Μετ' εμποδίων ξεκινά το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος τη χειμερινή περίοδο 2000-2001. Μπορεί το ΚΘΒΕ να προγραμματίζει την παρουσίαση παραγωγών, συμπαραγωγών και μετακλήσεων, αλλά μέχρι στιγμής έχει στη διάθεσή του, για τον ερχόμενο χειμώνα, μόνο τις δύο μόνο σκηνές που βρίσκονται στο Συγκρότημα της Μονής Λαζαριστών (Σκηνή Σωκράτης Καραντινός και Μικρό Θέατρο) και το Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς από το Φλεβάρη και για μικρό χρονικό διάστημα.

Δυστυχώς, δεν είναι ακόμη γνωστό αν θα διαθέτει τις θεατρικές αίθουσες της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και του Βασιλικού Θεάτρου και επιφυλάσσεται να ανακοινώσει αναλυτικά ολοκληρωμένο τον προγραμματισμό του για την περίοδο 2000-2001, στο προσεχές μέλλον...

Οι θεατρικές σκηνές στις οποίες δραστηριοποιείται - θεωρητικά τουλάχιστον - το ΚΘΒΕ είναι οι εξής:

• Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών Εθνικής Αμύνης 2. Χωρητικότητα: 737 θέσεις.
• Μονή Λαζαριστών: Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός»: Κολοκοτρώνη 25-27, Σταυρούπολη. Χωρητικότητα: 611 θέσεις.
• Μονή Λαζαριστών μικρό θέατρο, μετατρεπόμενη πλατεία μέχρι 130 θέσεις.
• Βασιλικό Θέατρο: Πλατεία Λευκού Πύργου. Χωρητικότητα: 800 θέσεις.
• Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς (Μεταμορφώσεως 7-9, Παλαιό Δημαρχείο). Χωρητικότητα: 272 θέσεις.

Ωστόσο, κανένα από τα παραπάνω θέατρα δεν αποτελεί ιδιοκτησία του ΚΘΒΕ. Ολες τις σκηνές τις χρησιμοποιεί με ενοίκιο. Και συμβαίνουν τα εξής παράλογα:

Από τη μια πλευρά σε ό,τι αφορά στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, το ΚΘΒΕ το χρησιμοποιεί επί ενοικίω (80 εκατομμύρια περίπου το χρόνο). Το κράτος, λόγω της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Θεσσαλονίκη 1996, το χρηματοδότησε αδρά, με ποσό που ξεπέρασε το 1 δισ. δρχ. προκειμένου το θέατρο να ανακαινιστεί. Για να το χρησιμοποιήσει όμως το ΚΘΒΕ όχι μόνο πρέπει να πληρώνει ενοίκιο, αλλά η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών ζητούσε ενοίκιο και για το διάστημα που αυτό ανακαινιζόταν.

Ακόμη, η διοίκηση του ΚΘΒΕ βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, ενώ η χειμερινή θεατρική περίοδος βρίσκεται προ των θυρών. Αλλη μια άνευ όρων παράδοση της πολιτείας στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Χτίζει με χρήματα του ελληνικού λαού και για να το χρησιμοποιήσει θα πληρώνει ενοίκιο. Βέβαια, φυσικό είναι, αφού είναι ιδιοκτησία ενός ιδιωτικού φορέα, να πρέπει να πληρώνει. Δε θα μπορούσε ωστόσο το κράτος να χτίσει ένα θέατρο για την κρατική σκηνή της Βόρειας Ελλάδας; Και θα απαντήσουν ίσως ότι «έχτισαν» το Βασιλικό Θέατρο που θα αποτελεί τη μόνιμη στέγη του ΚΘΒΕ.

Το Βασιλικό Θέατρο, όμως, δεν έχει παραδοθεί ακόμη στο ΚΘΒΕ, από το Γενάρη του 2000 που εγκαινιάστηκε από τον πρωθυπουργό. Πριν αναφερθούμε στα όσα συμβαίνουν με το παραπάνω θέατρο, έχει, ίσως, ενδιαφέρον να δούμε κάποια ιστορικά στοιχεία του θεάτρου αυτού.

Το Βασιλικό Θέατρο Θεσσαλονίκης κτίστηκε το 1940 σύμφωνα με τα σχέδια του αρχιτέκτονα - πολεοδόμου Κωνσταντίνου Δοξιάδη και με την προοπτική να λειτουργήσει σε θερινή σκηνή του Βασιλικού (Εθνικού) Θεάτρου της Αθήνας, της μοναδικής τότε κρατικής σκηνής της χώρας. Το κτίριο σχεδιάστηκε αρχικά ως ανοιχτό, καλοκαιρινό θέατρο, αλλά, ήδη από την πρώτη περίοδο της λειτουργίας του, έγιναν προσπάθειες μετατροπής του σε χειμερινή σκηνή, με πρόχειρες αρχιτεκτονικές προσθήκες.

Το νέο θέατρο, στην ανοιχτή του μορφή, εγκαινιάστηκε πανηγυρικά την 1η Ιουλίου 1940 με την παράσταση του έργου του Σαίξπηρ Ριχάρδος ο Γ` σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, με τον Αλέξη Μινωτή στον ομώνυμο ρόλο. Το ίδιο καλοκαίρι, και εν μέσω εργασιών στέγασης του κτιρίου, ακολούθησαν άλλες δώδεκα παραγωγές του Βασιλικού (Εθνικού) Θεάτρου και δύο της νεοϊδρυθείσας Βασιλικής Λυρικής Σκηνής. Ο Β` Παγκόσμιος Πόλεμος διέκοψε τις επισκέψεις της κρατικής σκηνής στη Θεσσαλονίκη. Στη διάρκεια της κατοχής το κτίριο του Βασιλικού Θεάτρου λειτούργησε αρχικά ως χώρος γερμανικών πολιτιστικών εκδηλώσεων και, αργότερα, ως στέγη του Κρατικού Θεάτρου Θεσσαλονίκης. Το Κρατικό Θέατρο Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1943 με διευθυντή τον Λέοντα Κουκούλα και σκηνοθέτη τον Κωστή Μιχαηλίδη και υπήρξε ο πρώτος μόνιμος, αλλά βραχύβιος, θίασος της πόλης.

Το 1961 το Βασιλικό Θέατρο αποτέλεσε την πρώτη στέγη του νεοϊδρυθέντος Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Το κτίριο, καθώς είχε υποστεί φθορές από τις προηγούμενες χρήσεις και την έλλειψη συντήρησης, επισκευάστηκε για να φιλοξενήσει τη νέα κρατική σκηνή ολόκληρη την πρώτη περίοδο λειτουργίας της. Το φθινόπωρο του 1962, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος μεταφέρθηκε στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, ενώ το Βασιλικό Θέατρο χρησιμοποιήθηκε πλέον ως χώρος για πρόβες και για αποθήκευση σκηνικών. Σταδιακά εγκαταλείφθηκε και τελικά ερειπώθηκε. Το 1986 το κτίριο επισκευάστηκε μερικώς για να φιλοξενήσει τις εκδηλώσεις της Β` Biennale Νέων Καλλιτεχνών Ευρωπαϊκών Χωρών της Μεσογείου. Αμέσως μετά παραχωρήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος για να λειτουργήσει και πάλι ως σκηνή του. Το Βασιλικό Θέατρο χρησιμοποιήθηκε σταθερά μέχρι το 1996, οπότε αποφασίστηκε και ξεκίνησε η ανέγερση του νέου θεάτρου.

Το ανακατασκευασμένο Βασιλικό Θέατρο εγκαινίασε στις 2 του Γενάρη ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης και μαζί δύο εκθέσεις, που διοργάνωσε το ΚΘΒΕ. Τα εγκαίνια έγιναν με όλη τη μεγαλοπρέπεια που απαιτούσαν και οι... «καιροί», λόγω της προεκλογικής περιόδου. Ωστόσο, το Βασιλικό Θέατρο δεν ήταν έτοιμο να φιλοξενήσει παραστάσεις, καθώς δεν είχαν ολοκληρωθεί οι εργασίες. Ετσι, λοιπόν, επειδή τότε βόλευε την κυβέρνηση, ο τότε υπουργός Μακεδονίας - Θράκης Γιάννης Μαγκριώτης είχε πει ότι «οι τεχνικές λεπτομέρειες θα ολοκληρωθούν στα τέλη Φεβρουαρίου, ενώ ήδη δόθηκε στην εργολήπτρια εταιρία το ποσό των 300 εκατομμυρίων για το σκοπό αυτό». Ενώ ο ίδιος ο υπουργός απέδωσε σε γραφειοκρατικές διαδικασίες την καθυστέρηση της ολοκλήρωσης του έργου. Η καθυστέρηση της ολοκλήρωσης του έργου, όμως, εξακολουθεί να υπάρχει σχεδόν 8 μήνες μετά το υποτιθέμενο χρονοδιάγραμμα.

«Το νέο θέατρο θα αποτελεί την έδρα ενός από τους σημαντικότερους οργανισμούς "εντός και εκτός των τειχών" της πόλης: του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος» είχε δηλώσει ο πρωθυπουργός, υπογραμμίζοντας ότι «το Βασιλικό Θέατρο αποτελεί ένα κόσμημα για τη Θεσσαλονίκη, η οποία είναι μια πόλη - πρότυπο πολιτιστικής δημιουργίας στα Βαλκάνια».

Από την άλλη το Βασιλικό Θέατρο διαθέτει μια μόνο σκηνή και για ένα Κρατικό Θέατρο μια σκηνή σημαίνει καμία. Προς τι, λοιπόν, τα μεγάλα λόγια κυβερνητικών παραγόντων για τον πολιτισμό, όταν η «πόλη - πρότυπο πολιτιστικής δημιουργίας στα Βαλκάνια» κατά τον πρωθυπουργό, δε διαθέτει την κτιριακή υποδομή που θα φιλοξενήσει τη δημιουργική διάθεση και πρόθεση ενός ιστορικού θεάτρου;