ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τιμή στον συνθέτη της Εθνικής Αντίστασης

Στον αγωνιστή και συνθέτη της Εθνικής Αντίστασης, Αλέκο Ξένο, αφιερώνεται η εκδήλωση, που διοργανώνουν η Δημοτική Κίνηση «Πειραιάς - Αναγέννηση» και η «Νομαρχιακή Αγωνιστική Συνεργασία», το Σάββατο (24/1, 7 μ.μ.), στο παλιό Ταχυδρομείο Πειραιά (Φίλωνος 29).

Το συνθέτη και το έργο του θα παρουσιάσει ο Αλέξανδρος Χαρκιολάκης (μουσικολόγος). Εργα του θα ερμηνεύσουν: η Ολγα Αθανασιάδου (υψίφωνος), η Αννα Μουζάκη (μεσόφωνος, συνθέτης), η Μαθητική Χορωδία Ελληνικού Ωδείου - Παράρτημα Πειραιά και η Ανθή Γουρουντή (πιάνο, διεύθυνση χορωδίας).

Ο Αλέκος Ξένος (1912-1995) υπήρξε τρανό παράδειγμα μουσικού βαθιά επηρεασμένου από τις ιδεολογικές και πολιτικές του απόψεις, η προοδευτική σκέψη του οποίου και το αγωνιστικό του παρελθόν υπήρξαν απολύτως συνυφασμένα με το μουσικό του έργο. Βίωσε την Εθνική Αντίσταση και σαν αγωνιστής και σαν καλλιτέχνης. Το 1944 ανέβηκε στο βουνό με τη συντρόφισσά του Αννα. Εκεί, μαζί με άλλους καλλιτέχνες και τον αξέχαστο Βασίλη Ρώτα, εργάστηκε για τις ανάγκες του αγώνα. Ο Αλ. Ξένος οργάνωσε χορωδίες, φιλαρμονικές και συνέθεσε τραγούδια για την Αντίσταση («Υμνος της ΠΕΕΑ», το τραγούδι του Αρη, «Υμνος της ΕΠΟΝ», «Αετόπουλα», το τραγούδι της Εθνικής Αλληλεγγύης, «Εμπρός» κ.ά.).

Πρόεδρος του Πανελληνίου Μουσικού Συλλόγου, γραμματέας της Ομοσπονδίας Μουσικών Σωματείων Ελλάδας και μέλος της διοίκησης της Ενωσης Ελλήνων Μουσουργών, συνέβαλε σημαντικά στην ίδρυση των συμφωνικών ορχηστρών της Ραδιοφωνίας, της Λυρικής Σκηνής και της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, στις οποίες εργάστηκε ως κορυφαίος τρομπονίστας. Αγωνιζόταν σ' όλη του τη ζωή για την προώθηση της μουσικής παιδείας και για την ενεργητική συμμετοχή του λαού στον πολιτισμό.

Οι τίτλοι των συμφωνικών έργων του, εμπνευσμένοι από τους αγώνες του ελληνικού λαού, ήταν και παραμένουν σύμβολα Αντίστασης, πάντα επίκαιρα («Νέοι Σουλιώτες», «Λαφίνα», «Ο Διγενής δεν πέθανε», «Συμφωνία της Αντίστασης», που βραβεύτηκε στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας το 1952, «Προμηθέας», «Σπάρτακος», «Κύπρος», εισαγωγή στους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» κ.ά.).

Στερνό «αντίο» στην Δανάη

Την Δανάη των τραγουδιών, της ποίησης, του αγώνα, την γυναίκα που τίμησε τον πολιτισμό μας και πάλεψε για ένα καλύτερο αύριο, αποχαιρέτησαν χτες το μεσημέρι, στο Α` Νεκροταφείο Αθηνών, η οικογένειά της, φίλοι, συνοδοιπόροι της στην τέχνη και στη ζωή. Ηταν εκεί για να τιμήσουν τη σπουδαία, προικισμένη με πολλά πνευματικά και ψυχικά χαρίσματα προσωπικότητα, με τη βελούδινη φωνή και την ασυμβίβαστη ψυχή, που με τη μεταφραστική πένα της «έφερε» στην Ελλάδα τα ποιητικά «Απαντα» του οικουμενικού Πάμπλο Νερούδα.

Η τελευταία πράξη της περιπέτειάς της γράφτηκε χτες με συγκίνηση, λόγια καρδιάς και τραγούδια της, που συνόδεψαν την ώρα της ταφής της. Ο ύστατος χαιρετισμός από την κόρη της Λήδα - «τώρα είσαι στην αγκαλιά του αγαπημένου σου άντρα, Γιώργου Χαλκιαδάκη, μαζί με τον Μενέλαο, τον Ρίτσο, τον Αττίκ, τον Βίκτορ, τον Αλιέντε...». Για συντροφιά της «ένα βιβλίο του Ομήρου, του μεγαλύτερου ποιητή όλων των εποχών, που λάτρευε...», ενώ με στίχους δικούς της την αποχαιρέτησαν η εγγονή της, Ευδοκία, και η ανιψιά της, Αλεξάνδρα.

«Τη γυναίκα παράδειγμα στην τέχνη και στη ζωή, που τίμησε το τραγούδι, το ρόλο του καλλιτέχνη και τον αγώνα των ανθρώπων για μια καλύτερη ζωή, για κοινωνική δικαιοσύνη και ελευθερία», αποχαιρέτησε, από μέρους του ΚΚΕ, η βουλευτής του Εύα Μελά. Σε χαιρετισμό που απέστειλε η πρώην πρέσβης της Χιλής, Μ. Κοναρούμπιας, ανέφερε ότι «η Δανάη υπήρξε γέφυρα ψυχής ανάμεσα στη Χιλή και την Ελλάδα». Μίλησαν επίσης εκπρόσωποι του ΥΠΠΟ, της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών κ.ά. Στεφάνια έστειλαν η ΚΕ του ΚΚΕ, ο πρωθυπουργός, ο υπουργός Πολιτισμού, η πρεσβεία της Χιλής, η ΕΕΛ, το Μουσείο Λαϊκών Οργάνων κ.ά.

Φτωχότερη η Τέχνη

«Εφυγε» (19/1) στο σπίτι του, στο Παγκράτι, ο εικαστικός Ιάσων Μολφέσης. Ο γνωστός καλλιτέχνης, που έζησε και δημιούργησε κυρίως στο Παρίσι, κηδεύεται σήμερα από το Α' Νεκροταφείο. Ο Ι. Μολφέσης γεννήθηκε το 1925 και σπούδασε στην ΑΣΚΤ (1941 - 1946) με δασκάλους τους: Κ. Παρθένη, Δ. Μπισκίνη και Ε. Θωμόπουλο. Το 1950 έφυγε για το Παρίσι, όπου έζησε μόνιμα, με διάλειμμα τα χρόνια 1988 - 1990, οπότε δίδαξε ως καθηγητής Γλυπτικής στη Σχολή Καλών Τεχνών του ΑΠΘ.

Από το 1950 έως το 1970 ασχολήθηκε με τη ζωγραφική, φιλοτεχνώντας έργα που κινούνται στο πλαίσιο της άμορφης τέχνης και διακρίνονται για το χρωματικό τους περιορισμό, τη χειρονομιακή γραφή και τη δραματικότητα. Στις αρχές του 1960 αξιοποιεί τις δυνατότητες του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Από το 1970 στράφηκε στη γλυπτική. Στις συνθέσεις του χρησιμοποίησε τσιμέντο, χάλυβα, φύλλα μολύβδου και πλαστικές ύλες. Το έργο του παρουσιάστηκε σε επτά ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και τη Γαλλία, ενώ συμμετείχε σε ομαδικές και διεθνείς διοργανώσεις.

Δημιουργοί εναντίον ξενοδόχων

Τουλάχιστον δύο χρόνια ακόμη θα «συρθεί» δικαστικά η υπόθεση μεταξύ του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Πνευματικών Δικαιωμάτων Σκηνοθετών - Σεναριογράφων «Αθηνά» και των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων Διβάνη («Κάραβελ», «Ακρόπολις», «Royal Olympic«), αφού ο Αρειος Πάγος ανέστειλε την εκδίκασή της, που αφορά στη δημόσια εκτέλεση οπτικοακουστικών έργων από συσκευές τηλεόρασης στα δωμάτια των ξενοδοχείων.

Ο Αρειος Πάγος αποφάσισε την αναστολή στις 19/1 και παράλληλα έστειλε ερώτημα στο Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) για το αν οι τηλεοράσεις στα δωμάτια των ξενοδοχείων συνιστούν παρουσίαση έργων στο κοινό και άρα, αν άπτονται της νομοθεσίας περί Πνευματικών Δικαιωμάτων.

Ο εισπρακτικός οργανισμός των σκηνοθετών - σεμιναριογράφων, από την πλευρά του υποστηρίζει ότι το ερώτημα του Αρείου Πάγου, ουσιαστικά απαντήθηκε, το 2006, από το ΔΕΚ, δικαιώνοντας τους δημιουργούς σε ανάλογη υπόθεση στην Ισπανία.

Ελληνική αρχιτεκτονική

«Η κατοικία στην Ελλάδα από τον 20ό στον 21ο αιώνα» τιτλοφορείται η έκθεση, που εγκαινιάζεται αύριο (8μ.μ.) στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138). Πρόκειται για μια αναδρομή σε κατοικίες «σταθμούς» της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής, παρουσιάζοντας τις φάσεις εξέλιξης και τις τάσεις της αρχιτεκτονικής των κατοικιών στον 20ό αιώνα. Διοργανώνεται από το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής για «να «ανοίξει» η αρχιτεκτονική σε ένα ευρύτερο κοινό που μέχρι τώρα προσεγγίζει την κατοικία κυρίως από την εμπορική της διάσταση. Να ευαισθητοποιηθούν και να κινητοποιηθούν ειδικότερες ομάδες του κοινού για την ανάδειξη του αρχιτεκτονικού έργου και τη βελτίωση των κατοικιών.

Αφιερωμένη στον συνθέτη Σπύρο Παπαβασιλείου, για τα 35 χρόνια δημιουργίας του, είναι η συναυλία που διοργανώνει το Πολιτιστικό Κέντρο Εργαζομένων ΟΤΕ Ν. Αττικής (25/1, 7.30 μ.μ.), στην «Τεχνόπολη» του Δήμου Αθηναίων (Γκάζι). Τραγουδούν: Γιώργος Γερολυμάτος, Δούκισσα, Στέλιος Διονυσίου, Αντώνης Καλογιάννης, Νάντια Καραγιάννη, Ηλίας Κλωναρίδης, Κατερίνα Κούκα, Δημήτρης Μητροπάνος, Γιώτα Νέγκα, Μπάμπης Στόκας κ.ά. Είσοδος με προσκλήσεις.

Η χορευτική ομάδα«Αμάλγαμα» επιστρέφει στο θέατρο «Αλκμήνη» (Αλκμήνης 12, Γκάζι, τηλ. 210-3428583) και παρουσιάζουν (24/1 - 1/2) το έργο «Mon Valmont». Χορογραφία - σύλληψη: Μαρία Γοργία, βοηθός Χορογράφου: Ρίτα Ζηκίδου, μουσική επιμέλεια: Σταύρος Αποστολάτος, βίντεο: Βάνα Κωσταγιόλα, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, φωτογραφίες: Βάνα Κωσταγιόλα, Νίκη Μπίσιλλα. Χορεύουν: Αποστολάτος Σταύρος, Λευτέρης Βάβουλας, Μαρία Γοργία, Αργύρης Καβίδας, Θανάσης Κουσαθανάς, Σταύρος Κώττας, Γρηγόρης Σερμπής.

Συναυλία κλασικής μουσικής με έργα Ελλήνων συνθετών στη Βηρυτό, διοργανώνει η Ελληνική Πρεσβεία Βηρυτού, σε συνεργασία με την Εθνική Ορχήστρα Λιβάνου (30/1). Στην εκδήλωση συμπράττει και ο γνωστός κιθαριστής Ιάκωβος Κολανιάν. Θα παρουσιαστούν, μεταξύ άλλων, οι «Πέντε Ελληνικοί Χοροί» του Ν. Σκαλκώτα και η «Συμφωνία της Λεβεντιάς» του Μανώλη Καλομοίρη.

Η Βρετανία είναι η τιμώμενη χώρα στη 2^η Εκθεση Παιδικού - Εφηβικού Βιβλίου (Helexpo, 23-26/1), που διοργάνωσε το ΕΚΕΒΙ. Το περίπτερο του Βρετανικού Συμβουλίου παρουσιάζει την πλούσια σύγχρονη βρετανική λογοτεχνία για παιδιά και νέους, λογοτεχνικές εκδηλώσεις, συναντήσεις με Αγγλους συγγραφείς και εικονογράφους βιβλίων για παιδιά. Επίσης, διοργανώνει διαγωνισμό κόμικς με τίτλο «Manga Shakespeare» για νεαρούς κομίστες και εικονογράφους και παράσταση του θιάσου «Aisle» (24/1, 9μμ) στο θέατρο «BIOS».

Η «Στοά του Βιβλίου», συνεχίζοντας τον κύκλο εκδηλώσεων «Ποιητικό Βήμα», στις 28/1 (8μμ) διοργανώνει εκδήλωση με θέμα «Ελληνική ποίηση της νέας χιλιετίας», με συμμετοχή 15 ποιητών -ποιητριών, που θα διαβάσουν ποιήματά τους και τους οποίους θα παρουσιάσει ο ομότεχνός τους, Αρης Μπράτσος.