Σε έναν «μηχανισμό συντονισμού», ώστε να βοηθήσει την Ουκρανία να επισκευάσει και να προασπίσει απαραίτητες υποδομές Ενέργειας και υδροδότησης, προχωρά το G7 (ΗΠΑ, Βρετανία, Καναδάς, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ιαπωνία), ενώ με το κοινό ανακοινωθέν των ΥΠΕΞ που συνεδρίασαν την περασμένη βδομάδα στη Γερμανία, δηλώνουν διαρκή οικονομική, ανθρωπιστική, τεχνική και αμυντική υποστήριξη στο Κίεβο.

Ο «μηχανισμός συντονισμού» θα συντονίσει συγκεκριμένη βοήθεια για την επισκευή των εγκαταστάσεων και την παράδοση «αντλιών νερού, θερμαστρών, μονάδων διαμονής και υγιεινής, κλινών, κουβερτών, σκηνών», όπως ανέφερε η Γερμανίδα ΥΠΕΞ, Αν. Μπέρμποκ.

Παράλληλα, οι 7 ΥΠΕΞ ενέκριναν περαιτέρω κυρώσεις προς τη Ρωσία, δρομολογώντας την επιβολή ανώτατου ορίου τιμής (πλαφόν) για τις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου τις επόμενες βδομάδες. Το G7 σκοπεύει να οριστικοποιήσει την εφαρμογή του σχετικού μηχανισμού που θα καθορίζει το πλαφόν. Ο στόχος του νέου αυτού μηχανισμού, που δρομολογήθηκε φέτος το καλοκαίρι με παρότρυνση της Ουάσιγκτον, είναι να περιορίσει τα έσοδα που συνδέονται με την πώληση υδρογονανθράκων, τα οποία χρηματοδοτούν την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Το G7 θα συνεχίσει να επιβάλλει «οικονομικά κόστη στη Ρωσία και σε άλλες χώρες, σε ιδιώτες ή ιδρύματα που παρέχουν στρατιωτική υποστήριξη στον πόλεμο της Μόσχας», όπως ορισμένα «δυτικά» κράτη έχουν κάνει απέναντι στο Ιράν για την παράδοση drones στη Ρωσία.

Kάλεσαν την κυβέρνηση της Λευκορωσίας, που δηλώνει ότι δεν θέλει να εμπλακεί άμεσα στον πόλεμο, να «σταματήσει να επιτρέπει τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας».

Για την Κίνα οι ΥΠΕΞ δήλωσαν ότι επιδιώκουν «εποικοδομητική συνεργασία, όπου είναι δυνατόν και προς το συμφέρον μας» σε τομείς όπως η κλιματική αλλαγή, η καθαρή Ενέργεια και η Υγεία, αλλά προειδοποίησαν ότι το Πεκίνο θα πρέπει να συμμορφωθεί με τους διεθνείς κανόνες, ειδικά όσον αφορά την Ταϊβάν.

«Υπενθυμίζουμε στην Κίνα την ανάγκη να τηρεί τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών για την ειρηνική επίλυση διαφορών και να απέχει από απειλές, εξαναγκασμό, εκφοβισμό ή χρήση βίας. Αντιτιθέμεθα σθεναρά σε οποιεσδήποτε μονομερείς προσπάθειες αλλαγής του status quo με βία ή εξαναγκασμό», αναφέρεται στο κοινό ανακοινωθέν.

Τέλος, το G7 «καταδίκασε εντόνως» τις πρόσφατες πυραυλικές δοκιμές της Βόρειας Κορέας και κατήγγειλε μια «ωμή» καταστολή στο Ιράν.

Ukrainian Presidential Press O

Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζ. Σάλιβαν με τον Ουκρανό Πρόεδρο, Β. Ζελένσκι την περασμένη Παρασκευή στο Κίεβο

Καθώς η πυρηνική ρητορική των δύο στρατοπέδων βρίσκεται σταθερά «στο τραπέζι», ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν φέρεται - σύμφωνα με δυτικές διπλωματικές πηγές - σε συνομιλία του με τον Γάλλο ομόλογό του, Εμ. Μακρόν, να αναφέρθηκε στις πυρηνικές επιθέσεις των ΗΠΑ στις ιαπωνικές πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι, σημειώνοντας ότι «δεν χρειάζεται να επιτεθείς στις μεγάλες πόλεις για να νικήσεις έναν πόλεμο».

«Ο Μακρόν ήταν σαφώς θορυβημένος. Ακούστηκε σαν μια πολύ βαριά νύξη ότι ο Πούτιν θα μπορούσε να πυροδοτήσει ένα τακτικό πυρηνικό όπλο στην ανατολική Ουκρανία, αφήνοντας το Κίεβο άθικτο. Αυτή φάνηκε να είναι η ουσία των παρατηρήσεών του», δήλωσε μια «πηγή» στη βρετανική εφημερίδα «Daily Mail».

Οι δε ουκρανικές υπηρεσίες ασφαλείας φέρονται να ενημέρωσαν τον Πρόεδρο Β. Ζελένσκι ότι υπάρχει «μεγάλος κίνδυνος» να κάνει η Ρωσία χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων.

Σύμφωνα με γαλλική κυβερνητική πηγή, «οι δύο Πρόεδροι συζήτησαν αναμφίβολα τον κίνδυνο χρήσης πυρηνικών όπλων. Ο Πούτιν θέλει να περάσει το μήνυμα ότι όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι, σύμφωνα με το ρωσικό δόγμα σχετικά με τα πυρηνικά όπλα».

Τόσο ο Πούτιν όσο και άλλοι Ρώσοι αξιωματούχοι υπενθυμίζουν επανειλημμένα ότι αν οι δυτικές δυνάμεις θέσουν σε κίνδυνο την «ακεραιότητα» του ρωσικού εδάφους - συμπεριλαμβανομένων των ουκρανικών εδαφών που έχουν καταληφθεί από τις ρωσικές δυνάμεις και έχει ανακοινωθεί η προσάρτησή τους στη Ρωσία - τότε η Μόσχα θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που διαθέτει, και αυτό, σύμφωνα με τον Πούτιν, «δεν είναι μπλόφα».

Σύμφωνα δε με δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας «Wall Street Journal», ο σύμβουλος ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζ. Σάλιβαν, τους τελευταίους μήνες έχει εμπιστευτικές συνομιλίες με τον σύμβουλο του Κρεμλίνου, Γ. Ουσάκοφ, και τον γραμματέα του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Ν. Πατρούσεφ, για την «αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης» με διεύρυνση του πολέμου και χρήση πυρηνικών όπλων στην Ουκρανία.

Η εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, Αντρ. Γουάτσον, αρνήθηκε να σχολιάσει το δημοσίευμα, όπως και ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμ. Πεσκόφ.

Το ζήτημα της χρήσης πυρηνικών και της πυρηνικής ρητορικής απασχόλησε και τις συνομιλίες του Γερμανού καγκελάριου Ολ. Σολτς στο Πεκίνο, για τις οποίες ενημέρωσε τηλεφωνικά τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Σολτς και Μπάιντεν αναγνώρισαν «την ξεκάθαρη δήλωση» που έκανε ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, κατά της χρήσης πυρηνικών όπλων και κατά της απειλής χρήσης τους στην Ουκρανία.

Δημοσίευμα της «Washington Post» αναφέρει ότι οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν κατ' ιδίαν την Ουκρανία να μην αποκλείει διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία όσο ο Πούτιν βρίσκεται στην εξουσία, σύμφωνα με σχετικό διάταγμα του Ζελένσκι.

Επικαλούμενη ανώνυμες κυβερνητικές πηγές, η εφημερίδα εξηγεί ότι η προτροπή των Αμερικανών δεν έχει σκοπό να αναγκάσει την κυβέρνηση της Ουκρανίας να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αποτελεί μάλλον υπολογισμένη κίνηση με σκοπό το Κίεβο να διατηρήσει την υποστήριξη άλλων χωρών, όπου υπάρχουν ανησυχίες ότι η σύρραξη θα κρατήσει χρόνια.

«Η κόπωση όσον αφορά την Ουκρανία είναι υπαρκτό ζήτημα για ορισμένους από τους εταίρους μας», παραδέχτηκε Αμερικανός αξιωματούχος, ο οποίος δεν κατονομάζεται.

Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σχολιάζοντας το δημοσίευμα, επανέλαβε ότι η Ρωσία «συνεχίζει να κλιμακώνει αυτόν τον πόλεμο» και «έχει αποδείξει την απροθυμία της να εμπλακεί σοβαρά σε διαπραγματεύσεις πριν ακόμη εισβάλει στην Ουκρανία».

Εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης δήλωσε ότι εναπόκειται στην Ουκρανία να αποφασίσει πότε θα διεξαγάγει συνομιλίες με τη Ρωσία, προσθέτοντας πως η Μόσχα είναι επίσης διστακτική να συμμετάσχει σε αυτές.

Κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Κίεβο την Παρασκευή, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζ. Σάλιβαν διαβεβαίωσε ότι η υποστήριξη των ΗΠΑ στην Ουκρανία θα συνεχιστεί ανεξαρτήτως του αποτελέσματος των σημερινών ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ, όπου οι Ρεπουμπλικάνοι αναμένεται να κερδίσουν την πλειοψηφία τουλάχιστον στη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Ενόψει των εκλογών οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν σηκώσει τους τόνους σχετικά με την κατανομή και τη «λογοδοσία» για τα δεκάδες δισ. δολάρια της στρατιωτικής στήριξης, και δημοσίευμα της «Washington Post» συνδέει το αποτέλεσμα των ενδιάμεσων εκλογών με τη στάση των ΗΠΑ στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία.

Η εφημερίδα επικαλείται την Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν, βουλευτή των Ρεπουμπλικάνων, η οποία είπε ότι αν πάρουν την πλειοψηφία στα δύο νομοθετικά σώματα του Κογκρέσου «δεν θα πάει στην Ουκρανία ούτε μια δεκάρα παραπάνω».

Η θέση αυτή δεν απηχεί το σύνολο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, ωστόσο υπάρχει πιθανότητα το κόμμα «να αναθεωρήσει ολόκληρη την προσέγγιση των ΗΠΑ για την υποστήριξη της αντίστασης της Ουκρανίας», σημειώνει το δημοσίευμα.

Από την πλευρά του - όπως συμβαίνει και με αρκετούς άλλους Ρεπουμπλικάνους - ο υποψήφιος γερουσιαστής στο Οχάιο, Τζ. Ντ. Βανς, υποστήριξε ότι «βρισκόμαστε στο σημείο όπου έχουμε δώσει αρκετά χρήματα στην Ουκρανία (...) Οι Ευρωπαίοι πρέπει να αυξήσουν τη συνεισφορά τους». Πρόσθεσε ότι «αν οι Ουκρανοί, και κυρίως οι Ευρωπαίοι, γνώριζαν ότι η Αμερική δεν επρόκειτο να πληρώσει τον λογαριασμό, θα μπορούσαν πραγματικά να δώσουν περισσότερα».

Νέα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας έλαβε η Ουκρανία, από τις ΗΠΑ, την Ισπανία και τη Νορβηγία, εν μέσω σφοδρών εχθροπραξιών σε Χερσώνα, Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ, και ενώ συνεχίζονται οι μαζικοί βομβαρδισμοί της Ρωσίας, κυρίως σε ουκρανικές υποδομές Ενέργειας.

Πιο συγκεκριμένα, ο Ουκρανός υπουργός Αμυνας ανακοίνωσε χθες ότι έφτασαν στη χώρα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας NASAMS και Aspide, που θα ενισχύσουν σημαντικά τον ουκρανικό στρατό. Συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας έχουν ήδη παράσχει στο Κίεβο και άλλα κράτη, όπως η Γερμανία και η Γαλλία.

Επιπλέον, το υπουργείο Αμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωσε νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, 400 εκατ. δολαρίων, που περιλαμβάνει εκσυγχρονισμένα άρματα μάχης T-72 και αντιαεροπορικούς πυραύλους «Hawk», 1.100 μη επανδρωμένα αεροσκάφη «Phoenix Ghost» και χρηματοδότηση για τον εκσυγχρονισμό 250 τεθωρακισμένων οχημάτων Μ117.

ΗΠΑ και Ολλανδία θα μοιραστούν το κόστος για τον εκσυγχρονισμό συνολικά 90 αρμάτων μάχης T-72 στην Τσεχία, τα οποία θα παραδοθούν στην Ουκρανία. Το πακέτο στρατιωτικής βοήθειας του Αμστερνταμ προς το Κίεβο, αξίας 120 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει 45 εκατ. για τον εκσυγχρονισμό των T-72.

Με απανωτά πυραυλικά χτυπήματα και σφοδρές μάχες στα ανατολικά και στα νότια συνεχίζεται η ιμπεριαλιστική σύγκρουση, και χθες εκκενώθηκαν και οι τελευταίοι κάτοικοι από τη Χερσώνα. Οι δύο πλευρές αναφέρουν μεγάλες απώλειες των αντιπάλων.

Το φράγμα στην υπό ρωσική κατοχή περιοχή της Ουκρανίας Νόβα Κάχοβκα χτυπήθηκε από βομβαρδισμό των ουκρανικών δυνάμεων και, όπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, μία ρουκέτα εκτοξεύτηκε από αμερικανικής κατασκευής πυραυλικό σύστημα HIMARS και έπληξε τον υδροφράκτη του φράγματος, προκαλώντας ζημιές.

Η Μόσχα καταγγέλλει «προσπάθεια να δημιουργηθούν συνθήκες ανθρωπιστικής καταστροφής» με την υπερχείλιση του φράγματος που εμποδίζει το ρεύμα του ποταμού Δνείπερου στη Χερσώνα.

Η Ρωσία υφίσταται βαριές απώλειες στις συνεχιζόμενες επιθέσεις στην περιφέρεια του Ντονέτσκ και προετοιμάζει νέες επιθέσεις στις ουκρανικές ενεργειακές υποδομές, ισχυρίστηκε ο Ζελένσκι.

Ο διαχειριστής δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία προειδοποίησε τους κατοίκους να αναμένουν περισσότερες διακοπές ηλεκτροδότησης στο Κίεβο και σε άλλες περιοχές, όπως Τσερνίχιβ, Τσερκάσι, Ζίτομιρ, Σούμι, Χάρκοβο και Πολτάβα, καθώς προσπαθεί να περιορίσει τις πιέσεις σε ενεργειακές υποδομές.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι απλώς μία «πρόγευση» της ακόμα μεγαλύτερης παγκόσμιας σύγκρουσης που πρόκειται να δούμε στο εγγύς μέλλον, υποστήριξε ο διοικητής της Στρατηγικής Διοίκησης των ΗΠΑ (Stratcom), ναύαρχος Τσαρλς Ρίτσαρντς.

Κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο ετήσιο συμπόσιο της ένωσης «Naval Submarine League», ο Αμερικανός ναύαρχος είπε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι η μεγαλύτερη σύγκρουση που θα αντιμετωπίσουν οι ΗΠΑ και θα πρέπει να είναι προετοιμασμένες για μια παγκόσμια σύγκρουση με την Κίνα.

«Η κρίση στην Ουκρανία, που διανύουμε,είναι απλώς η προθέρμανση», ανέφερε και πρόσθεσε ότι «η μεγαλύτερη έρχεται. Και δεν θα περάσει πολύς καιρός μέχρι να δοκιμαστούμε με τρόπους που δεν έχουμε δοκιμαστεί εδώ και πολύ καιρό (...) Πρέπει να κάνουμε μια γρήγορη, θεμελιώδη αλλαγή στον τρόπο που προσεγγίζουμε την άμυνα αυτού του έθνους».

«Αξιολογώντας το επίπεδο αποτροπής μας κατά της Κίνας, το πλοίο βυθίζεται αργά. Βυθίζεται αργά, αλλά βυθίζεται, καθώς ουσιαστικά αυξάνουν την ικανότητά τους στο πεδίο πιο γρήγορα από εμάς», κατέληξε ο Ρίτσαρντς.

Νέο ένοπλο επεισόδιο σημειώθηκε την Κυριακή στα σύνορα Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, μόλις μια βδομάδα μετά την τριμερή σύνοδο κορυφής μεταξύ των δύο ηγετών και του Ρώσου Προέδρου, Βλ. Πούτιν, στο Σότσι, όπου στη συνέχεια δήλωσαν τη «δέσμευσή τους» να απέχουν από στρατιωτικές ενέργειες και να λύσουν τις εδαφικές και άλλες διαφορές μέσω της διπλωματίας.

Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για την υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας και τον καθορισμό των μεταξύ τους συνόρων μετά τον πόλεμο στο Ναγκόρνο Καραμπάχ το φθινόπωρο του 2020, με την ΕΕ και τις ΗΠΑ να ανταγωνίζονται με τη Ρωσία για το «πάνω χέρι» στους όρους «διευθέτησης» της σύγκρουσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ τοποθέτησε στα σύνορα Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν «εμπειρογνώμονες» που θα συμβάλουν στην οριοθέτηση, ενώ οι ΥΠΕΞ των δύο κρατών αναμένονταν χτες στις ΗΠΑ για συνομιλίες με διαμεσολάβηση του Αμερικανού ομολόγου τους, Αντ. Μπλίνκεν.

Μετά το προχτεσινό περιστατικό ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, κάλεσε την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν να απέχουν από κινήσεις που ενδέχεται να αυξήσουν την ένταση στη γραμμή επαφής, υπενθυμίζοντας την κοινή δήλωση που εγκρίθηκε στην τριμερή σύνοδο κορυφής στο Σότσι για επίλυση των ζητημάτων αποκλειστικά με πολιτικά και διπλωματικά μέσα.

Οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορούνται για την πρόκληση της ανταλλαγής πυρών. Τη νύχτα της Κυριακής προς Δευτέρα «μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν άνοιξαν πυρ εναντίον θέσεων της Αρμενίας στον ανατολικό τομέα των συνόρων», ανέφερε το υπουργείο Αμυνας της Αρμενίας. Το υπουργείο Αμυνας του Αζερμπαϊτζάν κατήγγειλε κατά διαστήματα πυροβολισμούς προς την κατεύθυνση των κατοικημένων τοποθεσιών Mollabayramli και Bezirkhan στην περιοχή Kalbajar.

Παράλληλα με τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία και την όξυνση του ανταγωνισμού με Κίνα και Ρωσία, εντείνονται και οι κόντρες στο εσωτερικό του ευρωατλαντικού άξονα για τους όρους στήριξης των μονοπωλίων τους.

Χτες ανακοινώθηκε ότι η Κομισιόν έστειλε επιστολή στην κυβέρνηση Μπάιντεν απαιτώντας αλλαγές στον πρόσφατο νόμο «μείωσης του πληθωρισμού», ο οποίος - όπως επισημαίνει - παραβιάζει βασικές αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Στο επίκεντρο τίθεται το σχέδιο των ΗΠΑ για επιχορηγήσεις ύψους 369 δισ. δολαρίων και φοροαπαλλαγές σε αμερικανικές εταιρείες βιομηχανικής παραγωγής και στην κατανάλωση (π.χ. στον τομέα της ηλεκτροκίνησης).

Στο θέμα αυτό αναφέρθηκε χτες και ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ ενόψει της συνεδρίασης του Γιούρογκρουπ. «Αυτό που διακυβεύεται τώρα είναι η δυνατότητα της Ευρώπης να παραμείνει στην τεχνολογική και βιομηχανική κούρσα για τον 21ο αιώνα, μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ», δήλωσε, για να συμπληρώσει: «Η πίεση που μας ασκείται είναι διπλή. Από τη μία πλευρά, οι επιδοτήσεις που μπορεί να παρέχονται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ σε ιδιωτικές εταιρείες σε αμερικανικό έδαφος. Και από την άλλη, το γεγονός ότι οι τιμές της Ενέργειας στην Ευρώπη είναι πολύ πιο ακριβές απ' ό,τι στις ΗΠΑ. Αυτή η διπλή πίεση ενδέχεται να αποβεί ιδιαίτερα επιζήμια για την ευρωπαϊκή βιομηχανία».

Στο μεταξύ, με φόντο τις προβλέψεις για νέα καπιταλιστική κρίση, τεράστια τεχνολογικά μονοπώλια επιδίδονται σε μπαράζ απολύσεων με θύματα δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους, που καλούνται να πληρώσουν το τίμημα της εξασφάλισης της υψηλής κερδοφορίας των ομίλων.

Μετά το Twitter, που την Παρασκευή ξεκίνησε απολύσεις περίπου στο 50% των 7.500 υπαλλήλων του, χτες και ο όμιλος Meta (Facebook, Instagram) του Μαρκ Ζάκερμπεργκ φάνηκε ότι σχεδιάζει τις απολύσεις χιλιάδων εργαζομένων μέσα στις επόμενες μέρες. Ο όμιλος Meta απασχολούσε κάπου 87.000 εργαζόμενους σε παγκόσμια κλίμακα στις 30 Σεπτεμβρίου.

Σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας «Wall Street Journal» επισημαίνει ότι και άλλες εταιρείες τεχνολογίας διώχνουν μέρος του προσωπικού τους, εν μέσω οικονομικής κρίσης.

Την περασμένη Πέμπτη άλλες δύο εταιρείες τεχνολογίας, η «Stripe» και η «Lyft», ανακοίνωσαν ότι θα προχωρήσουν σε απολύσεις ευρείας κλίμακας. Παράλληλα, το μεγαλύτερο μονοπώλιο διεθνώς στον τομέα του ηλεκτρονικού εμπορίου, ο κολοσσός των λιανικών απολύσεων «Amazon», πάγωσε τις προσλήψεις.

Copyright 2022 The Associated

Διαδήλωση Σέρβων του Κοσόβου στη Μιτρόβιτσα

Θρυαλλίδα για τη νέα όξυνση αποτέλεσε η απόφαση της Πρίστινας να ενεργοποιήσει κλιμακούμενες κυρώσεις για όσους δεν αντικαθιστούν τις σερβικές πινακίδες σε οχήματα που κυκλοφορούν στην κοσοβάρικη επικράτεια.

Την Κυριακή, οι εκπρόσωποι των Σέρβων στο Κόσοβο αποφάσισαν να αποχωρήσουν απ' όλα τα θεσμικά («προσωρινά») όργανα, μετά και από την απόφαση του κοσοβάρικου υπουργείου Εσωτερικών να θέσει σε διαθεσιμότητα τον διοικητή της αστυνομίας στο βόρειο Κόσοβο, Ν. Τζούριτς. Είχε προηγηθεί η άρνηση συνολικά των αστυνομικών σερβικής καταγωγής στην περιοχή να εφαρμόσουν τις αποφάσεις της Πρίστινας. Ακολούθησε η έκτακτη σύγκληση του λεγόμενου «σερβικού πολιτικού συμβουλίου», όπου και αποφασίστηκε η αποχώρηση των Σέρβων από την κυβέρνηση και τη Βουλή του Κοσόβου, όπως και η παραίτηση δημάρχων, δικαστών, εισαγγελέων, γενικά των σερβικής καταγωγής κρατικών λειτουργών στο Κόσοβο.

Ο ηγέτης των Σέρβων του Κοσόβου, Γκ. Ράκιτς, δήλωσε ότι η απόφαση για αποχώρηση θα ανακληθεί αν η κυβέρνηση του Κοσόβου αποσύρει την απόφαση για την αντικατάσταση των σερβικών πινακίδων, ενώ από χτες είχαν ξεκινήσει και μια σειρά από διαδηλώσεις.

Επιπλέον, συνολικά η σερβική κυβέρνηση κατηγορεί την Πρίστινα για αθέτηση βασικών δεσμεύσεων για την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, ζητώντας άμεσα να συσταθεί η «Ενωση Σερβικών Δήμων» στο βόρειο Κόσοβο, όπως προβλεπόταν σε διάφορες συμφωνίες.

Στο Βελιγράδι συνεδρίασε εκτάκτως το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, ενώ ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλ. Βούτσιτς, έκανε λόγο για εξελίξεις που προκάλεσαν «τεράστιες, σχεδόν τεκτονικές αλλαγές». Την ίδια στιγμή, εκτίμησε ότι η κατάσταση θα εκτονωθεί «αν οι Αμερικανοί δείξουν δικαιοσύνη και αν η KFOR και η EULEX (σ.σ. η ΝΑΤΟική και η ευρωενωσιακή "ειρηνευτική" δύναμη) κάνουν τη δουλειά της αστυνομίας στον βορρά (του Κοσόβου)». Πρόσθεσε δε ότι «οι Αμερικανοί δεν έχουν ανάγκη μια (παραπάνω) αντιπαράθεση αυτήν την περίοδο. Συμπεριφέρθηκαν πιο σωστά από (πολλούς) άλλους Ευρωπαίους».

Υπενθυμίζεται ότι οι ΗΠΑ αποδοκίμασαν δημόσια την απόφαση της Πρίστινας να ενεργοποιήσει κυρώσεις για το θέμα των πινακίδων, καθώς είχαν ζητήσει δεκάμηνο «πάγωμα» της διαδικασίας, εκτιμώντας προφανώς ότι κάτι τέτοιο διευκόλυνε τα συνολικότερα σχέδιά τους στην περιοχή.

Από την πλευρά του, ο ΥΠΕΞ της Σερβίας, Ιβ. Ντάτσιτς, δήλωσε ότι το γαλλογερμανικό σχέδιο για τη διευθέτηση του ζητήματος του Κοσόβου δεν μπορεί να γίνει δεκτό γιατί «δεν μας παρέχει καν την ευκαιρία να συζητήσουμε, αφού ξεκινά με βάση τη διαπίστωση ότι το Κόσοβο είναι ανεξάρτητο κράτος, κάτι που δεν μπορούμε να αποδεχτούμε». Ωστόσο, είπε ότι η τελική λύση για το Κόσοβο δεν θα είναι ιδεώδης ούτε για το Βελιγράδι ούτε και για την Πρίστινα, αλλά «η σερβική ηγεσία οφείλει να διασφαλίσει ότι μέσα από τον διάλογο θα γίνουν σεβαστά σημαντικά εθνικά συμφέροντα». Το εν λόγω γαλλογερμανικό σχέδιο φέρεται να ζητούσε από το Βελιγράδι να δεχθεί την είσοδο του Κοσόβου στον ΟΗΕ και την ουσιαστική αναγνώρισή του, με «αντάλλαγμα» οικονομική στήριξη και «διευκόλυνση» της πορείας της Σερβίας προς την ΕΕ.

Ο Κοσοβάρος πρωθυπουργός, Α. Κούρτι, κατηγόρησε το Βελιγράδι για αύξηση προσπαθειών «για να αποσταθεροποιήσει την κατάσταση στη χώρα μας» και ότι «ενδιαφέρεται να σαμποτάρει τον διάλογο και οποιαδήποτε πιθανή συμφωνία».

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζ. Μπορέλ, προέτρεψε το Κόσοβο και τη Σερβία «να κάνουν ένα ιστορικό άλμα προς τα εμπρός για την εξομάλυνση των σχέσεών τους», ενώ ο εκπρόσωπός του, Π. Στάνο, είπε ότι «η πολύ επικίνδυνη κλιμάκωση των τελευταίων ημερών (...) έχει συνέπειες και για ολόκληρη την περιοχή».

Από τη μεριά του, το ρωσικό ΥΠΕΞ κατηγόρησε τη Δύση ότι «ωθεί την κατάσταση σε μια άμεση σύγκρουση».

Στο μεταξύ, το βουλγαρικό Κοινοβούλιο έδωσε «πράσινο φως» για την αγορά δεύτερης παρτίδας αμερικανικών αεροσκαφών F-16, σε μια συμφωνία ύψους περίπου 1,3 δισ. δολαρίων. Η χώρα είχε παραγγείλει 8 αεριωθούμενα F-16 το 2019 που αναμένεται να αντικαταστήσουν τα ρωσικά μαχητικά MiG-29 και να βελτιώσουν τη συμβατότητά της.

Ο υπηρεσιακός υπουργός Αμυνας, Ντ. Στογιάνοφ, υποστήριξε την αγορά, για την οποία οι πληρωμές θα καταβάλλονται σε δόσεις για 10 χρόνια. «Χρειαζόμαστε τη δεύτερη παρτίδα αεροσκαφών. Τα πρώτα 8 F-16 δεν θα είναι καθόλου αρκετά για να διεξάγουμε τα καθήκοντά μας αεροπορικής αστυνόμευσης», είπε.

Χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν και την περασμένη Κυριακή στη μολδαβική πρωτεύουσα, Κισινάου, απαιτώντας την παραίτηση της Προέδρου, Μάγια Σάντου, της πρωθυπουργού, Νατάλια Γκαβριλίτα, και τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών, καθώς εντείνονται οι αντιθέσεις στη χώρα για συμμαχία με τη Δύση ή τη Ρωσία με φόντο και την ιμπεριαλιστική σύγκρουση την Ουκρανία.

Οι διαδηλώσεις - που πραγματοποιούνται από τον Ιούνη - οργανώνονται κυρίως από φιλορωσικά κόμματα της αντιπολίτευσης, όπως το «Sor» και το «Κόμμα Κομμουνιστών Μολδαβίας», με τον λαό να βγαίνει στους δρόμους εξαιτίας της αύξησης των τιμών της Ενέργειας και των τροφίμων, της συνολικής υποβάθμισης του βιοτικού επιπέδου. Η σημερινή φιλοδυτική κυβέρνηση, που έχει σκληρύνει τη στάση της απέναντι στη Ρωσία και έχει ενισχύσει τους δεσμούς με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, επικρίνεται από την αντιπολίτευση για απροθυμία να διαπραγματευτεί τις τιμές του φυσικού αερίου με τη Ρωσία.

Παράλληλα, η κυβέρνηση αυξάνει την πίεση κατά της αντιπολίτευσης και εντείνει την καταστολή των διαδηλώσεων. Την Κυριακή η αστυνομία του Κισινάου ανακοίνωσε τη σύλληψη 65 διαδηλωτών και τον εντοπισμό «πολλών ατόμων που υποκίνησαν ταραχές και δημιούργησαν απειλή για τη δημόσια ασφάλεια» και προσπάθησαν να σπάσουν τους αστυνομικούς κλοιούς.

Βουλευτής του κόμματος «Sor» δήλωσε στο ρωσικό πρακτορείο TASS ότι 38 μέλη του κόμματος έχουν τεθεί υπό κράτηση τις τελευταίες μέρες, ενώ η αστυνομία πραγματοποίησε και έρευνα στα γραφεία του κόμματος προχωρώντας σε συλλήψεις.

Στην ομιλία του μέσω βίντεο στη διαδήλωση ο Ilan Sor, ηγέτης του αντιπολιτευόμενου κόμματος «Sor», κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και οδηγεί τη χώρα σε οικονομική και ενεργειακή κρίση.