Νέα επιβράδυνση σημείωσε ο όγκος των λιανικών πωλήσεων (κύκλος εργασιών σε σταθερές τιμές) τον Οκτώβρη του 2008, ενώ στο δεκάμηνο (περίοδος Γενάρη - Οκτώβρη) οι πωλήσεις παρουσιάζουν κάμψη σε σχέση με το αντίστοιχο δεκάμηνο του 2007. Οι εξελίξεις στο χώρο των λιανικών πωλήσεων αποτελούν έναν ασφαλή δείκτη της γενικότερης επιβράδυνσης της ελληνικής οικονομίας, ενώ όλες οι εκτιμήσεις των διεθνών οργανισμών καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η κατάσταση αυτή θα επιδεινωθεί περαιτέρω την επόμενη περίοδο, όπου τα κρισιακά φαινόμενα αναμένεται να εδραιωθούν παγκοσμίως.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, ο όγκος των λιανικών πωλήσεων στο δεκάμηνο Γενάρης - Οκτώβρης 2008, συγκριτικά με τις πωλήσεις του αντίστοιχου δεκαμήνου του 2007 σημείωσε μείωση 0,4%, στοιχείο το οποίο είναι πιο ενδεικτικό για τη γενικότερη πορεία του συγκεκριμένου δείκτη. Από την εξέλιξη αυτή φαίνεται να έχει θιγεί η μεγάλη πλειοψηφία των μικρών καταστημάτων που λειτουργούν στη χώρα, ενώ σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία από τη συγκεκριμένη εξέλιξη δεν επλήγησαν τα πολυκαταστήματα και οι μεγάλες αλυσίδες των σούπερ μάρκετ. Ετσι, ενώ ο γενικός δείκτης για τον τζίρο στο δεκάμηνο παρουσιάζει κάμψη 0,4%, για τις επιμέρους κατηγορίες των καταστημάτων η εικόνα είναι η εξής:

• Μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ αύξηση 1,7%.
• Καταστήματα τροφίμων - ποτών - καπνού πτώση 4%.
• Πολυκαταστήματα αύξηση 2,6%.
• Εμπορικά ένδυσης - υπόδησης πτώση 3%.
• Επιπλα - ηλεκτρικά είδη - οικιακός εξοπλισμός πτώση 4%.
• Φαρμακευτικά - καλλυντικά αύξηση 2,5%.
• Βιβλία - χαρτικά - είδη δώρων αύξηση 1,3%.

Τον Οκτώβρη ο τζίρος παρουσίασε αύξηση 0,4% σε σχέση με τον Οκτώβρη του 2007, έναντι αύξησης 1,4% που είχε σημειωθεί κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Είναι ενδεικτικό ότι κατά την εξεταζόμενη περίοδο μόνο οι πωλήσεις τροφίμων παρουσίασαν θετικό πρόσημο (+3,1%), ενώ αντίθετα οι πωλήσεις των καταστημάτων εκτός διατροφής σημείωσαν πτώση 1,6%. Ειδικότερα, οι πωλήσεις των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων σημείωσαν αύξηση 3,5%, των πολυκαταστημάτων 6,1%, των καταστημάτων τροφίμων - ποτών - καπνού 2,1%, των καταστημάτων φαρμακευτικών - καλλυντικών 3,1%. Αντίθετα, οι πωλήσεις των καταστημάτων ένδυσης - υπόδησης υποχώρησαν κατά 4,2%, των καταστημάτων επίπλων - ηλεκτρικών ειδών - οικιακού εξοπλισμού κατά 8,6%, των καταστημάτων βιβλίων - χαρτικών και λοιπών ειδών κατά 1,9%.

Μετά από μία μεγάλη περίοδο υψηλών ανατιμήσεων, υποχώρηση 0,6% σημείωσε, σε ετήσια βάση, ο δείκτης βιομηχανικών τιμών το Νοέμβρη. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, ο δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία, την περίοδο από τον περσινό μέχρι το φετινό Νοέμβρη, σημείωσε μείωση 0,6%, έναντι αυξήσεων 8,1% και 2,6% που είχαν σημειωθεί την προηγούμενη διετία.

Ειδικότερα, το Νοέμβρη σε σχέση με τον Οκτώβρη προκύπτει επίσης μείωση του γενικού δείκτη τιμών κατά 3,5%, έναντι αύξησης 1,7% και μείωσης 0,4% που είχαν σημειωθεί τον ίδιο μήνα τα προηγούμενα δύο χρόνια.

Την εκχώρηση μετοχών της στο κράτος ανακοίνωσε η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας, σε εφαρμογή της ρύθμισης για την «ενίσχυση της ρευστότητας». Σε αυτό το πλαίσιο δρομολογείται η διαδικασία για αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ύψους 350 εκατ. ευρώ, μέσω έκδοσης προνομιούχων μετοχών, οι οποίες θα περάσουν στο Δημόσιο. Σε σύγκληση γενικών συνελεύσεων και αύξηση κεφαλαίου προχωρούν και οι άλλες τράπεζες.

Σύμφωνα με το νόμο που πέρασε η κυβέρνηση, η «κολεγιά» κράτους και τραπεζικού κεφαλαίου έχει καταληκτική ημερομηνία μέχρι το τέλος του 2009.

Σε ρόλο «λαγού» για την κυβέρνηση, η «Alpha Bank» δημοσιοποίησε πρόσφατα τρεις εκθέσεις της «Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών», για τις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, το σιδηρόδρομο και τις εμπορευματικές μεταφορές. Οι εκθέσεις αφορούν τα ...ελλείμματα επιχειρηματικότητας των αστικών συγκοινωνιών, τις ...υψηλές επενδύσεις, το χαμηλό έργο και το υπέρμετρο έλλειμμα και χρέος του ΟΣΕ, καθώς και το ...αναχρονιστικό πλαίσιο λειτουργίας και τις στρεβλώσεις στις εμπορευματικές μεταφορές.

Για τις αστικές συγκοινωνίες αυτό που προτείνεται είναι η αύξηση της τιμής του εισιτηρίου στο 1,26 ευρώ, έναντι των 80 λεπτών που έχει σήμερα και που η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να «στρογγυλέψει» στο ένα ευρώ από αύριο. Για τον ΟΣΕ προτείνεται η «εκ βάθρων αναδιάρθρωση της διοικητικής και επιχειρηματικής λειτουργίας του Οργανισμού», έμπνευση στην κατεύθυνση του κυβερνητικού σχεδίου για την ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού. Και για τον κλάδο των οδικών εμπορευματικών μεταφορών προτείνεται η πολιτική της «απελευθέρωσης», με στόχο τη μείωση του κόστους μεταφοράς σε ορίζοντα δεκαετίας, πολιτική που έτσι κι αλλιώς έχει δρομολογηθεί. Σημειώνεται ότι η «Alpha Bank» είχε δημοσιοποιήσει το περασμένο καλοκαίρι αντίστοιχη έκθεση και για τα αεροδρόμια, διαπιστώνοντας «ανεπάρκεια επιχειρηματικής διοικήσεως και επενδύσεων στην Ελλάδα», αλλά και εδώ είναι δεδομένη η πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην παραχώρηση και άλλων αεροδρομίων στο μεγάλο κεφάλαιο.

Συμπέρασμα; Δε χρειάζεται καν να αναζητήσουμε ποιος αντιγράφει ποιον. Η κυβέρνηση την τράπεζα, ή το αντίθετο. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το μεγάλο κεφάλαιο, η ΕΕ και η κυβέρνηση ακολουθούν πιστά όλες τις ...μεταρρυθμιστικές αντιδραστικές διαδικασίες και ο καθένας τους προπαγανδίζει αυτήν την πολιτική όπως καλύτερα μπορεί. Η ΕΕ με τις ντιρεκτίβες, η κυβέρνηση με την αξιοποίηση της πολιτικής εξουσίας και επιβολής και η «Alpha Bank» με τις εκθέσεις - μελέτες...

Με εντατικούς ρυθμούς συνεχίζουν να αυξάνουν τα χρέη των νοικοκυριών στις τράπεζες, αν και στο τελευταίο διάστημα γίνεται φανερή η τάση αποκλιμάκωσης.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδας και αφορούν στο μήνα Νοέμβρη του 2008:

• Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των τραπεζικών δανείων προς τα νοικοκυριά διαμορφώθηκε σε 14,1% (από 15,1% τον Οκτώβρη του 2008 και 22,4% το Δεκέμβρη του 2007).
• Το συνολικό υπόλοιπο των δανείων προς τα νοικοκυριά διαμορφώνεται σε 116,54 δισ. ευρώ, εμφανίζοντας μέσα στο μήνα αύξηση της τάξης των 500 εκατ. ευρώ
• Τα στεγαστικά δάνεια φτάνουν σε 77 δισ. ευρώ με ετήσιο ρυθμό αύξησης 12,3% (από 13,7% τον Οκτώβρη).
• Τα καταναλωτικά δάνεια (36,5 δισ. ευρώ) εμφανίζουν ετήσια αύξηση 17,8% (από 19,1% τον Οκτώβρη).

Στη βάση των στοχεύσεων και των εκτιμήσεων από την κυβέρνηση και την Τράπεζα της Ελλάδας, ο ρυθμός μεταβολής για το έτος 2009 υπολογίζεται να διαμορφωθεί στο επίπεδο του 10%.

Τα δάνεια στις επιχειρήσεις διαμορφώνονται σε 132,1 δισ. ευρώ με το ρυθμό ανόδου (Νοέμβρης 2008) να διαμορφώνεται σε 22,2% από 24,1% τον Οκτώβρη.

Στο πρώτο σχέδιο νόμου που θα κατατεθεί στη Βουλή από την κυβέρνηση, θα περιληφθούν οι αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις για τα «δώρα» της προς τους μεγαλοξενοδόχους. Τις σχετικές διαβεβαιώσεις έδωσε χτες ο υπουργός Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφης στη συνάντηση που είχε με εκπροσώπους των ξενοδόχων και των τουριστικών επιχειρήσεων. Θα προηγηθεί, μάλιστα, νέα συνάντηση πριν την κατάθεσή του, στην οποία θα συμμετέχει και ο υπουργός Τουριστικής Ανάπτυξης, Α. Σπηλιωτόπουλος.

Τα κυβερνητικά μέτρα που ανακοινώθηκαν από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή προκάλεσαν ευφορία στους επιχειρηματίες του τουρισμού, και όχι άδικα, αφού σε ένα περιβάλλον κρίσης έρχονται να ενισχύσουν ιδιαίτερα τις μεγάλες επιχειρήσεις. Από την άλλη, η προαναγγελία της μείωσης του τέλους παρεπιδημούντων από το 2% στο 0,5% προκάλεσε τις αντιδράσεις των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στους οποίους αποδίδεται.

Τα μέτρα προβλέπουν επιδοτήσεις, κίνητρα, διευκολύνσεις. Μια πολύ σημαντική παροχή είναι αυτή της διοχέτευσης πόρων του ΟΑΕΔ, των χρημάτων των εργαζομένων, προκειμένου να επιδοτούνται οι ξενοδόχοι για την απασχόληση εποχικών και με συμβάσεις ορισμένου χρόνου εργαζομένων!