέτρα για την κατάπαυση (...) της άδικης αιματοχυσίας. Κερένσκι».

Ομως, όλοι πια ήξεραν ότι ο «Ανώτατος Διοικητής» Κερένσκι δεν είχε στρατό και δεν ήταν σε θέση ούτε να σταματήσει ούτε και να διεξαγάγει καμιά πολεμική επιχείρηση. Ο ελιγμός δεν πέτυχε. Ο Κερένσκι αναγκάστηκε, σύμφωνα με δική του έκφραση, «με περίεργη μεταμφίεση» να φύγει πάλι. Ο στρατηγός Κρασνόφ συνελήφθη από κοκκινοφρουρούς. Η καταστολή της ένοπλης ανταρσίας Κερένσκι - Κρασνόφ σήμαινε ότι η πρώτη ορμή των αντιδραστικών δυνάμεων αποκρούστηκε, η πρώτη αντισοβιετική ανταρσία τσακίστηκε.

Είχε έρθει η ώρα για τη δημιουργική δουλειά της εργατικής εξουσίας. Πρώτ' απ' όλα, έπρεπε να εξασφαλιστεί ο σταθερός εφοδιασμός με τρόφιμα των βιομηχανικών κέντρων και του στρατού. Αυτό δεν ήταν εύκολη υπόθεση, γιατί η αντεπανάσταση έκανε τα πάντα για να σαμποτάρει τον ανεφοδιασμό, επιρρίπτοντας την ευθύνη στη νέα εξουσία.

Στις 29 Οκτώβρη δίπλα στη ΣΕΕ ιδρύθηκε ειδικό επισιτιστικό τμήμα, το οποίο ανέλαβε το συντονισμό και τον έλεγχο της δραστηριότητας των πολυάριθμων επισιτιστικών οργανισμών. Τις λειτουργίες αυτές τις εκτελούσε μέχρι την ώρα που δημιουργήθηκε και εδραιώθηκε ο μηχανισμός του Λαϊκού Επιτροπάτου Επισιτισμού.

Στις 28 Οκτώβρη η ΣΕΕ διόρισε δικές της φρουρές στο Ινστιτούτο Σμόλνι, στο ανάκτορο της Ταυρίδας, στο ανάκτορο Μαριίνσκι και στο Ερμιτάζ, για την περιφρούρηση των μουσείων, των ανακτόρων και των καλλιτεχνικών συλλογών.

Επίσης, περιφρούρησε το ανάκτορο Ανιτσκοφ και τη δημόσια βιβλιοθήκη, από την οποία είχαν μεταφέρει σε πιο ασφαλές μέρος όλα τα πολύτιμα χειρόγραφα.

Στις 30 Οκτώβρη ο Λαϊκός Επίτροπος Παιδείας, Λουνατσάρσκι, ανακήρυξε τα Χειμερινά Ανάκτορα κρατικό μουσείο ισότιμο με το Ερμιτάζ.

Από ειδική επιτροπή καλλιτεχνών και ιστορικών προτάθηκε να γίνουν η παραλαβή και η καταγραφή της περιουσίας της πρώην ανακτορικής υπηρεσίας. Αρχιζε μια μεγάλη και πολυσύνθετη δουλειά για την οικοδόμηση της νέας ζωής.

Λεπτομέρεια του πίνακα του Β. Σέροφ, «Η κατάληψη των Χειμερινών Ανακτόρων» (1954)

Στις 2 τη νύχτα στρατιώτες του 6ου Εφεδρικού Τάγματος Μηχανικού κατέλαβαν το σταθμό Νικολάγιεφσκι, μερικές ώρες πριν στρατιώτες του συντάγματος Ισμαΐλοφσκι και ναύτες πραγματοποιούσαν παρόμοια επιχείρηση στο σταθμό της Βαλτικής.

Την ίδια στιγμή, στον ηλεκτροσταθμό της πόλης έφτασε επίτροπος εκ μέρους της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής ( (ΣΕΕ). Το διορισμό του ενέκρινε η εργοστασιακή επιτροπή του ηλεκτροσταθμού, που ανέλαβε και την περιφρούρησή του. Με πρόταση του επιτρόπου διακόπηκε ο φωτισμός των κτιρίων της κυβέρνησης.

Κατά τις 8 περίπου το πρωί ο σταθμός της Βαρσοβίας βρισκόταν, επίσης, κάτω από τον έλεγχο της ΣΕΕ.

Τη νύχτα έγινε συνεδρίαση της ΚΕ του Κόμματος των Μπολσεβίκων, όπου συζητήθηκε το ζήτημα της σύνθεσης της μελλοντικής εργατοαγροτικής κυβέρνησης, του λεγόμενου Συμβουλίου των Λαϊκών Επιτρόπων.

Στις 3 τη νύχτα ο επίτροπος του συντάγματος του Κέκσγκολμ απαίτησε από τον διευθυντή του κεντρικού τηλεφωνικού σταθμού ν' αποσυνδέσει τα τηλέφωνα της Προσωρινής Κυβέρνησης και του επιτελείου της στρατιωτικής περιφέρειας. Ο διευθυντής αρνήθηκε κατηγορηματικά να εκτελέσει τη διαταγή αυτή.

Στις 7 το πρωί τμήματα του συντάγματος του Κέκσγκολμ κατέλαβαν το σταθμό και αποσύνδεσαν τα περισσότερα τηλέφωνα του επιτελείου και της κυβέρνησης.

Στις 3.30 το καταδρομικό «Αβρόρα» αγκυροβόλησε κοντά στη γέφυρα Νικολάγιεφσκι, σε μικρή απόσταση από τα Χειμερινά Ανάκτορα.

Με διαταγή της ΣΕΕ άρχισε η μεταφορά στην πρωτεύουσα τμήματος 8.000 ένοπλων ναυτών από τις πόλεις Ελσινγκφορς (Ελσίνκι), Ρέβαλ (Ταλίν) και Κρονστάνδη. Κατά τις 6 οι ναύτες κατέλαβαν τα κεντρικά γραφεία της Κρατικής Τράπεζας και τα γραφεία των κεντρικών εφημερίδων. Το πρωί της 25ης Οκτώβρη σχεδόν ολόκληρη η Πετρούπολη είχε περάσει στα χέρια των εξεγερμένων.

«Ο Λένιν διακηρύσσει την εγκαθίδρυση της μπολσεβίκικης εξουσίας κατά τη διάρκεια του 2ου Συνεδρίου των Σοβιέτ», έργο του Βλαντιμίρ Σέροφ, 1954

Η Προσωρινή Κυβέρνηση, που ανακοίνωσε ότι θα βρίσκεται σε διαρκή συνεδρίαση, με διάταγμά της ανέθεσε στο μέλος της Προσωρινής Κυβέρνησης Κίσκιν «ευρύτατες αρμοδιότητες για την επαναφορά της τάξης στην πρωτεύουσα και την υπεράσπιση της Πετρούπολης από κάθε είδους αναρχικές εκδηλώσεις, απ' όπου και αν προέρχονταν αυτές, βάζοντας κάτω από τον έλεγχό του τις στρατιωτικές και πολιτικές αρχές».

Στις 10 περίπου ο Κερένσκι με το εύλογο πρόσχημα της υποδοχής από την επαρχία των στρατευμάτων «που είναι πιστά στην Προσωρινή Κυβέρνηση» έφυγε από την εξεγερμένη Πετρούπολη.

Κατά τις 12 κυκλώθηκε το ανάκτορο Μαριίνσκι, όπου στεγαζόταν το Προκοινοβούλιο. Μέσα σε μία ώρα είχε καταληφθεί.

Στις 14.35 στην αίθουσα συνεδριάσεων του Σμόλνι συνήλθε σ' έκτακτη συνεδρίαση το Σοβιέτ της Πετρούπολης, όπου διαβάστηκε η ανακοίνωση της ΣΕΕ για την ανατροπή της Προσωρινής Κυβέρνησης και τη νίκη της Επανάστασης.

Στη συνεδρίαση, για πρώτη φορά μετά από τα γεγονότα του Ιούλη, μίλησε ανοιχτά ο Λένιν. Εκεί ο Λένιν διακήρυξε: «Η εργατοαγροτική Επανάσταση, για την αναγκαιότητα της οποίας μιλούσαν συνεχώς οι μπολσεβίκοι, πραγματοποιήθηκε».

Στην εισήγησή του για τα καθήκοντα της σοβιετικής εξουσίας, ο Λένιν είπε: «Τώρα μάθαμε να δουλεύουμε ενωμένοι. Αυτό μαρτυρεί η Επανάσταση που έγινε πριν λίγο. Εχουμε τη δύναμη εκείνη της μαζικής οργάνωσης που θα νικήσει τα πάντα και θα οδηγήσει το προλεταριάτο έως την παγκόσμια επανάσταση» (Απαντα, τόμ. 35, σελ. 2-3, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή»).

Βάρδια της Κόκκινης Φρουράς ελέγχει τις άδειες εισόδου μπροστά στο Σμόλνι. Οκτώβρης του 1917

Το βράδυ ξεκίνησε στο Σμόλνι τις εργασίες του το 2ο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών αντιπροσώπων. Κατά την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου ήταν παρόντες 649 αντιπρόσωποι, από τους οποίους 390 μπολσεβίκοι, 160 εσέροι, 72 μενσεβίκοι κ.λπ. Οι μενσεβίκοι, οι «δεξιοί εσέροι» και οι άλλοι συμβιβασμένοι, όταν πείστηκαν ότι η πλειοψηφία των συνέδρων ήταν με το μέρος των μπολσεβίκων, εγκατέλειψαν επιδεικτικά τη συνεδρίαση.

Στη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου καταλήφθηκαν με έφοδο και τα Χειμερινά Ανάκτορα. Οι επαναστατημένοι στρατιώτες, ναύτες και κοκκινοφρουροί όρμησαν στο εσωτερικό των Χειμερινών Ανακτόρων. Σε μια από τις αίθουσες μια ομάδα από ευέλπιδες με τα όπλα επί σκοπόν προσπάθησε να εμποδίσει τους επιτιθέμενους, αλλά αφοπλίστηκε χωρίς δυσκολία. Στην επόμενη αίθουσα συνάντησαν μια ακόμη ομάδα που παρέδωσε τα όπλα αμαχητί.

Η πόρτα που οδηγούσε στην αίθουσα όπου βρίσκονταν οι υπουργοί της Προσωρινής Κυβέρνησης ήταν ανοιχτή. Ο Β. Αντόνοφ - Οφσέενκο, ένας από τους καθοδηγητές της ένοπλης εξέγερσης στην Πετρούπολη, θυμάται: «Στο άλλο δωμάτιο βρίσκουμε μια ολόκληρη ομάδα ανθρώπων, που παρίσταναν την Προσωρινή Κυβέρνηση. Κάθονται γύρω από ένα τραπέζι και μοιάζουν μ' έναν τρεμουλιαστό γκριζόχρωμο λεκέ. "Στο όνομα της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής σάς συλλαμβάνω!", τους δηλώνω. Οι πρώην υπουργοί παραδίδουν τα έγγραφα και τα όπλα που τους απόμειναν».

Το φύλλο αρ. 208 της εφημερίδας «Ιζβέστια» της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής και του Σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών αντιπροσώπων της Πετρούπολης στις 27 Οκτώβρη 1917, όπου δημοσιεύτηκε το Διάταγμα για την ειρήνη

Στις 3.10 το πρωί στους αντιπροσώπους του 2ου Συνεδρίου των Σοβιέτ διαβάστηκε τηλεγράφημα του Αντόνοφ - Οφσέενκο, που έκανε γνωστό ότι τα μέλη της Προσωρινής Κυβέρνησης στάλθηκαν στο φρούριο Πετροπάβλοφσκ, ότι οι ευέλπιδες και οι αξιωματικοί αφοπλίστηκαν, ότι φρούραρχος των Χειμερινών Ανακτόρων διορίστηκε ο Γκριγκόρι Τσουντνόφσκι, επίτροπος του εφεδρικού συντάγματος Πρεομπραζένσκι. Στη συνέχεια, διαβάστηκαν στους αντιπροσώπους μια σειρά ανακοινώσεις για το πέρασμα στο πλευρό του εξεγερμένου λαού των στρατιωτικών μονάδων που είχαν σταλεί από τον Κερένσκι κατά της Πετρούπολης.

Από την πλευρά της ομάδας των μπολσεβίκων, ο Ανατόλι Λουνατσάρσκι διάβασε το γραμμένο από τον Λένιν διάγγελμα «Προς τους εργάτες, τους στρατιώτες και τους αγρότες!», με το οποίο διακηρυσσόταν το πέρασμα όλης της εξουσίας στα χέρια των Σοβιέτ και δινόταν η εντολή να εξασφαλιστεί πραγματική επαναστατική τάξη.

Το διάγγελμα τέλειωνε με την έκκληση για επαγρύπνηση και σταθερότητα. Θυελλώδη χειροκροτήματα διέκοπταν επανειλημμένα το διάβασμα του διαγγέλματος.

Στις 5 το πρωί, σχεδόν ομόφωνα (με 2 κατά και 12 λευκά), το Συνέδριο επικύρωσε το ντοκουμέντο αυτό, που σήμαινε ότι το 2ο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ παρέλαβε την εξουσία από τη Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή και διακήρυξε το πέρασμα όλης της εξουσίας στη χώρα στα χέρια των Σοβιέτ των εργατών, των στρατιωτών και των αγροτών αντιπροσώπων.

Στο φύλλο αρ. 209 δημοσιεύτηκε το Διάταγμα για τη γη

Στις 11 ψηφίστηκε το διάταγμα για την ειρήνη, με το οποίο η εργατοαγροτική εξουσία εξέφραζε την αποφασιστικότητά της να υπογράψει αμέσως ειρήνη χωρίς προσαρτήσεις και επανορθώσεις. Το διάταγμα θεωρούσε τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο ως το μεγαλύτερο έγκλημα ενάντια στην ανθρωπότητα και καλούσε τους λαούς και το πιο πρωτοπόρο τμήμα τους, την εργατική τάξη, να επέμβουν στην υπόθεση της πάλης για την ειρήνη στον κόσμο.

Στις 2 τη νύχτα της 27ης Οκτώβρη ψηφίστηκε το δεύτερο ιστορικό ντοκουμέντο - το «Διάταγμα για τη γη». Στην εισήγησή του ο Λένιν ανέφερε: «Η κυβέρνηση της εργατοαγροτικής Επανάστασης πρέπει πρώτα πρώτα να λύσει το ζήτημα της γης, ζήτημα που μπορεί να καθησυχάσει και να ικανοποιήσει τις τεράστιες μάζες της αγροτικής φτωχολογιάς» (Απαντα, τόμ. 35, σελ. 23, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή»). Με το διάταγμα όλη η γη των γαιοκτημόνων, η γη της τσαρικής οικογένειας και η εκκλησιαστική γη δημεύονταν χωρίς αποζημίωση. Το διάταγμα υιοθετούσε ως οδηγό για την πραγματοποίηση των αγροτικών μετασχηματισμών την «Εντολή των αγροτών για τη γη», η οποία είχε συνταχθεί από τους εσέρους το Μάη του 1917 συνοψίζοντας 242 εντολές τοπικών Σοβιέτ αγροτών αντιπροσώπων.

Στην «Εντολή» διακηρυσσόταν ως κατεύθυνση η κατάργηση του δικαιώματος ατομικής ιδιοκτησίας της γης, περιλάμβανε, όμως, και άρθρα που δε συμφωνούσαν με το αγροτικό πρόγραμμα των μπολσεβίκων. «Εδώ ακούγονται φωνές ότι το διάταγμα το ίδιο και η εντολή έχουν συνταχτεί από τους σοσιαλιστές - επαναστάτες», σημείωνε ο Λένιν. «Ας είναι και έτσι. Δεν έχει σημασία ποιος τα συνέταξε. Ως δημοκρατική, όμως, κυβέρνηση που είμαστε, δεν μπορούμε ν' αγνοήσουμε την απόφαση των κατώτερων λαϊκών στρωμάτων (...) Η ζωή είναι ο καλύτερος δάσκαλος και αυτή θα δείξει ποιος έχει δίκιο (...) Η ουσία είναι ν' αποκτήσει η αγροτιά σταθερή πεποίθηση ότι στο χωριό δεν υπάρχουν πια τσιφλικάδες, ότι οι ίδιοι οι αγρότες πρέπει να λύσουν όλα τα ζητήματα, να οργανώσουν οι ίδιοι τη ζωή τους» (Απαντα, τόμ. 35, σελ. 27, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή»).

Εργάτες και στρατιώτες στον τόπο της μάχης μπροστά στα Χειμερινά Ανάκτορα στις 26 Οκτώβρη 1917

Πρόεδρος του Συμβουλίου των Λαϊκών Επιτρόπων έγινε ο Βλαντιμίρ Ουλιάνοφ Λένιν. Στο Συμβούλιο μπήκαν οι λαϊκοί επίτροποι: Εσωτερικών Α. Ρίκοφ, Γεωργίας Β. Μιλιούτιν, Εργασίας Α. Σλιάπνικοφ, Εμπορίου και Βιομηχανίας Β. Νογκίν, Λαϊκής Παιδείας Α. Λουνατσάρσκι, Εξωτερικών Λ. Τρότσκι, Δικαιοσύνης Ν. Γκλέμποφ - Αβίλοφ, Εθνικοτήτων Ι. Β. Στάλιν, στρατιωτική επιτροπή από τους Β. Αντόνοφ - Οφσέενκο, Ν. Κριλένκο και Π. Ντιμπένκο.

Ακολούθησε εκλογή νέας Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής του Σοβιέτ.

Γύρω στις 6 το πρωί στις 27 Οκτώβρη το 2ο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ έκλεισε τις εργασίες του.

Σε διάρκεια δύο ημερών είχε εκπληρώσει ένα ιστορικά σπουδαίο έργο: Εδραίωσε τη νίκη της ένοπλης εξέγερσης, διακήρυξε την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου.

Σημαντική ήταν η συμβολή της Κομσομόλ στη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων της Μόσχας, το 1980

Στο σημερινό δημοσίευμα, θα αναφερθούμε ειδικά στο ρόλο της νεολαίας στον τομέα της άθλησης και της Φυσικής Αγωγής. Ενας ρόλος που δεν εξαντλούνταν στη μαζική συμμετοχή, αλλά υπήρξε ενεργός και βασικός πυλώνας στη λειτουργία του συστήματος που στο επίκεντρο είχε τον άνθρωπο και τις ανάγκες του, όχι το κέρδος και την εκμετάλλευση της ανάγκης για άθληση.

Η Πανενωσιακή Λενινιστική Κομμουνιστική Ενωση Νεολαίας συσπείρωνε στις τάξεις της περίπου 42 εκατ. νέους και νέες. Στο πλαίσιο των γενικότερων δράσεων που ανέπτυσσε, ειδική βαρύτητα είχε αυτή που αφορούσε τη σωματική αγωγή, τον αθλητισμό και τη γυμναστική, υλοποιώντας την πολιτική του σοβιετικού κράτους και σ' αυτόν τον τομέα.

Το ζήτημα του Αθλητισμού και της Φυσικής Αγωγής συζητήθηκε αρκετές φορές στα συνέδρια της Κομσομόλ και υπήρχε διαρκής φροντίδα για την εξέλιξη και την αναδιοργάνωση των προγραμμάτων άθλησης σε διάφορους τομείς (σχολεία, χώροι δουλειάς, στρατός κ.τ.λ.). Μέσα από αυτά τα προγράμματα, κατάφερε να οργανώσει τη σωματική αγωγή της νεολαίας και να την προσελκύσει στις προλεταριακές αθλητικές οργανώσεις και στις στρατιωτικο-αθλητικές λέσχες.

Η ενασχόληση με τον Αθλητισμό στην ΕΣΣΔ είχε μαζικά χαρακτηριστικά και ξεκινούσε από μικρή ηλικία

Στα μεταπολεμικά χρόνια, η Κομσομόλ, ακολουθώντας τις οδηγίες του Κόμματος, έκανε αξιόλογη δουλειά για την ανάπτυξη της σωματικής αγωγής της νεολαίας, την τελειοποίηση της Φυσικής Αγωγής και την ανάπτυξη της αθλητικής τεχνικής. Παράλληλα, αναπτύχθηκαν νέες μορφές δράσης στον τομέα της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού.

Επίσης, η Κομσομόλ έγινε δραστήριος οργανωτής της μαζικής Φυσικής Αγωγής μέσα στη νεολαία. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις αρχές της δεκαετίας του '80, το κίνημα «Ολο το συνεργείο στο γήπεδο» συγκέντρωνε 400.000 νεολαιίστικες κολεκτίβες. Στη 2η Πανενωσιακή Σπαρτακιάδα της νεολαίας των πρωτοπόρων οικοδομικών επιχειρήσεων, πήραν μέρος περίπου μισό εκατομμύριο νέες και νέοι. Το 1981, στους αθλητικούς αγώνες για το έπαθλο της εφημερίδας «Κομσομόλσκαγια Πράβντα» συμμετείχαν 50.000 νέοι.

Αφίσα με το μήνυμα της «Ενιαίας σχέσης αθλητισμού και νεολαίας», στην ΕΣΣΔ

Σημαντικός ήταν ο ρόλος της Πανενωσιακής Λενινιστικής Κομμουνιστικής Ενωσης Νεολαίας και στο πλαίσιο του Στρατού, όπου μαζί με τα επιτελεία των τριών Σωμάτων (Στρατός, Αεροπορία, Ναυτικό), δημιουργήθηκαν οι αντίστοιχοι Εθελοντικοί Σύλλογοι Βοηθείας. Συνολικά, πάνω από το 1/3 των στρατεύσιμων υπολογίζεται ότι γυμνάζονταν στους συγκεκριμένους συλλόγους, ενώ με τα στρατιωτικοτεχνικά αθλήματα ασχολούνταν περίπου 100.000 άτομα.

Πέρα από την αξιόλογη ανταπόκριση της Κομσομόλ στο καθήκον της οργάνωσης της άθλησης και της εκγύμνασης στην ΕΣΣΔ, σημαντικός ήταν ο ρόλος της νεολαίας και στη διοργάνωση διεθνών αθλητικών εκδηλώσεων, ξεκινώντας από τις Σπαρτακιάδες και φτάνοντας μέχρι τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων της Μόσχας το 1980.

Ειδικά για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, οι δράσεις της Κομσομόλ πριν, κατά τη διάρκεια και παράλληλα με το σημαντικό αυτό γεγονός, συνέβαλαν καθοριστικά ώστε η συγκεκριμένη διοργάνωση να μνημονεύεται μέχρι σήμερα για το πνεύμα που τη χαρακτήριζε και την κάνει ξεχωριστή απ' όσες έχουν γίνει έως σήμερα στον καπιταλιστικό κόσμο.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Μόσχας το 1980 έτυχαν ιδιαίτερης φροντίδας από τους νεολαίους. Οργανώσεις της Κομσομόλ συμμετείχαν ενεργά στην προετοιμασία και τη διεξαγωγή της 22ης Ολυμπιάδας, ενώ, παράλληλα, ενίσχυαν και το μαζικό αθλητισμό. Είναι χαρακτηριστικό το σύνθημα των παράλληλων εκδηλώσεων με τους Ολυμπιακούς Αγώνες που διοργάνωνε η Κομσομόλ: «Οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν είναι μόνο για τους πρωταθλητές».

Επίσης, σημαντική ήταν η συμβολή της και σε άλλες διεθνείς διοργανώσεις, που διεξάγονταν στην ΕΣΣΔ, όπως οι Σπαρτακιάδες, που πέραν της μαζικής συμμετοχής, συνδύαζαν το καθαρά αθλητικό μέρος με την Τέχνη και τον Πολιτισμό, ακόμα και με το μηχανοκίνητο αθλητισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι με πρωτοβουλία της Κομσομόλ διοργανώνονταν και ειδικές Σπαρτακιάδες, όπως της στρατεύσιμης και της «προστρατεύσιμης» ηλικίας, αλλά και τοπικοί πανενωσιακοί αγώνες των μαθητών των σχολείων και των επαγγελματικών - τεχνικών σχολών.

«Ζούμε σε έναν κόσμο που η ανθρώπινη γνώση κατακτά συνεχώς νέα πεδία...

Ο πλούτος που παράγει ο εργαζόμενος άνθρωπος, δίνει τη δυνατότητα να ζήσουμε με αξιοπρέπεια, να απολαύσουμε τη ζωή.

Κι όμως...

Η γνώση δεν δίνεται το ίδιο και σε όλους. Οι νέοι παραδέρνουν στην ανεργία, στη δουλειά χωρίς δικαιώματα.

Καθημερινά, η μια αγωνία διαδέχεται την άλλη.

• Θα μπορέσει η λαϊκή οικογένεια να δώσει ό,τι εφόδιο είναι απαραίτητο για να προκόψουν τα παιδιά της στη ζωή;
• Τα παιδιά που ασφυκτιούν από την έλλειψη ελεύθερου χρόνου, θα μπορέσουν να δημιουργήσουν, να αθληθούν, να ξεδιπλώσουν τα ενδιαφέροντά τους και τα ταλέντα τους;
• Ο νέος που σπουδάζει, που ολοκληρώνει τις σπουδές του, θα βρει δουλειά στο αντικείμενό του;

Η Παιδεία είναι εμπόρευμα. Κι όπως όλα τα εμπορεύματα, υπάρχουν τα ακριβά και τα φθηνά, αυτά για τους λίγους και αυτά για τους πολλούς.

Και ο άνθρωπος, και οι ικανότητές του, γίνεται εμπόρευμα. Γι' αυτό και η τιμή του ανεβαίνει και κατεβαίνει. Γι' αυτό και "πετιέται" στα ράφια της ανεργίας, ανεξάρτητα από τις σπουδές που έχει.

Αυτό το σύστημα της κοινωνικής αδικίας, αυτός ο "παραλογισμός", η φτώχεια να υπάρχει δίπλα στον πλούτο και ο πλούτος να υπάρχει από τη φτώχεια των πολλών... δεν είναι η τελευταία λέξη της ανθρώπινης ιστορίας.

Η ανθρωπότητα έχει ζήσει σε μια κοινωνία που απάντησε στις αγωνίες του μαθητή, του φοιτητή, του γονιού, των εργαζομένων.

Χτίστηκε η σοσιαλιστική κοινωνία που έδωσε τη δυνατότητα σε όλους να έχουν ποιοτική Εκπαίδευση. Η Εκπαίδευση να δίνει όλη τη γνώση που είναι απαραίτητη για να μπει ο νέος και η νέα, κατευθείαν, χωρίς καμία καθυστέρηση, στη δουλειά, στο αντικείμενο που σπούδασε.

Για πάνω από 70 χρόνια το 1/5 του πληθυσμού της Γης δεν είχε κανένα κοινωνικό εμπόδιο στη μόρφωσή του.

Η Οκτωβριανή Επανάσταση το 1917 άνοιξε το δρόμο για να απολαμβάνουν τον πλούτο αυτοί που τον δημιουργούν.

Ανοιξε το δρόμο για να μη μένει η γνώση προνόμιο λίγων και εκλεκτών αλλά να δίνεται σε όλους και η γνώση αυτή να είναι επιστημονική.

Ακόμα και σήμερα, στην Ελλάδα υπάρχουν 200.000 άνθρωποι που δεν ξέρουν γράμματα, ενώ στις ΗΠΑ το ποσοστό των αναλφάβητων φτάνει το 14%.

Στη Σοβιετική Ενωση όμως... Το 1913, 4 χρόνια πριν από την Επανάσταση, το 68% δεν ήξερε να διαβάζει. Το 1959 η Σοβιετική Ενωση είχε ξεμπερδέψει οριστικά με το πρόβλημα της αγραμματοσύνης!

Ακόμα και σήμερα, στη χώρα μας τα μισά παιδιά προσχολικής ηλικίας είναι αποκλεισμένα από οποιεσδήποτε δομές. Στον καπιταλιστικό κόσμο, το 30% των προνηπίων και των νηπίων δεν βρίσκονται ούτε σε παιδικούς σταθμούς ούτε σε νηπιαγωγεία.

Ο σοσιαλισμός έδωσε τη δυνατότητα όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να βρίσκονται σε δωρεάν και αναβαθμισμένους παιδικούς σταθμούς και νηπιαγωγεία. Ηδη από το 1931 η Σοβιετική Ενωση είχε περισσότερους παιδικούς σταθμούς απ' όλες τις χώρες του κόσμου μαζί!

Ακόμα και σήμερα και σε όλον τον καπιταλιστικό κόσμο οι οικογένειες με παιδιά που έχουν ειδικές ανάγκες ή μαθησιακές δυσκολίες πληρώνουν ένα σωρό λεφτά για να τα βοηθήσουν, κι αν δεν μπορούν, τα παιδιά μένουν αβοήθητα στο σπίτι ή στο σχολείο.

Στη Σοβιετική Ενωση, με ευθύνη του κράτους η πρόληψη και η ειδική παρέμβαση ξεκινούσαν από νωρίς. Υπήρχε καταγραφή για κάθε ειδική περίπτωση παιδιού. Η ένταξη αυτών των παιδιών δεν ήταν στα λόγια, αλλά στην πράξη. Γι' αυτό και πρόκοψαν και δεν ήταν αποκλεισμένα από τη ζωή.

Ακόμα και σήμερα, στην Ελλάδα η υγεία των μαθητών είναι υπόθεση της οικογένειας και όχι του κράτους. Κάθε οικογένεια χρειάζεται να πληρώσει ένα σωρό χρήματα για εμβόλια, ιατρικές εξετάσεις και φροντίδα.

Στο σοσιαλισμό, για πρώτη φορά στον κόσμο, καθιερώθηκε η γενική ιατρική παρακολούθηση των παιδιών από γιατρούς, οδοντιάτρους, με τακτική εβδομαδιαία παρακολούθηση σε κάθε σχολείο. Ακόμα και ειδικά αναρρωτήρια στα σχολεία υπήρχαν για τους μαθητές που ήταν άρρωστοι, με γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό...

Στην Ελλάδα, ακόμα και σήμερα, ήρθε ο Νοέμβρης και δεν έχουν έρθει όλοι οι εκπαιδευτικοί στα σχολεία! Την ίδια ώρα, περιμένουν χιλιάδες νέοι εκπαιδευτικοί στην ουρά της ανεργίας.

Στη Σοβιετική Ενωση, 15 μέρες πριν ξεκινήσουν τα μαθήματα όλα βρίσκονταν στη θέση τους! Κανένα κενό δεν υπήρχε.

Ακόμα και σήμερα, στην Ελλάδα, αν θέλει ένα παιδί, ένας νέος, να ασχοληθεί με τον Αθλητισμό ή την Τέχνη πρέπει να πληρώσει. 396 εκατομμύρια ευρώ δίνουν οι οικογένειες για δραστηριότητες Αθλητισμού και Τέχνης. Γυμναστήριο έχουν μόνο το 19% των Δημοτικών, το 42% των Γυμνασίων, το 42% των Λυκείων, το 17% των ΕΠΑΛ και των ΕΠΑΣ. Κι αυτά σε άσχημη κατάσταση...

Στο σοσιαλισμό τέτοια προβλήματα δεν υπήρχαν. Ολοι, ανεξάρτητα από ταλέντα και κλίσεις, είχαν δωρεάν πρόσβαση στον Αθλητισμό. Κάθε σχολείο είχε το δικό του γυμναστήριο, πολλά είχαν πισίνα και ειδικά γήπεδα. Υπήρχαν αθλητικοί σύλλογοι για όλα τα αθλήματα όπου κάθε παιδί συμμετείχε δωρεάν.

Ακόμα και σήμερα, το 55% των παιδιών στην Ελλάδα δεν μπορεί να πάει διακοπές ούτε για μια βδομάδα. Την ίδια στιγμή, το τουριστικό κεφάλαιο βγάζει τεράστια κέρδη.

Στη Σοβιετική Ενωση εκατομμύρια παιδιά κάθε χρόνο απολάμβαναν το δικαίωμα στις διακοπές σε χιλιάδες τουριστικές εγκαταστάσεις. Για την οικογένεια αυτό το δικαίωμα δινόταν σε πολύ χαμηλές τιμές. Για παράδειγμα: Για 24 μέρες διακοπών έδινε η οικογένεια περίπου το 1/3 του μισθού.

Σήμερα, στην Ελλάδα, κανένας δεν είναι ευχαριστημένος με τη γνώση που δίνει το σχολείο! Η παπαγαλία κυριαρχεί, το γκουγκλάρισμα θεωρείται γνώση. Τα βιβλία είναι αντιεπιστημονικά, κακογραμμένα και δυσνόητα.

Βιβλιοθήκη έχουν το 44% των Δημοτικών, το 56% των Γυμνασίων, το 50% των Λυκείων, το 37% των ΕΠΑΛ και των ΕΠΑΣ. Μόνο το 16% των Δημοτικών Σχολείων έχουν εργαστήρια φυσικών επιστημών... Μόνο τα μισά ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ έχουν εργαστήρια φυσικών επιστημών...

Στη Σοβιετική Ενωση το σχολείο είχε υψηλό επίπεδο. Με βιβλιοθήκες και εργαστήρια παντού. Με σχολικά βιβλία και μαθήματα που συνδύαζαν την ανάγκη για επιστημονικό υπόβαθρο και παρακολούθηση των πιο σύγχρονων εξελίξεων, που έδιναν στους μαθητές μορφωτικές αποσκευές για να γνωρίζουν όχι μόνο το πώς αλλά κυρίως το γιατί. Στο πρόγραμμα υπήρχαν μαθήματα κηπουρικής, σκακιού, αστρονομίας κ.ά. Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές μπήκαν στην Εκπαίδευση από το 1980!

Σήμερα, στην Ελλάδα, η προετοιμασία των νέων για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση κοστίζει έναν δεύτερο μισθό για κάθε οικογένεια. 500 εκατομμύρια δίνει η λαϊκή οικογένεια το χρόνο για φροντιστήρια!

Στη Σοβιετική Ενωση, η προετοιμασία για τις εισαγωγικές εξετάσεις γινόταν με ευθύνη του κράτους και δωρεάν. Δεν υπήρχε το άγχος της οικογένειας να βρει σπίτι για το παιδί της. Η φοιτητική στέγη ήταν δικαίωμα για όλους.

Στην Ελλάδα, αν τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας περάσουν σε κάποια σχολή τα έξοδα συνεχίζονται... Δωρεάν στέγαση υπάρχει μόνο για το 9% των επαρχιωτών φοιτητών. 60% των φοιτητών εγκαταλείπουν τις σπουδές τους λόγω του κόστους τους. Το 50% των πρωτοετών αναγκάζονται να εργαστούν και να μην παρακολουθούν διαλέξεις και εργαστήρια.

Πάνω από το 80% των φοιτητών και σπουδαστών έπαιρναν από το σοβιετικό κράτος κάθε μήνα ένα επίδομα, τέτοιο ώστε να μπορούν να καλύπτουν τις ανάγκες τους, χωρίς να επιβαρύνουν τις οικογένειές τους.

Σήμερα, στην Ελλάδα, αλλά και σε όλον τον καπιταλιστικό κόσμο, η ανεργία των νέων είναι πραγματική μάστιγα. Το πτυχίο δεν σώζει την κατάσταση. Το 36% των αποφοίτων ΑΕΙ και ΑΤΕΙ στην Ελλάδα είναι άνεργοι.

Στη Σοβιετική Ενωση κανείς δεν έψαχνε για δουλειά και κανείς δεν ήταν άνεργος! Πολλές φορές, πριν καν τελειώσει τις σπουδές του, ένας νέος ήξερε πού θα δουλέψει, τι μισθό θα παίρνει, ακόμα και πού θα μένει...

Στον καπιταλισμό, μια σειρά από επιστημονικές ανακαλύψεις δεν εφαρμόζονται γιατί δεν συμφέρει τους καπιταλιστές (π.χ. φαρμακευτική βιομηχανία κ.α.) ή δεν γίνονται επενδύσεις παρόλο που είναι απαραίτητες γιατί δεν βγαίνει κέρδος (π.χ. αντισεισμική θωράκιση).

Στο σοσιαλισμό, χωρίς το κριτήριο του κέρδους, η επιστήμη απογειώθηκε και έγινε όπλο για να ζήσουν καλύτερα οι εργαζόμενοι. Ο αριθμός των εφευρέσεων ήταν ο μεγαλύτερος στον κόσμο και κυρίως προορίζονταν για την κοινωνία και όχι για τα μονοπώλια.

Ολες αυτές οι κατακτήσεις των λαών στο σοσιαλισμό απαντάνε και στο σημερινό ερώτημα κάθε καλοπροαίρετου ανθρώπου που δοκιμάζεται από την καπιταλιστική βαρβαρότητα: "Μπορούν να γίνουν αυτά σήμερα;"

Ναι, μπορούν να γίνουν και σήμερα και ακόμα περισσότερα! Φτάνει να αναλογιστούμε ότι όλα αυτά έγιναν σε μια χώρα που ξεκινούσε από μια καθυστερημένη αφετηρία σε σχέση με την Ελλάδα του 21ου αιώνα.

Ο σοσιαλισμός που γνωρίσαμε έδωσε χειροπιαστή απάντηση στο τι μπορεί να γίνει αν η επιστήμη και τα αποτελέσματά της μπουν στην υπηρεσία των κοινωνικών αναγκών και όχι του κέρδους.

Σύγχρονα σχολεία, με σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή και χώρους άθλησης και πολιτισμού, υπάρχουν και τώρα, αλλά τα χαίρονται οι λίγοι, για να μορφώσουν τα δικά τους παιδιά. Ολα αυτά όμως είναι ιδρώτας του εργαζόμενου που καρπώνεται ο καπιταλιστής και επενδύει στην Παιδεία για να βγάλει κέρδη.

Η λύση είναι να μπει ένα τέλος στην κοινωνία όπου άλλοι παράγουν τον πλούτο και άλλοι αποφασίζουν για τους σκοπούς της παραγωγής. Να φύγουν οι καπιταλιστές από τη μέση και έτσι να πάψει το κέρδος να είναι ο σκοπός της παραγωγής και τον πλούτο να τον χαίρονται οι δημιουργοί του.

-- Για να μπορούν όλοι οι νέοι να μορφώνονται ολόπλευρα και να μπορούν να δουλεύουν σε αυτό που έχουν σπουδάσει. Γιατί η κοινωνία χρειάζεται τις γνώσεις τους και τους εντάσσει σχεδιασμένα στην εργασία.

-- Για να μπορούν όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να βρίσκονται σε σύγχρονες δομές Προσχολικής Αγωγής που θα έχουν όλο το αναγκαίο μόνιμο προσωπικό, παιδαγωγικό, ειδικό παιδαγωγικό και βοηθητικό.

-- Για ένα σχολείο δωδεκάχρονο που θα παρέχει την ίδια μόρφωση σε όλους τους μαθητές, χωρίς να χωρίζει τα παιδιά και τα σχολεία σε πολλές ταχύτητες, ανάλογα με την περιοχή και την τσέπη του καθενός. Ενα σχολείο που θα βοηθά όλα τα παιδιά με αναπηρίες και με μαθησιακές δυσκολίες.

Με όλους τους χώρους που χρειάζονται οι μαθητές (εργαστήρια, χώρους άθλησης - γυμναστήρια, βιβλιοθήκη, θέατρα, χώρους μουσικής, τραπεζαρία κ.τ.λ.).

Με διευρυμένη χρονική λειτουργία για να ολοκληρώνουν όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά στο σχολείο το μορφωτικό τους πρόγραμμα (μελέτη, εργασίες, αθλητικές δραστηριότητες, ξένες γλώσσες κ.ά., με παράλληλη δωρεάν σίτιση και ανάπαυση).

-- Για επαγγελματικές Σχολές, μετά το σχολείο, που θα παρέχουν πτυχίο με επαγγελματική επάρκεια και ουσιαστική ειδίκευση για την ολοκληρωμένη άσκηση επαγγέλματος, χωρίς επιπλέον εμπόδια και "πιστοποιήσεις".

-- Για πραγματικά πανεπιστημιακές σπουδές, με όλη τη γνώση μέσα στο πτυχίο, χωρίς το άγχος και το κυνήγι των προσόντων για μια "θέση στον ήλιο". Με προγράμματα σπουδών που βοηθούν τους φοιτητές να παρακολουθούν στην πράξη την εξέλιξη και την εφαρμογή της επιστήμης τους.

Με προγράμματα νέας γνώσης και έρευνας μετά το πτυχίο που θα οδηγούν σε διδακτορικό και θα βγάζουν επιστήμονες που θα συμβάλλουν στην πρόοδο της κοινωνίας, στην απαλλαγή του ανθρώπου από τον μόχθο».

Η Ορχήστρα Δωματίου

Η αρχή γίνεται αυτήν την Τρίτη, 7 Νοέμβρη, με συναυλία με έργα Σοβιετικών συνθετών, από τα Σύνολα του Δημοτικού Ωδείου, στο Συνεδριακό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών. Χαιρετισμό θα απευθύνει ο δήμαρχος της πόλης, Κώστας Πελετίδης.

«Η Οκτωβριανή Επανάσταση έφερε στο προσκήνιο μια ανώτερη οργάνωση της κοινωνίας, που διέφερε ριζικά απ' όλα τα συστήματα που προηγήθηκαν ιστορικά και τα οποία είχαν ως κοινό χαρακτηριστικό την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Αφιερώματα στην Οκτωβριανή Επανάσταση γίνονται στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.

Η πρωτόγνωρη συμβολή της Οκτωβριανής Επανάστασης στα Γράμματα, στην Τέχνη και γενικότερα στον Πολιτισμό της ανθρωπότητας είναι αδιαμφισβήτητη ακόμη και από εχθρούς της. Ανθίζουν νέα κινήματα και τεχνοτροπίες στον κινηματογράφο, το θέατρο, τη λογοτεχνία, την ποίηση, τη μουσική, το χορό και διαμορφώνεται ένας αστερισμός επαναστατών - καλλιτεχνών, που δημιουργούν μια από τις πιο λαμπρές εποχές στην ιστορία της Τέχνης και του Πολιτισμού της ανθρωπότητας (...).

Τα παραπάνω ανέφερε ανάμεσα σε άλλα ο Βασίλης Θωμόπουλος, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Πολιτιστικού Οργανισμού, στη συνεδρίαση όπου αποφασίστηκαν οι εκδηλώσεις. Αξίζει να αναφέρουμε ότι από τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης καταψήφισε ο εκπρόσωπος της παράταξης «Τώρα για την Πάτρα», ενώ λευκό ψήφισαν η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ και η παράταξη «Κοινοτικόν». Υπερψήφισε ο εκπρόσωπος των εργαζομένων.

Αυτός είναι ο τίτλος της εναρκτήριας εκδήλωσης της Τρίτης και στο επίκεντρο θα βρεθεί η κλασική μουσική από Σοβιετικούς συνθέτες. Θα παρουσιαστούν έργα των Ντ. Σοστακόβιτς, Σ. Προκόφιεφ, Αρ. Χατσατουριάν, Ι. Ντουναγέφσκι και Γκ. Σβιρίντοφ. Συμμετέχουν οι μουσικοί της «Ορχήστρας Πατρών», το σύνολο κρουστών «Κρούσις» και η Ορχήστρα Δωματίου Δημοτικού Ωδείου. Με την επιλογή των συγκεκριμένων κομματιών που θα παρουσιαστούν, οι ακροατές της εκδήλωσης θα αποκτήσουν μια σφαιρική και πολύπλευρη αντίληψη της σοβιετικής μουσικής δημιουργίας, σε ένα μακρύ ταξίδι στο χρόνο, αποκαλύπτοντας ποικίλες και διαφορετικές πτυχές της.

Ο Βασίλης Θωμόπουλος, πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού, και ο Κώστας Παπαφιλίππου, μέλος του ΔΣ, παρουσίασαν το πρόγραμμα της συναυλίας σε συνέντευξη Τύπου

Α' Μέρος (ερμηνεύουν οι μουσικοί της «Ορχήστρας Πατρών»)

Σεργκέι Προκόφιεφ - «Vision fugitives op 22» (αποσπάσματα), μεταγραφή για ορχήστρα εγχόρδων από τον Ρούντολφ Μπαρσάι (Rudolf Barshai). Πρόκειται για μια σειρά μικρών έργων πιάνου που συνέθεσε ο Προκόφιεφ το 1915 - 1917 και πρωτοπαρουσιάστηκαν στις 15 Απρίλη 1918 στο Πέτρογκραντ της ΕΣΣΔ. Τα κομμάτια περιέχουν αρμονικές διαφωνίες, είναι πολυρυθμικά και κοντά στο ύφος συγχρόνων του συνθετών, αν και εξακολουθούν να διατηρούν εξαιρετικά πρωτότυπες έννοιες τόσο στον τόνο όσο και στο ρυθμό.

Ντμίτρι Σοστακόβιτς - «Κουαρτέτο εγχόρδων Νο 8», μεταγραφή για ορχήστρα εγχόρδων. Το συγκεκριμένο έργο είναι αφιερωμένο στα θύματα του πολέμου και του φασισμού και γράφτηκε το 1960, ενώ ο συνθέτης βρισκόταν στη Δρέσδη μαζί με κινηματογραφικό συνεργείο, για την πραγματοποίηση των γυρισμάτων της ταινίας «Πέντε μέρες - Πέντε νύχτες». Η σύνθεση του έργου έγινε κάτω από το βάρος των εντυπώσεων του συνθέτη τόσο από τα γυρίσματα της ταινίας, όσο και από τις αφηγήσεις των κατοίκων της περιοχής για τις θηριωδίες των ναζί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, αλλά και για τη φρίκη του βομβαρδισμού της Δρέσδης, από τα βρετανικά και αμερικανικά αεροπλάνα στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Β' Μέρος (ερμηνεύει το σύνολο κρουστών «ΚΡΟΥΣΙΣ» και η Ορχήστρα Δωματίου του Δημοτικού Ωδείου Πατρών)

Ντ. Σοστακόβιτς - Ιντερλούδιο για κρουστά από την όπερα «Η μύτη». Η συγκεκριμένη όπερα, που είναι και η πρώτη του συνθέτη, γράφτηκε μεταξύ 1927 και 1928 και βασίστηκε στην ομώνυμη ιστορία του Νικολάι Γκόγκολ. Ο Σοστακόβιτς ήταν μόλις 20 ετών όταν άρχισε να γράφει τη σύνθεση και ανταποκρίθηκε στο σουρεαλισμό του Γκόγκολ, δημιουργώντας ένα έργο ενθουσιώδους ενέργειας γεμάτο μουσικά αστεία και γκροτέσκα παρωδία, ενώ το κομμάτι για το συγκρότημα κρουστών αναφέρεται στη φολκ μουσική συνοδευόμενη από μπαλαλάικες και πόλκες.

Γκεόργκι Σβιρίντοφ - «Ρομάντσο» και «Χειμωνιάτικοι Δρόμοι» από το έργο «Χιονοθύελλα». Τα συγκεκριμένα αποσπάσματα είναι από τα πιο δημοφιλή έργα του συνθέτη και προέρχονται από τη μουσική του για τη ρωσική ταινία «Χιονοθύελλα - Μουσικές εικονογραφήσεις στην ιστορία του Πούσκιν».

Ντ. Σοστακόβιτς - Βαλς από την «Τζαζ Σουίτα Νο2». Η σουίτα γράφτηκε το 1938, μετά από αίτημα της νεοσύστατης Κρατικής Ορχήστρας για την τζαζ, και έκανε πρεμιέρα στις 28 Νοέμβρη 1938 στη Μόσχα. Το έργο χάθηκε κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά ένα πιανιστικό κομμάτι από τη σουίτα ανακαλύφτηκε ξανά το 1999. Το πιανιστικό βαλς της σουίτας έγινε διάσημο από την ταινία «Μάτια ερμητικά κλειστά» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Ισαάκ Ντουναγέφσκι - Ουβερτούρα από «Τα τέκνα του πλοιάρχου Γκραντ». Το κομμάτι ανήκει στη μουσική για το σοβιετικό φιλμ «Τα τέκνα του πλοιάρχου Γκραντ» του 1936. Ο συνθέτης αυτός κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής, με το μουσικό του θίασο, διασκεύασε τα τραγούδια του Κόκκινου Στρατού και συνέθεσε πατριωτικά τραγούδια και λυρικές ρομάντσες. Ηταν από τους πρώτους συνθέτες στην ΕΣΣΔ που άρχισαν να χρησιμοποιούν την τζαζ, αλλά και ένας από τους θεμελιωτές του σύγχρονου μιούζικαλ στη χώρα.

Ντ. Σοστακόβιτς - Ρομάντσο από την «Αλογόμυγα». Η σουίτα της «Αλογόμυγας» γράφτηκε για την ομώνυμη ταινία. Το Ρομάντσο που θα ακουστεί, είναι μια κομψή μελωδία γεμάτη χάρη και αίσθηση, που μαγνητίζει με το υπέροχο σόλο του βιολιού.

Σεργκέι Προκόφιεφ - «Μοντέγοι και Καπουλέτοι» από το μπαλέτο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα». Η σύνθεση του μπαλέτου «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» έγινε μετά από παραγγελία των Μπαλέτων Κίροφ και η πρεμιέρα του δόθηκε στο ομώνυμο θέατρο στις 11 Γενάρη 1940, στο Λένινγκραντ. Για την ενορχήστρωση του έργου χρησιμοποιήθηκαν, επιπλέον των συνηθισμένων οργάνων μιας συμφωνικής ορχήστρας, ένα τενόρο σαξόφωνο, μια βιόλα ντ' αμόρε και δύο μαντολίνα, που έδωσαν ένα πολύ ιδιαίτερο ηχόχρωμα στο τελικό αποτέλεσμα.

Αράμ Χατσατουριάν - Βαλς από το έργο «Masquerade» (Μεταμφίεση). Το 1941 ο Χατσατουριάν γράφει μουσική για το θεατρικό έργο «Μεταμφίεση», βασισμένο στο ομώνυμο έργο του Μιχαήλ Λέρμοντοφ. Ηταν το τελευταίο έργο που ανέβηκε στο Θέατρο Βαχτάνγκοφ πριν την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας στην ΕΣΣΔ. Το Βαλς της σουίτας είναι ένα από τα πιο δημοφιλή και αγαπημένα στο μουσικό κοινό έργα του Χατσατουριάν. Η σύνθεση του Βαλς δεν ήταν κάτι εύκολο. Ο συνθέτης εμπνεύστηκε και κινητοποιήθηκε από τα λόγια της ηρωίδας Νίνα του έργου: «Πόσο όμορφο είναι το νέο βαλς! Κάτι ανάμεσα στη θλίψη και στη χαρά κράτησε την καρδιά μου».

Θα ακολουθήσουν δυο ακόμα εκδηλώσεις το Δεκέμβρη, η μία αφιερωμένη στο χορό και η άλλη στον κινηματογράφο με ένδοξες στιγμές του σοβιετικού κινηματογράφου από κορυφαίους σκηνοθέτες.

Την Τρίτη 5 Δεκέμβρη, στο Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων», θα παρουσιαστούν χορωδιακά τραγούδια από την Opera Studio. Ενδιάμεσα των τραγουδιών θα παρουσιάζονται ποιήματα που αναφέρονται στην Οκτωβριανή Επανάσταση, όπως και λογοτεχνικά κείμενα από ηθοποιούς του ΔΗΠΕΘΕ. Από το Χορευτικό Τμήμα του Πολιτιστικού Οργανισμού θα παρουσιαστούν ρωσικοί λαϊκοί χοροί, όπως και από το χορευτικό τμήμα του Eλληνορωσικού Συλλόγου «Σογιούζ».

Από την Πέμπτη 7 έως το Σάββατο 9 Δεκέμβρη, στο «Πάνθεον» θα παρουσιαστούν έργα σπουδαίων Σοβιετικών κινηματογραφιστών, όπως του Αϊζενστάιν, του Βερτόφ, του Ρομ και άλλων.