Το κλείσιμο παιδικών σταθμών, που θα έρθει ως αποτέλεσμα του προγράμματος εξυγίανσης, θα δυσκολέψει τη ζωή των νέων ζευγαριών

Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα:

• Χιλιάδες απολύσεις εργαζομένων, πάγωμα προσλήψεων.
• Υποβάθμιση, αναστολή ή ακόμα και κατάργηση μιας σειράς υπηρεσιών - έστω και αυτών που ήταν υποτυπώδεις ή αποσπασματικές - που εξυπηρετούσαν ένα μικρό κομμάτι εργατικών λαϊκών οικογενειών.
• Ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της φορολογίας για μια σειρά έργα και αύξηση της πληρωμής για όσες υπηρεσίες θα παρέχονται.
• Τα ποσά που αναλογούν σε αυτούς τους δήμους από τους θεσμοθετημένους πόρους (ΚΑΠ) και το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (σ.σ. χρήματα των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων που προέρχονται από τη φορολογία, το ΦΠΑ και το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας) θα δεσμεύονται άμεσα και δε θα αποδίδονται στους δήμους. Θα πηγαίνουν κατ' ευθείαν στις τράπεζες από τις οποίες οι δήμοι έχουν πάρει δάνειο για να λειτουργούν.

Αυτές οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν τη θέση του ΚΚΕ, που προειδοποιούσε το λαό για τον αντιδραστικό ρόλο του «Καλλικράτη». Πρέπει να σημειώσουμε ακόμα ότι για τα χρέη των δήμων αποκλειστικά υπεύθυνη είναι η πολιτική των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, αλλά και των δημοτικών αρχών (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, ΛΑ.Ο.Σ.) που την εφαρμόζουν.

1. Υποχρέωση διάθεσης μέρους ή του συνόλου των εσόδων, συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από ΣΑΤΑ (βλ. ποσοστό από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων που πάει στους δήμους), προς επίτευξη των στόχων του εν λόγω προγράμματος. Η ΣΑΤΑ θα χρηματοδοτεί, κατά περίπτωση, μόνο έργα για συντήρηση - επισκευή των υποδομών.

2. Πάγωμα ή περιορισμό χρηματοδότησης ορισμένων κωδικών (δημόσιες σχέσεις, εκδηλώσεις κ.λπ.).

3. Πάγωμα ή περιορισμό των προσλήψεων και συμβάσεων.

4. Υποχρέωση υλοποίησης του Προγράμματος με βάση συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, που δε θα υπερβαίνει τη δημοτική περίοδο.

Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο «εξυγίανσης», περιλαμβάνονται και μια σειρά άλλων μέτρων, τα οποία θα εξειδικευθούν όταν συνταχθούν τα ειδικά προγράμματα ανά δήμο. Τα μέτρα αυτά θα αφορούν στην αύξηση των πόρων των δήμων με ίδια μέσα, που δεν μπορεί να προκύψει από αλλού παρά μόνο από την αύξηση της δημοτικής φορολογίας, την εκποίηση δημοτικής περιουσίας (αξιοποίηση τη λέει η κυβέρνηση) και την ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών και υποδομών. Αλλωστε, είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη έχει ανακοινωθεί πως το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» θα σταματήσει να λειτουργεί με κρατική χρηματοδότηση στο τέλος του χρόνου, ενώ ήδη πολλοί παιδικοί σταθμοί υπολειτουργούν ή κλείνουν επειδή απολύονται εργαζόμενοι. Πρόσφατα, στο Δήμο Εορδαίας οι γονείς ενημερώθηκαν ότι κόβεται το πρωινό και το μεσημεριανό φαγητό των βρεφών και νηπίων που πηγαίνουν στους παιδικούς σταθμούς λόγω αδυναμίας κάλυψης του κόστους... Αυτό σημαίνει για την κυβέρνηση «διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά σαν έναν από τους σκοπούς του προγράμματος.

Ο χρόνος εφαρμογής του προγράμματος εξυγίανσης, σύμφωνα με τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, δεν μπορεί να υπερβαίνει μια δημοτική περίοδο. Αυτό όμως είναι το τυπικό μέρος της υπόθεσης. Τα προγράμματα αυτά θα είναι πολύ μεγαλύτερης διάρκειας και η εκάστοτε νέα δημοτική αρχή που θα προκύπτει από τις τοπικές εκλογές θα τα επικαιροποιεί. Πρόκειται, δηλαδή, για μια μικρογραφία και αντιγραφή της μεθοδολογίας του μνημονίου και των εκάστοτε επικαιροποιήσεών του.

Ο υπουργός έδωσε χθες ονομαστικά στοιχεία για τους δήμους που βρίσκονται στην κόκκινη ζώνη (εντάσσονται, δηλαδή, σε «πρόγραμμα εξυγίανσης») και γύρω από αυτήν. Ως κριτήριο γι' αυτήν την κατάταξη λαμβάνεται η σχέση του συνολικού τους χρέους προς τα τακτικά έσοδα και την ΣΑΤΑ. Στο πλαίσιο αυτό, 24 δήμοι έχουν συνολικό χρέος άνω του 150% των τακτικών εσόδων τους συν τη ΣΑΤΑ, 12 δήμοι έχουν συνολικό χρέος από 120%- 150% των τακτικών εσόδων συν ΣΑΤΑ και 22 έχουν συνολικό χρέος από 100% έως 120%. Οι υπόλοιποι είναι από 100% και κάτω.

Οι 24 δήμοι της κόκκινης ζώνης είναι οι παρακάτω: Τήλου, Φυλής, Αμαρουσίου, Περάματος, Αχαρνών, Πειραιώς, Σπάτων - Αρτέμιδος, Αγιάς, Δίου - Ολύμπου, Ρόδου, Καρδίτσας, Ασπρόπυργου, Πύλης, Λυκόβρυσης - Πεύκης, Μαρκόπουλου - Μεσογαίας, Βιάννου, Βύρωνος, Τροιζηνίας, Σαλαμίνας, Παξών, Κορυδαλλού, Τρικκαίων, Κοζάνης και Σιθωνίας.

Σε «πρόγραμμα εξυγίανσης» πολύ πιθανόν να ενταχθούν και άλλοι δήμοι που κινούνται γύρω από την κόκκινη ζώνη. Το ποιοι θα ενταχθούν, θα εξαρτηθεί από την οικονομική δυνατότητα του καθενός να ανταποκριθεί στην εξυπηρέτηση του χρέους του.

Η διαδικασία ένταξης των προαναφερόμενων δήμων σε «πρόγραμμα εξυγίανσης θα ξεκινήσει πριν το καλοκαίρι και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί, σε όλες τις φάσεις της, μέχρι το τέλος του έτους. Οπως ανέφεραν ο υπουργός Εσωτερικών και ο πρόεδρος του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων Αλ. Αντωνόπουλος που παραβρέθηκε στη χθεσινή συνέντευξη, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να προχωρήσει άμεσα στην επιμήκυνση των δανείων των υπερχρεωμένων δήμων που έχουν ληφθεί από το Ταμείο Παρακαταθηκών. Η επιμήκυνση μπορεί να φτάσει τα 25 χρόνια, ενώ θα επιχειρηθούν και διευθετήσεις για ευνοϊκότερα επιτόκια.

Επίσης, θα γίνουν προσπάθειες για ανάλογες διευθετήσεις και για τα δάνεια που έχουν πάρει οι δήμοι από τράπεζες. Ετσι, αφού διαμορφωθεί το πλαίσιο εξυπηρέτησης του χρέους θα ξεκινήσει η διαδικασία της περιβόητης εξυγίανσης. Στο πλαίσιο αυτό, συγκροτείται άμεσα στο υπουργείο Εσωτερικών Ελεγκτική Επιτροπή του Προγράμματος Εξυγίανσης, η οποία θα αποτελείται από ένα σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τον γενικό διευθυντή Τοπικής Αυτοδιοίκησης του υπουργείου και εκπρόσωπο της ΚΕΔΕ (νέα ΚΕΔΚΕ). Ταυτόχρονα, ορκωτοί λογιστές θα πιστοποιήσουν την οικονομική κατάσταση των δήμων και στη συνέχεια θα συνταχθούν κατά εντασσόμενο δήμο «ειδικά προγράμματα εξυγίανσης», τα οποία, αφού εγκριθούν από τον υπουργό Εσωτερικών, θα τεθούν αμέσως σε εφαρμογή.

Με δεδομένες αυτές τις εξελίξεις, οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα πρέπει να αντιδράσουν άμεσα. Να υπάρξει οργανωμένη αντίδραση και κίνημα και ενάντια στην κυβέρνηση, αλλά και στις δημοτικές αρχές και παρατάξεις που στήριξαν και στηρίζουν το νόμο «Καλλικράτη» και αποθέωναν τη διοικητική μεταρρύθμιση που φέρνει κι άλλα δεινά στα λαϊκά νοικοκυριά.

Είναι γνωστό ότι η οικονομική λειτουργία της Τοπικής Διοίκησης είναι άρρηκτα δεμένη με τα συμφέροντα του κεφαλαίου, επομένως και με την οικονομική πολιτική των αστικών κυβερνήσεων. Από αυτή τη σκοπιά είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δούμε ορισμένες πλευρές της υπόθεσης «χρέη των δήμων». Να δούμε, δηλαδή, ποια είναι η αιτία, η ρίζα του προβλήματος. Πώς και γιατί έφτασαν οι δήμοι σε αυτήν την πράγματι δύσκολη οικονομική κατάσταση.

Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ παρακρατούν αυθαίρετα αυτούς τους πόρους, με αποτέλεσμα το σύνολο αυτής της παρακράτησης να έχει φτάσει και να ξεπερνά τα 10,5 δισ. ευρώ. Αυτά τα χρήματα, είναι χρήματα του λαού, των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων που έχουν πληρώσει μέσω της άγριας φορολόγησής τους και - υποτίθεται - ότι μέρος αυτών των χρημάτων θα επιστραφεί στους εργαζόμενους με την παροχή έργων και υπηρεσιών μέσω των δήμων. Αυτή η κατάσταση έχει σαν αποτέλεσμα οι δήμοι να οδηγούνται σε τραπεζικό δανεισμό ακόμα και για πάγιες υποχρεώσεις.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο κρατικός προϋπολογισμός είναι μέσο πρόσθετης απομύζησης των εργαζομένων και πρόσθετο μέσο στήριξης των επιχειρηματιών. Ωστόσο, η τοπική διοίκηση πρέπει να έχει σημαντικό μερίδιο χρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό που, σε τελευταία ανάλυση, είναι μέρος του κοινωνικά παραγόμενου πλούτου. Πάγια θέση του ΚΚΕ είναι πως οι αντιλαϊκοί φόροι, μέσω των οποίων χρηματοδοτείται η Τοπική Διοίκηση, πρέπει να καταργηθούν. Και αυτό πρέπει να συνδυαστεί με την πάλη κατά του κρατικού προϋπολογισμού που κάνει συνεχή ανακατανομή σε βάρος του λαού και των αναγκών του. Μόνο έτσι μπορεί να συνδεθεί η πάλη για τη χρηματοδότηση των δήμων με την πάλη κατά του «Καλλικράτη» και του ίδιου του χαρακτήρα της τοπικής διοίκησης.

Ποια είναι η πρακτική; Δήμοι επιλέγουν ή προτίθενται να χρηματοδοτήσουν έργα επιχειρηματικής δραστηριότητας, για παράδειγμα τσιμεντονήσι στην Ανατολική Αττική, όταν όλη η περιοχή δεν έχει αποχετευτικό δίκτυο. 'Η εγκρίνονται έργα (π.χ. από το ΕΣΠΑ) για ποδηλατόδρομους και άλλες αισθητικές παρεμβάσεις, όταν την ίδια στιγμή αποκλείονται έργα όπως σχολεία, παιδικοί σταθμοί κλείνουν, αντιπλημμυρικά ή έργα αντισεισμικής θωράκισης μένουν στα χαρτιά, με αποτέλεσμα να απειλούνται ακόμα και ανθρώπινες ζωές.

Είναι σαφής ο προσανατολισμός να δαπανούν οι δήμοι τα «πακέτα» χρημάτων σε επιλογές όπως οι παραπάνω και να καταφεύγουν μετά στο δανεισμό για να καλύψουν βασικές ανάγκες. Δάνεια που πληρώνουν βέβαια οι εργαζόμενοι μέσω της φορολόγησης που επιβάλλουν οι δήμοι. Δάνεια που στη συνέχεια δημιουργούν τα χρέη.

Ο υπουργός Οικονομικών της Δανίας έχει απειλήσει ότι η συλλογική τιμωρία, δηλαδή έστω και αν ένας δήμος δε συμμορφωθεί με τις γενικές κατευθύνσεις (βλ. πρόγραμμα «εξυγίανσης») θα τιμωρηθούν όλοι οι δήμοι με μια αφαίρεση 3 δισ. κορονών από το κρατικό κονδύλι. Ιδιαίτερα, η εποπτεία θα είναι αυστηρή στις περιπτώσεις εκείνες που δήμοι δε βγάλουν όλες τις υπηρεσίες σε πλειστηριασμό και κατοχυρώσουν έτσι τη χαμηλότερη τιμή. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι οι δήμοι κλείνουν τις δημοτικές υπηρεσίες, π.χ. για καθαρισμό, συντήρηση κτιρίων, δρόμων κ.λπ, και τις αναθέτουν σε κάποιους εργολάβους, οι οποίοι θα απασχολήσουν προσωπικό από τα γραφεία ενοικιάσεως εργαζομένων με πολύ χαμηλότερους μισθούς, παροχές και δικαιώματα.

Από τη χτεσινή ημερίδα στην αίθουσα του ΤΕΕ

Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της ημερίδας που οργάνωσε χτες το απόγευμα η Δημοκρατική Πανεπιστημονική Κίνηση Μηχανικών στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΤΕΕ με θέμα: «Κρίση στον τομέα των κατασκευών - Διέξοδος από τη σκοπιά των λαϊκών αναγκών». Στην ημερίδα παραβρέθηκαν η Ελένη Μπέλλου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος της ΚΕ και υπεύθυνος του Οικονομικού Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ.

Οπως επισήμανε στην κεντρική εισήγηση ο Ηλίας Τσιμπουκάκης, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών, «η εκδήλωση της κρίσης στον κλάδο των κατασκευών, προηγήθηκε της εκδήλωσης της κρίσης στο σύνολο της οικονομίας. Τα ιδιωτικά έργα βρίσκονται σε κρίση ήδη από το 2005. Για τους εργαζόμενους του κλάδου οι συνέπειες είναι οξύτατες, με τον αριθμό των απολύσεων να υπολογίζονται σε εκατοντάδες χιλιάδες, με τους επίσημα καταγεγραμμένους ανέργους στον κλάδο μόνο τη διετία 2008 - 2010 να υπολογίζονται σε 80.000 περίπου, ενώ με βάση τα στοιχεία, πάνω από το 12% των κατασκευαστικών επιχειρήσεων έχει βάλει λουκέτο».

Οπως σημείωσε ο ομιλητής «πρόκειται για χαρακτηριστικό παράδειγμα της εκδήλωσης κρίσης υπερπαραγωγής και υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου, κρίσης ενός συστήματος όπου σκοπός της παραγωγής είναι το κέρδος και όριό της το κεφάλαιο. Πρόκειται για υπερπαραγωγή με βάση τις ανάγκες του κεφαλαίου για κερδοφορία και όχι με βάση τις λαϊκές ανάγκες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι 200.000 απούλητες κατοικίες που δεν μπορούν να πουληθούν εξασφαλίζοντας ικανοποιητική κερδοφορία στους κατασκευαστικούς ομίλους, ενώ την ίδια στιγμή οι κοινωνικές ανάγκες στέγασης εκτοξεύονται».

«Μοναδική διέξοδος από την καπιταλιστική βαρβαρότητα, από τις αναπόφευκτες καπιταλιστικές κρίσεις, από την εξαθλίωση των εργατών - τόνισε ο ομιλητής - είναι η ανατροπή του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, είναι ο δρόμος της λαϊκής εξουσίας και οικονομίας, που θα φέρει στο προσκήνιο την παραγωγή με κριτήριο τις κοινωνικές ανάγκες. Σε αυτό το πολιτικοοικονομικό πλαίσιο, το τεχνικό έργο θα σταματήσει να αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα. Θα αντιμετωπίζεται ως μια σχεδιασμένη δραστηριότητα με σκοπό την ικανοποίηση των συνδυασμένων, διαρκώς διευρυνόμενων λαϊκών αναγκών για έργα ποιοτικά, φθηνά, που σέβονται το περιβάλλον, που προτάσσουν ως πρώτο και βασικό την ασφάλεια χρήσης και κατασκευής τους, ανάγκες που στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής είναι αντικρουόμενες».

«Στον προγραμματισμό υλοποίησης των έργων από τον ενιαίο κρατικό φορέα - επισήμανε ο Η. Τσιμπουκάκης - θα ιεραρχούνται οι επείγουσες ανάγκες των λαϊκών στρωμάτων, θα δίνεται βάση στην κατασκευή μεγάλων έργων ανάπτυξης της λαϊκής οικονομίας, της αγροτικής παραγωγής, της μεταποίησης, της ενέργειας. Ο ενιαίος κρατικός φορέας κατασκευών, θα εκπονεί ολοκληρωμένες και επικαιροποιημένες μελέτες, εξασφαλίζοντας τους όρους και την υποδομή για την υλοποίησή τους, θα επιβλέπει τα έργα, ενώ σε συνεργασία με τις Πολυτεχνικές σχολές και ερευνητικά κέντρα θα προχωρά σε έρευνες και μελέτες για τη διάγνωση νέων αναγκών, για νέες τεχνικές μεθόδους. Θα προαχθεί η συνεργασία και η αλληλοστήριξη με τους άλλους κλάδους της οικονομίας (π.χ. συνεργασία με τον κλάδο παραγωγής οικοδομικών υλικών). Ο ενιαίος κρατικός φορέας κατασκευών θα εξασφαλίζει στους εργαζόμενους του κλάδου μόνιμη, σταθερή δουλειά, συνεχή αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης και τέλος τη δυνατότητα να βάλουν τις παραγωγικές ικανότητές τους, τις γνώσεις τους, στην υπηρεσία του κοινωνικού συνόλου και των αναγκών του».

Στην ημερίδα έγιναν οι εξής θεματικές παρεμβάσεις: «Πρόγραμμα Αθήνα 2014. Γραμμή επίθεσης στα Λαϊκά Δικαιώματα» με ομιλήτρια την Αφροδίτη Αυγερινού, μέλος ΔΣ ΣΑΔΑΣ. «Δύο δρόμοι για το μέλλον του Ελληνικού», με ομιλήτρια την Αρετή Καραμπούκαλου, πολεοδόμο - χωροτάκτη. «Η προσφορά της Σοβιετικής Αρχιτεκτονικής» με ομιλήτρια την Κέλυ Παπαϊωάννου, μέλος αντιπροσωπείας ΣΑΔΑΣ. «Μεταπολεμική Αρχιτεκτονική Εξέλιξη: Αθήνα - Βουδαπέστη» με ομιλητή τον Πραξιτέλη Κονδύλη, αρχιτέκτονα.

Επίσης, έγινε συζήτηση για την οργάνωση της λαϊκής αντεπίθεσης με παρεμβάσεις από: τον Μάνθο Ιμπριάλο, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών, τον Νίκο Μακρόπουλο, από την Επιτροπή Αγώνα αυτοαπασχολούμενων μηχανικών, την Δανάη Γκούμα, μέλος αντιπροσωπείας ΣΑΔΑΣ και τον Κώστα Ζιώγα, στέλεχος του ΠΑΜΕ, μέλος ΔΣ Ομοσπονδίας Οικοδόμων Ελλάδας.