Συνέχιση των ιδιωτικοποιήσεων επιχειρήσεων που ελέγχονται από το δημόσιο, σε συνδυασμό με μαζικές απολύσεις, αλλά και παραπέρα συμπίεση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων, με την εφαρμογή κατάλληλων εισοδηματικών πολιτικών, συνιστούν οι μεγαλοεπιχειρηματίες στρώνοντας έτσι το χαλί στην κυβέρνηση να σκληρύνει την αντιλαϊκή πολιτική μονόπλευρης λιτότητας. Αυτό είναι το στίγμα της τριμηνιαίας έκθεσης του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ)- που χρηματοδοτείται από το ΣΕΒ και άλλους φορείς μεγαλοεπιχειρηματιών- η οποία δόθηκε χτες στη δημοσιότητα.

Με βασικό επιχείρημα πως προσαρμογή στην ΟΝΕ δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς νέα σκληρή λιτότητα και μαζικές απολύσεις (!) οι συντάκτες της έκθεσης του ΙΟΒΕ, καλούν την κυβέρνηση, να προχωρήσει «εδώ και τώρα»:

• Στη μείωση των μισθολογικών δαπανών του δημόσιου τομέα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων στο δημόσιο.
• Στην άμεση ιδιωτικοποίηση επιχειρήσεων υψηλής απασχόλησης, όπως η «Ολυμπιακή Αεροπορία», η «Λάρκο», τα «Ναυπηγεία», επειδή στον τομέα αυτό «έχουν σημειωθεί καθυστερήσεις»... ανεξάρτητα από το κόστος που συνεπάγεται η λήψη των μέτρων αυτών.

Σε ό,τι αφορά τις συστάσεις για την επιτάχυνση των διαδικασιών εκποίησης των δημόσιων επιχειρήσεων, οι συντάκτες της έκθεσης του ΙΟΒΕ, σημειώνουν πως στο περιβάλλον του Ευρώ, οι ιδιωτικοποιήσεις θα πρέπει να συνοδεύονται με παράλληλη ανάπτυξη ανταγωνιστικών συνθηκών σε επιχειρήσεις δικτύου (ενέργεια, συγκοινωνίες, τηλεπικοινωνίες).

Τα παραπάνω είναι τα πιο χαρακτηριστικά μέτρα, από το συνολικό πλέγμα παρεμβάσεων, που αξιώνουν οι μεγαλοεπιχειρηματίες από την κυβέρνηση (η οποία, ας σημειωθεί, έχει δρομολογήσει τέτοιες εξελίξεις) με βασικό επιχείρημα ότι μόνο έτσι θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας στη ζώνη του Ευρώ.

Το τετράπτυχο των αιτημάτων που διατυπώνει η ηγεσία του ΣΕΒ και άλλων μεγαλοεπιχειρηματιών με την έκθεση του ΙΟΒΕ, αφορά: τις ιδιωτικοποιήσεις, την «απελευθέρωση» των αγορών, τη συνέχιση της σκληρής δημοσιονομικής πολιτικής λιτότητας, με στόχο τη μείωση του δημόσιου χρέους και τέλος τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης.

Η έκθεση, βέβαια, επεκτείνεται και σε άλλους τομείς, όπως στον προσδιορισμό της έννοιας του «κοινωνικού κράτους», οι διαθέσιμοι πόροι του οποίου για το ΙΟΒΕ θεωρούνται «ντε φάκτο» περιορισμένοι, γιατί οι επιδιώξεις του θα πρέπει να υπακούουν τις γενικότερες δημοσιονομικές επιδιώξεις! Για να εξοικονομηθούν κάποια ψίχουλα, το ΙΟΒΕ συνιστά παραπέρα υποβάθμιση του λεγόμενου «κοινωνικού κράτους» με την αναδιάρθρωση όλων των δημοσίων δαπανών (περικοπές δηλαδή στη δημόσια κατανάλωση, όπως αναφέρει σε άλλο σημείο η έκθεση) και περιορισμό της σπατάλης κλπ.

Με αρκετά σαφή και κυνικό τρόπο, η έκθεση σκιαγραφεί τις «ευεργετικές» επιπτώσεις που θα υπάρξουν για τα φτωχά λαϊκά στρώματα, από την ένταξη της Ελλάδας στη ζώνη του Ευρώ. Αναφερόμενη στις αλλαγές της οικονομικής συμπεριφοράς που θα υπάρξουν από την ένταξη στη ζώνη του Ευρώ, αναφέρει συγκεκριμένα: «Η ανταγωνιστική λειτουργία της ενιαίας αγοράς και το άνοιγμα κλειστών τομέων και επαγγελμάτων, θα εμπεδώσουν μια νέα ανάλογα ανταγωνιστική νοοτροπία, περιορίζοντας τα αιτήματα για ειδική προστασία ομάδων και ατόμων». Και φυσικά η «ειδική προστασία» δεν αφορά τους κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες, αλλά τους άνεργους, τους συνταξιούχους και κοινωνικές κατηγορίες που πλήττονται βάναυσα από την καπιταλιστική «παγκοσμιοποίηση», όπως οι εργάτες με χαμηλή ειδίκευση, οι αγρότες, οι μικροί επιχειρηματίες κλπ.

Προτεραιότητες δημοσιονομικής πολιτικής...

Με μεγάλη σαφήνεια προσδιορίζει το πλαίσιο δημοσιονομικής λιτότητας που θα πρέπει να ακολουθηθεί μέχρι την επόμενη τουλάχιστον δεκαετία, με στόχο την περαιτέρω δημοσιονομική προσαρμογή...

Συγκεκριμένα προτείνουν:

• Συγκράτηση των δαπανών για τη δημιουργία μεγαλύτερων πρωτογενών πλεονασμάτων, με στόχο τη μείωση του χρέους στο 60% του ΑΕΠ το 2010.
• Περιορισμός της μισθολογικής δαπάνης του δημόσιου τομέα.
• Αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα και προώθηση των αποκρατικοποιήσεων για τη δημιουργία πρόσθετων εσόδων που θα μειώσουν απευθείας το χρέος. Προτείνουν δηλαδή ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας για εισπρακτικούς καθαρά λόγους.
• Μείωση των φορολογικών συντελεστών, για να βελτιωθεί η θέση της χώρας στο διεθνή φορολογικό ανταγωνισμό, ο οποίος θα εντείνεται για την προσέλκυση επενδύσεων. Ζητούν, δηλαδή, μείωση της φορολογίας του κεφαλαίου (κάτι που προωθεί η κυβέρνηση) για λόγους φορολογικού ανταγωνισμού.

Η διαρθρωτική πολιτική προσδιορίζεται στους στόχους της «απελευθέρωσης» των αγορών, επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, αποτελεσματικότερη λειτουργία του Δημοσίου με μείωση του κόστους λειτουργίας του. Γίνεται στη συνέχεια μια χλιαρή κριτική προς την κυβέρνηση, επειδή «για μεγάλο χρονικό διάστημα διατηρήθηκε η δημόσια ιδιοκτησία και διαχείριση στις κυριότερες επιχειρήσεις δικτυακού χαρακτήρα» και αντί για ιδιωτικοποιήσεις η κυβέρνηση επέλεξε τη λύση της μερικής μετοχοποίησης... Κατά τον ΙΟΒΕ στις σημερινές συνθήκες, οι καθυστερήσεις είναι ασυμβίβαστες με τη συμμετοχή στην ΟΝΕ, ακόμα και στην περίπτωση που εθνικοί λόγοι επιβάλλουν τη χρονική μετάθεση των θεσμικών μεταρρυθμίσεων, όπως π.χ. η αναδιάρθρωση του φορολογικού συστήματος...

Αύξηση της τάξης των 6 δραχμών ανά λίτρο αναμένεται από αύριο στα υγρά καύσιμα, με αποτέλεσμα οι τιμές λιανικής πώλησης να διαμορφωθούν για την ελληνική αγορά σε νέα επίπεδα ρεκόρ. Σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία, οι αυξήσεις λιανικών τιμών στους δύο τύπους βενζίνης (σούπερ και αμόλυβδη) θα βρίσκονται στα επίπεδα των 6 δρχ./ λίτρο, ενώ στο πετρέλαιο κίνησης αναμένεται άνοδος τιμών, που ενδεχομένως να βρίσκεται και αυτή στις 6 δρχ./ λίτρο.

Οι εξελίξεις αυτές οφείλονται κυρίως στα υψηλά επίπεδα τιμών του αργού πετρελαίου στις μεγάλες αγορές του εξωτερικού, καθώς και λιγότερο στην ανατίμηση του δολαρίου. Ετσι, η τιμή της βενζίνης σούπερ αναμένεται να ξεπεράσει πλέον τις 285 δρχ./ λίτρο, στον πίνακα των ενδεικτικών τιμών που εκδίδει σε εβδομαδιαία βάση το υπουργείο Ανάπτυξης, ενώ για την αμόλυβδη η τιμή αναμένεται να πλησιάσει τις 275 δρχ./ λίτρο. Στην πραγματικότητα όμως, οι τιμές στην «αντλία» θα είναι αρκετά υψηλότερες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το πορτοφόλι των γιωταχήδων, όταν πάνε να γεμίσουν το ρεζερβουάρ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι προβλέψεις των παραγόντων της αγοράς για το μέλλον δεν είναι αισιόδοξες. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος Αλ. Λάσκαρη, οι διεθνείς τιμές του αργού πετρελαίου «αναμένεται να διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα για το άμεσο μέλλον», καθώς, όπως εκτιμούν οι εταιρίες, η παραγωγή και η ζήτηση εξακολουθούν να βρίσκονται σε οριακά επίπεδα, ενώ οι τιμές επηρεάζονται και από τις ανοδικές τάσεις της βενζίνης στην αμερικανική αγορά.

Οι εκπρόσωποι των εταιριών υποστήριξαν σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου πως ουσιαστικά ο ανταγωνισμός λειτουργεί στην ελληνική αγορά. Θεωρούν μάλιστα, προκαλώντας εύλογα ερωτηματικά, πως η ανακοίνωση των ενδεικτικών τιμών από το ΥΠΑΝ δεν προσφέρει τίποτε και πρότειναν να καταργηθεί αυτό το μέτρο, ώστε να διαμορφώνονται ελεύθερα οι τιμές στην αγορά. Ο ΣΕΕΠΕ υποστηρίζει πως η χώρα μας είναι μικρή και κατακερματισμένη, αφού - σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε - η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση στην Ευρώπη, ως προς τον αριθμό αυτοκινήτων που αναλογούν ανά πρατήριο, και η απόδοση, δηλαδή η κατανάλωση καυσίμων ανά πρατήριο, είναι επίσης η μικρότερη σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Βασικό αίτημα των εταιριών για την πλήρη ομαλοποίηση της αγοράς, είναι η πάταξη της παραεμπορίας, δηλαδή της νοθείας, της πειρατείας και της λαθρεμπορίας καυσίμων. Επίσης, ζητούν την απελευθέρωση των στρατηγικών αποθεμάτων από τα διυλιστήρια, όπως προβλέπει ο ισχύων νόμος, ούτως ώστε να αποδεσμευτεί περαιτέρω η αγορά καυσίμων στη χώρα μας. Οι εκπρόσωποι του ΣΕΕΠΕ υποστήριξαν πως οι εταιρίες έχουν πολύ μικρό περιθώριο κέρδους (1,6 δρχ./ λίτρο) και δεν έχουν τη δυνατότητα, σύμφωνα με όσα δηλώνουν, να συμβάλουν στη συγκράτηση των αυξήσεων. Ωστόσο, δεν απάντησαν (τουλάχιστον με πειστικό τρόπο) για τις μεγάλες αποκλίσεις που παρατηρούνται στις τιμές μεταξύ πρατηρίων της ίδιας εταιρίας, ακόμη και στην ίδια γεωγραφική περιοχή και ακόμη περισσότερο στην επαρχία.

Και ενώ οι τιμές των υγρών καυσίμων τραβούν την ανηφόρα, χτες δημοσιοποιήθηκαν τα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ), από τα οποία προκύπτει αύξηση των καθαρών προ φόρων κερδών 83% για την περίοδο Ιανουαρίου - Μαΐου 2000, σε σύγκριση με την περσινή αντίστοιχη περίοδο. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα κέρδη των ΕΛΠΕ διαμορφώθηκαν στο φετινό πεντάμηνο στο ύψος των 32,2 δισεκατομμυρίων δραχμών έναντι 17,9 δισ. δραχμών το αντίστοιχο πεντάμηνο του 1999. Αντίστοιχη αύξηση παρουσιάζουν τα κέρδη του Ομίλου (33,4 δισ. δραχμές, έναντι 21,1 δισ. δραχμών), καθώς ο όγκος των πωλήσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό αυξήθηκε κατά 25%.

Ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΠΕ, κατά τη διάρκεια της χθεσινής γενικής συνέλευσης, σημείωσε ότι οι βελτιωμένοι ρυθμοί στα οικονομικά του ομίλου απορρέουν κυρίως από τις παραγωγικές επενδύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί πρόσφατα.