Το 50% και πλέον των συνταξιούχων λαμβάνουν συντάξεις που βρίσκονται στα κατώτατα όρια. Για τους συνταξιούχους του ΙΚΑ, που αποτελούν και την πιο πολυπληθή ομάδα το ποσοστό αυτό φτάνει στο 70%. Αυτά κατέγραψε πρόσφατη μελέτη του ΙΝΕ ΓΣΕΕ -ΑΔΕΔΥ που παρουσιάστηκε την περασμένη Τρίτη. Και μόνο αυτά τα στοιχεία, είναι αρκετά, για να περιγράψουν την τραγική κατάσταση μέσα στην οποία διαβιούν εκατοντάδες χιλιάδες απόμαχοι της δουλιάς. Και μόνο αυτά αρκούν, για να εξηγήσουν γιατί μεθαύριο Τρίτη, συνταξιούχοι από οχτώ ομοσπονδίες και απ' όλη την Ελλάδα, θα διαδηλώσουν στην πλατεία Κάνιγγος στις 10.30 το πρωί.

Και όμως. Αν για κάθε λογικό άνθρωπο η κατάσταση των συνταξιούχων θα έπρεπε να ωθεί την πολιτεία στην κατεύθυνση ενίσχυσης των συντάξεων, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ επεξεργάζεται νέα αντιασφαλιστικά μέτρα. Η πρόσφατη συνέντευξη του πρωθυπουργικού συμβούλου Γκίκα Χαρδούβελη στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο», υπεύθυνου συντονιστή για το ασφαλιστικό, δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών για τους πραγματικούς στόχους της κυβέρνησης. Ο σύμβουλος του κ. Σημίτη, εμφανίστηκε να μην επιθυμεί να αναλάβει το κράτος, όπως οφείλει, τα ελλείμματα των ταμείων - που το ίδιο δημιούργησε - αφού «το δυνητικό αυτό χρέος είναι τεράστιο» και «ίσως (το κράτος) να μην το αντέχει». Δε μας είπε βέβαια ο κύριο Χαρδούβελης και ο «κύριός του», πώς αντέχουν οι συνταξιούχοι με 100 και 110 χιλιάδες σύνταξη. Αλλά φαίνεται ότι τέτοια ερωτήματα δεν απασχολούν την κυβέρνηση της μετα-ΟΝΕ εποχής.

Η αρχή της «βιωσιμότητας» ή «αυτοχρηματοδότησης» του νέου συστήματος - όπως την όρισε και ο εκπρόσωπος του Μαξίμου - σημαίνει ουσιαστικά την άρνηση του κράτους να αναλάβει οποιαδήποτε ευθύνη απέναντι στους σημερινούς και αυριανούς συνταξιούχους. «Ας το σκεφτούμε - ξεστόμισε ο σύμβουλος του πρωθυπουργού - σαν ένα κλειστό σύστημα, χωρίς τη φορολογία και τη συνεισφορά του κράτους». Μάλιστα «σκέφτονται» ακόμα και αυτή η «εγγυημένη ελάχιστη σύνταξη για όλους», με την οποία το κράτος θα δείχνει υποτίθεται το «κοινωνικό του πρόσωπο» να μην καταβάλλεται από το ίδιο, αλλά να την αποσπά, από τα κεφάλαια που θα έχουν συσσωρεύσει για τη σύνταξή τους οι εργαζόμενοι.

Οι θέσεις αυτές τινάζουν στον αέρα, ό,τι έχει απομείνει από τη δημόσια κοινωνική ασφάλιση, ανοίγουν τις πόρτες στη ζούγκλα των νόμων της αγοράς και υποθηκεύουν το μέλλον του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας.

Είναι βέβαιο, ότι ανεξάρτητα από την κυβερνητική φλυαρία περί «ώριμων ασφαλιστικών δικαιωμάτων», τη νύφη θα πληρώσουν και οι εργαζόμενοι που θα βγουν τα επόμενα χρόνια στη σύνταξη, ανεξάρτητα αν είναι μακριά ή κοντά στη συνταξιοδότηση, αλλά και οι σημερινοί συνταξιούχοι.

Το συμπέρασμα αυτό άλλωστε προκύπτει αβίαστα και από τη μεταχείριση που μέχρι σήμερα οι κυβερνήσεις έχουν επιφυλάξει στους συνταξιούχους και από τους αντιασφαλιστικούς νόμους της τελευταίας δεκαετίας. Πριν απ' όλα, στο επίπεδο των συντάξεων. Οι συντάξεις πείνας, όπως οι ίδιοι οι συνταξιούχοι τις ονομάζουν δεν είναι καθόλου υπερβολή. Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν για το 2000, τέτοιες συντάξεις παίρνουν οι συνταξιούχοι των τεσσάρων μεγαλύτερων ταμείων ΙΚΑ, ΤΕΒΕ, ΤΣΑ, ΟΓΑ που αριθμούν 1.633.000 συνταξιούχους και αποτελούν το 70% του συνόλου των συνταξιούχων της χώρας.

Ειδικότερα, από τους 847.000 συνταξιούχους του ΙΚΑ, οι 315.000, ποσοστό 37%, παίρνουν τα κατώτατα όρια γήρατος -αναπηρίας δηλαδή 118.000 δραχμές. Ακόμα 155.000 άτομα που αντιπροσωπεύουν το 18% παίρνουν τα κατώτατα όρια λόγω θανάτου, 106.000 δραχμές. Ωστόσο 175.000 συνταξιούχοι ή ποσοστό 21% παίρνουν συντάξεις μικρότερες και από τα όρια αυτά. Ενα ποσοστό 10%, περίπου 85.000, λαμβάνουν σύνταξη μεταξύ του ποσού των 100.000-150.000 δραχμών και μόλις το 14% των συνταξιούχων του ΙΚΑ παίρνουν συντάξεις μεγαλύτερες. Συντάξεις κάτω από τα όρια της φτώχειας παίρνει το 86% των 164.000 συνταξιούχων του ΤΕΒΕ, το 98% των 46.000 του ΤΣΑ και βέβαια οι 770.000 συνταξιούχοι του ΟΓΑ.

Ομως η άρνηση του κράτους να καταβάλει το μερίδιό του στο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης, προεξοφλεί και μικρότερες συντάξεις από τις σημερινές και χειρότερες συνθήκες υγειονομικής περίθαλψης. Και ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα θίξει τόσο τους σημερινούς συνταξιούχους όσο και αυτούς που θα ακολουθήσουν.

Ο αγώνας που κάνουμε δεν είναι μόνο για το σήμερα και τους εαυτούς μας, δηλώνει στο «Ρ» ο Αγγελος Αναστασίου, γραμματέας της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων του ΙΚΑ. Η υπεράσπιση της κοινωνικής ασφάλισης και όσων με θυσίες και αγώνες κατάκτησε η δική μας γενιά, είναι κοινή υπόθεση. Η κατάσταση στην κοινωνική ασφάλιση αφορά και τους σημερινούς συνταξιούχους και τους εργαζόμενους που θα είναι τα μελλοντικά θύματα των ανατροπών στο ασφαλιστικό. Γι' αυτό η πανελλαδική συγκέντρωση την Τρίτη στην πλατεία Κάνιγγος οκτώ συνταξιουχικών οργανώσεων που εκπροσωπούν πάνω από ένα εκατομμύριο συνταξιούχους ξεπερνά τα όρια μιας απλής διαμαρτυρίας για την ικανοποίηση κάποιων αιτημάτων.

«Το ασφαλιστικό, η ανατροπή του συστήματος του ΕΣΥ, η εισοδηματική πολιτική για το νέο έτος και η ικανοποίηση της εξαγγελίας για κατώτατη σύνταξη 152.000 δραχμές είναι προβλήματα που συσπειρώνουν εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους, υπογραμμίζει ο συνταξιούχος συνδικαλιστής. Η κυβέρνηση διαμορφώνει κλίμα τρομοκρατίας γύρω από το ασφαλιστικό. Κινδυνολογεί λέγοντας πως κινδυνεύουν οι συντάξεις, ότι τα ταμεία θα καταρρεύσουν. Ομως στην πράξη συντηρεί και ενισχύει τις αιτίες που δημιουργούν τα προβλήματα. Με τον πρόσφατο νόμο μείωσε τις εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές. Στη θέση της σταθερής εργασίας προωθεί το μοντέλο του απασχολήσιμου, μειώνοντας έτσι τους πόρους των ταμείων.

Τι προτείνει όμως με το νέο σύστημα; Την κατάργηση του κρατικού συστήματος ασφάλισης και συντάξεων. Θα δημιουργήσει -ισχυρίζεται - σύστημα αυτοχρηματοδοτούμενο. Δηλαδή μόνο από τις εισφορές των εργαζομένων. Ετσι η κοινωνική ασφάλιση υπονομεύεται και υποβαθμίζεται και για τους σημερινούς και τους μελλοντικούς συνταξιούχους. Μετά το 1991 η κατώτερη σύνταξη μειώθηκε δραστικά. Τότε υπήρχε το πλαφόν τα 20 μεροκάματα ανειδίκευτου εργάτη. Από το 1991 έως το 1999 οι απώλειες των συνταξιούχων μέσα από τη διαδικασία του πληθωρισμού φτάνουν τις 290.000 δραχμές ετησίως. Σήμερα είμαστε στα 17 μεροκάματα του ανειδίκευτου εργάτη.

Η αύξηση του αριθμού των ενσήμων από 4.050 στα 4.500 και η προοπτική να αυξηθούν στα 5.000 όπως σχεδιάζουν, καθώς και η διακηρυγμένη πρόθεση για αύξηση του ορίου ηλικίας στα 65 χρόνια για όλους τους εργαζόμενους, χειροτέρευσαν και θα χειροτερεύσουν ακόμα περισσότερο το καθεστώς των συντάξεων. Ολα αυτά, αφορούν και εμάς, αλλά και όλους τους εργαζόμενους.

Ενώ σπρώχνουν τ' αποθεματικά στον τζόγο, το χρέος του κράτους προς το ΙΚΑ φτάνει το 1,3 τρισεκατομμύρια. Η «ρύθμιση» που έγινε με τον τελευταίο νόμο για επιτόκιο της τάξης του 2%, στη διάρκεια 15 χρόνων, είναι ακόμα μία απροκάλυπτη ληστεία σε βάρος του ταμείου και των ασφαλισμένων. Αρκεί ν' αναλογιστεί κανείς ότι το κράτος δανείζεται με επιτόκιο 5,8%, όπως έγινε και στην τελευταία δημοπρασία των δεκαετών ομολόγων. Γι' αυτό το σύνθημα δώστε πίσω τα κλεμμένα είναι επίκαιρο».

Ο Α. Αναστασίου καταγγέλλει το γεγονός ότι «μέχρι σήμερα δεν έχει ειπωθεί κουβέντα για την προεκλογική υπόσχεση των 152.000 κατώτερη σύνταξη και αποκαλύπτει ότι με αλχημείες -συνυπολογισμού του ΕΚΑΣ στη σύνταξη - επιχειρείται και πάλι να εξαπατηθούν οι συνταξιούχοι».