Η είδηση της νέας αισχρής μορφής εκμετάλλευσης εργαζομένων μέσω της «ενοικίασής τους» - κοινώς δουλεμπόριο - σε διάφορες επιχειρήσεις, έσκασε σαν βόμβα σε εργαζόμενους, σωματεία, Εργατικά Κέντρα. Το νέο αισχρό αντεργατικό φαινόμενο καταδικάζουν το ΠΑΜΕ, το Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης και το Εργατικό Κέντρο Αγρινίου. Ωστόσο, μετά τους αρχικούς «λεονταρισμούς» του προέδρου της ΓΣΕΕ, Χ. Πολυζωγόπουλου, για το απαράδεκτο αυτής της μορφής απασχόλησης, η πλειοψηφία της διοίκησης της Συνομοσπονδίας έσπευσε άμεσα να τη νομιμοποιήσει επί της ουσίας με πρόταση για τη νομοθετική ρύθμισή της, επιβεβαιώνοντας για μια ακόμη φορά το ρόλο της, σαν βοηθού της κυβερνητικής πολιτικής.

Πρόκειται για μια πρόταση που ολοκάθαρα στηρίζει την εφαρμογή αυτής της μορφής απασχόλησης, ταυτίζεται με τις θέσεις των εργοδοτών και δίνει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση, αποδεχόμενη τη θέληση των... «κοινωνικών εταίρων»! Η κυβέρνηση μάλιστα, έχει φροντίσει να καταδικάσει φαινόμενα δανεισμού ως παράνομα, αλλά έχει αποφύγει να σχολιάσει την ίδια την «ενοικίαση» σαν μορφή απασχόλησης. Εξάλλου, πρόκειται για μέτρο που στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι διαδεδομένο και έχει το στοιχείο της «ευελιξίας» που καθορίζει την πολιτική της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Η μορφή αυτή λειτουργεί με τον εργαζόμενο να ανήκει στο προσωπικό μιας συγκεκριμένης εταιρίας «παροχής προσωρινής εργασίας», η οποία έναντι αμοιβής τον στέλνει να εργαστεί για συγκεκριμένο έργο ή χρόνο σε διάφορες άλλες. Ο εργαζόμενος πληρώνεται από την εταιρία του, ανεξάρτητα πού στέλνεται να εργαστεί, τη δουλιά που κάνει, το ασφαλιστικό καθεστώς που ισχύει στην επιχείρηση στην οποία τον στέλνουν. Με λίγα λόγια, μπορεί να πληρώνεται σαν ανειδίκευτος εργάτης και να κάνει δουλιά ειδικευμένου. Μπορεί να τοποθετείται σε μια θέση βαριά και ανθυγιεινή και να ασφαλίζεται με απλό ένσημο. Ταυτόχρονα χάνει ειδικά επιδόματα, δώρα και ό,τι άλλο προκύπτει από μια σταθερή εργασία σε διάφορες βιομηχανίες και υπηρεσίες, ενώ δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να συνδεθεί συνδικαλιστικά με τις οργανώσεις του χώρου, όπου εργάζεται.

Ανεπίσημα, υπάρχουν διάφορες περιπτώσεις που αποκαλύπτεται τώρα ότι εφαρμόζεται αυτή η μορφή εργασίας, όπως σε τράπεζες -μεταξύ των οποίων και η Εθνική-, ξενοδοχεία και ΔΕΚΟ, όπως η «Ολυμπιακή Αεροπορία». Στη Θεσσαλονίκη φαίνεται μάλιστα ότι υπάρχουν τρεις εταιρίες «προσωρινής εργασίας», ενώ υπάρχουν καταγγελίες για ανάλογη λειτουργία ιδιωτικών γραφείων εύρεσης εργασίας.

Η ΓΣΕΕ σημειώνει στη σχετική ανακοίνωσή της ότι έχει ζητήσει να ρυθμιστεί ο «δανεισμός» εργαζομένων - όπως τον χαρακτηρίζει - με τις εξής «προϋποθέσεις»: Η... «παραχώρηση» εργαζομένων να μην ξεπερνά τους τρεις μήνες, με εξαίρεση τα τεχνικά και άλλα έργα. Να αμείβονται με τον ίδιο τρόπο που αμείβονται οι εργαζόμενοι της επιχείρησης στην οποία «παραχωρούνται». Η σύμβαση παραχώρησης να καταρτίζεται... εγγράφως. Να έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις επιχειρησιακές συνδικαλιστικές οργανώσεις εκεί που παραχωρούνται. Μάλιστα «φωτογραφίζει» τις εταιρίες «παροχής προσωρινής εργασίας», προτείνοντας οι επιχειρήσεις που παραχωρούν εργαζόμενους σε τρίτους να μην έχουν άλλη οικονομική δραστηριότητα!

Εντονα εκδηλώνονται οι αντιδράσεις του συνδικαλιστικού κινήματος της Θεσσαλονίκης μετά τις αποκαλύψεις για το νέο μοντέλο απασχόλησης. Η διοίκηση του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης με ανακοίνωση - καταγγελία, απορρίπτει το νέο μοντέλο απασχόλησης, τάσσεται ενάντια στα ιδιωτικά γραφεία ευρέσεως εργασίας και ζητά, όπως έχει πράξει επανειλημμένα, τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των υπηρεσιών του ΟΑΕΔ. «Να λειτουργήσει δηλαδή με βάση τις προτάσεις του συνδικαλιστικού κινήματος, για την προστασία και στήριξη του εργατικού δυναμικού και των ανέργων, με στόχο την προώθηση της πλήρους και σταθερής απασχόλησης και να κλείσουν τα σύγχρονα σκλαβοπάζαρα, που είναι τα κάθε είδους ιδιωτικά γραφεία εργασίας».

Οι εταιρίες και τα ιδιωτικά γραφεία, τονίζει το ΕΚΘ, εκμεταλλευόμενες το γεγονός ότι λειτουργούν σε μια αγορά που η ανεργία καλπάζει, «προσλαμβάνουν εργαζόμενους και τους νοικιάζουν σε επιχειρήσεις με μισθούς μικρότερους από τους νόμιμους που προβλέπονται από την ΕΓΣΣΕ. Οπως όλα δείχνουν, η ενοικίαση εργαζομένων - μια σύγχρονη μορφή σκλαβοπάζαρου, φαίνεται ότι υιοθετείται από τους εργοδότες, όπως προκύπτει από ημερίδα που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ)».

Από την πλευρά του ο ΣΒΒΕ σε ανακοίνωσή του επισημαίνει ότι «η ευελιξία στην αγορά εργασίας κρίνεται από όλες τις επιχειρήσεις ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας ανταγωνιστικότητας.»

Ο δανεισμός εργαζομένων, υποστηρίζει ο ΣΒΒΕ, «προβλέπεται από το ευρωπαϊκό και το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο εδώ και αρκετές δεκαετίες. Στις περισσότερες χώρες η παροχή προσωρινής εργασίας και ο δανεισμός εργαζομένων είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένες μορφές εργασίας και έχουν μειώσει σημαντικά την ανεργία δημιουργώντας μεγάλο αριθμό νέων θέσεων εργασίας τα τελευταία 30 χρόνια στις ΗΠΑ και τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες».

Εξάλλου το θεσμικό πλαίσιο, στο οποίο αναφέρεται ο ΣΒΒΕ, στην ουσία δεν υπάρχει αφού, όπως τόνιζαν χτες συνδικαλιστές της Θεσσαλονίκης, και ο Ν.2639, αλλά και ο πρόσφατος 2874/2000 δεν αναφέρονται σε ενοικίαση εργασίας, αλλά μόνο σε μεσολάβηση για εξεύρεση εργασίας και συνεπώς η δράση των ιδιωτικών αυτών γραφείων είναι παράνομη.

Τουλάχιστο 3 εταιρίες διατηρούν αυτή τη στιγμή παρόμοια γραφεία στη θεσσαλονίκη, και είναι οι: «Manpower», «Anteco» και «Elof».

Σε δήλωσή του στο «Ρ» ο γραμματέας του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, Θεόδωρος Κυριακίδης, τόνισε ότι οι τελευταίες αυτές αποκαλύψεις «δείχνουν ότι η κυβέρνηση με τον πρόσφατο νόμο νομιμοποιεί τη λειτουργία αυτών των γραφείων σε βάρος της εργατικής τάξης. Πρέπει να τονίσουμε ότι το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα είναι ενάντια στο δουλεμπόριο και στα κάθε είδους ιδιωτικά γραφεία εργασίας. Η ενοικίαση εργαζομένων από αυτά τα γραφεία αποτελεί φυσική συνέπεια της λειτουργίας τους, που είτε "νόμιμα" είτε "παράνομα" αποτελούν δημιουργήματα της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης, στα πλαίσια των κατευθύνσεων της ΕΕ.

Τη στιγμή που ο ΟΑΕΔ διαλύεται και μετατρέπεται σε 3 ανώνυμες εταιρίες, που θα χρηματοδοτούν τους επιχειρηματίες και θα προωθούν τις ελαστικές μορφές εργασίας, τα ιδιωτικά γραφεία εργασίας, που η λειτουργία τους προβλέπεται από το Ν. 2874/2000, θα αποτελέσουν βασικά εργαλεία υλοποίησης αυτής της πολιτικής».

«Η αποκάλυψη αυτή αποδεικνύει για ακόμα μια φορά ότι οι βιομήχανοι προκειμένου να αποκομίσουν νέα υπερκέρδη, δε διστάζουν να εφαρμόζουν μεθόδους πλήρως αντιδραστικές - αντεργατικές που από τη μια εντείνουν το βαθμό εκμετάλλευσης των εργαζομένων με την "ελαστική απασχόληση" και από την άλλη υποβιβάζουν τον άνθρωπο σε άψυχο εξάρτημά τους». Αυτό καταγγέλλει με ανακοίνωσή του το Εργατικό Κέντρο Αγρινίου.

Τονίζει ότι αφού βιομήχανοι και πλουτοκρατία έχουν εξασφαλίσει την πολιτική κάλυψη και αποδοχή των συμφερόντων τους από την κυβέρνηση, την ΕΕ, τις πολιτικές δυνάμεις που ασπάζονται την ΟΝΕ και τη συμβιβασμένη πλειοψηφία της ΓΣΕΕ, προχωρούν με κάθε τρόπο στην πλήρη ανατροπή των εργασιακών σχέσεων και σε νέες μορφές υπερεκμετάλλευσης. Χαρακτηρίζει υποκριτικές τις δηλώσεις του προέδρου της ΓΣΕΕ Χρ. Πολυζωγόπουλου και καλεί τους εργαζόμενους και τα σωματεία να μην επιτρέψουν να περάσουν αυτά τα μέτρα, να αντισταθούν αγωνιστικά στις νέες μορφές υπερεκμετάλλευσης που σχεδιάζει η άρχουσα τάξη.

Στην αποφασιστική ενίσχυση των συνεπών ταξικών δυνάμεων, καθώς οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν την αναγκαιότητα μετωπικής αντιπαράθεσης, ρήξης - σύγκρουσης με την πολιτική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, καλεί η Δημοκρατική Ενωτική Συνδικαλιστική Κίνηση (υποστηρίζεται από την ΕΣΑΚ), τους συνέδρους που συμμετέχουν σήμερα στην έναρξη του 29ου εκλογοαπολογιστικού συνεδρίου του Εργατικού Κέντρου Πειραιά.

Αυτό το κάλεσμα απευθύνει με τη διακήρυξή της η ΔΕΣΚ τονίζοντας ότι «η ισχυροποίηση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, η ανάπτυξη των συμμαχιών ανάμεσα στην εργατική τάξη με τα μικρομεσαία στρώματα της πόλης και του χωριού, με τα κινήματα των γυναικών και της νεολαίας, δίνουν νέα δυναμική και προοπτική για την κλιμάκωση και την αποτελεσματικότητα των αγώνων μας».

Η ΔΕΣΚ αναφερόμενη στη γενικότερη κατάσταση σημειώνει ότι: «Η κυβέρνηση στο όνομα του ψευδεπίγραφου "εθνικού στόχου" της ΟΝΕ, της "διατηρησιμότητας" και του ευρώ, των στόχων της πλουτοκρατίας εφαρμόζει σκληρή ταξική πολιτική λιτότητας και σαρωτικών αλλαγών σε βάρος της εργατικής τάξης και γενικότερα των εργαζομένων».

Μετά από τις σαρωτικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, αναφέρει η ΔΕΣΚ, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να εξαπολύσει την τελική επίθεση με νέο μπαράζ ασφαλιστικών μέτρων, που στόχο έχουν την αφαίρεση θεμελιακών ασφαλιστικών - συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, της κατεδάφισης του συστήματος της κοινωνικής ασφάλισης, μια από τις πιο ιστορικές κατακτήσεις του 20ού αιώνα.

Πιο συγκεκριμένα για την κατάσταση στο ΕΚΠ και γενικότερα στο συνδικαλιστικό κίνημα η ΔΕΣΚ τονίζει ότι «η υποταγή των συνδικαλιστών των ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και "Αυτόνομης Παρέμβασης" -που συγκροτούν την πλειοψηφία των διοικήσεων στα όργανα των ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, Εργατικό Κέντρο Πειραιά, ΠΝΟ, καθώς και σε ένα μεγάλο μέρος των σωματείων, ομοσπονδιών και εργατικών κέντρων- στη νεοφιλελεύθερη πολιτική και έχουν ενσωματωθεί στους μηχανισμούς του κράτους, της εργοδοσίας και της ΕΕ έχουν ιστορικές ευθύνες. Αρνούνται την ανάπτυξη των αγώνων και επιχειρούν με διάφορους ελιγμούς σκοπιμότητας να παραπλανήσουν τους εργαζόμενους».

Για την πλειοψηφία του ΕΚΠ αναφέρει ότι όχι μόνο δεν αντιπαρατέθηκε στη γενικευμένη επίθεση του κεφαλαίου, σε όλες τις καταστροφικές αλλαγές σε βάρος της εργατικής τάξης, αλλά και μετείχε ενεργά για να περάσει η αντεργατική πολιτική. Ιδιαίτερα στα τοπικά ζητήματα είναι χαρακτηριστική η συμβολή της πλειοψηφίας, για το πέρασμα αυτής της πολιτικής όπως στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά που πρωτοστατεί στο ξεπούλημα και στο διώξιμο εκατοντάδων εργατών. Στην Καπνοβιομηχανία «Κεράνης» που υποστηρίζει το κόψιμο εργατικών κατακτήσεων για το «καλό» της επιχείρησης κλπ.

«Παρά τους αρνητικούς συσχετισμούς - υπογραμμίζεται - σε συνδικαλιστικό και πολιτικό επίπεδο η ΔΕΣΚ με τις συνεπείς ταξικές δυνάμεις ανέπτυξαν πολύμορφους αγώνες ενάντια στην αντεργατική πολιτική, διεκδικώντας ταυτόχρονα τα δίκαια αιτήματα των εργαζομένων. Αναπτύχθηκε η κοινή δράση παρά την αντίθεση των ηγεσιών των περισσότερων κομμάτων και των παρατάξεων της ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και ΑΠ. Εγιναν σημαντικοί αγώνες και τα μηνύματα πέρασαν τα σύνορα της χώρας, συνέβαλλαν να εκφραστεί η διεθνιστική εργατική αλληλεγγύη και σε ένα θετικό βαθμό στο συντονισμό της δράσης σε διεθνές επίπεδο. Η δυναμική των αγώνων των εργαζομένων που αναπτύσσονται αυτό το διάστημα δίνει νέα ώθηση και συμβάλλει αποφασιστικά στην αναζωογόνηση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος. Η ΔΕΣΚ σ' αυτή την κατεύθυνση συμβάλλει με όλες τις δυνάμεις, κλιμακώνοντας τους ενωτικούς ταξικούς αγώνες των εργαζομένων».

Εδώ και ένα μήνα, στα δικαστήρια του Πειραιά, διενεργείται μία δίκη, που αποτελεί καταπέλτη για το εφοπλιστικό κύκλωμα και την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, που φροντίζει να «φουσκώνει τα πανιά» της εφοπλιστικής ασυδοσίας. Από τις 5 Δεκέμβρη, στο «σκαμνί» του Α` Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιά, κάθονται οι εκπρόσωποι, Δ. Μελισσηνός και Τ. Λυσιμάχου, της ιδιωτικής εταιρίας «Ελληνικός Νηογνώμονας ΑΕ», εταιρία που αποτελεί ένα από τα πλοκάμια των εφοπλιστών, και οι αδελφοί Ηλιόπουλοι, πλοιοκτήτες του σάπιου φορτηγού πλοίου «ΑΪΡΟΝ ΑΝΤΩΝΗΣ», που ναυάγησε με ήπιες καιρικές συνθήκες στις 3 Σεπτέμβρη 1994 εν μέσω του Ατλαντικού Ωκεανού, επειδή άνοιξαν σαν χαρτί οι φθαρμένες λαμαρίνες του. Το πλοίο πήρε στον πάτο 24 ναυτεργάτες και τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας που του είχε εκδώσει ο «Ελληνικός Νηογνώμονας». Τα είχε εκδώσει χωρίς να διενεργήσει έλεγχο και, για την ακρίβεια, για να «διευκολύνει» τους πλοιοκτήτες του, οι οποίοι, όπως κατατέθηκε κατά τη χτεσινή μέρα της δίκης από τον πατέρα των αδελφών Ηλιόπουλων Παναγιώτη, αν δεν είχαν πιστοποιητικά, θα έχαναν μία μεγάλη δουλιά ενός χρόνου και κέρδους 1 εκατομμυρίου δολαρίων!

Οι πλοιοκτήτες κινδύνευαν να ...«χάσουν» τη δουλιά, επειδή ο «Γαλλικός Νηογνώμονας», ο οποίος «κάλυπτε» το πλοίο, είχε αρνηθεί να εκδώσει πιστοποιητικά αξιοπλοΐας στο πλοίο. Τότε οι Ηλιόπουλοι απευθύνθηκαν στον «Ελληνικό»... Μάλιστα, ο πατέρας Ηλιόπουλος κατέθεσε ότι ο ίδιος, ουσιαστικά, ήταν το αφεντικό της εταιρίας και όχι οι γιοι του, θέλοντας προφανώς να αναλάβει αυτός τις ευθύνες. Δε δίστασε δε μέσα στο δικαστήριο να χαρακτηρίζει «βλάκες» τους επιθεωρητές του «Γαλλικού Νηογνώμονα», οι οποίοι είχαν κάνει τις μετρήσεις στις λαμαρίνες του πλοίου, εντοπίζοντας σε ορισμένα σημεία φθορές μέχρι και 55%!

Τον πατέρα διαδέχτηκε στο βήμα ο κ. Μητρόπουλος, επιθεωρητής του «Ελληνικού Νηογνώμονα». Ο μάρτυρας κατέθεσε ότι: «Ενας σώφρων "Νηογνώμονας" οφείλει πριν δεσμευτεί να κάνει προεπιθεώρηση και προκατάταξη ενός πλοίου». Επίσης ότι: «Οταν ένα πλοίο έρχεται για πρώτη φορά στο "Νηογνώμονα", αυτός το ελέγχει από την αρχή σαν να μην ήταν ποτέ καταταγμένο». Βέβαια, να σημειωθεί ότι αυτές οι ενέργειες δεν έγιναν από τον «Ελληνικό Νηογνώμονα». Και επειδή ο κ. Μητρόπουλος ήταν μάρτυρας υπεράσπισης του «Νηογνώμονα» και, βέβαια, τα όσα είπε δεν «άρεσαν», μετά το τέλος της διαδικασίας, ακολούθησε «φροντιστήριο» σε αίθουσα του δικαστικού μεγάρου, από τους δικηγόρους του «Νηογνώμονα», στο οποίο συμμετείχε και ο Δ. Μελισσηνός...