Οσα κουβεντιάσαμε στην πρώτη μας συνάντηση, κ. Ρίτσο, για τη Φαίδρα εκείνο το θαυμάσιο απόγευμα στο σπίτι σας, έρχονται σήμερα ατόφια στο νου μου. Σαν άρχοντας εσείς, δεν είπατε πολλά, απλώς δείξατε σε ορισμένα σημεία που θα τα έβρισκα αναπόφευκτα μπροστά μου, όπως το σκηνικό που ανοίγει το ποίημα, που δεν είναι άλλο από το δικό σας ξεπεσμένο αρχοντικό, ό,τι μπόρεσε ν' αφήσει πίσω του ο πατέρας σας όταν έχασε την περιουσία του.

Αν γυρίσουμε πίσω, στο 1935, στην ποιητική συλλογή Πυραμίδες, βλέπουμε να σχηματίζεται για πρώτη φορά η μελλοντική Φαίδρα: «Στο σπίτι μας η μάνα μου τριγύριζε βουβή, κλεισμένη μες στο δράμα της, μασώντας το λυγμό της^. απ' τη ματιά της έπεφτε νέφος παντού μαβί κι έπλεε στις κάμαρες θολή θανάτου επισημότης». Από αυτό που αποκαλώ πρώτο σχεδίασμα για τη Φαίδρα συνέρχεστε απότομα με τα γεγονότα της 9ης του Μάη 1936 στη θεσσαλονίκη. Ο διαδηλωτής Τάσος Τούσης πέφτει νεκρός από σφαίρες των αστυνομικών στην οδό Συγγρού και Εγνατία και μεταφέρεται, πάνω σε μια πόρτα από τους συντρόφους του, στη μάνα του. Αυτή τη γνωστή φωτογραφία, που δημοσιεύει ο Ριζοσπάστης, φτάνει και στη σοφίτα της οδού Μεθώνης 30, όπου μένετε. Εκεί γεννιέται το αριστούργημα του Επιταφίου. Δεν είναι τυχαίο πως η φωνή σας γίνεται πάλι μιας μητέρας, αυτής του Τάσου Τούση, που υψώνεται τρελή πάνω στην ευθεία του νεκρού γιου της. Με τον Επιτάφιο συνδέετε για πάντα τη μοίρα σας με το εργατικό κίνημα.

Η δεύτερη συνάντησή μας έγινε στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, στην εκδήλωση για τους εκτελεσμένους από τις δυνάμεις της κατοχής. Μαζί σας είναι και ο Γάλλος ποιητής Λουί Αραγκόν. Μια γερόντισσα κλαίει μπροστά του τον γιο της, που ήταν ανάμεσα στους εκτελεσμένους. Ο Αραγκόν την κοιτάζει και ψιθυρίζει: «Οι γυναίκες είναι πάντοτε μόνες». Εσείς συμφωνείτε μαζί του.

Χάρη στην ποίησή σας και δίχως να το καταλάβετε, έγινε η πρώτη μυστική συνάντηση των δύο γυναικών, της μάνας Τούση και της Φαίδρας. Ο ουρανός ανοίγει πάνω από τα θαυμάσια κεφάλια των μαύρων αυτών γυναικών. Ο λόγος τους υψώνεται γεμάτος αξιοπρέπεια απέναντι στο αναπόφευκτο του θανάτου, για όλους εκείνους που η ζωή τούς έστειλε μπροστά σ' ένα περίστροφο, που πάγωσαν μέσα σε δωμάτια με σαρκοβόρα λουλούδια, που άκουγαν φωνές όταν γυρνούσαν στο κέντρο της Αθήνας απελπισμένοι, που θάνατο έβρισκαν και θάνατο άφηναν, που έφυγαν στην ξενιτιά, γύρισαν, έπαψαν να πιστεύουν, πίστεψαν σ' ένα ηλιοβασίλεμα στο Σούνιο, διάβασαν πολύ, παραπάτησαν σε διαδρόμους ψυχιατρείων.

Αυτό που χρόνια τώρα θέλω να σας πω είναι πως ό,τι έχετε γράψει επαληθεύεται με δραματικό τρόπο μέσα σ' αυτό που αποκαλούν πραγματικότητα. Οπως επίσης ότι έχετε δίκιο στο ότι κανείς δεν μπορεί να μας κλείσει το στόμα μπροστά στο θαύμα, ότι δεν είμαστε νευρόσπαστες κούκλες και ότι η ζωή μας δεν είναι μια ανίατη αρρώστια. Ακόμα κι όταν μας την κάνουν συντρίμμια, εμείς σ' αυτά θ' αναγνωρίζουμε το πρόσωπό μας και την αλήθεια μας, που, όπως και να 'χουν τα πράγματα, θα ανατέλλει. Ο,τι με φέρνει μπροστά σας, αγαπημένε μου ποιητή, είναι η οργή μου, που σαρώνει τις κεντρικές λεωφόρους της Αθήνας και κάτω από τη νύχτα προετοιμάζει τη μεγάλη μας συνάντηση. Το όραμα που μας χαρίσατε λάμπει ακέραιο ανάμεσα στους ασφόδελους, το γιασεμί και την καρδιά μας.