ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Συντάξεις πείνας και ρατσισμού

Παπαγεωργίου Βασίλης

Σε πολύ λίγα χρόνια οι συνταξιούχοι στις ΗΠΑ θα πρέπει να κάνουν δραματικές επιλογές για να επιβιώσουν, προσπαθώντας να λύσουν τα προβλήματα στέγασης, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και διατροφής με μια διαρκώς μειούμενη σύνταξη. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει έρευνα που έγινε από την εφημερίδα «Ουάσιγκτον Ποστ», τον Οργανισμό Κάιζερ και το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.

ΟΜΩΣ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ, αναδεικνύεται, πέραν του γενικού προβλήματος των συνταξιούχων, και το ειδικότερο πρόβλημα των συνεχιζόμενων φυλετικών διακρίσεων στις ΗΠΑ. Οπως προκύπτει, στο σημερινό ασφαλιστικό σύστημα που απαιτεί από τον ασφαλισμένο να διατηρεί προσωπικό αποταμιευτικό λογαριασμό για τη σύνταξή του μόνο ένας στους τέσσερις Αφροαμερικανούς έχει αυτήν τη δυνατότητα, ενώ η αναλογία για τους ισπανόφωνους είναι ακόμη χειρότερη, αφού υπολογίζεται ότι μόλις ο ένας στους έξι έχει τέτοιο λογαριασμό. Αντιθέτως, το ποσοστό των λευκών εργαζομένων με προσωπικό λογαριασμό συνταξιοδότησης ξεπερνά το 50%.

Οπως υπολογίζεται, το 2050, οι λευκοί συνταξιούχοι θα είναι μια μικρή μειοψηφία. Ετσι, το πρόβλημα της επιβίωσης θα αφορά στη συντριπτική πλειοψηφία των συνταξιούχων και, κυρίως, τους μαύρους και τους ισπανόφωνους.

ΑΥΤΗ Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ αντανακλά τα σημερινά επίπεδα των αμοιβών και των ανισοτήτων που επικρατούν. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι τα ποσοστά φτώχειας για τους ηλικιωμένους μαύρους και ισπανόφωνους είναι διπλάσια από τα ποσοστά των λευκών.

Η εισοδηματική ανισότητα αποτυπώνεται και στα στοιχεία για τα αμερικανικά νοικοκυριά την περίοδο 2005-2009, κατά την οποία το μέσο ετήσιο εισόδημα των λευκών ήταν 55.896 δολάρια, των μαύρων 34.440 δολάρια και των ισπανόφωνων 40.946 δολάρια.

ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ αυτά προκύπτει ότι ένας μικρός αριθμός εργαζομένων ανεξαρτήτως χρώματος μπορεί να αποταμιεύει, ή να πληρώνει μια ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία για να εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή σύνταξη στο μέλλον. Ο αριθμός αυτός είναι πολύ μικρότερος για τους Αφροαμερικανούς και τους ισπανόφωνους.

Οι εισοδηματικές διαφορές αντανακλώνται και στη σημερινή οικονομική κατάσταση των συνταξιούχων στις ΗΠΑ, αφού το ποσοστό των λευκών συνταξιούχων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας είναι 8%, ενώ των μαύρων 20% και των ισπανόφωνων 19%.

ΟΠΩΣ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ, οι φυλετικές διακρίσεις, που έχουν καταργηθεί επισήμως στις ΗΠΑ τη δεκαετία του '60, συνεχίζουν να υφίστανται και να ενισχύονται σε περιόδους κρίσης, αναδεικνύοντας το πιο αποτρόπαιο πρόσωπο του καπιταλισμού.

ΑΠ' ΤΗΝ ΑΛΛΗ, η έρευνα επισημαίνει το αδιέξοδο στο οποίο οδηγούν οι μεταρρυθμίσεις του ασφαλιστικού συστήματος και ειδικά του συνταξιοδοτικού, όπου ο εργαζόμενος οφείλει μόνος του (χωρίς συνεισφορά των εργοδοτών και του κράτους) να αποταμιεύει για να καλύψει τη μελλοντική του σύνταξη, είτε σε προσωπικό αποταμιευτικό λογαριασμό, είτε στο επιχειρησιακό ταμείο, είτε στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες.

Οι «ανταγωνιστές»

Από τη μια, όλοι γνωρίζουν ότι το ξεπέρασμα της καπιταλιστικής κρίσης απαιτεί την καταστροφή ενός μέρους του κεφαλαίου. Απ΄ την άλλη, καμιά μεγάλη καπιταλιστική οικονομία δεν θέλει αυτή η καταστροφή να γίνει στη δική της «επικράτεια». Ετσι φτάνουμε στη διελκυστίνδα μεταξύ των χωρών που παρουσιάζουν πλεόνασμα στις εμπορικές τους συναλλαγές και των χωρών που παρουσιάζουν ελλείμματα. Αυτή τη στιγμή, την πρώτη κατηγορία εκπροσωπούν η Κίνα και η Γερμανία, ενώ τη δεύτερη κατηγορία εκπροσωπούν οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Εχουμε λοιπόν το εξής φαινομενικά παράδοξο: ενώ η «ανταγωνιστικότητα» είναι το ευαγγέλιο των απανταχού της γης καπιταλιστών, στην προκείμενη περίπτωση βρίσκουμε τον ένα να προσπαθεί να «καταστρέψει» την ανταγωνιστικότητα του άλλου...

Τι άλλο σημαίνει η απαίτηση της κυβέρνησης των ΗΠΑ προς την κυβέρνηση της Κίνας να ανατιμήσει το γουάν έναντι του δολαρίου;

Τι άλλο σημαίνει η επιμονή της Γερμανίας να διατηρεί σε χαμηλά επίπεδα την ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου;

Από τη μια, όλοι μαζί ζητούν από τους λαούς, τη μείωση του εισοδήματος, την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, τη διαρκώς φθηνότερη εργατική δύναμη, όλα αυτά για την «ανταγωνιστικότητα». Απ' την άλλη, στις μεταξύ τους σχέσεις και εξαιτίας των αντιθέσεών τους ζητούν ο ένας απ' τον άλλο να μειώσει την «ανταγωνιστικότητά» του.

Αποδεικνύεται λοιπόν ότι η «ανταγωνιστικότητα» είναι ένας κοινός ζυγός υπό τον οποίο οι εργαζόμενοι σε ΗΠΑ, Κίνα, Γερμανία, σε όλο τον κόσμο, θα ξεζουμίζονται για να διασφαλίζεται και να αναπαράγεται το καπιταλιστικό κέρδος. Οταν όμως πρόκειται για το μοίρασμα της λείας μεταξύ των καπιταλιστών, τότε η «ανταγωνιστικότητα» γίνεται... πρόβλημα.

ΗΠΑ - ΚΑΤΟΙΚΙΑ Τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ για την αγορά κατοικίας αποδεικνύουν ότι η κρίση συνεχίζεται. Ειδικότερα στη δυτική ακτή, κυρίως στην Καλιφόρνια, οι πωλήσεις το Γενάρη σημείωσαν κάμψη κατά 36,5% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Σε ετήσια βάση, η πτώση υπολογίζεται σε 62%. Αυτή η πτώση συνδυάζεται με την απόφαση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης να περικόψει τα επιδόματα στα νέα ζευγάρια για αγορά κατοικίας.

ΙΣΠΑΝΙΑ - ΚΕΡΔΗ Υπερδιπλάσια κέρδη παρουσίασε για το τέταρτο τρίμηνο, εν μέσω κρίσης, η ισπανική ενεργειακή «Repsol - YPF», με κύρια ενίσχυση των μεγεθών της από τις υψηλές τιμές του πετρελαίου. Τα καθαρά της κέρδη ανήλθαν στα 499 εκατ. ευρώ, έναντι 241 εκατ. ευρώ που ήταν την ίδια περίοδο του 2009. Τα έσοδα τριμήνου έκαναν άλμα 50% στα 1,2 δισ. ευρώ, έναντι 821 εκατ. ευρώ την προηγούμενη χρονιά. Για το σύνολο του 2010, η εταιρεία είχε κέρδη αυξημένα κατά 57%, στα 2 δισ. ευρώ.

ΚΥΠΡΟΣ - ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ Στην υποβάθμιση κατά δύο βαθμίδες της αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας της Κύπρου, στο επίπεδο Α2, προχώρησε την Πέμπτη ο Οίκος Moody's, μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο. Ο Οίκος αξιολόγησης επικαλείται ως λόγους της απόφασής του αυτής, τη σταδιακή χειροτέρευση των δημόσιων οικονομικών της χώρας, την έκθεση του τραπεζικού της τομέα στην Ελλάδα και την απουσία ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της.