ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Κινητήριος δύναμη, η συλλογικότητα

Εγκαινιάζεται στις 22/9 στο Δήμο Νίκαιας σε συνεργασία με το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών, το Ανοιχτό Εργαστήριο Χαρακτικής

Στήνοντας την πρέσα

To Ανοιχτό Εργαστήριο Χαρακτικής στο Δήμο Νίκαιας ανοίγει τις πύλες του στις 22/9 (7μ.μ.), στο χώρο των πρώην Σχολών «Ηράκλειτος», (Π. Ράλλη 182), περιμένοντας τους καλλιτέχνες - χαράκτες να δημιουργήσουν και το κοινό της περιοχής να μυηθεί στα «μυστικά» της λαϊκής αυτής τέχνης. Για την υλοποίηση του Εργαστηρίου ένωσαν τις δυνάμεις τους, ο Δήμος Νίκαιας και το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ). Ο μεγάλος χώρος του 2ου ορόφου, που φιλοξενεί το Εργαστήρι, έχει ήδη διαμορφωθεί κατάλληλα από τους τεχνικούς του δήμου και τους χαράκτες - μέλη του ΕΕΤΕ για να υποδεχτεί τον απαραίτητο τεχνικό εξοπλισμό ο οποίος αγοράστηκε από το δήμο (πρέσα, οξειδωτήριο κ.ά.), αλλά και τα υλικά υποδομής, τα οποία δώρισαν οι ίδιοι οι καλλιτέχνες (πέτρες, εργαλεία, στεγνωτήριο κ.ά.). Στο Εργαστήρι οι καλλιτέχνες μπορούν δωρεάν να χρησιμοποιούν τις υποδομές για τη δημιουργία χαρακτικών έργων (Χαλκογραφίας, Λιθογραφίας, Ξυλογραφίας και χειροποίητης Μεταξοτυπίας), ενώ θα δίνονται δωρεάν μαθήματα χαρακτικής στους κατοίκους του δήμου και ιδιαίτερα σε παιδιά.

Η τέχνη της χαρακτικής απαιτεί υποδομές υψηλού κόστους για κάθε έναν καλλιτέχνη χωριστά, πράγμα που βάζει εμπόδια στην καλλιτεχνική δημιουργία. Ιδιαίτερα στους νέους καλλιτέχνες το κόστος κάνει απαγορευτική την άσκηση αυτής της τέχνης. Η δημιουργία εξοπλισμένου εργαστηρίου ανοιχτού στους Ελληνες καλλιτέχνες, αλλά και συνολικά στους κατοίκους της Νίκαιας, είναι μια σημαντική συμβολή της Δημοτικής Αρχής στην ανάπτυξη της σύγχρονης τέχνης, μία αντίσταση στην κυρίαρχη πολιτική. Σε μια περίοδο όξυνσης των προβλημάτων των εργαζομένων, σε συνθήκες παραπέρα χειραγώγησης της καλλιτεχνικής δημιουργίας και εμπορευματοποίησης της τέχνης, το Εργαστήριο αυτό δίνει νέα ώθηση στη χαρακτική, μέσα από τη συλλογικότητα, η οποία θα είναι και η κινητήριος δύναμη για μια δυναμική ώθηση στις εικαστικές τέχνες.

Το «Ανοιχτό Εργαστήριο Χαρακτικής» θα λειτουργεί καθημερινά (8π.μ. - 10μ.μ.). Οι καλλιτέχνες θα μπορούν να χρησιμοποιούν το εργαστήριο μετά από ανοιχτή δημοσίευση ενδιαφέροντος, με σειρά προτεραιότητας. Δηλώσεις συμμετοχής: ΕΕΤΕ (Πέννυ Πολυζωγοπούλου, τηλ.: 210 3301141), Πνευματικό Κέντρο Δήμου Νίκαιας (Σ. Γρηγοριάδου, τηλ. 210 4912635). Σημειώνουμε ότι τη βραδιά των εγκαινίων θα ακολουθήσει συναυλία με Σμυρναίικα και Μικρασιάτικα τραγούδια με την Αννα Τσουκαλά.

Εργα Θεόφιλου στο Μπενάκη

Είκοσι πίνακες του «αλαφροΐσκιωτου» λαϊκού καλλιτέχνη Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, παρουσιάζονται (έως 31/10), στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου Μπενάκη. Η ζωντάνια, η δροσιά, ο αυθορμητισμός και η χρωματική ευφορία, είναι τα σημεία εκείνα, που ανέδειξαν τον Θεόφιλο, μετά θάνατον, ως το σπουδαιότερο λαϊκό καλλιτέχνη της Ελλάδας. Το σύνολο των παρουσιαζόμενων έργων προέρχεται από τη συλλογή της Εμπορικής Τράπεζας, δίνοντας μια αντιπροσωπευτική εικόνα της δημιουργίας του ζωγράφου: ιστορικές ή μυθολογικές σκηνές, τοπία και εικόνες της καθημερινής ζωής. Με τρόπο διασκεδαστικό, αλλά ταυτόχρονα και συγκινητικό, ερωτευμένες κοπέλες, παλικάρια, ναυμαχίες, ειδυλλιακές σκηνές... ξεδιπλώνουν τις γοητευτικές τους ιστορίες. Η έκθεση συνοδεύεται από την έκδοση «Θεόφιλος» (Αθήνα 1967), σε επιμέλεια των Γιάννη Τσαρούχη και Γιώργου Μανουσάκη και κείμενα του Γιάννη Τσαρούχη, μια έκδοση που συγκεντρώνει πάνω από 300 έργα του ζωγράφου. Επίσης, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης θα προβάλλεται το αφιέρωμα της εκπομπής «Παρασκήνιο» με τίτλο «2003 - Θεόφιλος ξανά», σε σκηνοθεσία Λάκη Παπαστάθη.

Επιστρέφει, προσωρινά, ο «Κύλινδρος του Κύρου»

Ο Κύλινδρος του Κύρου

Επιστρέφει στο Ιράν, κατά πάσα πιθανότητα προσωρινά, με τη μορφή του δανεισμού, ο περίφημος «Κύλινδρος του Κύρου», το σπουδαίο αυτό αντικείμενο το 6ου π.Χ. αι., το οποίο ανακαλύφθηκε το 1879 και θεωρείται η αρχαιότερη «διακήρυξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Πρόκειται για μια διακήρυξη που έκανε ο Πέρσης Βασιλιάς Κύρος το 539 π.Χ. αφού κατέλαβε τη Βαβυλώνα.

Η επιστροφή γίνεται για τέσσερις μήνες, με αφορμή έκθεση στο Εθνικό Μουσείο του Ιράν που εγκαινιάστηκε την Κυριακή και αποτελεί το μοναδικό θετικό «επεισόδιο» στο «σίριαλ» της διαμάχης μεταξύ του Ιράν και του Βρετανικού Μουσείου. Το οποίο «έταζε» τον κύλινδρο στο Ιράν εδώ και τουλάχιστον πέντε χρόνια, ενώ πέρσι έφτασε στο σημείο να επικαλεστεί λόγους «ασφαλείας» του αντικειμένου, με αφορμή τις ταραχές για την επανεκλογή του Αχματινετζάντ! Τον περασμένο Απρίλη το Ιράν αξίωσε αποζημίωση ύψους 300.000 δολαρίων από το Βρετανικό Μουσείο, λόγω του μη δανεισμού του «Κυλίνδρου του Κύρου», με αφορμή την έκθεση. Λίγους μήνες πριν, τον Φλεβάρη, το Ιράν είχε ανακοινώσει διακοπή των σχέσεών του με το Βρετανικό Μουσείο σε διαμαρτυρία για τις επανειλημμένες αναβολές του δανεισμού αυτού του αρχαιολογικού θησαυρού.

Πάντως, ο «Κύλινδρος» παραμένει ζητούμενο για την πολιτιστική κληρονομιά του Ιράν, όπως και χιλιάδες άλλα αντικείμενα που διεκδικούνται από πολλές χώρες, από μεγάλα μουσεία του κόσμου.

Φωνή - σύμβολο

Με τη μοναδική φωνή του τραγούδησε τα βάσανα και τις χαρές του λαού μας, τον πόνο, την ξενιτιά, το πάθος... Στα τραγούδια του συμπυκνώνονται οι αγωνίες των μεροκαματιάρηδων για επιβίωση, αλλά και οι αγώνες τους εναντίον της αυθαιρεσίας και της κοινωνικής αδικίας... Εννέα χρόνια συμπληρώθηκαν χτες από το θάνατο (14/9/2001) του Στέλιου Καζαντζίδη, του μεγάλου λαϊκού τραγουδιστή, που υπήρξε ο τελευταίος «Μέγας Ανατολικός» και ο ισχυρότερος υπερασπιστής της συλλογικής ανάγκης για ένα λαϊκό τραγούδι - προέκταση του δημοτικού και ρεμπέτικου, για ένα ρεπερτόριο που δεν απαρνήθηκε τις ανατολίτικες καταβολές του ούτε τα ταξικά του σύμβολα και λειτουργίες. Η αποχώρησή του από το πάλκο, σε μια εποχή όπου μεσουρανούσε εξέφραζε και την διαμαρτυρία του ενάντια στον τρόπο που εξελίσονταν η δισκογραφία.

Το όνομα αυτής... Μύρτις

Εγκαινιάστηκε και θα διαρκέσει μέχρι τις 30/1, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, η έκθεση με τίτλο «Μύρτις: Πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν». Πρόκειται για την παρουσίαση ενός σημαντικού διεπιστημονικού επιτεύγματος. Κεντρικό έκθεμα είναι το αναπλασμένο πρόσωπο της ανώνυμης 11χρονης Αθηναίας, που υπήρξε και αυτή, όπως και ο Περικλής, ένα από τα δεκάδες χιλιάδες θύματα του τυφοειδούς πυρετού του 430 π.Χ. Το όνομα «Μύρτις» («Μυρτώ» δηλαδή) της το έδωσαν οι αρχαιολόγοι επειδή ήταν ένα από τα πιο διαδεδομένα γυναικεία ονόματα της εποχής.

Η αρχή έγινε το 1995 όταν στη διάρκεια των ανασκαφών στον Κεραμεικό βρέθηκε σε ομαδικό τάφο ένα παιδικό κρανίο με την κάτω γνάθο, αλλά και την πλήρη οδοντοστοιχία, γεγονός εξαιρετικά σπάνιο. Η άριστη διατήρηση του κρανίου οδήγησε, το 2007, τον επίκουρο καθηγητή Ορθοδοντικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Μανώλη Παπαγρηγοράκη να επιχειρήσει την ανασύνθεση του προσώπου της.

Για γέλια και για κλάματα...

«(...) αν δεν είχαμε κουφαθεί και τυφλωθεί από τον καταναλωτισμό δεν θα είχαμε φτάσει στα πρόθυρα της χρεοκοπίας»! Αυτή είναι η «συγκλονιστική» ερμηνεία του υπουργού Πολιτισμού - Τουρισμού, Π. Γερουλάνου (σ.σ. απόφοιτου του ΜΙΤ και του Χάρβαρντ παρεμπιπτόντως...), για τα αίτια της καπιταλιστικής κρίσης..!

Καταλάβατε κύριοι και κυρίες επιστήμονες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας των (περιοδικώς απλήρωτων) οκτακοσίων και χιλίων ευρώ μισθού, του 24μηνου, των δεκαετιών υπό εργασιακή ομηρία, που προτάσσετε ακόμη και τον εαυτό σας μπροστά από τις μπουλντόζες των εργολάβων για να σώσετε ό,τι μπορείτε από τη μνήμη αυτού του τόπου; Εσείς (και όλοι εμείς παρέα) φταίτε!

Αλλά πού να καταλάβετε... Εσείς δεν είσαστε απόφοιτοι του ΜΙΤ και του Χάρβαρντ...

«Ο Μικρός Πρίγκιπας», σε διασκευή Μ. Κουγιουμτζή, ανεβαίνει από το Μουσικό Γυμνάσιο - Λύκειο Πειραιά, σήμερα (15/9, 9μ.μ.), στο Δημοτικό Κηποθέατρο Νίκαιας (Κύπρου και Προύσσης), στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Νίκαια Πολιτιστικό Καλοκαίρι 2010». Είσοδος ελεύθερη.

«Κι η κολοκύθα έγινε πάλι άμαξα» τιτλοφορείται η συναυλία με τραγούδια του Γιώργου Σταυριανού, που πραγματοποιείται σήμερα (15/9, 9μμ), στη Θεσσαλονίκη, στη Μονή Λαζαριστών, στο πλαίσιο των «Δημήτριων», με ερμηνευτή τον Παντελή Θαλασσινό και στην απαγγελία την Κάτια Δανδουλάκη. Μια παράσταση με μουσική, τραγούδια και πρόζα - περιήγηση σ' έναν κόσμο μαγείας, έτσι όπως τον οραματίστηκε ο Γ. Σταυριανός. Ενα «ταξίδι» που αρχίζει από το 1982 και την «Ερημη πόλη» και φθάνει μέχρι την «Κολοκύθα που έγινε πάλι άμαξα», με τραγούδια αγαπημένα, ορχηστικά θέματα που έκαναν το γύρο του κόσμου και αφηγηματικά μέρη.