«Βομβαρδίζεται η Ράφα», λέει ήρεμα. Συνεχίζει να μας μιλά. Για την εξαθλίωση, τα διάτρητα από τις σφαίρες χαλάσματα που γίνονται σπίτια, για το κάθε παλαιστινιακό σπίτι που θρηνεί τουλάχιστον ένα νεκρό, για την ελπίδα που θάφτηκε κάτω από τις ερπύστριες των ισραηλινών τανκς.

Ο ήχος των βομβών φθάνει υπόκωφος στα αυτιά μας. Τα τζάμια του ξενοδοχείου τρίζουν από τις χαμηλές πτήσεις των «F-16». Κοιταζόμαστε ανήσυχοι. Οι Παλαιστίνιοι συνοδοί μας, χαμογελούν. «Μη φοβάστε. Δεν πρόκειται να χτυπήσουν το ξενοδοχείο. Μπορεί σε δέκα μέτρα, μπορεί απέναντι, αλλά όχι εδώ. Είναι ξενοδοχείο ξένων συμφερόντων».

Ο Αμπού Αλί, ήρεμος, συνεχίζει. Μας μιλά για εκείνη την ακτίνα ελπίδας που παραμένει ζωντανή. Για τις πρόσφατες μεγάλες φιλειρηνικές διαδηλώσεις στο Ισραήλ. Για την ηρωική, όπως λέει συγκινημένος, άρνηση των Ισραηλινών εφέδρων και αξιωματικών να υπηρετήσουν στα κατεχόμενα εδάφη. Κατά τη γνώμη του, οι λαοί είναι αυτοί που αλλάζουν την ιστορία. Και στην προκειμένη περίπτωση, «ο ισραηλινός λαός είναι δύναμη για το μέλλον και των δυο μας», λέει με μάτια που λάμπουν.

Μας αποχαιρετά και μας ζητά να μεταφέρουμε στην άλλη πλευρά των συνόρων μήνυμα συμπαράστασης. Ο Αμπού Αλί, νυν υπουργός, πρώην μαχητής της ΟΑΠ, που έμεινε περισσότερα από 20 χρόνια στις ισραηλινές φυλακές και τώρα θα γυρίσει στο σπίτι του. Στη Ράφα, στο προσφυγικό στρατόπεδο. «Γιατί εκεί;» τολμάμε να ρωτήσουμε. «Γιατί εκεί μεγάλωσα, εκεί είναι το σπίτι μου, εκεί θα μείνω μέχρι τέλους».

«Είναι χειρότερα από ό,τι μας δείχνουν;». Είναι η πρώτη κουβέντα στα στόματα όλων. Με το βλέμμα καρφωμένο στην τηλεόραση. Νιώθεις το λυγμό τους και την αγωνία τους. Διόλου παράξενο, θα σκεφθεί κανείς. Οι περισσότεροι είναι οι Ισραηλινοί Αραβες, δηλαδή Παλαιστίνιοι με ισραηλινή υπηκοότητα, Ισραηλινοί πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτοί.

«Δε θέλω να υπηρετήσω σ' αυτόν το στρατό. Δε θέλω να υπηρετήσω σε κατεχόμενα εδάφη, να σκοτώνω παιδιά για να υπερασπίζω δήθεν την ασφάλεια της χώρας. Αυτό λέει η επιστολή που στείλαμε στον υπουργό Αμυνας». Ο Χιλέλ, μαθητής της Γ' Λυκείου, μικρότερος από 18, περιμένει να τελειώσει το σχολείο και να φυλακιστεί, γι' αυτήν την άρνηση. Αυτός ένας απλός νεαρός Ισραηλινός, όχι Αραβας. «Μας έχουν πει προδότες. Να, η μύτη μου είναι σπασμένη, σε κάποιον δεν άρεσαν οι απόψεις μου». Φοβάται; «Οχι! Είναι δικαίωμά μου να αρνηθώ να γίνω κατακτητής. Είναι δικαίωμά μου να θέλω να ζήσω ειρηνικά στη χώρα μου, και να σέβομαι τους γείτονές μου. Δεν έχουμε καμία δουλιά στα Κατεχόμενα. Δεν έχω τίποτε να χωρίσω με τους Παλαιστινίους. Θέλουμε και οι δύο το ίδιο: να ζούμε ειρηνικά».