ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 19 Οχτώβρη 2008
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Αγωνιστής της τέχνης και της ζωής

Συναυλία - αφιέρωμα στον αξέχαστο κιθαρίστα Δημήτρη Φάμπα

«Δεν υπάρχει κανένας εύκολος δρόμος, ούτε κατεστημένη ερμηνεία, αφού το κύριο βάρος της ερμηνείας οφείλεται στην προσωπικότητα εκείνου που ερμηνεύει... Δε συμφωνώ καθόλου με την τάση ορισμένων κιθαριστών, που ξεγυμνώνουν τα έργα από κάθε αίσθημα, κάθε έκφραση, για να δείξουν τάχα μια σύγχρονη ερμηνεία. Νομίζω, απλά, πως δεν τα νιώθουν, δεν τους αγγίζουν. Η κάθε σύνθεση, απόλυτα, υπάρχει για να πει κάποιο συναίσθημα, μια ιδέα, να δείξει εικόνα, μια κατάσταση. Κανένας συνθέτης δεν αράδιασε νότες για τις νότες, γρήγορες ή αργές...». Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον κορυφαίο κιθαρίστα, δάσκαλο και συνθέτη Δημήτρη Φάμπα, στον οποίο είναι αφιερωμένη η συναυλία που θα δώσει η Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων, σε συνεργασία με το Σύλλογο Φίλων της Κιθάρας «Δημήτρης Φάμπας», την Κυριακή 26 του Οκτώβρη (8.30μμ), στην «Τεχνόπολη» του Δήμου Αθηναίων (Αίθουσα Δ12, Πειραιώς 100, Γκάζι). Η είσοδος θα είναι ελεύθερη.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έργα για κιθάρα και ορχήστρα. Σολίστ θα είναι η Εύα Φάμπα, κόρη του αξέχαστου κιθαρίστα και πρόεδρος του «Συλλόγου Φίλων της Κιθάρας Δημήτρης Φάμπας» και οι David Dyakov και Σωκράτης Μαστροδήμος. Μουσική Διεύθυνση: Μιχάλης Οικονόμου.

Ο Δημήτρης Φάμπας, που έφυγε από τη ζωή στις 3 του Μάη 1996, υπήρξε ο κατ' εξοχήν στυλοβάτης της κιθαριστικής τέχνης στη χώρα μας κι ένας εξαίρετος και διεθνώς αναγνωρισμένος σολίστ. Σε μια εποχή δύσκολη, ο Δ. Φάμπας υπήρξε ο στυλοβάτης της τεχνικής «Σεγκόβια» στην Ελλάδα (σπούδασε στην Ακαδημία Chigiana της Σιέννα, με τον Αντρέ Σεγκόβια και μουσικολογία με τον Εμίλιο Πουχόλ). Οπως και ο ίδιος έλεγε, «η κιθάρα από κομπάρσος έγινε συμπρωταγωνιστής με τα άλλα όργανα».

Εδωσε πολλά ρεσιτάλ σε Ευρώπη και Αμερική, σε όλη την Ελλάδα (και στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου), αποσπώντας θερμές κριτικές, καθώς και πολλές διαλέξεις για την κιθάρα σε διεθνή φεστιβάλ. Συμμετείχε σε πολλούς δίσκους και κινηματογραφικές ταινίες. Για τουλάχιστον μια δεκαετία συνεργάστηκε ως σολίστ σε συναυλίες, θεατρικές και μουσικές παραστάσεις έργων των: Μάνου Χατζιδάκι, Μίκη Θεοδωράκη, Κουνάδη, Σταύρου Ξαρχάκου, Γιώργου Ζαμπέτα κ.ά. Ηχογράφησε πέντε προσωπικούς δίσκους για σόλο κιθάρα, με κλασικό ρεπερτόριο και δικές του συνθέσεις, ενώ συμμετείχε και σε κονσέρτα με συμφωνική ορχήστρα. Παράλληλα, διακρίθηκε και ως συνθέτης, γράφοντας πλήθος έργων, που παίζονται στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η μουσική του, με έντονο λυρισμό και ρομαντισμό, πλούσια ποτισμένη με χρώματα και στοιχεία από την ελληνική παράδοση, αντανακλά τη βαθιά του γνώση πάνω στο όργανο της κιθάρας, τις ικανότητές του ως συνθέτη, τη δεξιοτεχνική δεινότητά του...

Συνεπής στο δύσκολο δρόμο που διάλεξε, ο Δ. Φάμπας υπήρξε ένας οραματιστής που μόχθησε και μετέδωσε το πάθος του για μάθηση και ανάπτυξη της κιθαριστικής τεχνικής και ερμηνείας, κατορθώνοντας να τοποθετήσει την κιθάρα σε μια αξιόλογη θέση στη μουσική ζωή της Ελλάδας. Ο πρωτοπόρος δάσκαλος ευτύχησε να δει το δημιουργικό του «σπόρο» να ριζώνει σε δεκάδες νέους κιθαριστές, τους οποίους ο ίδιος με αγάπη και γνώση «έθρεψε». Με επιμονή και υπομονή, μετέφερε τη βαθιά γνώση του οργάνου και το πάθος του σε γενιές κιθαριστών και φιλόμουσων. H σχολή του και η διδασκαλία του θεωρήθηκαν από τις καλύτερες στον κόσμο, από όπου βγήκαν πολλοί διαπρεπείς καλλιτέχνες. Το 1958 για πρώτη φορά παρουσιάζονται νέοι κιθαρίστες, μαθητές της σχολής του, σε ομαδική συναυλία. Από τότε, κάθε χρόνο, η σχολή του παρουσίαζε τους καλύτερους νέους κιθαρίστες. Ανάμεσά τους οι Λίζα Ζώη, Ευάγγελος Ασημακόπουλος, Ευάγγελος Μπουντούνης, Νότης Μαυρουδής, Ειρήνη Κώνστα, Κώστας Γρηγορέας, Γιώργος Κερτσόπουλος, Κυριάκος Τζωρτζινάκης, Εύα Φάμπα, Μάρκος Τσέτσος, Ευάγγελος Φάμπας, Γιώργος Μαυροειδής, Ελευθερία Κοτζιά κ.ά. Δημιούργησε και διεύθυνε δύο ορχήστρες κιθαριστών, μία με παιδιά και μία με προχωρημένους κιθαρίστες, με τις οποίες για πάνω από δέκα χρόνια έδωσε συναυλίες σε όλη την Ελλάδα. Η ζωή και το έργο του συμπεριλαμβάνονται σε παγκόσμια λεξικά, σε κιθαριστικά μουσικά λεξικά και ιστορίες κιθάρας πολλών χωρών.

Σε όλη τη μακρόχρονη καλλιτεχνική πορεία του, ο Δ. Φάμπας δεν είδε ποτέ την τέχνη του ξεκομμένη από την κοινωνία. «Οπως κάθε τέχνη, έλεγε, η μουσική πρέπει να παίρνει κάποια θέση έναντι της κοινωνίας. Ετσι, μέσα από τις συνθέσεις μου, εκφράζω το "πιστεύω μου" στον άνθρωπο και στην αξία της ειρήνης... Ο κάθε καλλιτέχνης πρέπει κατά κάποιο τρόπο να είναι ταγμένος στη σωστή κοινωνική εξυπηρέτηση...». Η αγωνία του ήταν διαρκής, ώστε «η μουσική να γίνεται κατανοητή από τον κόσμο και όχι να είναι για τους πολύ λίγους. Γιατί είναι γεγονός πως η μουσική διαπλάθει, συν τοις άλλοις, και το χαρακτήρα του ανθρώπου...».

Οραματιστής και αγωνιστής στη ζωή και την τέχνη του, ο Δ. Φάμπας συμπορεύτηκε με την Αριστερά, με το ΚΚΕ, παλεύοντας για την αναβάθμιση του πολιτιστικού τοπίου στη χώρα μας, για την αλλαγή των μουσικών μας πραγμάτων προς όφελος του λαού. Μια αλλαγή, που γι' αυτόν προϋπέθετε: «Πολλά χρήματα και πολλή αγάπη από το κράτος για να φτιαχτεί υποδομή. Για να γίνουν κρατικά ωδεία. Για να γίνουν αίθουσες μουσικής, χορωδίες και ορχήστρες. Για να αρχίζει η μουσική παιδεία από το δημοτικό σχολείο...».


Ρουμπίνη ΣΟΥΛΗ


ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Αλλόκοτα καθημερινά

1. Η περιφρόνηση του Καραμανλή απέναντί μας υπαγορεύεται από την πίστη του ότι μας γνωρίζει όσο κανείς άλλος. Ως εκ τούτου, έχει κάθε δικαίωμα να διαλέγει τον τρόπο με τον οποίο θα μας χειρίζεται. Χωρίς περίσκεψη, χωρίς αιδώ, σχημάτισε ένα επιτελείο γύρω του από επωνύμους, δηλαδή κατά χάριν άθικτους ψευδομάρτυρες που δικαιολογούν κάθε πράξη εις βάρος μας. Ο Καραμανλής δεν εμφανίζεται πια ως πρωθυπουργός αλλά ως σωτήρας. Ζούμε μια παράδοξη θεοκρατική διακυβέρνηση, μια παρωδία στους κύκλους της Ευρώπης.

2. Ο Εφραίμ εκφράζει με χυδαίο τρόπο τη βατικάνεια αντίληψη της Εκκλησίας. Αν έχει ενδιαφέρον η περίπτωσή του είναι ότι άνοιξε το μαγαζί του στο κέντρο της Ορθοδοξίας. Επαιξε κι έχασε. Είναι επικίνδυνος πρώτα για τα πνευματικά του παιδιά όπως ο Ρουσόπουλος και έπειτα για όλους όσοι έπαιξαν μαζί του. Στα υπέρ του: γελοιοποίησε το στερεότυπο του ράσου.

3. Ο κόσμος ούτε μας υποδέχεται ούτε μας αποδέχεται, μου είπε ένας γέροντας σε καφενείο της Πλατείας Βάθης. Από τη μισανθρωπία της Νέας Δημοκρατίας περνάνε στο ρατσισμό της ηλικίας, που καλλιεργούν με πολύ ζήλο τα τσογλάνια του θεάματος.

4. Ο χρόνος μοιάζει με τον Σουρήνα, τον αρχηγό των Μήδων, που είναι μεγαλοπρεπέστατος, πανέμορφος, γοητευτικός, αλλά όταν αφήσεις να σε παρασύρει και ξεχαστείς, έφτασε το τέλος σου.

5. Πόσους χάνουμε μέσα στη μάχη της καθημερινότητας ποτέ δε θα μάθουμε. Οσοι όμως συνεχίζουν όρθιοι αυτό το χρωστάνε στην υπενθύμιση του Τυρταίου: «Γιατί όταν πια ο άντρας γυρνά και φεύγει μες στο φρικτό θέαμα της μάχης, δείχνει την πλάτη του σημάδι δελεαστικό για το δόρυ και είναι θέαμα επονείδιστο να κείτεται νεκρός στη σκόνη με την αιχμή του δόρατος στην πλάτη καρφωμένη».

6. Σπάνια πια πηγαίνω στον κινηματογράφο. Μόλις όμως άκουσα για την ταινία με θέμα τη ζωή και το θάνατο του Μπόμπι Σαντς, του Ιρλανδού επαναστάτη που πέθανε από απεργία πείνας ενάντια στην κυβέρνηση Θάτσερ, δεν το σκέφτηκα στιγμή. Πρόκειται για αριστούργημα με επίκεντρο τη σκυταλοδρομία θανάτου των Ιρλανδών μαχητών. Τον Σαντς ακολούθησαν άλλοι εννιά στο θάνατο. Αυτή είναι η δύναμη του σινεμά, που βγάζει ξαφνικά τον άσο του ενάντια στη λησμονιά.

7. Η καθημερινή κατάντια επιβάλλει να αποκρούεις και να ανταποδίδεις χτυπήματα. Μέχρι πότε;

8. Ποιος τολμά σ' αυτές τις συνθήκες να μιλήσει για σαγήνη της ψυχής;

9. Η δημοκρατία στερείται φαντασίας. Αν είχε έστω κι ελάχιστη, θα έβλεπα τους πολίτες να κηδεύουν καθημερινά μαζί με τις αναμνήσεις τους και το παρόν τους.

10. Η καθημερινότητα μοιάζει με την ιστορία του ελέφαντα: Ενας ελέφαντας που ανήκε σε περιοδεύον τσίρκο είχε σταβλιστεί κοντά σε μια πόλη της οποίας οι κάτοικοι δεν είχαν δει ποτέ ελέφαντα. Τέσσερις περίεργοι πολίτες, ακούγοντας για το κρυμμένο αυτό θαυμαστό πράγμα, πήγαν να δουν περί τίνος πρόκειται. Οταν έφτασαν στο στάβλο, διαπίστωσαν πως δεν υπήρχε φως, άρα η έρευνα έπρεπε να γίνει στο σκοτάδι. Ο ένας, αγγίζοντας την προβοσκίδα, σκέφτηκε πως το πλάσμα αυτό έμοιαζε με σωλήνα, ο δεύτερος περιεργάστηκε το ένα αυτί και συμπέρανε πως ήταν πτερύγιο, ο τρίτος έπιασε το πόδι και του φάνηκε σαν ζωντανή κολόνα και, όταν ο τέταρτος έβαλε το χέρι στην πλάτη του ζώου, πείστηκε πως επρόκειτο για ένα είδος θρόνου. Κανένας δεν μπόρεσε να σχηματίσει μια ολοκληρωμένη εικόνα. Ο καθένας βασίστηκε σ' αυτό που είχε αγγίξει. Το αποτέλεσμα ήταν πλήρης σύγχυση. Και καθένας ήταν σίγουρος πως είχε δίκιο.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ