Mε ένα νομοσχέδιο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του τραπεζικού κεφαλαίου που σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στον τίτλο που φέρει, η κυβέρνηση έδωσε για δημόσια διαβούλευση το κείμενο της πρότασης νόμου που είχε υποβάλει το ΠΑΣΟΚ ως αντιπολίτευση για τη «ρύθμιση των χρεών» των υπερχρεωμένων καταναλωτών. Είναι ολοφάνερο ότι η κυβέρνηση εμπαίζει τα καταχρεωμένα νοικοκυριά που αδυνατούν να ανταποκριθούν στα χρέη, στα οποία τους οδήγησαν οι ασκούμενες πολιτικές λιτότητας, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζει στις τράπεζες ζεστό και σίγουρο χρήμα.

Αποκαλυπτικά των στοχεύσεων των διατάξεων του νομοσχεδίου είναι τα όσα είχε πει, τον περασμένο Ιούνη, ο Μ. Χρυσοχοΐδης ως υπεύθυνος του τομέα Ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ: «Συμφέρει και στις τράπεζες αυτή η ιστορία γιατί πολλά χρήματα που δε θα εισέπρατταν, θα έχουν τώρα τη δυνατότητα να τα εισπράξουν. Συμφέρει και τις τράπεζες, ξέρετε γιατί; Γιατί εάν ένας οφειλέτης καταναλωτής δεν πρόκειται να πληρώσει ποτέ, ταυτόχρονα είναι εγκλωβισμένος, δηλαδή πτωχευμένος ουσιαστικά, γίνεται μια διαπραγμάτευση για το τι μπορεί να πληρώσει». «Νομίζω», είπε αρκούντως κατατοπιστικά για τον προσανατολισμό του νομοσχεδίου, «ότι όχι μόνο δεν υπάρχει θέμα, αλλά είναι ένα πάρα πολύ χρήσιμο νομοσχέδιο το οποίο εφαρμόζεται σε χώρες κατεξοχήν καπιταλιστικές»! Δεν είναι άλλωστε, τυχαίο, ότι όπως πρόσφατα δήλωσε και η αρμόδια υπουργός Λ. Κατσέλη, για τις σχετικές ρυθμίσεις έχουν ήδη εκφράσει τη σύμφωνη γνώμη τους οι τραπεζίτες.

Στην ουσία η κυβέρνηση όχι μόνο δε δίνει κανενός είδους λύση στους οφειλέτες που είναι χρεωμένοι ως το λαιμό, εξαιτίας της πολιτικής λιτότητας που εφαρμόζουν εναλλάξ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, αλλά προσφέρει στις τράπεζες τη δυνατότητα να τους ξεζουμίσουν μέχρι εκεί που δεν πάει άλλο, ενώ ακόμα και όσοι υπαχθούν τελικά σε κάποια ρύθμιση του νομοσχεδίου, θα βρίσκονται σε διαρκή επιτήρηση από τις τράπεζες για τυχόν αλλαγή των συνθηκών διαβίωσης των οφειλετών. Ακόμα, στην περίπτωση που δεν επαρκούν τα περιουσιακά στοιχεία για την κάλυψη των απαιτήσεων της τράπεζας, η τελευταία θα έχει το δικαίωμα να δεσμεύει ακόμα και μέρος του μισθού του οφειλέτη για την αποπληρωμή της δόσης που θα ορίσει το δικαστήριο, καθώς, όπως προβλέπεται, «η καταβολή του ποσού αυτού γίνεται απευθείας στους πιστωτές του οφειλέτη».

Ειδικότερα, τα χαρακτηριστικότερα σημεία του νομοσχεδίου είναι ότι:

• Αφορά μόνο χρέη φυσικών προσώπων που δεν προέρχονται από άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας και εξαιρούνται τα πρόστιμα, οι χρηματικές ποινές και οι εισφορές προς ασφαλιστικούς οργανισμούς.
• Προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης (η οποία γίνεται στο Ειρηνοδικείο) είναι να έχει προηγηθεί το τελευταίο εξάμηνο προσπάθεια εξωδικαστικής ρύθμισης με τη μεσολάβηση κάποιας καταναλωτικής οργάνωσης, του συνηγόρου του καταναλωτή, δικηγόρου ή άλλου ιδιωτικού ή δημόσιου φορέα.
• Εάν τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη και τα εισοδήματά τους είναι επαρκή, σε σχέση με τα χρέη του, το δικαστήριο μπορεί να ρυθμίσει την καταβολή των χρεών σε δόσεις μέχρι τρία χρόνια (εννοείται, βέβαια, ότι έτσι κι αλλιώς οι δόσεις για το υπόλοιπο του δανείου «τρέχουν» κανονικά). Σε αντίθετη περίπτωση, ο διακανονισμός μπορεί να φτάσει τα πέντε χρόνια, υπό τον όρο ότι θα έχει εξοφληθεί σ' αυτό το διάστημα τουλάχιστον το 10% των συνολικών οφειλών. Μετά τα πέντε χρόνια και εφόσον ο οφειλέτης πλήρωνε ανελλιπώς τις δόσεις, μπορεί να ζητήσει την απαλλαγή του από τα χρέη του μόνο εφόσον δεν έχει περιουσιακά στοιχεία. Σε αντίθετη περίπτωση ή θα συνεχίσει να πληρώνει το δάνειο - φτάνει δε φτάνει ο μισθός του - ή θα πρέπει να αποδεχτεί να πληρώνει για τα επόμενα είκοσι χρόνια μέχρι και το 85% της εμπορικής αξίας του σπιτιού του.
• Σε «εξαιρετικές περιπτώσεις» (χρόνια ανεργία, σημαντικά προβλήματα υγείας, εισόδημα που δεν επαρκεί για την κάλυψη στοιχειωδών βιοτικών αναγκών) είναι δυνατό να οριστούν χαμηλότερες ή μηδενικές καταβολές, ακόμα κι αν δεν εξοφλείται μ' αυτό τον τρόπο το 10% του χρέους, το δικαστήριο, όμως, θα επιτηρεί ανά οκτάμηνο τον οφειλέτη και θα του την έχει «φυλαγμένη» να αλλάξουν οι όροι εάν αλλάξουν τα δεδομένα του οφειλέτη.

Στα 119 δισ. ευρώ έφτασε η μάζα του τραπεζικού δανεισμού των νοικοκυριών και αυτό παρά την εμφανιζόμενη πτώση στους ρυθμούς αύξησης που έχουν να κάνουν και με την τακτική του τραπεζικού κεφαλαίου στις σημερινές συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδας που αφορούν στο μήνα Σεπτέμβρη του 2009:

Νοικοκυριά: Το συνολικό υπόλοιπο διαμορφώνεται σε 118,89 δισ. ευρώ και ο ρυθμός αύξησης (ετήσια βάση) σε 3,9% έναντι 12,8% στο τέλος Δεκέμβρη 2008. Τα στεγαστικά δάνεια (79,56 δισ. ευρώ) εμφανίζουν αύξηση 4,4% και τα κάθε είδους καταναλωτικά (36,39 δισ. ευρώ) αύξηση 3,3%. Να σημειωθεί πως οι τραπεζίτες έχουν προχωρήσει σε λογιστικές διαγραφές δανείων τα οποία θεωρούν «χαμένα». Η τακτική τους αυτή έχει να κάνει με τη εμφάνιση των ισολογισμών τους και την προστασία των μεγαλομετόχων τους και άλλων επίδοξων «επενδυτών»

Επιχειρήσεις: Τα χρωστούμενα στις τράπεζες διαμορφώνονται σε 132,92 δισ. ευρώ εμφανίζοντας αύξηση 6,8%

Η συνολική μάζα του δανεισμού (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) φτάνει σε 251,82 δισ. ευρώ και η ετήσια αύξηση σε 5,4%.

Οι θυγατρικές ελληνικών επιχειρήσεων σε χώρες του εξωτερικού μπορούν να λειτουργήσουν ως μέσο αντιστάθμισης της οικονομικής κρίσης που αντιμετωπίζουν στην εσωτερική αγορά, δηλαδή, ως μέσο διασφάλισης των κερδών τους. Αυτό προκύπτει από τη μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) με θέμα «Οι θυγατρικές των ελληνικών πολυεθνικών επιχειρήσεων και στρατηγικές διεθνοποίησης» που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα.

Oπως επισημαίνει το ΙΟΒΕ, «βραχυπρόθεσμα η καταγεγραμμένη εύρωστη οικονομική θέση των ελληνικών πολυεθνικών θα λειτουργήσει ως ασπίδα προστασίας στην απειλή της οικονομικής κρίσης, δεδομένης της δυναμικής επενδυτικής επέκτασης στο εξωτερικό του πρόσφατου παρελθόντος, ενώ μακροπρόθεσμα η πολυεθνικότητα έχει θετική επίπτωση στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και ειδικότερα στις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα». Σημειώνεται, ακόμη, ότι μέσω των θυγατρικών αναπτύσσονται «και άλλες αλλοδαπές αγορές, όχι όμως η ελληνική», καθώς, όπως είναι γνωστό, είναι περιορισμένες οι δυνατότητες διάθεσης των προϊόντων τους στην εγχώρια αγορά, που τη λυμαίνονται ξένες πολυεθνικές.

Tο ΙΟΒΕ συνιστά, ουσιαστικά, στις επιχειρήσεις να διατηρήσουν τις θυγατρικές ως μέσο περιορισμού του κόστους, εκτιμώντας ότι το αντίθετο «ενδέχεται να έχει αρνητικές συνέπειες στην ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, αλλά και στην παραγωγική δραστηριότητα στην Ελλάδα». «Η εσωστρέφεια», προειδοποιεί το ΙΟΒΕ, «θα αποτελούσε πληγή για την μελλοντική ανάπτυξη των ελληνικών πολυεθνικών».

Παρεμβάσεις στην τουριστική νομοθεσία υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου και αναδιαρθρώσεις στην λειτουργία των δημόσιων φορέων του τουρισμού, προανήγγειλε η υφυπουργός Τουρισμού Α. Γκερέκου μιλώντας χτες στα εγκαίνια της τουριστικής 25ης έκθεσης «FHILOXENIA» στη Θεσσαλονίκη. «Ο τουρισμός στην Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπος με σοβαρότατα νομοθετικά κενά και μία ανεξήγητη πολυνομία και γραφειοκρατία. Στόχος δικός μας είναι να ξεκαθαρίσει νομοθετικά το τοπίο, προς την κατεύθυνση της κάλυψης των κενών και της απλοποίησης της σχετικής νομοθεσίας». Ωστόσο η τοποθέτηση αυτή δεν έχει να κάνει με νομοθετικά κενά που σχετίζονται με την λειτουργία των επιχειρήσεων, τις τουριστικές υπηρεσίες που προσφέρουν, όπως για παράδειγμα το τι είναι ο αγροτουρισμός και οι όροι λειτουργίας των μονάδων και άλλα πολλά ανάλογα θέματα. Εχει να κάνει με το πώς θα περιοριστούν ακόμη περισσότερο οι προϋποθέσεις έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας, σύμφωνα με το παράδειγμα της υφυπουργού που επισήμανε: «Είναι δύσκολο να εξηγήσει κανείς σε κάποιο ξένο επενδυτή που ενδιαφέρεται να έρθει στη χώρα μας, πώς, από τη μία θέλουμε την επένδυσή του, από την άλλη όμως, έχουμε θέσει ως προαπαιτούμενο για να την πραγματοποιήσει, τη συγκέντρωση 100 διαφορετικών εγγράφων από σχετικές και άσχετες με το αντικείμενο δημόσιες υπηρεσίες».

Αφού ξεκαθάρισε ότι θα κάνει ακόμη πιο ευνοϊκό το επιχειρηματικό περιβάλλον για τους επενδυτές, επισήμανε ότι θα υπάρξουν «μεταβολές και σημαντικές λειτουργικές αναδιαρθρώσεις» στους τουριστικούς οργανισμούς στην κατεύθυνση της αποσαφήνισης των αρμοδιοτήτων, αλλά και της συρρίκνωσης, με πρόσχημα την επίλυση «επικαλύψεων» και «διπλών λειτουργιών». Μίλησε επίσης για χάραξη μακροπρόθεσμης τουριστικής πολιτικής με την αξιοποίηση μελετών που είχε εκπονήσει η... κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά «δεν αξιοποιήθηκαν ουσιαστικά»!

Η Α. Γκερέκου μίλησε και για καταχρεωμένους φορείς, ΕΟΤ, ΕΤΑ, οι οποίοι υπονομεύουν τις δυνατότητες της σημερινής κυβέρνησης, έσπευσε όμως να διαβεβαιώσει ότι θα αξιοποιηθούν όλοι οι υφιστάμενοι πόροι και το ΕΣΠΑ για την στήριξη των τουριστικών επιχειρήσεων.

Για την πρόταση του σχεδίου νόμου της κυβέρνησης «Ρύθμιση χρεών υπερχρεωμένων καταναλωτών», το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ με ανακοίνωσή του τονίζει:

«Η πρόταση σχεδίου νόμου για τη ρύθμιση χρεών όχι μόνο δεν ανακουφίζει τις υπερχρεωμένες λαϊκές οικογένειες, αλλά διευκολύνει τις τράπεζες να τις απομυζήσουν ως εκεί που δεν πάει άλλο.

Με τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις η ζωή της λαϊκής οικογένειας τίθεται σε συνεχή επιτήρηση από τους τραπεζίτες, προκειμένου να διασφαλίσουν με κάθε μέσο τις ληξιπρόθεσμες οφειλές που μπορεί να πληρώσει. Ανοίγει ο δρόμος για να δεσμεύσουν οι τράπεζες ακόμα και μέρος του μισθού του οφειλέτη που προορίζεται για την κάλυψη στοιχειωδών αναγκών επιβίωσης. Ανοίγει ο δρόμος για εκτεταμένη εκποίηση ακίνητης περιουσίας των υπερχρεωμένων νοικοκυριών και μάλιστα με τη φαινομενική συναίνεση του οφειλέτη.

Τα χρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά πρέπει να απορρίψουν το νομοσχέδιο και την κοροϊδία της λεγόμενης διαβούλευσης. Πρέπει να αγωνιστούν για:

• Απαγόρευση οποιασδήποτε κατάσχεσης ή πλειστηριασμού περιουσιακών στοιχείων για χρέη στεγαστικών δανείων που αφορούν στην πρώτη και στη δεύτερη κατοικία.
• Πάγωμα αποπληρωμής δανείων για άνεργους και μισθωτούς που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας.
• Ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς, στις συντάξεις και στο επίδομα ανεργίας».