ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1829: Υπογράφεται η ρωσοτουρκική συνθήκη της Αδριανούπολης

Τα ρωσικά στρατεύματα κυριεύουν το φρούριο Εριβάν την 1η Οκτώβρη 1828. Λιθογραφία του Κ. Μπέγκροφ

Στις 14 Σεπτέμβρη 1829 υπογράφεται στην Αδριανούπολη η συνθήκη ειρήνης Ρωσίας-Τουρκίας, με την οποία τελείωσε ο ρωσοτουρκικός πόλεμος. Σ' αυτόν τον πόλεμο, που άρχισε την άνοιξη του 1828, η Τουρκία ηττήθηκε κατά κράτος. Με τη συνθήκη της Αδριανούπολης ο ποταμός Προύθος, ως το σημείο που χύνεται στο Δούναβη, ορίστηκε διαχωριστική γραμμή των συνόρων της Ρωσίας και της Τουρκίας στην Ευρώπη. Ολόκληρη η ακτή του Καυκάσου στη Μαύρη Θάλασσα, από τις εκβολές του Κουμπάν ως τη θέση Αγιος Νικόλαος, πέρασε οριστικά στη Ρωσία. Η Τουρκία αναγνώρισε την προσάρτηση στη Ρωσία των περιοχών της Υπερκαυκασίας.

Η Μολδαβία και η Βλαχία διατήρησαν την εσωτερική τους αυτονομία με το δικαίωμα να έχουν «τοπικό στρατό». Οσο για τη Σερβία, όπου είχε αρχίσει καινούρια εξέγερση, η τουρκική κυβέρνηση υποχρεώθηκε να εφαρμόσει τους όρους της συνθήκης του Βουκουρεστίου, να παραχωρήσει δηλαδή στους Σέρβους το δικαίωμα να υποβάλλουν με αντιπροσώπους τους στο σουλτάνο τα αιτήματά τους για τις επείγουσες ανάγκες του σερβικού λαού. Με ένα σουλτανικό διάταγμα του 1830 η Σερβία αναγνωρίστηκε εσωτερικά ανεξάρτητη ηγεμονία, αλλά υποτελής στην Τουρκία.

Μια σπουδαία συνέπεια του ρωσοτουρκικού πολέμου ήταν ότι παραχωρήθηκε ανεξαρτησία στην Ελλάδα. Με τη συνθήκη της Αδριανούπολης η Τουρκία δέχτηκε όλους τους όρους για την εσωτερική οργάνωση και για τα σύνορα της Ελλάδας. Η Πύλη αναγνώρισε την ίδρυση ελληνικού κράτους, αλλά υποτελούς στην Τουρκία. Τα σύνορα του ελληνικού αυτού κράτους ορίζονταν από τον Αμβρακικό ως τον Παγασητικό Κόλπο.

Στα 1830 η Ελλάδα αναγνωρίστηκε τελείως ανεξάρτητη. Εμεναν όμως έξω από τα όριά της ένα μέρος της Ηπείρου, η Θεσσαλία, η Κρήτη, τα νησιά του Ιονίου και μερικοί άλλοι τόποι. Υστερα από μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Αγγλία, στη Γαλλία και τη Ρωσία για το πολιτικό σύστημα που θα ίσχυε στην Ελλάδα, εγκαθιδρύθηκε στη χώρα μοναρχία με επικεφαλής το Γερμανό πρίγκιπα Οθωνα. Σε λίγο η Ελλάδα πέρασε στον οικονομικό και αμέσως μετά στον πολιτικό έλεγχο της Αγγλίας.

Σε όλη τη χώρα προβλέπεται αρχικά αίθριος καιρός, βαθμιαία όμως στα δυτικά θα αναπτυχθούν νεφώσεις και θα σημειωθούν ασθενείς βροχές, κυρίως στο Νότιο Ιόνιο και την Πελοπόννησο. Το πρωί στο Ιόνιο και στα ηπειρωτικά θα σημειωθούν τοπικές ομίχλες. Προς το βράδυ θα συννεφιάσει τοπικά στην Ανατολική Μακεδονία, στη Θράκη, στις Κυκλάδες, στην Κρήτη και πιθανόν να βρέξει. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι μέχρι μέτριοι και στο Αιγαίο τοπικά ισχυροί. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 13-28, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 16-30, στα νησιά από 20-28 και στη Θεσσαλονίκη από 13-28 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπεται αίθριος καιρός αλλά τη νύχτα θα συννεφιάσει τοπικά. Οι άνεμοι θα πνέουν ασθενείς και τοπικά βόρειοι μέχρι μέτριοι. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 20-30 βαθμούς.

1849. Γεννιέται ο Ιβάν Πετρόβιτς Πάβλοφ. Σοβιετικός φυσιολόγος, δημιουργός της υλιστικής διδασκαλίας για την ανώτατη νευρική δραστηριότητα και των σύγχρονων αντιλήψεων για τη λειτουργία της πέψης, θεμελιωτής της μεγάλης σοβιετικής φυσιολογικής σχολής, ανανεωτής των μεθόδων έρευνας των λειτουργιών του οργανισμού με βάση τις μεθόδους της χειρουργικής φυσιολογίας, που επεξεργάστηκε ο ίδιος και που του επέτρεψαν να πραγματοποιήσει μακροχρόνιο πείραμα σε υγιές ζώο, δηλαδή σε συνθήκες που κατά μεγάλο βαθμό προσεγγίζουν τις φυσιολογικές.

Η επιστημονική κληρονομιά του Πάβλοφ καθορίζει σε σημαντικό βαθμό τη μορφή της σύγχρονης φυσιολογίας και μιας σειράς συγγενών κλάδων της βιολογίας και της ιατρικής και επέδρασε στην ψυχολογία και την παιδαγωγική. Ιδιαίτερα μεγάλη είναι η σημασία των ερευνών του Πάβλοφ για την ανάπτυξη της ιατρικής και πίστευε ότι κατά βάθος η ιατρική και η φυσιολογία είναι αδιαχώριστες.

ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ από ποτέ άνοιγμα στο λαό, στην εργατική τάξη, σ' όλους τους εργαζόμενους, στους αγρότες και τους επαγγελματοβιοτέχνες, για να φτάσει παντού, και στο τελευταίο σπίτι και εργοστάσιο, η φωνή και οι θέσεις του ΚΚΕ για τα προβλήματα της χώρας και την αντιμετώπιση της αντιλαϊκής πολιτικής, προετοιμάζουν οι κομμουνιστές και οι φίλοι του Κόμματος, ενόψει του 16ου Συνεδρίου του ΚΚΕ (σελίδα 7)

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΙ με τις εκδηλώσεις καταδίκης των εργαζομένων βρέθηκαν οι ΝΑΤΟικοί, στρατηγοί και στρατιώτες, που βρίσκονται στη Μακεδονία (σελίδα 10)

ΤΟ ΕΝΤΟΝΟ σφυροκόπημα των βουλευτών του ΚΚΕ δέχτηκε στη Βουλή η πολιτική του ξεπουλήματος των δημόσιων επιχειρήσεων με τις διατάξεις που περιέχονται στο νομοσχέδιο για το Χρηματιστήριο, το οποίο ψηφίστηκε επί της αρχής από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ (σελίδα 14)

ΜΕ ΔΑΚΡΥΓΟΝΑ και βία προσπάθησε να διαλύσει χτες η Αστυνομία στη Λα Παζ, την πρωτεύουσα της Βολιβίας, τη διαδήλωση των απεργών καθηγητών και δασκάλων αλλά και αλληλέγγυων στον αγώνα τους φοιτητών, που είχαν αποκλείσει για πολλές ώρες το κέντρο της πόλης(σελίδα 20)

ΚΑΘΟΛΙΚΗ επιτυχία σημείωσε η πρώτη μαζική κινητοποίηση που πραγματοποίησαν χτες οι εργαζόμενοι της «ΑΓΝΟ» στο Καβαλάρι Θεσσαλονίκης, ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης (σελίδα 24)

ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΟΙ να αγωνιστούν κατά της αντιαγροτικής πολιτικής της κυβέρνησης και της ΕΕ δηλώνουν οι αγρότες της Θεσσαλίας και προχωρούν το Σάββατο σε σύσκεψη εκπροσώπων των Ομοσπονδιών και των Αγροτικών Συλλόγων της Θεσσαλίας, με πρωτοβουλία της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Νομού Καρδίτσας (σελίδα 26)

Η ΠΡΟΧΤΕΣΙΝΗ έκρηξη σε πρατήριο καυσίμων της Αθήνας έφερε στην επιφάνεια την ανεξέλεγκτη κατάσταση που επικρατεί τόσο σε ζητήματα ασφάλειας όσο και λαθρεμπορίας στον τομέα της εμπορίας των πετρελαιοειδών (σελίδα 27)

ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ελληνικό και τουρκικό κινηματογράφο με τίτλο «Μια θάλασσα, δυο λαοί, μια ελπίδα», από 2 μέχρι 13 του Οκτώβρη διοργανώνεται στη Θεσσαλονίκη (σελίδα 30)

ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙ με δόμηση ο αρχαιολογικός χώρος της Φυλακωπής Μήλου, αν η πολιτεία δεν αποφασίσει να προστατεύσει με αποφασιστικότητα, συνέχεια και συνέπεια τις σημαντικές αρχαιότητες της περιοχής, από τις απαιτήσεις των ιδιοκτητών γης (σελίδα 31)

ΓΕΓΟΝΟΤΑ 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ

1812 Ο Ναπολέων εισβάλλει στη Μόσχα και στη συνέχεια οι Ρώσοι βάζουν φωτιά στην πόλη. Η πόλη καιγόταν ως τις 19 Σεπτέμβρη και το μεγαλύτερο μέρος της καταστράφηκε.

1814 Οι Νικόλαος Σκουφάς, Εμμανουήλ Ξάνθος και Αθανάσιος Τσακάλωφ ιδρύουν στην Οδησσό τη μυστική επαναστατική οργάνωση Φιλική Εταιρεία, με σκοπό να προετοιμάσουν την επανάσταση κατά της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

1822 Ο αιγυπτιολόγος Σαμπολιόν ανακαλύπτει το κλειδί που οδηγούσε στην ανάγνωση των ιερογλυφικών.

1910 Συγκαλείται η Συντακτική Συνέλευση.

1922 Παραιτείται οριστικά ο βασιλιάς Κωνσταντίνος ο 1ος, υπέρ του Γεωργίου του 2ου. Εχασε το θρόνο για δεύτερη φορά μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και το κίνημα των Πλαστήρα - Γονατά.

1930 Στις βουλευτικές εκλογές που γίνονται στη Γερμανία σημαντική επιτυχία σημειώνουν οι κομμουνιστές. Παρά την αιματηρή τρομοκρατία και την ακατάσχετη δημαγωγία των ναζιστών, το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας συγκεντρώνει 4.600.000 ψήφους.

1933 Υπογράφεται στην Αγκυρα το ελληνοτουρκικό Σύμφωνο που προβλέπει την αμοιβαία εγγύηση των κοινών συνόρων και τη συνεργασία στις διεθνείς σχέσεις.

1943 Ομαδική σφαγή πατριωτών στο Βιάνο της Κρήτης. Οι Γερμανοί σκοτώνουν 500 πατριώτες.

1959 Το «Λούνα 2» της Σοβιετικής Ενωσης γίνεται το πρώτο διαστημόπλοιο που προσεδαφίζεται στη Σελήνη.