Πρόκειται για άλλη μια έγνοια που πέφτει αποκλειστικά στις πλάτες των γονιών, με πολλαπλές συνέπειες τόσο για τους ίδιους (οικονομικές, ψυχολογικές κ.ά.), όσο και για τα παιδιά, που στερούνται την ουσιαστική και δημιουργική απασχόληση, βασικό στοιχείο της ανάπτυξης και διαπαιδαγώγησής τους. Γιατί η ανάγκη των παιδιών για επαφή με τον πολιτισμό, τον αθλητισμό, τη φύση, τους συνομηλίκους τους, για ποιοτικό χρόνο με τους γονείς τους, όχι μόνο «δεν κάνει διακοπές», αλλά μετά τους εντατικούς ρυθμούς της σχολικής χρονιάς είναι παραπάνω από επιβεβλημένη. Την ίδια στιγμή μάλιστα που οι διακοπές αποτελούν πολυτέλεια για τη λαϊκή οικογένεια, αν και ζούμε σε μια χώρα που βρίσκεται στην κορυφή των παγκόσμιων τουριστικών προορισμών. Ενδεικτική της κατάστασης είναι περσινή έρευνα του «Ευρωπαϊκού Συνδικαλιστικού Ινστιτούτου», η οποία καταγράφει τα μεγάλα ποσοστά εργαζομένων στην ΕΕ που δεν θα καταφέρουν να πάνε διακοπές ούτε για μια βδομάδα έστω, με την Ελλάδα να κατέχει μία από τις πρώτες θέσεις, με πάνω από 1,6 εκατ. εργαζόμενους, δηλαδή ποσοστό 43,4%.

Για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν, πολλοί γονείς αναγκάζονται να προσαρμόσουν τις δουλειές τους. Τα τελείως αντίθετα ωράρια ανάμεσα στο ζευγάρι, η τηλεργασία και η άδεια άνευ αποδοχών είναι δυστυχώς «μέσα στο πρόγραμμα», σμπαραλιάζοντας πολλές φορές την οικογενειακή ζωή. Αλλοι αξιοποιούν την πολύτιμη βοήθεια των παππούδων και των γιαγιάδων, πολλοί καταφεύγουν σε προγράμματα καλοκαιρινής απασχόλησης. Βέβαια, στις περισσότερες περιπτώσεις, για να καλυφθεί όλο το διάστημα των καλοκαιρινών διακοπών των σχολείων αξιοποιείται ένας συνδυασμός όλων των παραπάνω...

Τα αδιέξοδα για τους γονείς είναι μεγαλύτερα όταν τα παιδιά είναι μικρά, αλλά αντίστοιχη ανησυχία υπάρχει και για τα παιδιά μεγαλύτερων ηλικιών, που δεν τα βοηθά η απουσία δημιουργικής και φροντισμένης για την ηλικία τους απασχόλησης σε ένα τόσο μακρύ και συνεχόμενο διάστημα. Για παράδειγμα, όσο μεγαλώνει η ηλικία τόσο πιο συχνή είναι η εικόνα παιδιών και νέων που περνούν ατελείωτες ώρες μπροστά στην οθόνη, συσσωρεύοντας μια σειρά πολύπλευρα αρνητικές συνέπειες κοινωνικοσυναισθηματικές, σωματικές αλλά και μορφωτικές.

Ας ρίξουμε όμως μια ματιά στα προγράμματα καλοκαιρινής απασχόλησης. Κάποια λίγα λειτουργούν με ευθύνη των δήμων (αν και κατά κανόνα κι αυτά δίνονται τελικά ως εργολαβία σε ιδιωτικές εταιρείες), ενώ η ουσιαστική απουσία κρατικής μέριμνας για την καλοκαιρινή απασχόληση των παιδιών έχει αφήσει τον χώρο ανοιχτό για να «θριαμβεύει» και εδώ η ιδιωτική - επιχειρηματική δράση.

Αυτές τις μέρες είναι σύνηθες γονείς, προκειμένου να εγγράψουν το παιδί τους σε κάποιο καλοκαιρινό δημοτικό πρόγραμμα, να είναι «stand by» μπροστά από έναν υπολογιστή για να προλάβουν τα λίγα λεπτά που είναι διαθέσιμη η πλατφόρμα - συνήθως τα ξημερώματα - ή άλλοι να παίρνουν ακόμα και άδεια από τη δουλειά τους για να μπορέσουν να σταθούν σε μια τεράστια ουρά και να καταθέσουν τα δικαιολογητικά. Πρόκειται για προγράμματα με πολλούς αστερίσκους στους όρους συμμετοχής (για παράδειγμα σε ορισμένα αποκλείονται τα προνήπια, ή αλλού υπάρχει ως απαραίτητη προϋπόθεση να εργάζονται και οι δύο γονείς), που κι αυτά είναι επί πληρωμή, και οι γονείς αναγκάζονται να δίνουν δεκάδες ευρώ για κάθε περίοδο.

Τις πιο πολλές φορές τα προγράμματα αυτά λειτουργούν με όρους αναντίστοιχους των αναγκών των παιδιών. Αρχικά λειτουργούν χωρίς ενιαίο και ειδικά διαμορφωμένο παιδαγωγικό πλαίσιο και οι όποιες δραστηριότητες υλοποιούνται, και πάλι καταρτίζονται με ατομική ευθύνη του προσωπικού. Σε πολλές περιπτώσεις τα τμήματα είναι υπερπληθή, με ανομοιογενείς ηλικιακά ομάδες, ενώ στην πλειονότητα των περιπτώσεων αξιοποιούν τις σχολικές εγκαταστάσεις, από τις οποίες λείπουν εμφατικά οι απαραίτητες υποδομές, π.χ. κλιματισμός, γήπεδα, γυμναστήρια, εξοπλισμός για αθλητικές και άλλες δραστηριότητες, τραπεζαρία κ.λπ. Τα μέσα που δίνονται στους εργαζόμενους είναι λειψά (από γραφική ύλη μέχρι άλλα παιχνίδια), ενώ στα περισσότερα δεν γίνεται λόγος για εκδρομές, επισκέψεις και μπάνια στη θάλασσα, που μετά την πανδημία παρέμειναν εκτός προγράμματος, προφανώς λόγω κόστους και όχι λόγω υγειονομικών μέτρων. Αντίστοιχα, απαράδεκτη είναι και η κατάσταση που βιώνουν οι εργαζόμενοι σε αυτά τα προγράμματα. Κακοπληρωμένοι, με ορίζοντα εργασίας λίγων εβδομάδων, ενώ η απουσία απαραίτητου επιστημονικού προσωπικού (γιατρού, νοσηλευτή, γυμναστή) εγκυμονεί κινδύνους για τη συνολικότερη ασφάλεια των παιδιών.

Από την άλλη, τα ιδιωτικά καλοκαιρινά camp «ξεφυτρώνουν» παντού σαν τα μανιτάρια. Από καφετέριες και παιδότοπους, κέντρα μελέτης και φροντιστήρια, μέχρι ιδιωτικά σχολεία, μουσεία και αθλητικούς συλλόγους, όλοι οργανώνουν καλοκαιρινά προγράμματα. Το κόστος κυμαίνεται από 70 - 200 ευρώ τη βδομάδα, δηλαδή πρόκειται για ένα δυσβάσταχτο επιπλέον έξοδο εκατοντάδων ευρώ για μία οικογένεια ώστε να καλύψει ένα μόνο μέρος του διαστήματος που κλείνουν τα σχολεία. Και, βέβαια, κάτω από το βάρος του κέρδους που επιδιώκει κάθε ιδιωτική εταιρεία, υποτάσσεται η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχει, από το φαγητό μέχρι και τις δραστηριότητες...

Ποιος δεν βλέπει το οξύμωρο του πράγματος; Αυτό που τελικά γίνεται κατά κανόνα, και ειδικά για τις λαϊκές οικογένειες, είναι τα παιδιά να περνάνε και τους καλοκαιρινούς μήνες πολλές ώρες από τη μέρα τους στις ίδιες σχολικές αίθουσες, ενώ τυπικά έχει κλείσει το σχολείο τους! Και μάλιστα επί πληρωμή! Στον αντίποδα αυτής της κατάστασης βρίσκεται η ανάγκη των παιδιών για ένα αναβαθμισμένο και ποιοτικό πρόγραμμα απασχόλησης, που να συνδυάζει την επαφή με τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και το καλό βιβλίο, με την ψυχαγωγία και την ξεκούραση που τόσο έχουν ανάγκη και τα παιδιά.

Τι μπορεί να κάνει λοιπόν ο γονιός απέναντι σε αυτήν τη ζοφερή πραγματικότητα; Το πρώτο βήμα είναι ο κάθε γονιός, το κάθε νέο ζευγάρι να μην πελαγοδρομεί μόνο του. Αλλά να ενώσει τη φωνή του με τη φωνή χιλιάδων ακόμα γονιών, μέσα από τους Συλλόγους και τις Ενώσεις Γονέων. Να ενώσει τη φωνή του με την Ομοσπονδία Γονέων και Κηδεμόνων Περιφέρειας Αττικής, η οποία διεκδικεί:

«Να λειτουργήσουν προγράμματα καλοκαιρινών δραστηριοτήτων στα σχολεία, με ενιαίο, επιστημονικά καταρτισμένο πρόγραμμα ανάλογα με τις ηλικιακές ανάγκες των παιδιών, με δωρεάν πρόσβαση για όλους τους μαθητές (να γίνονται δεκτά και τα προνήπια, τα οποία, ενώ εντάσσονται στην υποχρεωτική Εκπαίδευση, δεν γίνονται δεκτά στα θερινά camp των δήμων, λόγω της μικρής τους ηλικίας) και με αποκλειστική ευθύνη των δήμων και του κράτους.

Να εκπονηθούν αντίστοιχα απογευματινά προγράμματα για τη χειμερινή περίοδο.

Να αξιοποιηθούν οι υφιστάμενες κρατικές και δημοτικές κατασκηνώσεις, αφού συντηρηθούν και στελεχωθούν με το αναγκαίο προσωπικό, και να σχεδιαστεί η δημιουργία νέων, προκειμένου να καλυφθούν ενιαία, με παιδαγωγικούς όρους, δημόσια και δωρεάν, οι πάγιες κατασκηνωτικές ανάγκες των παιδιών μας».

Το ΚΚΕ θεωρεί τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών, όλων των ηλικιών, με ξεχωριστή μέριμνα για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες, αναφαίρετο δικαίωμα, που πρέπει να προσφέρεται και να καλύπτεται καθολικά, αναβαθμισμένα, σύγχρονα, στο μέτρο των σημερινών δυνατοτήτων, από τις οποίες προκύπτει και το εύρος των σημερινών αναγκών των παιδιών. Χρειάζεται και είναι απόλυτα ρεαλιστικό σήμερα να αναπτυχθεί ένα πλούσιο παιδαγωγικό πρόγραμμα με αθλητικές, πολιτιστικές και γνωστικές δραστηριότητες που θα συμβάλλει στην αφομοίωση των ήδη κατακτημένων γνώσεων και θα «εμπλουτίζει» την προσωπικότητα του παιδιού φέρνοντάς το σε επαφή με τα αθλήματα, τις τέχνες, τη φύση, καθώς οι ποικίλες, πολύμορφες δραστηριότητες συμβάλλουν στην ολόπλευρη ανάπτυξη, καλλιέργεια των κλίσεων, των ικανοτήτων, των ενδιαφερόντων, στην, εν γένει, ισόρροπη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους.

Το παράδειγμα της ΕΣΣΔ φωτίζει έναν τέτοιο κόσμο, όπου το παιδί ήταν ο «βασιλιάς». Στην πρώτη απόπειρα σοσιαλιστικής οικοδόμησης υπήρχε ειδική μέριμνα για το ζήτημα των διακοπών των εργαζομένων και των οικογενειών τους. Για τα παιδιά και τη νεολαία λειτούργησαν ειδικά, στοχευμένα ψυχαγωγικά προγράμματα, με 40.000 περίπου παιδικές κατασκηνώσεις, όπου υποδέχονταν περίπου 10 εκατομμύρια παιδιά ετησίως, εντελώς δωρεάν ή με ελάχιστο αντίτιμο. Οι γονείς μπορούσαν να στείλουν τα παιδιά τους στην εξοχή για τις καλοκαιρινές και τις χειμερινές τους διακοπές σε ειδικά κέντρα. Αυτά ήταν σαν μικρές πόλεις με κοιτώνες, μεγάλες τραπεζαρίες, στάδια, επιστημονικά εργαστήρια, κινηματογράφους, θέατρα και πολλά ακόμη. Ξακουστά ήταν επίσης και τα Μέγαρα των Πιονιέρων που λειτουργούσαν όλο τον χρόνο. Εκεί στεγάζονταν ομάδες «κύκλων» που ασχολούνταν με ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί: Φυσικές επιστήμες, μοντέλα αεροπλάνων και πλοίων, ηλεκτροτεχνική, αυτοκίνητα, μουσική, τραγούδι, θέατρο, χορό, μπαλέτο, φωτογραφία, σκάκι, κινηματογράφο, εικαστικά κ.τ.λ. Σε ένα τέτοιο Μέγαρο στη Μόσχα μπορούσαν να απασχοληθούν δωρεάν πάνω από 5.000 παιδιά ταυτόχρονα.

Οι εντυπωσιακές αυτές κατακτήσεις, δεκάδες χρόνια πριν, δείχνουν πως σήμερα είναι κάτι παραπάνω από εφικτό και αναγκαίο να αναβαθμιστεί ουσιαστικά και σημαντικά η ποιότητα της ζωής των παιδιών και των γονιών τους, εφόσον στον προσανατολισμό του κράτους βρεθεί η ικανοποίηση των πραγματικών αναγκών, που σήμερα φτάνουν να θεωρούνται πολυτέλεια. Στη σοσιαλιστική κοινωνία, για την οποία παλεύει το ΚΚΕ, το σύνολο του παραγόμενου πλούτου, των μέσων, των γνώσεων θα προσφέρεται ώστε να καλύπτονται οι σύγχρονες ανάγκες των παιδιών σε δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, των διακοπών, για την ευρύτερη καλλιέργεια των ικανοτήτων, των γνώσεων, την ανάπτυξη των αξιών της συλλογικότητας, της συντροφικότητας, της αλληλοβοήθειας, τον εμπλουτισμό των βιωμένων παραστάσεων, ώστε να ζούνε τη ζωή τους, στα παιδικά τους χρόνια, πλέρια, ολοκληρωμένα.

Για άλλη μια χρονιά, εκατοντάδες παιδιά απ' όλη την Ελλάδα θα διασκεδάσουν, θα μάθουν, θα γίνουν μια παρέα μέσα από το προσεγμένο πρόγραμμα που επιμελείται με μεράκι και με τη συνδρομή παιδαγωγών η Διατμηματική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ για τις μικρότερες ηλικίες της νεολαίας. Στις πολύμορφες δραστηριότητες που θα ξετυλιχθούν, τα παιδιά θα χαρούν τη φύση, το παιχνίδι και την άθληση, μετά από μία ιδιαίτερα απαιτητική και κουραστική χρονιά για όλες τις οικογένειες, που προφανώς αφήνει το αποτύπωμά της και στα παιδιά. Σε αυτές τις συνθήκες μεγαλώνει η ανάγκη των παιδιών να βρεθούν με συνομηλίκους τους, να κατασκηνώσουν στη φύση και να κάνουν διακοπές, να εκφραστούν με δημιουργικό τρόπο και αισιόδοξα μηνύματα.

Αξιοποιώντας την πολύ θετική πείρα από τα προηγούμενα χρόνια, εξασφαλίζονται όλα τα αναγκαία μέτρα υγιεινής και ασφάλειας των παιδιών. Η παιδική κατασκήνωση θα ξεκινήσει τη λειτουργία της μία μέρα νωρίτερα. Τα παιδιά θα αναχωρήσουν οργανωμένα από τις περιοχές τους την Τετάρτη 12 Ιούλη και θα επιστρέψουν την Κυριακή 16 Ιούλη. Για 5 μέρες τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε αθλητικά παιχνίδια και φροντισμένες για την ηλικία τους δραστηριότητες, να πραγματοποιήσουν εκπαιδευτικές επισκέψεις και να παρακολουθήσουν θεατρική παράσταση και συναυλίες. Το πρόγραμμα που θα δημοσιευτεί αναλυτικά τις επόμενες μέρες περιλαμβάνει τις παρακάτω θεματικές.

Επαφή με τη φυσική ομορφιά του τόπου: Θα πραγματοποιηθούν φροντισμένες αθλητικές δραστηριότητες, πεζοπορία στο βουνό, αλλά και ευφάνταστα παιχνίδια για το περιβάλλον.

«Εκεί που θριαμβεύει η ζωή...»: Σε αυτήν την ενότητα θα είναι ενταγμένες όλες οι δραστηριότητες που θα πραγματοποιηθούν γύρω από τον αγώνα, τα ιδανικά και το όραμα των μαχητών και μαχητριών του ΔΣΕ, με την επίσκεψη και ξενάγηση στη νοσοκομειούπολη του ΔΣΕ να ξεχωρίζει.

Γνωριμία με την περιοχή: Τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν στο Νεστόριο, αλλά και στην όμορφη πόλη της Καστοριάς.

Γινόμαστε όλοι μαζί μια παρέα. Ξεχωρίζει το πάρτι που θα πραγματοποιηθεί για τα 30 τεύχη του περιοδικού, αλλά και ο διαγωνισμός τραγουδιού, η συμμετοχή σε συναυλίες κ.λπ.

Οι μικροί κατασκηνωτές χρειάζεται να γνωρίζουν ότι θα συμμετέχουν σε μια 5μελή ομάδα παιδιών της περιοχής τους και μαζί με τον ομαδάρχη τους θα μένουν σε μεγάλες σκηνές, στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο της παιδικής κατασκήνωσης, ο οποίος διαθέτει όλες τις απαιτούμενες υποδομές (κτιστές τουαλέτες, ντους, ιατρείο, ταβέρνες - μπαρ). Επίσης, όπως κάθε χρόνο, θα παρέχεται δωρεάν στα παιδιά πρωινό, δεκατιανό και μεσημεριανό φαγητό (με βάση ειδικό διατροφολόγιο που θα ανακοινωθεί προσεχώς στους συμμετέχοντες). Τέλος, θα υπάρχουν γιατρός και ιατρείο στον χώρο της κατασκήνωσης, ενώ απαραίτητο είναι να ενημερωθεί ο ομαδάρχης για τυχόν πρόβλημα υγείας ή αλλεργία κάποιου παιδιού, όπως και για την επαφή του παιδιού με τη θάλασσα και το νερό.

Επειδή η φετινή κατασκήνωση θα πραγματοποιηθεί σε μεγάλο σχετικά υψόμετρο, μέσα σε δάσος, τα παιδιά πέρα από υπνόσακο, σεντόνι, παγούρι, αντικουνουπικό, είδη προσωπικής υγιεινής (οδοντόβουρτσα, οδοντόκρεμα, πετσέτα, σαμπουάν, προληπτικό αντιφθειρικό κ.λπ.), φάρμακα, εφόσον ακολουθείται κάποια φαρμακευτική αγωγή, χρειάζεται να έχουν μαζί τους και ρουχισμό για πιο χαμηλές θερμοκρασίες, όπως παντελόνια, μπουφάν, φούτερ, κάλτσες, ζεστές πυτζάμες, αδιάβροχο, κλειστά αθλητικά παπούτσια. Επίσης να έχουν μαζί τους είδη θαλάσσης καθώς στο ταξίδι προς και από το Νεστόριο έχει προβλεφθεί στάση για μπάνιο στη θάλασσα. Καλό είναι να μην πάρουν μαζί τους ηλεκτρονικά παιχνίδια, τάμπλετ, κινητά ή άλλα αντικείμενα αξίας.

Για περισσότερες πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής μπορείτε να απευθυνθείτε στις κατά τόπους Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ.

«Και τώρα ήρθε η ώρα για ξεκούραση, παιχνίδια και ξεφάντωμα! Δίνουμε ραντεβού με τους φίλους μας απ' όλη την Ελλάδα στην παιδική κατασκήνωση στο Νεστόριο και ξεκινάμε για ένα ακόμη πολύ όμορφο καλοκαίρι παρέα με το αγαπημένο μας περιοδικό...». Με αυτά τα λόγια δίνεται το έναυσμα για το πολυσέλιδο αφιέρωμα στην Αντιιμπεριαλιστική Κατασκήνωση της ΚΝΕ που θα πραγματοποιηθεί στο Νεστόριο και στην οποία συμμετέχουν με δικό τους πρόγραμμα και οι μικρότερες ηλικίες της νεολαίας, οι φίλοι του «κόκκινου Αερόστατου». Στις σελίδες υπάρχουν πληροφορίες για την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας που θα φιλοξενήσει την κατασκήνωση, χρήσιμες πληροφορίες για τη συμμετοχή, αναδρομή σε παλιότερες κατασκηνώσεις και φυσικά ειδική ενότητα για να γνωρίσουν τα παιδιά τον ηρωικό Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας. Σε μια ξεχωριστή πλευρά του ΔΣΕ, που συνδέεται και πιο συγκεκριμένα με τον τόπο που θα επισκεφτούν φέτος οι κατασκηνωτές, είναι αφιερωμένο και το διήγημα του περιοδικού. Το διήγημα «Εκεί που θριαμβεύει η ζωή» γράφτηκε ειδικά για το περιοδικό και αναφέρεται στο πώς ανακαλύφθηκε το μεγάλο Νοσοκομείο του ΔΣΕ στον Γράμμο και πώς πραγματοποιήθηκε η ανασκαφή και συντήρηση της νοσοκομειούπολης, η οποία θα είναι πλέον επισκέψιμη. «Οι αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού άφησαν ένα σπουδαίο μνημείο ανθρωπιάς, πολιτισμού, αλληλεγγύης, νοιαξίματος για τον συνάνθρωπο. Μας άφησαν την πίστη τους πως όταν αγωνίζεσαι για τον άνθρωπο, κινείς γη και ουρανό για να κάνεις τη ζωή να θριαμβεύσει, καταργώντας έως και τη βαρβαρότητα του πολέμου...».

Στις σελίδες του συναντάμε ακόμα θέματα για τις εκλογές, το περιβάλλον, για τη ζωή και το έργο του Πάμπλο Πικάσο, αλλά και προτάσεις και ιδέες για ενδιαφέρουσες διακοπές!

Φυσικά υπάρχουν οι αγαπημένες σελίδες του περιοδικού, όπως «Το ημερολόγιο του απορημένου», που καταγράφει με μια άλλη ματιά τους προβληματισμούς πάνω σε ζητήματα που απασχόλησαν την επικαιρότητα και καλεί τους αναγνώστες να καταγράψουν και οι ίδιοι τις σκέψεις τους, αλλά και ανταποκρίσεις από τα νέα των ομάδων του «κόκκινου Αερόστατου» όλο το προηγούμενο διάστημα, παιχνίδια και σπαζοκεφαλιές, προτάσεις για βιβλία και ταινίες κ.ά.

Το ένθετο - δώρο αποτελεί μια διαφορετική πρόταση για τους φίλους του «κόκκινου Αερόστατου» ώστε να οργανώσουν το δικό τους κυνήγι κρυμμένου θησαυρού όπου κι αν βρίσκονται, στην πόλη ή την εξοχή. Εκεί μικροί και μεγάλοι θα βρουν όλα τα απαραίτητα: Οδηγίες, υποδείγματα, κώδικες και έναν χάρτη ώστε να ψάξουν και να ανακαλύψουν τον δικό τους θησαυρό!