Μια σειρά από παιδαγωγικές - επιστημονικές θέσεις στη βάση της ικανοποίησης των πραγματικών λαϊκών αναγκών
Motion Team |
Το ΚΚΕ τονίζει ότι η προσχολική αγωγή χρειάζεται να καλύπτει όλη την προσχολική ηλικία των 3 μέχρι 6 χρόνων - οπότε τα παιδιά περνάνε στη δικαιοδοσία του σχολείου βασικής εκπαίδευσης - μέσα σε ένα δίκτυο προσχολικών κέντρων που θα υπάγονται αποκλειστικά στην αρμοδιότητα του υπουργείου Παιδείας. Στο πλαίσιο αυτό, η καθιέρωση δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής αποτελεί ένα ελάχιστο άμεσο βήμα, μέχρι να δημιουργηθούν οι συνθήκες για την πλήρη τρίχρονη ανάπτυξη του αυτοτελούς συστήματος της προσχολικής διαπαιδαγώγησης.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση, το μεγάλο κεφάλαιο, βλέπει στο νηπιαγωγείο ένα χώρο στον οποίο μπορεί να ξεκινήσει από νωρίς η εκγύμναση των δεξιοτήτων που απαιτούνται, ώστε οι αυριανοί απασχολήσιμοι να είναι αποδοτικοί και κερδοφόροι. Ετσι, δε διστάζει, σε βάρος των ιδιαίτερων αναγκών της νηπιακής ηλικίας, να προτείνει έναρξη της διαδικασίας τής διά βίου κατάρτισης από τις αίθουσες των νηπιαγωγείων. Για το ΚΚΕ, ο ρόλος του νηπιαγωγείου δεν μπορεί να είναι η εκπαίδευση, όπως προβλέπει το πλαίσιο προγράμματος σπουδών για το νηπιαγωγείο, με σκοπό την εκγύμναση από πολύ νωρίς των παιδιών στις απαιτούμενες από την αγορά δεξιότητες. Η κατηγορηματική αυτή αντίθεση στην κατεύθυνση για εισαγωγή του νηπιαγωγείου στο σχολικό σύστημα («σχολειοποίηση») πηγάζει από το γεγονός ότι η πρόωρη εκπαίδευση αποτελεί ωμή παραβίαση των ορίων του παιδικού ψυχισμού και των αναγκών της νηπιακής ηλικίας.
Η μάθηση πρέπει να υποτάσσεται στην κυρίαρχη για κάθε στάδιο ψυχικής ανάπτυξης δραστηριότητα του παιδιού και για την προσχολική ηλικία κυρίαρχη δραστηριότητα δεν είναι η εκμάθηση γραφής, ανάγνωσης και αρίθμησης, αλλά το παιχνίδι και μάλιστα στην πιο εξελιγμένη μορφή του, το θεματικό παιχνίδι, που κάθε άλλο παρά χαζολόγημα είναι. Η εκπαίδευση γίνεται κυρίαρχη δραστηριότητα μάθησης του παιδιού στο επόμενο στάδιο ανάπτυξής του και μετά την ηλικία των 6 χρόνων. Ο ρόλος του νηπιαγωγείου είναι η διαπαιδαγώγηση, που στηρίζεται στην αυτενέργεια και την αυτόματη έκφραση του παιδιού, το οποίο με την κατάλληλη οργανωμένη παρέμβαση του νηπιαγωγού ανακαλύπτει τον κόσμο, αναπτύσσει τις αισθησιοκινητικές και τις ψυχοσωματικές ικανότητές του, αναγνωρίζει τις συμβιωτικές σχέσεις και τα πρώτα σκιρτήματα κοινωνικής συνείδησης. Δε διδάσκεται τη γλώσσα με τους κανόνες και τις τεχνικές της γραμματικής, αλλά πλουτίζει την επικοινωνιακή του ικανότητα μέσα από τη συναναστροφή του με τους συνομήλικους και άλλους ανθρώπους. Δε «μαθαίνει» μαθηματικά, αποκτά όμως συνείδηση των σχέσεων των πραγμάτων σε μεγέθη, χρώματα και άλλες ιδιότητές τους. Είναι χαρακτηριστικό της τάσης που υπάρχει σήμερα το γεγονός ότι ήδη στις ΗΠΑ, σχεδιάζεται η εισαγωγή στα νηπιαγωγεία του μαθήματος των μαθηματικών στα οποία μάλιστα θα εξετάζονται τα νήπια...
Ακριβώς επειδή ο βασικός ρόλος του νηπιαγωγείου είναι η αγωγή και η διαμόρφωση κανόνων ζωής, όπως η επιμέλεια, η εργατικότητα, η υπευθυνότητα, η σωστή διατροφή, η προσωπική φροντίδα και υγιεινή, η καθαριότητα κλπ., απαιτείται η ημερήσια λειτουργία του. Οχι όμως με τις τρισάθλιες προδιαγραφές του ολοήμερου σχολείου, όπου τα παιδιά στον ίδιο χώρο που παίζουν, μαθαίνουν, τρώνε και αν χρειαστεί κοιμούνται. Η ημερήσια λειτουργία του νηπιαγωγείου προϋποθέτει την εξασφάλιση κατάλληλου παιδαγωγικού περιβάλλοντος, που και αυτό συνιστά φορέα αγωγής, με ανάλογο εξοπλισμό και παιδαγωγικό υλικό και διακριτούς χώρους ομοιόμορφης σίτισης και ξεκούρασης των νηπίων, στελεχωμένου με το αναγκαίο παιδαγωγικό και βοηθητικό προσωπικό μέριμνας (νηπιαγωγούς, τραπεζοκόμο, μάγειρα, νοσηλευτή, καθαρίστρια). Με βάση την παραπάνω θέση και με βάση τις πραγματικές λαϊκές ανάγκες, τις ιδιαίτερες ανάγκες των νηπίων, μακριά από υποκριτικές δηλώσεις για την υπεράσπιση της δημόσιας παιδείας, το ΚΚΕ διεκδικεί: Θεσμοθέτηση δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής για όλα τα παιδιά 4 έως 6 χρόνων, σε προσχολικά κέντρα που θα ανήκουν στο υπουργείο Παιδείας, με ενιαίο διαπαιδαγωγητικό πρόγραμμα προσαρμοσμένο στις ανάγκες κάθε ηλικίας και κατάλληλα σχεδιασμένους χώρους, στελεχωμένους με το απαραίτητο για την ημερήσια λειτουργία τους προσωπικό (επιστημονικό, παιδαγωγικό, βοηθητικό). Το κράτος να μεριμνήσει άμεσα για την ίδρυση όσων ιδρυμάτων χρειάζονται για να καλύψουν όλα τα νήπια κάθε περιοχής σε ολιγομελή τμήματα των 15 νηπίων ανά νηπιαγωγό.
Η ταλαιπωρία που αντιμετώπισαν χιλιάδες γονείς νηπίων κατά τις εγγραφές των παιδιών τους το τελευταίο διάστημα, δείχνει και αυτή την ανάγκη η προσχολική αγωγή να είναι υπόθεση αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν, έξω από κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα, με περιεχόμενο που σέβεται τη νηπιακή ηλικία.
Η καθιέρωση του ενός έτους υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής ήταν για την κυβέρνηση μια πολιτική απόφαση με πολλές στοχεύσεις: Η προσχολική αγωγή εντάσσεται στη συνολική στρατηγική για την Παιδεία. Υπηρετεί την ανάγκη που έχει εκφράσει το μεγάλο κεφάλαιο - και διά της ΕΕ που το εκφράζει - να ξεκινά η διά βίου μάθηση από τη νηπιακή ηλικία. Την ίδια στιγμή, αποτέλεσε μοχλό προώθησης της ιδιωτικοποίησης, αφού δε συνοδεύτηκε από καμία κίνηση για να εξασφαλιστούν υποδομές, κτίρια, νηπιαγωγοί ώστε όλα τα παιδιά νηπιακής ηλικίας να μπορούν να φοιτήσουν μόνο σε δημόσια νηπιαγωγεία, αναγκάζοντας τους γονείς να στραφούν στους ιδιώτες. Ετσι, γίνεται υποχρεωτική, προκειμένου στη συνέχεια, μέσα από ένα πλέγμα μέτρων για το περιεχόμενό της, να μετατραπεί σε υποβαθμίδα του Δημοτικού, σε βάρος των αναγκών των νηπίων και με όλα τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στο δημοτικό μετά την προσπάθεια να αλλάξει το περιεχόμενό του στην κατεύθυνση της εκγύμνασης δεξιοτήτων. Αυτή η στόχευση φαίνεται και μέσα από τις προτάσεις του προέδρου του ΕΣΥΠ Θ. Βερέμη που είδαν το φως της δημοσιότητας τους προηγούμενους μήνες για 5τάξιο δημοτικό και προσθήκη ενός χρόνου μετά το λύκειο για προετοιμασία για τις εισαγωγικές εξετάσεις.
Το τελευταίο διάστημα - και όχι άδικα - η προσχολική αγωγή ήρθε στην επικαιρότητα λόγω της αδυναμίας των δημοσίων νηπιαγωγείων να απορροφήσουν το σύνολο των νηπίων ηλικίας 4-6 ετών (νήπια και προνήπια) με αποτέλεσμα χιλιάδες οικογένειες να αναγκαστούν να βρουν λύση στα ιδιωτικά νηπιαγωγεία και τους ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς, των οποίων μάλιστα οι ιδιοκτήτες εμφανίζονται τώρα σαν ...σωτήρες και ζητούν να τους δοθούν άνευ όρων άδειες ίδρυσης νηπιαγωγείων, προκειμένου να αποσυμφορηθούν τα δημόσια νηπιαγωγεία.
Τελικά, όπως πάντα, οι εργαζόμενοι είναι αυτοί που πληρώνουν το λογαριασμό. Οι αριθμοί ίσως δεν αρκούν να περιγράψουν την ταλαιπωρία που βιώνει ο γονιός, δείχνουν όμως καθαρά και το μέγεθος της μεθόδευσης να μετατραπεί η προσχολική αγωγή σε πεδίο κερδοσκοπίας.