Στο άρθρο του Γιάννη Νάκη, που δημοσιεύτηκε στον χτεσινό (21/4) «Ριζοσπάστη» (σελ. 10), εκ παραδρομής έλειπαν τρεις λέξεις στην 3η παράγραφο. Η ορθή διατύπωση του συντάκτη του κειμένου είναι η εξής (επισημαίνονται οι τρεις λέξεις που έλειπαν): «Ετσι, στη συζήτηση μεταξύ κομμουνιστών εκείνο που σήμερα δεν μπορεί να περισσεύει είναι το "καλά πάμε", "μπορούμε καλύτερα αν διορθώσουμε αδυναμίες". Δυστυχώς δεν είμαστε στην κατηγορία απλά της ανάγκης βελτιώσεων. Τα αποτελέσματα μαρτυρούν ότι δεν πάμε καλά, δεν φταίει μόνο η κρίση».

Συντρόφισσες, σύντροφοι,

Το πρώτο κείμενο της ΚΕ με βρίσκει σύμφωνο σε όλα τα θέματα που αναφέρεται.

Ιδιαίτερα επισημαίνω το θέμα της μαρξιστικο-λενινιστικής μόρφωσης, που θεωρώ απαραίτητη για όλα τα μέλη του Κόμματος, κυρίως των νέων συντρόφων.

Εκτός από τα μαθήματα που πρέπει να παρακολουθούν όποτε γίνονται, είναι απαραίτητη και η αυτομόρφωση, αλλά με βασικό καθημερινό πρόγραμμα, δύο έως τριών ωρών. Απαιτείται μελέτη και όχι μόνο ανάγνωση.

Μετά την επικράτηση της αντεπανάστασης, που προήλθε από τις μεγάλες προδοσίες, πρώτα στην ΕΣΣΔ, είμαστε ένα από τα ελάχιστα Κομμουνιστικά Κόμματα σε όλο τον κόσμο που άντεξε και δεν ενσωματώθηκε μέσα σε άλλες ψευτοσοσιαλιστικές πολιτικές οπορτουνιστικές δυνάμεις.

Κρατήσαμε την αυτοτέλειά μας, ως επαναστατική δύναμη, δυναμώνοντας τη δράση μας μέσα στην εργατική τάξη, αλλά και σε άλλες παραγωγικές τάξεις, που πλήττονται από την πολιτική της βάρβαρης καπιταλιστικής - ιμπεριαλιστικής επίθεσης των μεγάλων διεθνών οικονομικών μονοπωλιακών ομίλων. Και όχι μόνο αντέξαμε στην παγκόσμια καπιταλιστική - ιμπεριαλιστική καταιγίδα, αλλά με δικές μας πρωτοβουλίες οργανώσαμε διεθνή συνέδρια, με συμμετοχή δεκάδων κομμουνιστικών πολιτικών δυνάμεων, που έμειναν ζωντανές, έστω και με μικρότερες δυνάμεις, μετά τη λαίλαπα που ακολούθησε με τη διάλυση της ΕΣΣΔ και της κοινότητας των σοσιαλιστικών χωρών του Συμφώνου της Βαρσοβίας.

Είμαστε ένα απ' τα ελάχιστα Κομμουνιστικά Κόμματα σε όλο τον κόσμο, που δεν μπόρεσαν να το διαλύσουν, να το εξαφανίσουν, ΚΑΡΦΙ στα μάτια των ταξικών αντιπάλων μας, εχθρών της εργατικής τάξης και έχουμε ιστορικό χρέος να το υπερασπίσουμε με κάθε δυνατό μέσον, ακόμη και με τη ζωή μας, δυναμώνοντας τους ταξικούς εργατικούς αγώνες.

Είμαστε η δύναμη που δίνει ελπίδα σε όλους τους εργάτες του κόσμου, μένοντας πιστοί στον μαρξισμό - λενινισμό και στον προλεταριακό διεθνισμό.

Ο ταξικός αντίπαλος δεν θα μας αφήσει να δρούμε ελεύθερα, θα μας βάζει συνεχώς εμπόδια, με νομοθετικά μέτρα, αντιλαϊκά, αντικοινωνικά και αντεργατικά, ξέροντας πως εμείς θα αντιδράσουμε, θα οργανώνουμε τους εργατικούς πολιτικούς αγώνες, ενώ θα μας απειλούν ότι θα μας θέσουν εκτός νόμου, επειδή δεν πειθαρχούμε στα φιρμάνια των σύγχρονων σουλτάνων, της καπιταλιστικής - ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας.

Τον τελευταίο χρόνο και με αφορμή την πανδημία, έχουν ενταθεί τα κατασταλτικά μέτρα, αλλά βοηθούν και οι οργανωμένες προβοκάτσιες των καθοδηγούμενων χρήσιμων για την αστική εξουσία, αναρχοαυτόνομων, που με τη δράση τους δίνουν αφορμή στην κυβέρνηση της ΝΔ, όπως και στο παρελθόν με τις προηγούμενες κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ - ΣΥΡΙΖΑ κ.λπ., κυβερνητικών συνεργασιών, να παίρνονται ακόμη πιο σκληρά μέτρα ενάντια στο ταξικό εργατικό κίνημα, με στόχο να εμποδίσουν την αγωνιστική δράση των συνδικάτων.

Συμπαίχτης σ' αυτό το βρώμικο παιχνίδι η «αντιπολίτευση» του ΣΥΡΙΖΑ - μεταλλαγμένο ΠΑΣΟΚ - και λοιπών οπορτουνιστικών δυνάμεων που έχουν εμπειρία στην πολιτική απάτη.

Εμείς όμως έχουμε μεγαλύτερη εμπειρία στους ταξικούς λαϊκούς αγώνες. Δε θα υποχωρήσουμε, δε θα τους κάνουμε το χατίρι, θα συνεχίσουμε με περισσότερη αγωνιστική ορμή, με νέους τρόπους και μέθοδες που θα φέρουν καλύτερα αποτελέσματα, θα δυναμώσουν την εργατική τάξη, συσπειρώνοντας περισσότερους εργάτες στα συνδικάτα.

Το Κόμμα μας θα συνεχίσει να είναι ο φάρος που θα φωτίζει τους εργατικούς αγώνες, παράδειγμα για το παγκόσμιο εργατικό κίνημα.

Στο πρώτο κείμενο των Θέσεων τονίζεται ότι περνάμε σε νέα, πιο δύσκολη φάση, καθώς αυξάνεται η πίεση για εθνική ομοψυχία και ενότητα. Αυτή η δυσκολότερη φάση γεννάει τον προβληματισμό για το πώς θα ξεπεραστούν καθοδηγητικές αδυναμίες, με σκοπό το ολόπλευρο «ατσάλωμα» του Κόμματος και της ΚΝΕ.

Στην Οργάνωση έχουμε συντρόφους με πολύ μικρή ΚΝίτικη ηλικία και όπως είναι φυσικό δεν έχει γίνει αφομοίωση μίας σειράς συμπερασμάτων από τη στρατηγική και το Πρόγραμμα του Κόμματος, πόσο μάλλον λείπει ένα στέρεο ιδεολογικό - θεωρητικό υπόβαθρο.

Πρώτο και κύριο ρόλο στο «ατσάλωμα» των ΟΒ πρέπει να παίξει το καθοδηγητικό όργανο. Παρόλο που και αυτό βασίζεται σε νέες αναδείξεις, λείπει πολιτική, οργανωτική και κοινωνική πείρα, έχουν φανεί θετικά βήματα στο χρόνο ζωής και λειτουργίας του. Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη ανάγκη για αναβάθμιση της δουλειάς μας, θα πρέπει να αντιστοιχηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό η καθοδηγητική βοήθεια προς τις ΟΒ με τις ίδιες τις ανάγκες των ΟΒ, να εκφραστεί αυτό ακόμα περισσότερο στην οικοδόμηση.

Εχοντας αυτά τα δεδομένα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι εξής αδυναμίες:

1. Πρέπει να ξεφύγουμε από έναν τυπικό έλεγχο καθηκόντων και κατευθύνσεων. Πολλές φορές η συζήτηση στο πλαίσιο αυτού του τυπικού ελέγχου περιορίζεται στο να παρουσιάζεται η κατάσταση που επικρατεί, χωρίς να γίνεται προσπάθεια να απαντηθεί το γιατί, να οδηγηθούμε σε συμπεράσματα. Μια τέτοια συζήτηση δεν ευνοεί το να ξεπεραστούν υποκειμενικές δυσκολίες, αλλά και να μην παρουσιάζονται ως αντικειμενικές. Θα πρέπει να τονωθεί μια προσπάθεια που έγινε κατά διαστήματα, αλλά δεν είχε τη συνέχεια που θα έπρεπε, με τις εκτιμήσεις, είτε μετά από διάφορους σταθμούς είτε κατά το βδομαδιάτικο έλεγχο.

2. Ακόμα περισσότερο πρέπει να ενταχθούν στη συζήτηση τα ιδεολογικά, ιστορικά συμπεράσματα, οι σύγχρονες επεξεργασίες. Αυτό δεν μπορεί να γίνει ξεκομμένα από τη συζήτηση για το σχέδιο και τον έλεγχο. Θα πρέπει συνεχώς να γίνεται προσπάθεια τα συμπεράσματα του Κόμματος να διαπερνούν τις εκτιμήσεις μας. Αυτό φυσικά έχει ένα βαθμό δυσκολίας, καθώς χρειάζεται καλή προετοιμασία των εισηγήσεων και της συζήτησης, καλύτερη αξιοποίηση του «Ριζοσπάστη» και του «Οδηγητή», θεματικές συζητήσεις. Είναι επιτακτική αυτή η ανάγκη, αν συνυπολογίσουμε την έλλειψη πείρας που αναφέραμε και παραπάνω.

3. Αλλη μια αδυναμία που πρέπει να αντιμετωπιστεί, είναι η δυσκολία να βγαίνουν συλλογικά συμπεράσματα κάθε φορά, για τη συνολική δουλειά της Τομεακής Οργάνωσης και όχι αποσπασματικά για κάθε χώρο. Σίγουρα το κάθε στέλεχος που έχει στην ευθύνη του έναν συγκεκριμένο χώρο θα έχει ως δείγμα γραφής τη δουλειά στον χώρο ευθύνης του. Παρ' όλα αυτά, πρέπει σταθερά να γίνεται προσπάθεια το κάθε στέλεχος να λέει τη γνώμη του για το σύνολο του Τομέα και τη δουλειά του Οργάνου. Ετσι αντιμετωπίζεται η μονομέρεια, γίνονται καλύτερα αντιληπτές οι δυνατότητες του κάθε χώρου.

4. Τέλος, όσον αφορά στη λειτουργία του Οργάνου, θα πρέπει αυτή να αντιστοιχηθεί καλύτερα με τις ανάγκες της πάλης, της επικαιρότητας. Πρέπει πιο άμεσα να σχεδιάζουμε με βάση τις εξελίξεις, να μην αρκούμαστε σε ένα σχέδιο από τα πάνω. Χρειάζεται εξειδικευμένο, εύστοχο σχέδιο ανά χώρο και ενίσχυση της συζήτησης κάθε φορά γύρω από αυτό. Μάλιστα, οι ραγδαίες εξελίξεις απαιτούν και άμεσα αντανακλαστικά, ώστε να εκτιμάμε καλύτερα τις διαθέσεις του κόσμου, σε συνάρτηση βέβαια με την κατάσταση των δυνάμεών μας και με βάση αυτό να σχεδιάζουμε.

Τα παραπάνω στοιχεία αναδεικνύουν και την κατεύθυνση στην οποία πρέπει να δουλέψει το Τομεακό Συμβούλιο. Μεγαλώνει η απαίτηση για την εκπαίδευση των στελεχών, την καθοδηγητική στήριξη προς τους νέους Γραμματείς και τα γραφεία των ΟΒ, τις ίδιες τις ΟΒ. Θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι οι ανάγκες οικοδόμησης πάνε παράλληλα με τις ανάγκες στελέχωσης της Οργάνωσης και το σχέδιο που έχει προσανατολισμό την ανάδειξη θα πρέπει να το ελέγχουμε σταθερά. Να επιμένουμε με τη βοήθεια στα νέα στελέχη, να δουλεύουν με τα συμπεράσματα και τις συλλογικές εκτιμήσεις των Οργάνων.

Δεν είναι πάντα δεδομένο το πώς θα λυθούν τα καθοδηγητικά προβλήματα που συναντάει ένα νέο στέλεχος. Πολλές φορές, μπροστά στη δυσκολία να εξηγηθεί από τον καθοδηγητή κάποιο καθήκον ή κάποια κατεύθυνση και να στηριχτεί ο Γραμματέας, επιλέγεται να παίζει αυτός το ρόλο του. Αυτό δεν βοηθάει ούτε στο να αναπτυχθεί ο Γραμματέας ούτε όμως και το στέλεχος - καθοδηγητής. Φυσικά χρειάζεται η προσωπική ενασχόληση, το να πρωτοστατεί το στέλεχος, αλλά έχει διαφορά το να αποκόπτεται από μία δουλειά που κοιτάει συνολικά το χώρο και τις ανάγκες του, να εκτιμάει αδυναμίες και δυνατότητες, να καθοδηγεί πιο εύστοχα, με τη δικαιολογία να προχωρήσουν πιο άμεσα τα καθήκοντα.

Πρέπει να κατανοηθεί ότι δεν είναι ακόμα συνολικά κατακτημένη η πείρα που έχει η σπουδάζουσα τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα για τη δουλειά μας στο κίνημα και το πώς εκφράζεται θετικά στην οικοδόμηση της ΚΝΕ στον κάθε χώρο.

Πρόκειται για ένα σύνολο θετικών συμπερασμάτων, που έχει να κάνει με τον προσανατολισμό των ΟΒ να εξειδικεύουν την παρέμβασή τους στο κίνημα, παίρνοντας υπόψη τους όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά του κάθε χώρου, όπως το αντικείμενο σπουδών, την επαγγελματική προοπτική, τους όρους σπουδών των φοιτητών, την ταξική τους προέλευση κ.λπ. Ολη αυτή η δουλειά ξέφευγε από μια απλή μέθοδο που μηχανιστικά ακολουθούσαμε κάθε φορά στην παρέμβασή μας στο μαζικό κίνημα. Αντιθέτως χαρακτηριζόταν από ένα δημιουργικό τρόπο αντιμετώπισης, με την κατάλληλη εξειδίκευση πλαισίων, τη συζήτηση πάνω σε αυτό με τους φοιτητές, τις αντίστοιχες προσαρμογές στις μορφές πάλης.

Αυτή η κατεύθυνση στην παρέμβασή μας είχε ως αποτέλεσμα οι ΟΒ να αγγίζουν μεγάλο μέρος των φοιτητών σε κάθε σύλλογο, να βγαίνουν συμπεράσματα από ολοένα και περισσότερους φοιτητές, να αποκτά όλο και μεγαλύτερο κύρος η πρότασή μας για «το Πανεπιστήμιο των σύγχρονων αναγκών μας», να κερδίζουμε συνειδήσεις, να έχουμε νέες στρατολογίες. Οι καθοδηγητές από το Περιφερειακό Γραφείο παίζουμε το ρόλο του «κρίκου» ώστε να μεταφερθεί καλύτερα αυτή η πείρα, να βασιστεί η συνέχεια της δουλειάς μας πάνω σε αυτή και να αφομοιωθεί.

Η πείρα της προσπάθειάς μας μπορεί να αποτυπωθεί και να αφομοιωθεί πιο ώριμα μέσα στο πλαίσιο της προσυνεδριακής διαδικασίας. Δοκιμαζόμαστε όλοι και είναι ευκαιρία τα νεότερα στελέχη να βγουν «ένα μπόι ψηλότερα».

Συμφωνώ με το κεντρικό ζήτημα που θέτει το 21ο Συνέδριο στο πώς να γίνει το Κόμμα πιο ικανό στη δράση, το πώς θα γίνει πιο κατανοητός και διακριτός ο ρόλος του ΚΚΕ ως φορέα της επαναστατικής πάλης για την κοινωνική απελευθέρωση, την απάντηση στα μεγάλα προβλήματα της ζωής του λαού μας.

Το πώς το Κόμμα θα μπορέσει στους τόπους δουλειάς, στον κλάδο, στην περιοχή, να πρωτοστατήσει στην ανάπτυξη οικονομικού και πολιτικού αγώνα, που θα συνδέεται με το βασικό πολιτικό καθήκον, την πάλη για την εργατική εξουσία. Το πώς θα εντάσσει και θα συνδέει την πάλη για το άμεσο, το καθημερινό πρόβλημα σε ένα σχέδιο ολοκληρωμένης παρέμβασης, πώς δηλαδή όλη η δουλειά του Κόμματος θα υπηρετεί τη στρατηγική, ανεξάρτητα από τον συσχετισμό δυνάμεων.

Δεν υπάρχει πολυτέλεια για χάσιμο χρόνου, όπου υπάρχει κενό το καλύπτει η αστική τάξη, ο καπιταλισμός. Ο αρνητικός συσχετισμός και η γενική κατάσταση του κινήματος δεν πρέπει να γίνεται άλλοθι υποχώρησης από τη βασανιστική προσπάθεια για την εδραίωση του αντικαπιταλιστικού - αντιμονοπωλιακού προσανατολισμού της πάλης. Η συγκέντρωση δυνάμεων είναι η ζωντανή διαπαιδαγώγηση των μαζών στον αγώνα ενάντια στο κεφάλαιο και την εξουσία του, η συγκέντρωση, η προετοιμασία δυνάμεων σε μη επαναστατική κατάσταση, όπου δυνάμει σε επαναστατική κατάσταση θα διεκδικήσουν την εξουσία.

Υπάρχουν δυσκολίες, όμως οι κομμουνιστές - όπως σε κάθε φάση της ταξικής πάλης - σήμερα κρινόμαστε από την ιδεολογικοπολιτική μας ικανότητα να συμβάλουμε στο πώς η απογοήτευση των εργαζομένων, των λαϊκών στρωμάτων, ότι δεν λύνονται τα προβλήματα ή ότι «δεν γίνεται τίποτα», να οδηγεί σε πολιτικά συμπεράσματα για την επόμενη μέρα, τη συνέχεια, στο ότι ο καπιταλισμός δεν μπορεί να δώσει ριζικές λύσεις στα λαϊκά προβλήματα, να οδηγεί στην πολιτικοποίηση των αγώνων. Να συμβάλουμε ιδεολογικοπολιτικά ώστε να κατανοούνται και να αφομοιώνονται οι νομοτέλειες του καπιταλισμού, ότι δεν μπορεί να υπάρξει συνολική ανατροπή της στρατηγικής του κεφαλαίου χωρίς επανάσταση.

Η αστική τάξη, ιδιαίτερα μετά την καπιταλιστική οικονομική κρίση και στο πλαίσιο της διάσωσης του κεφαλαίου, έχει εξαπολύσει έναν πολύμορφο ιδεολογικό πόλεμο για την υπεράσπιση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, την ενσωμάτωση λαϊκών δυνάμεων σ' αυτόν. Η πλειοψηφία του λαού μας δεν καταλαβαίνει τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, το αστικό πολιτικό σύστημα ως εξουσία του κεφαλαίου, θεωρεί τις ανάγκες των εταιρειών και δικές τους, ή ότι δίχως καπιταλιστές δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.

Σωστά προβάλλουμε το σύνθημα ότι «εργάτη μπορείς χωρίς αφεντικά», ή ότι εσύ παράγεις τον πλούτο, ή ότι στον κλέβουν, ή ότι υπάρχουν όλες οι δυνατότητες για να ζεις καλά, κ.λπ. Αυτό όμως συχνά μένει ως τίτλος αναφοράς και όχι κατάδειξής τους μέσα από τα προβλήματα, με αντίστοιχη επιχειρηματολογία και ιδεολογική δουλειά στους χώρους δουλειάς, στη συνοικία, στον αγώνα.

Πώς τα κατανοούν αυτά οι εργαζόμενοι; Ακόμα κι αυτοί που αγωνίζονται για να πάρουν έναν καλύτερο μισθό, να αποσπάσουν κάποια επιδόματα, δύσκολα ξεκολλούν απ' τη σοσιαλδημοκρατική αντίληψη ότι η πάλη τους πρέπει να περιορισθεί στο να μειώσουν την κλεψιά του κεφαλαίου. Αγωνίζονται π.χ. για αυξήσεις στους μισθούς, αλλά θεωρούν ότι αυτή είναι δίκαιη συναλλαγή ανάμεσα στον επιχειρηματία και τον εργαζόμενο. Αγνοούν κυριολεκτικά τις υλικές συνθήκες στις οποίες δρουν, ότι είναι εμπόρευμα η εργατική τους δύναμη.

Χρειάζεται ενίσχυση της ιδεολογικοπολιτικής δουλειάς του Κόμματος, στην αποκάλυψη του χαρακτήρα του καπιταλιστικού συστήματος, ώστε να αναδεικνύεται πειστικά η ανάγκη κοινωνικοποίησης, του κεντρικού σχεδιασμού, που προτείνει το ΚΚΕ.

Στο πώς οι κομμουνιστές θα συμβάλουν στην αποκάλυψη του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, των νέων παραγωγικών δυνατοτήτων της εποχής, του ρόλο του εργαζόμενου στην παραγωγική διαδικασία, μέσα από τα προβλήματα, τους αγώνες.

Π.χ., κεραίες τηλεπικοινωνιών που πνίγουν τις λαϊκές συνοικίες.

Τι αναδεικνύει αυτό το πρόβλημα;

Τον άναρχο τρόπο διασποράς, δηλαδή την αναρχία στην καπιταλιστική παραγωγή και οικονομία, την αδιαφορία της υγειονομικής φροντίδας για το λαό από τα μονοπώλια και το αστικό κράτος για το καπιταλιστικό κέρδος, το ότι έχει σημασία σε τίνος τα χέρια είναι η τεχνολογία και η επιστήμη, των καπιταλιστών ή των εργατών. Μέσα απ' την ολοκληρωμένη παρέμβασή μας να αναδεικνύεται η ανάγκη της αντιμονοπωλιακής - αντικαπιταλιστικής πάλης ενάντια στο κεφάλαιο και την εξουσία του.

Βεβαίως η καθημερινή δουλειά για τα λαϊκά προβλήματα είναι η βάση για τη συσπείρωση και τη δράση, όμως δεν επαρκεί για τη διαμόρφωση ταξικής πείρας και συνείδησης, δεν οδηγεί στην αμφισβήτηση του καπιταλιστικού συστήματος και τη συνειδητοποίηση της επαναστατικής ανατροπής του. Χρειάζεται μακρόχρονη δουλειά για την ένταξη των εργαζομένων στα συνδικάτα, στον κλάδο, στις επιτροπές αγώνα, μέσα από αυτό που ζουν, αλλά και διεκδίκηση των σύγχρονων και διευρυμένων κοινωνικών αναγκών οι οποίες δεν εξαρτώνται μόνο από το μισθό, να διαμορφώνουμε αιτήματα που συσπειρώνουν ευρύτερα εργάτες και λαϊκά στρώματα, χωρίς να τεμαχίζονται οι θέσεις μας στο κίνημα, να βαθαίνει το πολιτικό περιεχόμενο του αγώνα.

Στο πώς το Κόμμα θα συμβάλει στον ταξικό προσανατολισμό του κινήματος, της κοινωνικής συμμαχίας σε αντιμονοπωλιακή - αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, για την εξουσία. Ιδίως στους νέους, που τους λείπει το όραμα. Πού οδήγησε η πάλη χωρίς το αντιμονοπωλιακό - αντικαπιταλιστικό πλαίσιο πάλης, της εργατικής εξουσίας, στην Ευρώπη και διεθνώς το εργατικό κίνημα; Στην ενσωμάτωση, στην εναλλαγή αστικών κομμάτων, στη σοσιαλδημοκρατία.

Μόνο το Κόμμα μπορεί να βοηθήσει στην πολιτικοποίηση της συνείδησης, στην κατανόηση της ανάγκης του κεντρικού σχεδιασμού, της υπεραξίας, το πώς η νέα τεχνολογία, οι εργασιακές σχέσεις χρησιμοποιούνται από τους καπιταλιστές για την αύξηση της ταξικής εκμετάλλευσης. Γιατί οι εργαζόμενοι που είναι μέλη ενός συνδικάτου δεν μπορεί να συζητήσουν π.χ. για την υπεραξία; Ο εργάτης δίπλα στη μηχανή θα την καταλάβει. `Η π.χ. την παρουσίαση του έργου «Μισθός, τιμή, κέρδος»; `Η για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και τη θέση της εργατικής τάξης; Πώς οι κομμουνιστές συμβάλλουμε στο να κατανοείται γιατί σήμερα η ελληνική αστική τάξη ασκεί το δικαίωμα των 12 μιλίων, δηλαδή το ποιος ασκεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας και για ποιο σκοπό; Πώς εκφράζεται η επιθετικότητα της ελληνικής αστικής τάξης έναντι άλλων λαών; Το ότι πρόοδος στην εποχή μας σημαίνει σοσιαλισμός.

Για όλα αυτά χρειάζεται μια βαθύτερη ιδεολογικοπολιτική δουλειά στο Κόμμα. Η βάση της είναι τα μαθήματα, ο «Ριζοσπάστης», η ΚΟΜΕΠ, οι μελέτες και οι εκδόσεις των τμημάτων της ΚΕ, του Δοκιμίου της Ιστορίας που δεν έχει μελετηθεί και επαρκώς συζητηθεί.

Η ιδεολογικοπολιτική δουλειά πρέπει να γίνει μια ζωντανή διαδικασία στη λειτουργία των ΚΟΒ, των κομματικών οργάνων, στα γενικότερα θεωρητικά θέματα, αλλά και στα ιδεολογικά ζητήματα που συνδέονται με τους αγώνες που αναπτύσσονται, με τις εξελίξεις που τρέχουν, την επιχειρηματολογία απέναντι στον αντίπαλο. Κρινόμαστε όχι στις πόσες συνεδριάσεις αλλά στο ζωντανό ιδεολογικοπολιτικό περιεχόμενό τους για την υποβοήθηση της δράσης.

Εχουμε τη στρατηγική και το Πρόγραμμά μας, προχωράμε.

Το δεύτερο κείμενο των Θέσεων θεωρώ ότι υπερεκτιμά τη δύναμη που διαθέτει η αστική τάξη και οδηγεί σε παραπλανητικά συμπεράσματα για την πραγματική της κατάσταση.

Η εκτίμηση ότι «η αστική τάξη της Ελλάδας επιδιώκει τη γεωπολιτική της αναβάθμιση [...]» (Θέση 15) μεταφέρεται στα Ελληνοτουρκικά και στο πολιτικό σύστημα (Θέση 31) ως προσπάθεια για «την ενίσχυση των θέσεών της στα Βαλκάνια, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, στην Ανατολική Μεσόγειο».

Η «επιδίωξη αναβάθμισης» έρχεται σε αντίφαση με τη σωστή παραδοχή ότι την κυριαρχία (εδαφική ακεραιότητα) και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας «δεν μπορούν να τα εγγυηθούν οι αστικές κυβερνήσεις και οι ιμπεριαλιστικές συμμαχίες» (Θέση 16).

Η αστική τάξη μπορεί να ισχυρίζεται ότι γουστάρει. Η αλήθεια όμως είναι άλλη. Η πραγματική της επιδίωξη συνίσταται στον περιορισμό της χασούρας της. Η θέση της χώρας έχει επιδεινωθεί από την εποχή της ένταξής της στην ΕΟΚ και έγινε ακόμα χειρότερη την τελευταία δεκαετία. Το μέλλον για την αστική τάξη είναι δυσοίωνο. Το κόστος των επιλογών της είναι αβάσταχτο για την εργατική τάξη και τα μικροαστικά στρώματα.

Η δεινή θέση στην οποία βρίσκεται την οδηγεί στην τυφλή πρόσδεση («δεδομένος σύμμαχος») σε ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ. Ο φόβος και όχι η παντοδυναμία της κάνει την αστική τάξη περισσότερο επιθετική, βίαιη, αντιδραστική και τυχοδιωκτική στην εξωτερική και εσωτερική της πολιτική.

Η επιδίωξη «γεωπολιτικής αναβάθμισης» της ελληνικής αστικής τάξης έρχεται σε προφανή αντίφαση με τις περιγραφές για τις διεθνείς εξελίξεις και το βάθος της οικονομικής κρίσης.

Οι ΗΠΑ απειλούνται από την Κίνα με την απώλεια της παγκόσμιας οικονομικής πρωτοκαθεδρίας (Θέση 3). Η συνοχή της ΕΕ συνεχίζει να «κλονίζεται» μετά το Brexit. Η Γερμανία αντιμετωπίζει σοβαρά αδιέξοδα στον παγκόσμιο ρόλο που θέλει να διαδραματίσει και έρχεται αντιμέτωπη με άλλες μεγάλες δυνάμεις της Ευρωζώνης (Γαλλία, Ιταλία). Ο ανταγωνισμός ΗΠΑ - Κίνας πιέζει ασφυκτικά τη Γερμανία και παραλύει την ΕΕ που ταλανίζεται από «φυγόκεντρες τάσεις» (Θέσεις 4, 5, 6).

Οξυμένες αντιθέσεις και αντίστοιχα προβλήματα συνοχής εμφανίζονται εντός του ΝΑΤΟ (Θέση 11).

Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ θεωρούν ξεπερασμένο το G7 (Θέση 13) αποτυπώνει το τέλμα του δυτικού καπιταλισμού. Η ιστορική εξέλιξη της ανθρωπότητας βρίσκεται σε σημείο καμπής, καθώς το G7 είναι η «χούφτα» των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που μοιράζουν την παγκόσμια αγορά με πολέμους από τον 20ό αιώνα.

Οι χώρες του G7 ανήκουν στη «Δύση» και την «Ευρώπη», δύο έννοιες που ταυτίστηκαν ιστορικά με την εμφάνιση και παγκόσμια εξάπλωση του καπιταλισμού.

Από τη διαπίστωση ότι οι ΗΠΑ ανάγουν την Κίνα σε βασικό τους αντίπαλο (Θέση 10) ενώ συνεχίζουν, μέσω του ΝΑΤΟ, την περικύκλωση της Ρωσίας, προκύπτουν - κατά την άποψή μου - δύο λενινιστικά συμπεράσματα, τα οποία απουσιάζουν από τις Θέσεις:

Πρώτο: Οι παγκόσμιες αντιθέσεις συγκεκριμενοποιούνται στο διαχρονικό γεωπολιτικό σχήμα «Δύση - Ανατολή».

Δεύτερο: Η ΕΕ ως ιμπεριαλιστικό κέντρο γίνεται ο «αδύναμος κρίκος» της «χούφτας» των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που μοιράζουν την παγκόσμια αγορά.

Κατά συνέπεια, η πολιτική αναμέτρηση με τον καπιταλισμό προϋποθέτει την πρακτική αμφισβήτηση του «ανήκομεν εις την Δύσιν» και την «ευρωπαϊκή οικογένεια».

Οι Θέσεις διακρίνονται από ασάφεια ως προς την αξιοποίηση των διεθνών αντιθέσεων.

Σαφώς και η Ρωσία είναι ιμπεριαλιστική δύναμη και έχει λυκοφιλία με την Τουρκία. Ομως, Ρωσία και Τουρκία έχουν αντικρουόμενα συμφέροντα στα κύρια μέτωπα της γειτονιά μας. Η Τουρκία, παρά το (αποτυχημένο) ΝΑΤΟικό πραξικόπημα (2016), παραμένει προσκολλημένη στο ΝΑΤΟ διεκδικώντας αυτόνομο γεωπολιτικό ρόλο, ενώ ύψιστη προτεραιότητα για ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ (το αναγνωρίζουν οι Θέσεις) είναι να κρατηθεί η Τουρκία στο δυτικό στρατόπεδο.

Στο πλαίσιο αυτών των διεθνών αντιθέσεων πρέπει να αντιμετωπίσουμε τη «συνεκμετάλλευση» του Αιγαίου και τη διχοτόμηση της Κύπρου.

Η αποδέσμευση - έξοδος της Ελλάδας από ΝΑΤΟ - ΕΕ προβάλλει άμεσα μπροστά μας και συγκρούεται με τον γεωπολιτικό προσανατολισμό της αστικής μας τάξης, η οποία προτιμάει, παρά τη χασούρα της, το ρόλο της «ασπίδας» στο παζάρι Δύσης και Τουρκίας. Το Προσφυγικό καθιστά πολιτικά επίκαιρο στόχο πάλης την αποδέσμευση.

Ο χαρακτήρας της διαπάλης των μεγάλων δυνάμεων για το ξαναμοίρασμα της παγκόσμιας αγοράς δεν φωτίζεται από τις Θέσεις με δύο καθοριστικά ζητήματα της οικονομικής κρίσης: Το κύριο βάρος της παραγωγικής διαδικασίας έχει μεταφερθεί στην Ανατολή και ο δυτικός καπιταλισμός καταστρέφει μαζικά «παλιές» παραγωγικές δυνάμεις προκειμένου να εισάγει πλατιά τις ψηφιακές τεχνολογίες της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.

Είναι τυχαίο ότι στα δίκτυα G5 και τον αποκλεισμό της Κίνας από την Ευρώπη συγκεντρώνεται η προσοχή των ΗΠΑ (Θέση 3);

Η πανδημία δεν είναι απλώς μια έκτακτη κατάσταση που λειτουργεί ως «καταλύτης» της κρίσης. Ο δυτικός καπιταλισμός υποτάσσει απόλυτα τη διαχείριση της πανδημίας στο στόχο της καταστροφής «παλιών» παραγωγικών δυνάμεων. Γι' αυτό και τα lockdown αποτελούν κοινή πολιτική της ΕΕ, αφήνοντας τους λαούς έρμαια στο θάνατο και την πείνα.

Μόνο ο εμπορικός πόλεμος για τα εμβόλια καθιστά επίκαιρο ζήτημα ζωής ή θανάτου την αποδέσμευση, καταρρίπτοντας την ιδεολογική τρομοκρατία της αστικής τάξης ότι «εκτός ευρώ δεν θα έχουμε φάρμακα» (2012-2015).

Από τις Θέσεις απουσιάζει μια ευρύτερη ανάλυση για τη διαχείριση της κρίσης και της πανδημίας από την Κίνα. Θεωρώ λαθεμένη την υπεραπλούστευση ότι η Κίνα είναι καπιταλιστική χώρα και ιμπεριαλιστική δύναμη. Συγκρατώ τη δήλωση Πομπέο ότι «το Κινέζικο Κομμουνιστικό Κόμμα είναι η μεγαλύτερη απειλή της εποχής μας» και «δεν έχει στόχους που συνάδουν με τις δυτικές αξίες».

Οι κομματικές επεξεργασίες υπολείπονται στην ουσιαστική μελέτη των παραγωγικών δυνάμεων. Οι απορίες που προκαλούν οι Θέσεις για τον «ψηφιακό μετασχηματισμό» και την «ψηφιακή διακυβέρνηση» πρέπει να προβληματίσουν.

Οι Θέσεις 31-40 για τον «αυταρχισμό», την «καταστολή» και τη «σταθερότητα» του αστικού κράτους και του πολιτικού συστήματος χωλαίνουν. Δεν αναδεικνύουν το κύριο, στο επίπεδο που πολιτικού εποικοδομήματος: Η καταπολέμηση του «ριζοσπαστισμού» και ο αντικομμουνισμός της ΕΕ καθοδηγούν τις χώρες - μέλη στη δημιουργία κρατικού μηχανισμού που διακρίνεται για τον έλεγχο του φρονήματος των πολιτών και τη στρατιωτικοποίηση της αστυνομίας.

Το κοινοβούλιο μετατρέπεται σε φύλλο συκής ενός κράτους «έκτακτης ανάγκης» που βάζει στο γύψο επιστήμη - πανεπιστήμια, συνδικαλισμό, συναθροίσεις και απεργίες, επιβάλλει λογοκρισία σε δημοσιογραφία και τέχνη, ενισχύει την καταπίεση των μαζών. Υπέρτατος νόμος γίνεται η αυθαιρεσία της εξουσίας και έγκλημα καθοσιώσεως η ταξική πάλη.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο νέος δικομματισμός απαρτίζεται από τη ΝΔ σε ρόλο περίπου «σοβαρής Χρυσής Αυγής» και τον ΣΥΡΙΖΑ σε ρόλο θλιβερού και συνειδητού πλυντηρίου αυτής της αστικής δημοκρατίας.

Τα ζητήματα της δημοκρατίας αναβαθμίζονται στην πάλη της εργατικής τάξης. Η άμεση αποδέσμευση από ΕΕ - ΝΑΤΟ είναι προϋπόθεση της υπεράσπισης των δημοκρατικών δικαιωμάτων και των λαϊκών ελευθεριών.