Τη σημαντική, αλλά εν πολλοίς άγνωστη, δράση των Ελλήνων κομμουνιστών και ριζοσπαστών μεταναστών προλετάριων στις ΗΠΑ, από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι και το 1950, επιχειρεί να φωτίσει το ντοκιμαντέρ του Κώστα Βάκκα «Ταξισυνειδησία - η άγνωστη ιστορία του ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού», που θα προβάλλεται από αύριο στους κινηματογράφους «ΤΙΤΑΝΙΑ CINEMAX» (Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους) και «ΖΕΦΥΡΟΣ» (Τρώων 36), σε διανομή της «NEW STAR».

Πρόκειται για το συγκλονιστικό οπτικοακουστικό αποτέλεσμα μιας επίπονης δουλειάς, τουλάχιστον δύο ετών, από μια ομάδα ανθρώπων, η οποία συγκροτήθηκε στο πλαίσιο μιας «ευτυχούς συγκυρίας», όπως το έθεσε ο σκηνοθέτης της ταινίας κατά τη χτεσινή συνέντευξη Τύπου, με αφορμή την πρώτη προβολή της. Ετσι, την παραγωγή έκαναν φίλοι και συναγωνιστές που έζησαν πολλά χρόνια στις ΗΠΑ και δημιούργησαν τη μη κερδοσκοπική εταιρεία «Αποστόλης Μπερδεμές» στη μνήμη του μέλους της παρέας που πέθανε πρόωρα στα 30 χρόνια του το 1979. Τριάντα χρόνια μετά και θέλοντας να δημιουργήσουν κάτι στη μνήμη του «έπεσαν» πάνω στη διδακτορική διατριβή του ιστορικού Κώστα Καρπόζηλου με θέμα του Ελληνοαμερικανούς εργάτες και το κομμουνιστικό κίνημα, ο οποίος συνέβαλε και στο σενάριο, εκτός από την ιστορική έρευνα, μαζί με τον σκηνοθέτη. Η δημιουργική ομάδα συμπληρώθηκε με τον Κώστα Βάκκα και τον μοντέρ Νώντα Σκαρπέλη. Τη διεύθυνση της παραγωγής έκανε η Φρόσω Τσούκα που παραβρέθηκε επίσης στη συνέντευξη.

Μέσα από συνεντεύξεις, σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό - με μεγαλειώδεις στιγμές όπως η πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση του 1937 - που αναζητήθηκε σε πανεπιστήμια, βιβλιοθήκες αλλά και συνδικάτα των ΗΠΑ που διαθέτουν πλούσιο αρχείο, ακόμη και προπαγανδιστικές ταινίες του FBI από τις ανακρίσεις της μακαρθικής «Επιτροπής Αντιαμερικανικών Ενεργειών», η ταινία αποτυπώνει το μεγαλείο της ταξικής πάλης των Αμερικανών και μεταναστών εργατών από όλες τις χώρες, ανάμεσά τους και των Ελλήνων.

Τόσο ο Κ. Βάκκας όσο και η Φρόσω Τσούκα υπογράμμισαν την επικαιρότητα της ταινίας, πέρα από την αδιαμφισβήτητη ιστορική της αξία. Μεταξύ άλλων, σημείωσαν τις αναλογίες των επιπτώσεων των καπιταλιστικών κρίσεων του '29 και της σημερινής στη ζωή των λαών, προσθέτοντας ότι αρχικά η εργατική τάξη των ΗΠΑ «μπλόκαρε» και δεν αντέδρασε αμέσως, αλλά αργότερα ξέσπασε μεγάλο απεργιακό κύμα.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στη μουσική της ταινίας, αφού, εκτός από τραγούδια του αμερικανικού εργατικού κινήματος ακούγεται και το τραγούδι «Με τις τσέπες αδειανές» του ρεμπέτη, μετανάστη στις ΗΠΑ, Γιώργου Κατσαρού.

Το κολαστήρι της Μακρονήσου μέσα από την ποίηση του αγώνα βρίσκεται στο επίκεντρο της ταινίας του Ελβετού σκηνοθέτη, Ολιβιέ Ζισουά «Σαν πέτρινα λιοντάρια στη μπασιά της νύχτας - ποιητικές μνήμες της Μακρονήσου» που θα προβάλλεται στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Την Πέμπτη 18/4 στις 7.30 γίνεται και η επίσημη πρεμιέρα (είσοδος μόνο με προσκλήσεις) και θα ακολουθήσει συζήτηση με τον σκηνοθέτη.

Ο σκελετός της ταινίας στηρίζεται στα ποιήματα και τα ημερολόγια εξορίας που γράφτηκαν στη Μακρόνησο από τον Γιάννη Ρίτσο, τον Τάσο Λειβαδίτη και τον Μενέλαο Λουντέμη.

Οπως σημειώνει στο σημείωμά του ο σκηνοθέτης: «Οι ποιητές της Μακρονήσου έκαναν να αναδυθεί από τα κείμενά τους μια φωνή, αντίστασης, ένας πίδακας ζωτικής δύναμης. Τα ποιητικά χρονικά της ζωής των πολιτικών εξόριστων πάνω στο νησί αφηγούνται τον τρόμο και την επιβίωση μέσα σε αυτό το βάρβαρο εργαστήριο που στόχο είχε τον «πνευματικό επαναπρογραμματισμό» των αντιστεκόμενων κομμουνιστών (...) Οταν, κατά λογοτεχνική τύχη, διάβασα τα ποιήματα αυτά, «είδα» εικόνες ενός φρικτού παρελθόντος, τις οποίες θέλησα να φέρω αντιμέτωπες με εικόνες του παρόντος: αυτές των ερειπίων των στρατοπέδων της Μακρονήσου. Θέλησα να ψάξω στους σωρούς από πέτρα και σκυρόδεμα για αποτυπώματα των όσων συνέβησαν, να τα αντιπαραθέσω στα ουρλιαχτά των μεγαφώνων που μετέδιδαν εθνικιστικά συνθήματα, να τα τοποθετήσω δίπλα στις φωτογραφίες των εξόριστων. Μια ταινία μνήμης που μάχεται ενάντια στη λήθη, σήμερα που αποτρόπαιες εθνικιστικές εξάρσεις αναδύονται ξανά στην Ελλάδα...».