Ούτε επιστροφές όπως αυτή της αττικής μαρμάρινης ληκύθου του 4ου αι. π.Χ. από την Ελβετία δεν έσωσαν το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο από την πτώση της επισκεψιμότητας

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, λοιπόν, οι επισκέψεις στα μουσεία το πρώτο τετράμηνο του 2008 ήταν κατά 43,5% λιγότερες από την αντίστοιχη περίοδο του 2007, ενώ οι συγκριτικές απώλειες για τους αρχαιολογικούς χώρους το ίδιο διάστημα ήταν 41,1%! Και για όσους νομίζουν ότι αυτά τα στοιχεία γιγαντώνονται από την επαρχία, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το μεγαλύτερο της κλασικής αρχαιότητας στον κόσμο, είχε μείωση κατά 47,1%, σίγουρα πολύ πιο εντυπωσιακή από τη μείωση κατά 78,5% του μουσείου της Αρχαίας Ολυμπίας, αφού ο αρχαιολογικός χώρος έγινε «κάρβουνο» από τις περσινές πυρκαγιές. Εξίσου αρνητικά εντυπωσιακή είναι και η μείωση κατά 64,4% του Μουσείου των Δελφών.

Ακόμη και την Ακρόπολη των Αθηνών την επισκέφθηκαν κατά 22,9% λιγότεροι άνθρωποι, ενώ συντριπτικό πλήγμα υπέστη και η «μινωική» Κρήτη, με τους αρχαιολογικούς χώρους της Κνωσού και της Φαιστού να έχουν απώλειες κατά 59% και 50,3% αντίστοιχα. Κατά 49,5% ήταν μειωμένη η κίνηση στην Αρχαία Κόρινθο και κατά 56% στο Σούνιο. Ωστόσο, οι εισπράξεις είχαν πολύ λιγότερη συνολική μείωση, αφού οι οικονομικές απώλειες για τα μουσεία ήταν 12,2% και για τους αρχαιολογικούς χώρους 10,2%. Αυτό το τελευταίο στοιχείο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφού η ιδιωτικοοικονομική διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς ενδιαφέρεται πρωτίστως για την είσπραξη, γεγονός που παραπέμπει σε ακόμη μεγαλύτερους κινδύνους για τα μουσεία και για το λαό. Για παράδειγμα, αν στο πλαίσιο της εμπορευματοποίησης στην οποία οδηγούνται τα μουσεία, αυτά θα βγάζουν τα έξοδά τους ακόμη και με άσχετες εκθέσεις ιδιωτών ή ακόμη και με φαγοπότια «μεγαλοσχήμων», ποιος ο λόγος να προσελκύσουν εργαζόμενους και νεολαία;

Αλλωστε, η αδιαφορία για το ανέβασμα του πνευματικού επιπέδου του λαού προκύπτει και εμμέσως από τα παραπάνω στοιχεία, αφενός γιατί το εν λόγω χρονικό διάστημα δεν είναι αμιγώς «τουριστικό» - άρα οι εν δυνάμει επισκέπτες των μουσείων και των αρχαιολογικών χώρων είναι οι κάτοικοι της περιοχής - και αφετέρου, διότι από το 2002, επισκέπτες μουσείων και αρχαιολογικών χώρων θεωρούνται στατιστικά και τα άτομα με ελεύθερη είσοδο (νέοι, φοιτητές, στρατιώτες, κ.ά.). Ποιος, πότε και πώς όμως καλλιέργησε στις νέες γενιές τη θέληση για κατάκτηση της γνώσης;

Κ. Κωνσταντόπουλος - Τ. Χριστογιαννόπουλος

Οπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος το Φεστιβάλ Παπάγου, πιστό στο καλοκαιρινό ραντεβού του, ξεκινάει στις 26 Αυγούστου με την «Ονειρική Κομπανία» σ' ένα καλοκαιρινό πάλκο και θα ολοκληρωθεί στις 28 Σεπτέμβρη, με μία βραδιά αφιερωμένη στην Ελληνική Παράδοση με μουσική, χορούς και τραγούδια.

Στις 28 Αυγούστου, το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης παρουσιάζει τις «Νεφέλες» του Αριστοφάνη. Με τους: Τάσο Χαλκιά, Ηλία Λογοθέτη, Τάσο Παλαντζίδη κ.ά.

Ακολουθούν: 30/8 Ουίλιαμ Σαίξπηρ «Ριχάρδος Γ΄». Με τους Γιώργο Κιμούλη, Ρεγγίνα Παντελίδη, Μαρία Χατζηϊωαννίδου, Αντιγόνη Δρακουλάκη κ.ά. 1/9: Το «Θεσσαλικό Θέατρο»: «Πέρσες» του Αισχύλου. Με τους Εύα Κοταμανίδου, Σοφοκλή Πέππα, Φανή Γέμτου, Νίκο Γιαλελή, Ελισσάβετ Μουτάφη, κ.ά.

4/9: το ΚΘΒΕ: «Ορέστης» του Ευριπίδη. Με τους: Λάζαρο Γεωργακόπουλο, Λυδία Φωτοπούλου, Ναταλία Δραγούμη, Αλέκο Συσσοβίτη, Κίμωνα Ρηγόπουλο κ.ά. 5/9: «Το φιόρο του Λεβάντε» του Γρηγόρη Ξενόπουλου. Με τους Σπύρο Παπαδόπουλο, Χάρη Σώζο, Χριστίνα Αλεξανιάν, Ευαγγελία Μουμούρη κ.ά. 6/9: Συναυλία Κώστα Χατζή (είσοδος ελεύθερη).

7/9: «Το Αλφαβητάρι των Αστρων»: ο Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος «διαβάζει» Ελύτη, Σεφέρη, Καβάφη, Ρίτσο, Καββαδία, Αναγνωστάκη κ.ά. και ο Τάσσης Χριστογιαννόπουλος ερμηνεύει τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη, παίζοντας ο ίδιος στο πιάνο.

8/9: ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ρούμελης: «Προμηθέας δεσμώτης» του Αισχύλου. Με τους Χρίστο Καλαβρούζο, Περικλή Καρακωνσταντόγλου, Βασίλη Κολοβό, Θωμά Βούλγαρη κ.ά. 10/9: «Του Κουτρούλη ο γάμος» του Αλέξανδρου Ρίζου-Ραγκαβή. Με τους Παύλο Χαϊκάλη, Δημήτρη Μαυρόπουλο, Παύλο Ορκόπουλο κ.ά.

12/9: ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σερρών και Κομοτηνής: «Οψόμεθα εις Φιλίππους». Με τους Ρηνιώ Κυριαζή, Παντελή Δεντάκη, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Κατερίνα Λυπηρίδου κ.ά. 13/9: Συναυλία Σωτηρίας Λεονάρδου - Πάνου Φορτούνα. 14/9: «Ελένη» του Ευριπίδη. Σμαράγδα Καρύδη, Θοδωρής Αθερίδης, Γιάννης Βούρος κ.ά. 15/9: Ευανθία Ρεμπούτσικα, Παναγιώτης Καλαντζόπουλος - Ελλη Πασπαλά.

16/9: Το Θέατρο Τέχνης - Κάρολος Κουν: «Ορνιθες» του Αριστοφάνη. Με: Νίκο Μπουσδούκο, Γιάννη Δεγαΐτη, Γιάννη Καρατζογιάννη, Κώστα Βελέντζα κ.ά. 17/9: Συναυλία του Μπάμπη Τσέρτου. 18/9: Το Νέο Ελληνικό Θέατρο: «Οταν ο Παπαδιαμάντης συνάντησε τον Βιζυηνό» του Γ. Σολδάτου. Με τους Γιώργο Αρμένη, Δημήτρη Καλαντζή, Μαρία Κόμη - Παπαγιαννάκη, Φαίη Βολόρου.

21/9 Φεστιβάλ Χορωδιών. Χορωδιακά τραγούδια γνωστών Ελλήνων και ξένων συνθετών. Είσοδος Ελεύθερη. 22/9: Μοντέρνο Θέατρο, «Ο Εμπορος της Βενετίας» του Σαίξπηρ, με τον Γιώργο Μεσσάλα. 23/9: Συναυλία Γιάννη Αγγελάκα με τους «Επισκέπτες». 26/9: Θεατρικό Μονοπάτι: «Ο Δίας ξαναγύρισε» του Αγγελου Μοσχονά. Είσοδος ελεύθερη.

Οι Ζακυνθινές ομιλίες είναι θεατρικό είδος που εμφανίζεται το 17ο αιώνα. Αναπτύσσεται παράλληλα με το λόγιο θέατρο και παρουσιάζεται σε υπαίθριες παραστάσεις στο νησί «για ξεφάντωμα των φίλων» και μέχρι σήμερα αποτελεί προσφιλέστατη διασκέδαση των ανθρώπων του μόχθου. Στην παράσταση διατηρούνται τα βασικά χαρακτηριστικά του παραδοσιακού αυτού είδους, τιμώντας έτσι ένα αξιόλογο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς μας.

Καλλιτεχνική επιμέλεια: Ελένη Γερασιμίδου. Σκηνικά: Ντίνος Παρηγόρης. Κοστούμια: Κώστας Βελινόπουλος. Χορογραφίες: Σίμων Πάτροκλος. Παίζουν: Ελένη Γερασιμίδου, Αντώνης Ξένος, Αγγελική Ξένου, Δημήτρης Προδρόμου, Αδριανή Τουντοπούλου. Με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής.