Με την επανάληψη των επιθέσεων από τις στρατιωτικές δυνάμεις της αντιδραστικής κυβέρνησης του Κιέβου στις ανατολικές περιοχές - κάτι μάλλον αναμενόμενο - σημαδεύτηκε η πρώτη μέρα μετά τις εκλογές στις δύο επαρχίες του Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ). Από το βράδυ της Δευτέρας ξεκίνησαν σφοδρά πυρά πυροβολικού κοντά στο αεροδρόμιο της πόλης Ντονέτσκ, όπου παραμένει δύναμη του ουκρανικού στρατού. Ηδη οι κάτοικοι της Ανατολικής Ουκρανίας εκφράζουν έντονα φόβους ότι θα τερματισθεί η εύθραυστη κατάπαυση του πυρός που υποτίθεται τηρείται από τις 5 Σεπτέμβρη, μετά την υπογραφή της στο Μινσκ της Λευκορωσίας.

Την κατάσταση αυτή της αβεβαιότητας ήρθε να επιτείνει η ανακοίνωση που έκανε αρχικά ο Ουκρανός Πρόεδρος, Πέτρο Ποροσένκο, ότι θα υπάρξει επανεξέταση των ειρηνευτικών δεσμεύσεών του. Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών, Πάβλο Κλίμκιν, επιβεβαίωσε τη στάση αυτή και μιλώντας στη γερμανική εφημερίδα «Μπιλντ» σημείωσε:

«Μερικές περιφέρειες στην Ανατολική Ουκρανία είναι εκ των πραγμάτων υπό τον έλεγχο φιλορώσων τρομοκρατών και ρωσικών στρατευμάτων. Ομως, είναι ουκρανικές περιφέρειες - και θα τις ανακτήσουμε». Ωστόσο δεν έδωσε καμία διευκρίνιση για ενδεχόμενη κλιμάκωση στρατιωτικών επιχειρήσεων. Πρόσθεσε επίσης με νόημα:

«Δεν ξέρω αν μπορούμε να μιλάμε για μια πλήρη αποτυχία (της ειρηνευτικής διαδικασίας), αλλά η αναγνώριση της "ψηφοφορίας" από τη Ρωσία θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ», και κάλεσε τους «Δυτικούς συμμάχους να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στο Κρεμλίνο και να ενισχύσουν τις κυρώσεις τους». Ταυτόχρονα, ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών κατήγγειλε τις «επανειλημμένες επιδρομές πολυάριθμων Ρώσων στρατιωτών» και τόνισε ότι «οι ουκρανικές δυνάμεις είναι έτοιμες να υπερασπίσουν τη χώρα μας περισσότερο παρά ποτέ».

Λίγο αργότερα δεν άργησαν να φανούν τα νέα στοιχεία της κλιμάκωσης με εντολή του Ουκρανού Προέδρου. Ετσι ο Ποροσένκο δήλωσε, όπως μετέδωσε το ουκρανικό πρακτορείο ειδήσεων «Interfax», ότι έδωσε εντολή στους στρατιωτικούς επιτελείς του «να στείλουν κι άλλες μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων για να προασπίσουν πόλεις στο ανατολικό και στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας από μια ενδεχόμενη επίθεση των φιλορώσων αυτονομιστών ανταρτών».

«Πολλές νέες (στρατιωτικές) μονάδες και ταξιαρχίες έχουν πλέον σχηματιστεί, γεγονός που θα επιτρέψει την άμεση (αποτροπή) μιας ενδεχόμενης εφόδου στη Μαριούπολη, στο Μπερντγιάνσκ, στο Χάρκοβο και το βόρειο Λουγκάνσκ», φέρεται να σημείωσε στη διάρκεια της συνεδρίασης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και Αμυνας της ουκρανικής Προεδρίας.

Επίσης ο Ποροσένκο ζήτησε την κατάργηση του νόμου για το ειδικό καθεστώς στο Ντονμπάς συμπληρώνοντας ωστόσο το... αντιφατικό ότι δήθεν αυτό δεν σημαίνει την ακύρωση των συμφωνιών του Μινσκ, αντίθετα, όπως είπε, «θα μπορεί να υιοθετηθεί ένας νέος νόμος υπό τις περιστάσεις όταν θα δούμε μια κατάπαυση του πυρός, την απόσυρση των στρατευμάτων από τη γραμμή της επαφής». Αμεση ήταν η απάντηση από τον Αντρέι Πούργκιν, αντιπρόεδρο της αυτοαποκαλούμενης Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ, που χαιρέτισε την απόφαση των αρχών του Κιέβου να καταργήσουν το νόμο, καθώς «αυτός καλύπτει μόνο τα επιθετικά σχέδια του Κιέβου».

Ολα αυτά συνέβησαν τη χτεσινή μέρα, που ήταν μέρα της ανάληψης των καθηκόντων των δύο ηγετών «Προέδρων», του Αλεξάντερ Ζαχαρτσένκο, στο Ντονέτσκ, και του Ιγκόρ Πλοτνίτσκι στο Λουγκάνσκ, τα κόμματα των οποίων επίσης κυριάρχησαν στα αντίστοιχα Κοινοβούλια.

Στο μεταξύ, ο γενικός γραμματέας του NATO, Γενς Στόλτενμπεργκ, δήλωσε χτες ότι ρωσικά στρατεύματα μετακινούνται σε περιοχές εγγύτερες στα σύνορα με την Ουκρανία και κατήγγειλε ότι η Μόσχα συνεχίζει να εκπαιδεύει αντάρτες και να δίνει εξοπλισμό στους αυτονομιστές. «Βλέπουμε ρωσικά στρατεύματα να κινούνται πλησιέστερα στα σύνορα με την Ουκρανία», είπε ο Στόλτενμπεργκ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από κοινού με την ύπατη εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ενωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Φεντερίκα Μογκερίνι.

«Η Ρωσία συνεχίζει να υποστηρίζει τους αυτονομιστές εκπαιδεύοντάς τους, προσφέροντάς τους εξοπλισμό και υποστήριξη και επίσης στέλνοντας τις ρωσικές Ειδικές Δυνάμεις μέσα στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας», είπε ο Στόλτενμπεργκ. Από τη δική της πλευρά, η Μογκερίνι είπε ότι η «παράνομη» εκλογική διαδικασία που διεξήχθη στην Ουκρανία την Κυριακή «δημιουργεί τον κίνδυνο» να «χαθεί η ευκαιρία» το Κίεβο να διαπραγματευθεί την ειρήνευση με τη Μόσχα.

Η νέα επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ υποστήριξε πως «ο κύριος κίνδυνος που βλέπω σήμερα είναι να χαθεί μια ευκαιρία για έναν εσωτερικό διάλογο, αλλά επίσης και για έναν διάλογο με τη Ρωσία» όσον αφορά το ειρηνευτικό σχέδιο, το οποίο συμπεριλαμβάνει την εκεχειρία που τέθηκε σε ισχύ την 5η Σεπτέμβρη, ενώ χαρακτήρισε για άλλη μια φορά «παράνομες» τις εκλογές στην Ανατολική Ουκρανία.

Ο Γάλλος Πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, από τον Καναδά κάλεσε επίσης χτες τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν, να μην αναγνωρίσει τις εκλογές τις οποίες διεξήγαγαν την Κυριακή στην Ανατολική Ουκρανία οι φιλορώσοι αυτονομιστές, κρίνοντας ότι κάτι τέτοιο «θα μπορούσε να θέσει υπό αμφισβήτηση την εδαφική ακεραιότητα» της χώρας αυτής. «Καλώ προσωπικά ο ίδιος τον Πρόεδρο Πούτιν να παραμείνει εντός πλαισίου», εννοώντας τη συμφωνία του Μινσκ, που δήθεν δεν παραβιάζεται από την Ουκρανία.

Οι κυρώσεις με στόχο ρωσικά συμφέροντα είναι «ουσιώδους σημασίας... αλλά μπορεί να μην είναι η μοναδική αντίδραση» που θα υπάρξει από μέρους της Δύσης, διεμήνυσε. «Ο στόχος είναι να πειστούν η Μόσχα και οι αυτονομιστές να σταματήσουν την κλιμάκωση και να επιστρέψουν στον διάλογο», πρόσθεσε ακόμη ο Ολάντ, ο οποίος έκανε τις δηλώσεις αυτές αφού η Μόσχα εμπόδισε τα άλλη κράτη - μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να ψηφίσουν μια απόφαση ή μια διακήρυξη του οργάνου με την οποία καταδικάζονταν οι εκλογές που διεξήγαγαν οι αυτονομιστές. Τα 15 κράτη - μέλη εργάστηκαν πάνω σε μια διακήρυξη του ΣΑ του ΟΗΕ την Παρασκευή και το Σαββατοκύριακο, αλλά η Ρωσία αντιτάχθηκε σε αυτό το σχέδιο ψηφίσματος.

Ο γγ του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν, επίσης, καταδίκασε τη διοργάνωση των εκλογών αυτών, αφού η Μόσχα διεμήνυσε ότι θα αναγνώριζε τα αποτελέσματά τους.

Σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο «Ρία Νοβόστι», η ουκρανική ενεργειακή εταιρεία «Naftogaz» κατέθεσε προς τον ενεργειακό κολοσσό της ρωσικής «Γκαζπρόμ» την πρώτη δόση 1,45 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να καλύψει ένα μέρος του χρέους του φυσικού αερίου προς τη Ρωσία. Σύμφωνα με την πρόσφατη συμφωνία στην τριμερή συνάντηση Ουκρανίας, Ρωσίας και ΕΕ, θα ακολουθήσει νέα δόση ως το τέλος του 2014 για να αποπληρωθεί το χρέος των 3,1 δισ. δολαρίων για παραδομένες ποσότητες 11,5 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου στο διάστημα Νοέμβρη και Δεκέμβρη 2013 και Απρίλη - Μάη 2014. Η συμφωνία επίσης αποτελεί έναν προσωρινό συμβιβασμό ως το Μάρτη του 2015 και αφήνει ανοιχτό το ζήτημα της διαφοράς ενός ποσού 2,2 δισ. δολαρίων για το οποίο αναμένεται εκδίκαση σε διαιτητικό δικαστήριο.