ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).-

Η Αγκυρα αποσυνδέει αυστηρά το Κυπριακό και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις από την αναβάθμιση των σχέσεών της με την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ), όπως προωθούνται στη βάση των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ελσίνκι (Δεκέμβρης 1999) και της υπό διαμόρφωση «εταιρικής σχέσης» ΕΕ - Τουρκίας.

Ο Τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών Φ. Λόγογκλου επανέλαβε τις τουρκικές θέσεις κατά τις χτεσινές συναντήσεις με κοινοτικούς αξιωματούχους στις Βρυξέλλες, προετοιμάζοντας την επίσκεψη στην έδρα της ΕΕ του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Ισμαΐλ Τζεμ, στις 18 Σεπτέμβρη, και του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης Μεσούντ Γιλμάζ μέσα στον Οκτώβρη. Η τουρκική διπλωματία κλιμακώνει τις απαιτήσεις της στη βάση μιας δικής της «ερμηνείας» των αποφάσεων του Ελσίνκι, όπως διατυπώνεται αναλυτικά και στην πρόσφατη επιστολή Τζεμ προς τους 15 ομολόγους του της ΕΕ.

Σύμφωνα με χτεσινές δηλώσεις του Φ. Λόγογκλου προς Τούρκους δημοσιογράφους, η Αγκυρα αρνείται κατηγορηματικά ότι το Κυπριακό πρέπει να συμπεριληφθεί στην «εταιρική σχέση προσχώρησης» μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, που έχει αποφασιστεί στο Ελσίνκι (παράγραφος 12 των συμπερασμάτων) και βρίσκεται στο τελικό στάδιο διαπραγμάτευσης μεταξύ των «15». Σύμφωνα με τον Τούρκο υφυπουργό, το Κυπριακό εντάσσεται στα πλαίσια του «ενισχυμένου πολιτικού διαλόγου» μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, κάτι διαφορετικό από την «εταιρική σχέση» που θα αποτελεί και το βασικό πλαίσιο σχέσεων για τα επόμενα χρόνια. Ανάλογη θέση έχει η Αγκυρα και για τις καθαυτό ελληνο-τουρκικές σχέσεις, σύμφωνα με την πάγια τουρκική επιδίωξη να μη μεταβληθούν σε πρόβλημα ΕΕ - Τουρκίας. Γίνεται φανερό ότι, όσον αφορά τουλάχιστον το Κυπριακό, η Αγκυρα δεν επιθυμεί ουδεμία παρέμβαση των Ευρωπαίων, έχοντας, προφανώς, συνεννοηθεί περί αυτού με τον «Αμερικάνο φίλο».

Οσον αφορά τις διάφορες υποκριτικές διαμαρτυρίες της ΕΕ για τον «εκδημοκρατισμό» της Τουρκίας, ο Φ. Λόγογκλου επανέλαβε ότι η σημαντική «εταιρική σχέση» επιβάλλεται από τις αποφάσεις του Ελσίνκι, συμβατότητα μόνο με τα γενικόλογα «κριτήρια της Κοπεγχάγης», τα οποία ισχύουν για όλες τις υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες, και τα οποία εν πολλοίς πληρούνται. Σύμφωνα με την πάγια θέση της Αγκυρας, το Ελσίνκι δεν επέβαλε πρόσθετα πολιτικά «κριτήρια» για την περαιτέρω αναβάθμιση των οικονομικών και πολιτικών σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας, πέραν αυτών που ισχύουν για όλες τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Εν ολίγοις, η Αγκυρα δε μετακινείται ούτε στο ελάχιστο από την αρχική ερμηνεία των αποφάσεων του Ελσίνκι, για την οποία όμως η Αθήνα έχει εκφράσει κατ' επανάληψη τη δυσφορία της, επιμένοντας σε διαφορετική προσέγγιση.

Η απόφαση για την «εταιρική σχέση», περί της οποίας η Κομισιόν ενδέχεται να κάνει προτάσεις εντός του Σεπτέμβρη, θα αποδείξει το κατά πόσο εντός της ΕΕ θα υπερισχύσει η ελληνική ή η τουρκική «ερμηνεία». Η χτεσινή επίσκεψη, πάντως, του Τούρκου υφυπουργού υπήρξε, πλήρης αφού συναντήθηκε με τον αρμόδιο για τη διεύρυνση Γερμανό επίτροπο Γκ. Φερχόιγκεν, τον πρέσβη, μόνιμο αντιπρόσωπο της Γαλλίας (ως προεδρεύουσας της ΕΕ) στις Βρυξέλλες Π. Βιμόν και τον επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας, Ε. Λανταμπούρου.

Το μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Ορέστης Κολοζώφ, με δήλωση που έκανε στο «Ρ» σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις των συνομιλιών για το Κυπριακό, που γίνονται στη Ν. Υόρκη, τόνισε:

«Δυστυχώς επιβεβαιώθηκαν οι ανησυχίες του ΚΚΕ σχετικά με τη μεθόδευση που επιβάλανε οι ΗΠΑ με τους "G-8" για επίλυση του Κυπριακού έξω από τα πλαίσια που μέχρι τότε συζητούσανε, δηλαδή τις αποφάσεις του ΟΗΕ και τη συμφωνία κορυφής. Η αποδοχή από την ελληνική κυβέρνηση της διαδικασίας των συνομιλιών με ανοιχτή ατζέντα, όπου η κάθε πλευρά μπορούσε να θέσει όποιο ζήτημα θεωρούσε σημαντικό αποτέλεσε ολέθριο λάθος και έδωσε τη δυνατότητα στην τουρκική κυβέρνηση και τον Ντενκτάς να θέσουν με τον πιο επίσημο τρόπο το θέμα της αναγνώρισης του Τουρκο-Κυπριακού κράτους στο τραπέζι των συνομιλιών και να θέσουν έτσι τις βάσεις για μελλοντικό διαμελισμό ντεγιούρε του νησιού».

Στη συνέχεια της τοποθέτησής του και σχολιάζοντας τη δήλωση του Κ. Ανάν ο Ορ. Κολοζώφ υπογράμμισε ότι «η συγκεκριμένη δήλωση του Κ. Ανάν, Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, δεν μπορεί να αφήνει ακόμα περιθώρια για αυταπάτες ότι στα πλαίσια της διαδικασίας που δρομολογήθηκε μπορεί να προκύψει λύση δίκαια και βιώσιμη για την Κύπρο».

Η ελληνική κυβέρνηση, επισήμανε ο Ορ. Κολοζώφ, «έστω και την τελευταία στιγμή πρέπει να διακηρύξει προς πάσα κατεύθυνση, πως δεν μπορεί να στηρίξει αυτές τις διαδικασίες, όσο το πλαίσιο τους δε στηρίζεται στις αποφάσεις του ΟΗΕ και στις συμφωνίες κορυφής, καθώς και πως θέμα αναγνώρισης ξεχωριστού Τουρκο-Κυπριακού κράτους δεν υφίσταται».

Και κατέληξε: «Ο ελληνικός λαός πρέπει να επαγρυπνεί. Με την παρέμβασή του, μπορεί να ακυρώσει αυτή την προσπάθεια επιβολής μιας άδικης και μη βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, που επιδιώκουν οι ιμπεριαλιστές και οι υποτελείς τους».