ΣΟΦΙΑ.--

Δηλώσεις για την τόνωση της αξιοπιστίας και της ρευστότητας του βουλγαρικού τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού τομέα έκανε χτες ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Πλάμεν Ορεσάρσκι, διαβεβαιώνοντας ότι παραμένει υψηλό το επίπεδο ρευστότητας των εμπορικών τραπεζών και ότι δεν έχει δαπανηθεί ούτε ένα λέβα από την πίστωση των 3,3 δισ. λέβα που ενέκρινε προχτές η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για στήριξη της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Ο Ορεσάρσκι αναφερόταν στην επίθεση που δέχθηκε το τραπεζικό σύστημα στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, με «επίκεντρο» τις τράπεζες «First Investment Bank» και «Corporate Commercial Bank».

Ωστόσο, νωρίτερα χτες, σε ανακοίνωσή του ο διεθνής οίκος χρηματοπιστωτικής αξιολόγησης «Fitch» υποστήριξε ότι «οι πρόσφατες αναταράξεις σε δύο βουλγαρικές τράπεζες τονίζουν τα προβλήματα «εταιρικής διαχείρισής» τους, ότι οι κίνδυνοι ρευστότητας είναι αυξημένοι «για όλες τις βουλγαρικές τράπεζες», εκτιμώντας, ωστόσο, ότι «οι εγχώριας ιδιοκτησίας τράπεζες είναι πιο ευάλωτες στην απώλεια της εμπιστοσύνης των καταθετών λόγω αδυναμιών».

Σε άλλο σημείο προβλέπει πως «η πολιτική σταθερότητα θα μειώσει τους κινδύνους στη χρηματοοικονομική σταθερότητα», επικροτώντας έτσι εμμέσως πλην σαφώς την πρόσφατη απόφαση του Βούλγαρου Προέδρου για διάλυση του κοινοβουλίου στις 6 Αυγούστου και τη διενέργεια εθνικών εκλογών στις 5 Οκτώβρη.

Η εμπειρία από διάφορους κλάδους και χώρους δουλειάς δείχνει ότι οι εργοδότες πετυχαίνουν με πολλούς τρόπους την κατακόρυφη μείωση του «εργατικού κόστους». Τρία μόνο παραδείγματα:

• Στις 12 Μάη, ο «Ριζοσπάστης» έγραφε ότι υπάλληλοι σε ένα δικηγορικό γραφείο αμείβονταν με ωρομίσθιο 1,54 ευρώ. Μάλιστα εργατικό δικαστήριο είχε αποφασίσει ότι αυτό είναι «σύννομο από τη στιγμή που οι εργαζόμενοι το δέχτηκαν για να μπορέσουν να ξαναμπούν στην αγορά εργασίας», συμπληρώνοντας μάλιστα ότι «οι μισθοί αυτοί μπορεί μεν να παραβιάζουν τα χρηστά ήθη, αλλά ο εργοδότης δε λειτούργησε εκμεταλλευτικά».
• Στις 14 Μάη, ο «Ελεύθερος Τύπος» έγραψε ότι η «Μερσέντες» επαναπροσλαμβάνει συνταξιούχους (με το επιχείρημα ότι δεν έχουν την πείρα των νεώτερων), τους οποίους μπορεί να πληρώνει με μικρότερους μισθούς επειδή παίρνουν κάθε μήνα και σύνταξη. Ετσι, η αυτοκινητοβιομηχανία βρήκε τρόπο να «σπρώχνει» συνολικά προς τα κάτω τους μισθούς.
• Αντίστοιχη πίεση για μείωση μισθών ασκούν φυσικά οι μεγαλοεργοδότες σε μια σειρά κλάδους, ειδικά στη βαριά βιομηχανία, στην οποία το γερμανικό κεφάλαιο διατηρεί συγκριτικό προβάδισμα έναντι ανταγωνιστών του. Η «Thyssenkrupp» ανακοίνωσε πρόσφατα ότι σκοπεύει να μειώσει μισθούς μέχρι και κατά 45%, αφού πριν κάποιο καιρό πανηγύριζε για το διπλασιασμό των κερδών της στο πρώτο τρίμηνο του 2014.

Με αυτόν τον τρόπο, οι βιομήχανοι ξεκινούν τη διαπραγμάτευση των κλαδικών και επιχειρησιακών συμβάσεων από χαμηλότερο επίπεδο. Επιπλέον, προσπαθούν να «χτυπήσουν» το λεγόμενο «αθέμιτο ανταγωνισμό», δηλαδή τα περιθώρια διαφόρων εργοδοτών να δίνουν ακόμα χαμηλότερους μισθούς από αυτό που όριζαν οι συμβάσεις.

Στην «ατμομηχανή» λοιπόν της Ευρώπης, όπου η παραγωγικότητα της εργασίας καλπάζει, ο βαθμός εκμετάλλευσης των εργατών μεγαλώνει συνέχεια. Και ακόμη και αν αυξήθηκε η κατώτατη αμοιβή, ακόμη και αν αυξηθούν και άλλοι μισθοί, μεγαλώνει συνέχεια η απόσταση ανάμεσα σε αυτό που παράγει ο εργάτης και αυτό που παίρνει, και ας φαίνεται ότι αυξάνεται ο μισθός του. Αρα μεγαλώνει η εκμετάλλευση. Μεγαλώνει και η απόσταση ανάμεσα στις δυνατότητες που δημιουργούνται να καλύψει τις σύγχρονες ανάγκες του και αυτές που τελικά ικανοποιεί. Κοροϊδεύει ωμά τους εργάτες όποιος λέει ότι είναι ποτέ δυνατόν το κεφάλαιο να μοιραστεί τα κέρδη του μαζί τους.