Η μελέτη παρουσιάζει αυτό το καμένο από «μολότοφ» φυλάκιο στην οδό Τοσίτσα, τη μέρα της πανελλαδικής απεργίας στις 15/6/2011, για να «τεκμηριώσει» το αίτημα για «προστασία» του μουσείου...

Το θέμα τέθηκε στο ΚΑΣ ως αίτημα της διοίκησης του μουσείου, που παρουσίασε και σχετική μελέτη, η οποία προβλέπει τη συνέχιση της υπάρχουσας περίφραξης εκατέρωθεν του μουσείου (οδοί Τοσίτσα και Β. Ηρακλείου) και της πίσω πλευράς του (οδός Μπουμπουλίνας), ώστε να περιφραχτεί και όλη η μπροστινή όψη επί της Πατησίων... πλην του αναψυκτηρίου, για να μπορεί να λειτουργεί και μετά το πέρας της λειτουργίας του μουσείου. Επί της Πατησίων προβλέπεται μεγάλη καγκελόπορτα που θα ανοιγοκλείνει ανάλογα με το ωράριο λειτουργίας!

Ουσιαστικά, πρόκειται για «πρόταση» που αποκλείει έναν ακόμη ελεύθερο χώρο και μάλιστα το περιβάλλον και τον κήπο του σημαντικότερου μουσείου της χώρας. Τα μέλη του ΚΑΣ εμφανίστηκαν διχασμένα, με ορισμένους να υπερασπίζονται την πρόταση, αποδεχόμενοι τα «επιχειρήματά» της. Ποια είναι αυτά; Οι προβοκατόρικοι βανδαλισμοί στις μεγάλες πανελλαδικές και γενικές απεργίες, όπως στις 11/5/2011 και στις 15/6/2011, τα «γκράφιτι» και οι τοξικοεξαρτημένοι!

Ολοφάνερα η διοίκηση του μουσείου «εμπνέεται» από την αντιδραστική κυβερνητική λογική, που ταυτίζει τις διαδηλώσεις και τις απεργίες με τους προβοκατόρικους μηχανισμούς. Επιπλέον, προσπαθεί να πείσει ότι τα κάγκελα θα αποτρέψουν τα «γκράφιτι», ενώ επιδεικνύει και κυνισμό έναντι των τοξικοεξαρτημένων, οι οποίοι... μπορούν «ελεύθερα» να πεθαίνουν έξω από τον ... καθαρό και καγκελοφραγμένο κήπο. Το σχέδιο για καγκελόφραξη του μουσείου υπάρχει από το 2002... και χωρίς τους βανδαλισμούς. Γεγονός που αποκαλύπτει εντελώς τον προσχηματικό χαρακτήρα της «προστασίας». Επιπλέον, όλα τα μεγάλα μουσεία μας έχουν μπει σε «τροχιά» οικονομικής «αυτοτέλειας», άρα μπορεί ο κήπος να αξιοποιηθεί για εμπορική χρήση...

Η γγ του ΥΠΠΟΤ, Λίνα Μενδώνη, εμφανίστηκε αντίθετη στην καγκελόφραξη, σημειώνοντας ότι «δεν σχετίζεται η ασφάλεια του μουσείου με τα κάγκελα» και ότι το «τίμημα για την πόλη θα είναι βαρύ», από μια τέτοια εξέλιξη. Ομως, πρότεινε να αναβληθεί το θέμα, για να παραβρεθεί σε νέα συνεδρίαση και ο διευθυντής του μουσείου και για αναζήτηση «εναλλακτικών» τεχνικών «λύσεων».

Η γγ του ΥΠΠΟΤ στην πρόσφατη συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) είπε ότι «είναι πολύ νωρίς να μιλάμε για επανάχρηση», αφού η προσπάθεια γίνεται... «για να μη διαλυθεί» το μνημείο. «Ας πάρει άλλος την ευθύνη στο μέλλον για την επανάχρηση», πρόσθεσε η πρόεδρος του ΚΑΣ.

Η «προσπάθεια» αυτή συμπληρώνει φέτος δεκαετία, παρότι το κράτος συνεχώς... διαπίστωνε ότι το θέατρο καταρρέει. Μάλιστα, το ΚΚΕ έθεσε το θέμα στη Βουλή από το 1997 ζητώντας να χρηματοδοτήσει το ΥΠΠΟ άμεσα τη διάσωσή του! Οι πρώτες μελέτες συντήρησης και αποκατάστασης ξεκίνησαν το 2002. Το 2004 η τότε πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ «διαπίστωνε» ότι... «το έργο έχει μπει σε καλό δρόμο». Το 2006 το ΚΑΣ διαπίστωνε ότι το 70% των λίθων θα μετατραπεί... σε χαλίκι μέσα στην επόμενη 20ετία. Το 2009, το ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών) παρενέβη στην επιστημονική συζήτηση για το εύρος και τον τρόπο της αποκατάστασης, εκτιμώντας ότι με τις εργασίες στο μνημείο «διατηρούνται νησίδες αρχαίας ύλης, πνιγμένες σε απίστευτη ποσότητα τσιμέντου»..!

Τώρα το ΚΑΣ - μετά από αυτοψία - κατά πλειοψηφία, ενέκρινε τις εργασίες που γίνονται στο πλαίσιο της απόφασης του 2010 για την «πιλοτική» στερέωση και αποκατάσταση της ανατολικής κερκίδας της κατώτερης ζώνης. Οι μελετητές υπεράσπισαν τη μέθοδό τους, που βασίζεται στην πολλαπλή - και επίπονη - τεκμηρίωση της αρχικής θέσης των λίθων. Ωστόσο και πάλι ήρθε στην επιφάνεια η διαχρονική διαμάχη για το πώς και τι συντηρείται και αναστηλώνεται. Ενθερμος υποστηρικτής της εφαρμοζόμενης μεθόδου στο αρχαίο θέατρο, ο καθηγητής Μ. Κορρές είπε ότι «ίσης αξίας (σ.σ. ιστορικής) με το αυθεντικό υλικό είναι η αυθεντική μορφή» και ότι το σύγχρονο υλικό και όλες οι σημερινές εργασίες σε λίγα χρόνια θα έχουν «ενσωματωθεί» στο μνημείο, δε θα είναι ορατές. Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Συντήρησης, Ν. Μίνος, εξέφρασε επιφυλάξεις κυρίως γιατί με τη μέθοδο της χύτευσης «εγκλωβίζεται» ο αρχαίος λίθος σε ένα «ισχυρό υλικό», μεγάλης περιεκτικότητας σε τσιμέντο, που στις ακραίες καιρικές συνθήκες της Δωδώνης επιβαρύνει το μνημείο.

Ο σκηνοθέτης της παράστασης Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, μεταξύ άλλων σημειώνει: «Το τοπίο είναι δύο χώρες που δε διαφέρουν. Η μία σπαραγμένη απ' τον εμφύλιο. Στην άλλη πάνε όσοι θέλουν να ξεφύγουν από την κόλαση. Δύο παιδιά, ξεκινούν ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο, στις μνήμες, καθώς το αίμα που τις έγραψε δεν το ξεπλένει ούτε ο θάνατος». Το έργο «είναι, με εντελώς προσωπική ματιά (ανελέητη όσο και τρυφερή), δίνει μορφή σε ιδέες πανανθρώπινες: τον απόλυτο έρωτα, τη μητρική αγάπη, την ιδανική φιλία, το παράλογο μίσος, την ελπίδα που γεννά η γνώση». «Η δεξιοτεχνική πλοκή του μύθου, συνδυάζοντας το μοντάζ μιας ταινίας μυστηρίου με τα αρχετυπικά μεγέθη της αρχαίας τραγωδίας, ή το ρεαλιστικό ύφος των σκηνών με το λυρισμό του ποιητικού λόγου, οδηγεί τον θεατή "δι' ελέου και φόβου" σε κάθαρση».

Μετάφραση: Εφη Γιαννοπούλου, σκηνοθεσία - Φωτισμοί: Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου, βίντεο: Μιχάλης Κλουκίνας. Παίζουν (αλφαβητικά): Μαρία Κεχαγιόγλου, Ιωάννα Κολλιοπούλου, Χριστίνα Μαξούρη, Μιχάλης Μητρούσης, Θέμις Μπαζάκα, Θεμιστοκλής Πάνου,Βασίλης Παπαγεωργίου, Νικόλας Παπαγιάννης, Λένα Παπαληγούρα, Δημήτρης Πιατάς, Γιώργος Συμεωνίδης.