«

Χριστιανική λέσχη» λένε οι μεν, έλλειμμα δημοκρατίας επικαλούνται οι άλλοι. Φούμαρα. Το παζάρι ανάμεσα στην ηγετική τρόικα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στην πολιτικο-στρατιωτική ηγεσία της Τουρκίας καμιά σχέση δεν έχει με τις αθώες, αγοραίες δοσοληψίες στα στενά σοκάκια της Κωνσταντινούπολης. Το πρόβλημα δεν είναι «δέξου πέντε μουσουλμάνους και θα βάλω δυο δράμια περισσότερη δημοκρατία στο Σύνταγμά μου». Ούτε βέβαια αν η ανατολίτική κουλτούρα μπορεί να μολύνει τα ιδεώδη της ευρωπαϊκής διαφώτισης, που τόσο νοσταλγικά επικαλούνται οι Ευρωπαίοι. Γιατί στο κάτω κάτω της γραφής, σε Ευρώπη και Τουρκία, ένα είναι το ιδεώδες και λέγεται καπιταλιστικό κέρδος. Το ίδιο που απομυζά ο Γερμανός της OPEL από τον ομοεθνή εργάτη του, το ίδιο που χαίρεται και ο Τούρκος μεγαλοεργοδότης από το δικό του υφιστάμενο.

Η Τουρκία έχει όλα τα φόντα και τις προϋποθέσεις να μπει στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Πρώτα και κύρια γιατί είναι χώρα καπιταλιστική, με μια χούφτα κεφαλαιοκράτες από τη μια και μιλιούνια εργατών από την άλλη, ό,τι δηλαδή διαθέτει και κάθε άλλη χώρα-μέλος. Κερδίζει μάλιστα και στα σημεία, αφού εξαιτίας του πληθυσμού της έχει και μερικά εκατομμύρια μελλοντικούς απασχολήσιμους παραπάνω από τους εν δυνάμει εταίρους της. Δεύτερον, έχει ανεργία - απαραίτητη προϋπόθεση αν σέβεσαι τον καπιταλισμό σου - που στην περιφέρεια ξεπερνάει ακόμα και αυτή της Νάουσας. Οπως και λόγω έκτασης, διαθέτει και κάμποσες παραπάνω πάμπτωχες ...Ηπείρους σε σχέση με την Ελλάδα. Για να μη μιλήσουμε για τη γεωστρατηγική της σημασία και τα σύνορά της με τις περιοχές του «μαύρου χρυσού», τόσο στα νότια και ανατολικά, όσο και στα βόρειά της.

Η Τουρκία έχει δημοκρατία και μάλιστα τέτοια που ονειρεύεται κάθε Ευρωπαίος συνέταιρος. Στους δρόμους έχει κάμερες-χαφιέδες, σαν αυτές της Αθήνας, και στις διαδηλώσεις οι καραβιές των αστυνομικών και των στρατιωτών είναι πολυπληθέστερες των διαμαρτυρόμενων, όπως στη Γένοβα και στη δική μας Ολυμπιάδα. Κυνηγάει τους αριστερούς, και δη τους κομμουνιστές, όπως κάνουν και οι βαλτικές ευρωπαϊκές χώρες. Συλλαμβάνει συνδικαλιστές και τους σέρνει στα δικαστήρια, όπως συχνά πυκνά γίνεται και στην Ελλάδα. Και το κυριότερο; Θεωρεί το αστικό κράτος του Ατατούρκ οριστικό και αμετάκλητο, κατά τον ίδιο τρόπο που η Ευρωπαϊκή Ενωση προσπαθεί να αναγάγει τη διαιώνιση του καπιταλιστικού συστήματος σε θεμελιώδη συνταγματική της αρχή.

Τα κριτήρια λοιπόν ικανοποιούνται. Τότε όμως γιατί τόσος ντόρος; Εδώ έρχεται το παζάρι, μεταξύ του τουρκικού, του ευρωπαϊκού και του αμερικανικού κεφαλαίου. Πόσα και τι δίνεις, πόσα και τι ζητάς, ποιον και πώς θα υποστηρίζεις. Και σ' αυτό το παζάρι, θρησκεία και δημοκρατία μόνο σαν εργαλεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Κι ας νομίζει ο Τούρκος εργάτης πως δεν τον θέλουν γιατί προσκυνάει στο τζαμί και όχι σε χριστιανική εκκλησία. Κι ας νομίζει ο Ευρωπαίος πολίτης πως δεν τον θέλει γιατί στη δικιά του πατρίδα βαράνε με κλομπ από καουτσούκ και όχι με ξύλινες βέργες...