Τέταρτο μέρος
Οπως γνωρίζουμε σήμερα, εκείνη την περίοδο υπήρχαν πολλές επαφές και σε πολλά επίπεδα ανάμεσα σε Κίνα και ΗΠΑ. Στις 4 Νοέμβρη του 1979, σε φύλλο της εφημερίδας «The New York Times», δημοσιεύεται επίσημο ντοκουμέντο που «διέρρευσε» και στο οποίο αναφέρεται ότι η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια στο Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό της Κίνας υπολογίζεται γύρω στα 50 δισ. δολάρια, ώστε - όπως σημειώνεται - «να αποτελέσει αναχαιτιστική δύναμη απέναντι στον Κόκκινο Στρατό»31, ενώ, όταν ο γραμματέας Εθνικής Αμυνας για την Ερευνα και τη Μηχανολογία William Perry επισκέφτηκε το Πεκίνο το 1980, ενημέρωσε τους Κινέζους ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ «ενέκρινε 400 εξαγωγές αδειών για διάφορα είδη διπλής χρήσης και στρατιωτικό εξοπλισμό. Αυτά συμπεριλαμβάνουν υλικά, όπως γεωφυσικούς υπολογιστές, βαριά οχήματα, αεροπλάνα μεταφοράς τύπου C-130 και ελικόπτερα Chinook»32.
Αλλο, επίσης, παράδειγμα ήταν η στάση της Κίνας στον εμφύλιο πόλεμο της Αγκόλας, όπου βρέθηκε να στηρίζει (οικονομικά και στρατιωτικά) τις δυνάμεις της ντόπιας αντίδρασης, που πολεμούσαν σε ενιαίο μέτωπο με τα ρατσιστικά στρατεύματα της Νότιας Αφρικής που είχαν εισβάλει στη Λαϊκή Δημοκρατία της Αγκόλας. Τη ΛΔ της Αγκόλας υποστήριζε με όπλα και στρατιωτικούς συμβούλους η ΕΣΣΔ και αρκετές χιλιάδες Κουβανοί επαναστάτες που εθελοντικά πολέμησαν και συνέβαλαν αποφασιστικά στη συντριβή των νοτιοαφρικανικών στρατευμάτων και στην απώθηση των δυνάμεων της ντόπιας αντίδρασης.33 Οπως αποκαλύπτεται σήμερα από αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της CIA, εκείνη την περίοδο υπήρχε και ένας ιδιότυπος «συντονισμός» ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, ακόμη και για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις που διεξάγονταν στο έδαφος της Αγκόλας.34
Ωστόσο ας επιστρέψουμε στο σήμερα. Σήμερα, που στην Κίνα αναπτύσσονται και κυριαρχούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, που έχει βρεθεί να συμμετέχει σε τέτοιους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς όπως ο ΠΟΕ κι έχει ενσωματωθεί στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, η στάση της στα διεθνή ζητήματα δεν ξεχωρίζει από τη στάση των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Οι όποιες αντιθέσεις προβάλλει απέναντι στις ΗΠΑ σχετίζονται με τη «μοιρασιά της λείας», ενώ ανάμεσά τους υπάρχει «ομόνοια» σ' ό,τι αφορά τα δικαιώματα των εργαζομένων, που συρρικνώνονται για το «καλό» της οικονομίας της αγοράς, αλλά και σε βάρος κρατών που ενέργειές τους θίγουν κάποιο «μονοπώλιο» των ηγέτιδων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Ενα πρώτο παράδειγμα είναι η στάση της Κίνας απέναντι στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Οπως γνωρίζουμε, η Κίνα αναπτύσσει στενή οικονομική συνεργασία με το Ιράν, που αποτελεί βασικό τροφοδότη της σε πετρέλαιο. Παρά, όμως, αυτή τη συνεργασία, η Κίνα, όπως και η Ρωσία, συμπορεύτηκαν το Σεπτέμβρη του 2010 μαζί με τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Μ. Βρετανία («ομάδα των έξι») στο ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, ζητώντας από το Ιράν να υποχωρήσει και να δεχτεί τους όρους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Λίγο νωρίτερα, τον Ιούνη της ίδιας χρονιάς, η Κίνα συμφώνησε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ με νέες κυρώσεις σε βάρος της χώρας αυτής.35
Ενα δεύτερο παράδειγμα είναι η στάση της Κίνας στο ζήτημα του Κοσσόβου. Αν και η Κίνα προς το παρόν δεν έχει επίσημα αναγνωρίσει το Κόσσοβο, όπως και άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, αξίζει να σημειώσουμε πως με την παρουσία της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν είχε σταθερό, αποφασιστικό μέτωπο κατά της ΝΑΤΟικής επίθεσης στα Βαλκάνια, ενώ στο ζήτημα της αποστολής της ειρηνευτικής δύναμης, όπου κυρίαρχο ρόλο παίζει το ΝΑΤΟ (η γνωστή KFOR), η Κίνα έκανε αποχή,36 ενώ στη συνέχεια συμμετείχε στη ΝΑΤΟική κατοχή με αστυνομική δύναμη.
Παραπέρα, είχαμε μέσα στο καλοκαίρι του 2010 την κατάπτυστη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, με την οποία αναγνωρίστηκε η «ανεξαρτητοποίηση» ότι δεν είναι αντίθετη στο Διεθνές Δίκαιο. Σε αυτήν την πολύ σημαντική απόφαση υπήρξε διαφοροποίηση ορισμένων δικαστών. Ετσι, δικαστές από Ρωσία, Σλοβακία, Βραζιλία και Μαρόκο τάχθηκαν ενάντια στη νομιμοποίηση του Κοσσόβου, την οποία υποστήριξαν οι δικαστές από: ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Μεξικό, Νέα Ζηλανδία, Σιέρα - Λεόνε, Σομαλία, Ιορδανία. Οπως αναφέρουν τα δημοσιεύματα, σε αυτή την πολύ σημαντική απόφαση που επιδιώκει να αλλάξει τα σύνορα στα Βαλκάνια, ανοίγοντας τους «ασκούς του Αιόλου» για την ανάφλεξη κι άλλων μειονοτικών ζητημάτων, ο Κινέζος δικαστής δεν έλαβε μέρος για διαδικαστικούς λόγους.37 Ακολούθησε η έκκληση της Αλβανίας προς το Πεκίνο να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου και να χρησιμοποιήσει την επιρροή του στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ώστε να υποστηρίξει την αναγνώρισή του και από άλλα κράτη - μέλη.38
Ενα τρίτο παράδειγμα δίνει η επίσκεψη του πρωθυπουργού της Κίνας, Γουέν Τζιαμπάο, στην Ελλάδα τον Οκτώβρη του 2010. Μιλώντας στην ελληνική Βουλή, ο Κινέζος πρωθυπουργός είπε πως η Κίνα στηρίζει το σταθερό ευρώ, γιατί «έχουμε την πεποίθηση ότι μια ενωμένη και ισχυρή Ευρώπη μπορεί να παίξει αναντικατάστατο ρόλο για την ανάπτυξη του κόσμου» και πρόσθεσε πως νιώθει «χαρά που βλέπει την Ελλάδα να εξέρχεται από τη σκιά του εξωτερικού χρέους, μειώνοντας το έλλειμμα και δίνοντας προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης».39 Μέσα σε αυτές τις δύο φράσεις, ο πρωθυπουργός της Κίνας και μόνιμο μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚ Κίνας μπόρεσε να συμπυκνώσει, από τη μια, την υποστήριξη της ηγεσίας της χώρας του προς το ευρωενωσιακό ιμπεριαλιστικό κέντρο της ΕΕ και, από την άλλη, την υποστήριξή του στη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, που στο όνομα της μείωσης του ελλείμματος εφαρμόζει ένα σκληρό αντιλαϊκό πρόγραμμα μέτρων συρρίκνωσης της αξίας της εργατικής δύναμης στην Ελλάδα.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
Σημειώσεις:
28. Α. Σ. Βορόνιν: «Βιετνάμ, ανεξαρτησία, ενότητα, σοσιαλισμός», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 96-97.
29. Α. Σ. Βορόνιν: «Το Βιετνάμ σήμερα», εκδ. «Νέα βιβλία», σελ. 109.
30. Ο.π.
31. Consolidated Guidance No. 8, περίληψη στους «The New York Times», 4 November 1979, p. A1.
32. Jonathan Pollack: «The Lessons of Coalition Politics: Sino-American Security Relations», Santa Monica: RAND Corporation, 1984, p. 70.
33. Σ. Λαβρένοφ - Ι. Ποπόφ: «Η Σοβιετική Ενωση στους τοπικούς πολέμους και συγκρούσεις», http://militera.lib.ru/h/lavrenov_popov/index.html.
34. http://www.arlindo-correia.com/gleijeses4.pdf.
35. Εφημερίδα «Ημερησία», 23 Σεπτέμβρη 2010, http://www.imerisia.gr/article.asp? catid=12337&subid=2&pubid=61921147.
36. «Η Στρατιωτική Δύναμη στο Κοσσυφοπέδιο (KFOR)», http://tosyntagma.antsakkoulas.gr/afieromata/item.php?id=395.
37. http://www.rian.ru/world/20100722/257443658.html.
39. Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.