Στον πυρήνα των μέτρων του τρίτου μνημονίου και της νέας δανειακής σύμβασης που θα το συνοδεύσει, περνάει η αντιλαϊκή διαπραγμάτευση της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς (Κομισιόν - ΕΚΤ - ΔΝΤ), τα κλιμάκια των οποίων επανέρχονται άμεσα στην Αθήνα, ενδεχομένως και αύριο.

Την ίδια ώρα κι ενώ τα αντιλαϊκά παζάρια εξελίσσονται και στο παρασκήνιο, χαρακτηριστική είναι η χτεσινή δήλωση του Επιτρόπου Οικονομικών της ΕΕ, Π. Μοσκοβισί, σύμφωνα με τον οποίο, οι διαπραγματεύσεις για το νέο πρόγραμμα μεταξύ των «θεσμών» και των ελληνικών αρχών μόλις ξεκίνησαν και ο στόχος είναι να ολοκληρωθούν το δεύτερο 15θήμερο του Αυγούστου. Παράλληλα, εξέφρασε την «ικανοποίηση» της Κομισιόν για το γεγονός ότι στο τελευταίο δεκαήμερο όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές έχουν ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει και ακόμη ότι υπάρχουν συνεχείς επαφές σε όλα τα επίπεδα με τις ελληνικές αρχές.

Σε ό,τι αφορά τα προαπαιτούμενα αντιλαϊκά μέτρα και την τήρηση των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης, τόνισε χαρακτηριστικά: «Πρέπει να μείνουμε στην προσέγγιση "βήμα - βήμα" και να μην υπερβάλουμε», συμπληρώνοντας πως «μετά από μήνες αδιεξόδων, υπάρχει σημαντική πρόοδος». Είναι ολοφάνερο ότι στα επόμενα βήματα, η συγκυβέρνηση θα ολοκληρώσει «εκκρεμότητες» για τις οποίες έχει δεσμευτεί, όπως είναι η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης και η απογείωση των φόρων απέναντι στους φτωχούς αγρότες.

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να κινητοποιήσει πάνω από 35 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, για να υποστηρίξει την ανάπτυξη, δημιουργία θέσεων εργασίας και τις επενδύσεις στην Ελλάδα. Η στήριξη αυτή πρέπει να προχωρήσει παράλληλα με τις θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις που αντιμετωπίζουν τις μακροχρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας». Αυτό τόνισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Β. Ντομπρόβσκις, μετά τη χτεσινή συνάντησή του με τον υπουργό Οικονομίας, Γ. Σταθάκη, στις Βρυξέλλες.

Από την πλευρά του, ο Γ. Σταθάκης επισήμανε ότι «θα συνεργαστούμε στενά με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής, ώστε να εφαρμοστούν με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο», λέγοντας ότι συζητήθηκε και η διαδικασία επιτάχυνσης της προετοιμασίας και υποβολής έργων από την ελληνική πλευρά στο νέο Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη («πακέτο Γιούνκερ»).

Να σημειωθεί ότι για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, στο οποίο προσβλέπουν και τμήματα του ελληνικού κεφαλαίου, υπογράφηκε χτες στις Βρυξέλλες συμφωνία από τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζ. Κ. Γιούνκερ, τον αντιπρόεδρο, Γ. Κατάινεν και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Β. Χόγιερ.

Την ίδια ώρα, σε εξέλιξη βρίσκεται και η επιχείρηση της συγκυβέρνησης για προσέλκυση ξένων μονοπωλίων και «επενδυτών», ενόψει και της κλιμάκωσης του προγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γ. Δραγασάκης, συναντήθηκε χτες στην Αθήνα με εκπροσώπους της κινεζικής κοινοπραξίας «Fosun Group», η οποία στο πρόσφατο παρελθόν είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αξιοποίηση του Ελληνικού, καθώς και για το αεροδρόμιο στο Καστέλι της Κρήτης.

Οι νέες ανάγκες, που σίγουρα θα προκύψουν, για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, υποκρύπτονται πίσω από τις σχετικές συζητήσεις αλλά και τον κουρνιαχτό που επιχειρεί να σηκώσει και η συγκυβέρνηση, σχετικά με την υποτιθέμενη «προστασία» της πρώτης κατοικίας λαϊκών νοικοκυριών από πλειστηριασμούς.

Με δεδομένο το ανύπαρκτο πλαίσιο προστασίας, ο πρωθυπουργός, Αλ. Τσίπρας, άφησε τη διαχείριση του ζητήματος στη... διακριτική ευχέρεια της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), με το προεδρείο της οποίας συναντήθηκε χτες. Σε αυτό το πλαίσιο, επεσήμανε το ...«θεσμικό κενό», παραπέμποντας στην ανακοίνωση της ΕΕΤ περί «παγώματος» των πλειστηριασμών μέχρι να νομοθετηθεί εκ νέου η προστασία της πρώτης κατοικίας».

Από την πλευρά της, η επικεφαλής της ΕΕΤ, Λούκα Κατσέλη, επανέλαβε τη δήλωση των τραπεζών ότι μέχρι το τέλος του 2015 θα εφαρμόζεται το προϊσχύον νομοθετικό πλαίσιο, που ίσχυε έως το τέλος του 2014.

Την ίδια ώρα, οι τραπεζίτες διαμηνύουν πως η δραστική μείωση στις αντικειμενικές τιμές θα τους δημιουργούσε και ένα επιπρόσθετο πρόβλημα. Και αυτό γιατί οι υποθήκες που έχουν εγγράψει για τα στεγαστικά δάνεια, βασίζονται στις πολύ υψηλές αντικειμενικές τιμές της δεκαετίας του 2000, οι οποίες ξεπερνούν πλέον κατά πολύ τις σημερινές εμπορικές τιμές. Σε αυτό το πλαίσιο, η ριζική, προς τα κάτω, αναθεώρησή τους, θα μείωνε και την αξία των υποθηκών, εξέλιξη που θα οδηγούσε σε πρόσθετες ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης.

Είναι φανερό ότι το πλαίσιο εξυγίανσης των τραπεζών, το οποίο θα υποστηριχτεί και από τη νέα δανειακή σύμβαση, θα προβλέπει και τη μαζική μεταφορά «κόκκινων» και άλλων προβληματικών δανείων σ' ένα νέο οργανισμό, που θ' αναλάβει τη διαχείρισή τους, σε μια εξέλιξη που διευκολύνει τους σχεδιασμούς των τραπεζών.

Σε αύξηση του ορίου χρηματοδότησης προς τις ελληνικές τράπεζες κατά 900 εκατ. ευρώ προχώρησε στη χτεσινή συνεδρίασή του το ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Το νέο όριο ρευστότητας μέσω του «έκτακτου μηχανισμού ρευστότητας» (ELA) διαμορφώθηκε στα 90,4 δισ. ευρώ. Παράλληλα, η ΕΚΤ άφησε αμετάβλητη την αξία των εγγυήσεων που καταθέτουν οι ελληνικές τράπεζες, επί των οποίων τους χορηγείται η ρευστότητα.

Σε «δημόσια διαβούλευση» τέθηκε από χτες το σχέδιο νόμου της κυβέρνησης για τις τηλεοπτικές άδειες. Οπως επιβεβαιώθηκε και από τις δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών, ο χρόνος δημοσιοποίησης του σχεδίου νόμου επιχειρείται να αξιοποιηθεί «επικοινωνιακά», με αναφορές περί «διαφάνειας», «υλοποίησης των δεσμεύσεων προς το λαό» κ.τλ., την ίδια μέρα που η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ προωθούσε προς ψήφιση στη Βουλή το δεύτερο πακέτο των «προαπαιτούμενων» αντιλαϊκών μέτρων, ενόψει του τρίτου μνημονίου...

Χαρακτηριστικά είναι όσα είπε χτες ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών, Χρ. Σπίρτζης, ότι δηλαδή από το φθινόπωρο θα υπάρξει «νέο τηλεοπτικό τοπίο στη χώρα» καθώς, όπως είπε, η κυβέρνηση υλοποιεί τις δεσμεύσεις της προς τον ελληνικό λαό περί «διαφάνειας στο χώρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (...) Δεν βάζουμε νερό στο κρασί μας», ισχυρίστηκε ο υπουργός. Πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση θα φέρει «ένα άλλο πλαίσιο, ένα άλλο τοπίο και μια άλλη λειτουργία με διαφορετική δεοντολογία από αυτή που έχουμε συνηθίσει στον χώρο των ΜΜΕ».

Σύμφωνα με την κυβέρνηση με το νομοσχέδιο αυτό επιτυγχάνεται η «νομιμότητα» στους τηλεοπτικούς σταθμούς, οι οποίοι από το 1990 που ξεκίνησε η λειτουργία τους μέχρι και σήμερα λειτούργησαν υπό το καθεστώς των λεγόμενων «προσωρινών αδειών». Σύμφωνα με όσα υποστηρίζονται, το εν λόγω σχέδιο νόμου, καθιερώνει αυστηρότερα κριτήρια ως προς τους όρους αδειοδότησης και λειτουργίας των ψηφιακών καναλιών, ενώ η αδειοδότηση των ψηφιακών καναλιών θα γίνει μέσω δημοπρασίας που θα διεξαχθεί από το ΕΣΡ.

Μετά την ψήφιση του νόμου, θα εκδοθεί προκήρυξη από το ΕΣΡ για τη διενέργεια του πλειοδοτικού διαγωνισμού, για την απόκτηση αδειών εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας, αλλά και ανά κατηγορία προγράμματος (ενημερωτικού ή μη) και περιεχομένου. Η χρονική διάρκεια των αδειών θα είναι 10 έτη, η δημοπρασία θα εξελιχθεί σε δύο στάδια, πρώτα θα γίνει προεπιλογή αυτών που θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής στη δημοπρασία και στη συνέχεια η κανονική δημοπρασία.

Ανάμεσα στις προϋποθέσεις προβλέπονται, ελάχιστο καταβεβλημένο κεφάλαιο 8.000.000 ευρώ για τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου, 5.000.000 ευρώ για εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος θεματικού περιεχομένου και 2.000.000 για μη ενημερωτικούς. Θα απαιτείται ονομαστικοποίηση των μετοχών μέχρι φυσικού προσώπου και για τις ημεδαπές και για τις αλλοδαπές εταιρείες και τίθεται έλεγχος «πόθεν έσχες» για τα οικονομικά μέσα που διαθέτουν οι υποψήφιες εταιρείες και οι μέτοχοι αυτών.

Καθορίζονται ελάχιστα όρια απασχολούμενου προσωπικού των υποψηφίων ανά κατηγορία και συγκεκριμένα τουλάχιστον 400 άτομα για τους εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού χαρακτήρα, 50 άτομα για εθνικής εμβέλειας μη ενημερωτικού χαρακτήρα και 20 άτομα για τους περιφερειακής εμβέλειας. Τέλος, η τιμή εκκίνησης για την κατηγορία κάθε άδειας θα καθορισθεί από τον υπουργό Επικρατείας (με την γνωμοδότηση του ΕΣΡ), ενώ επίσης ιδρύεται θυγατρική της ΕΡΤ ΑΕ, η οποία θα είναι πάροχος δικτύου, αντίστοιχα όπως και η DIGEA.

Στο 92,9% του ΑΕΠ διαμορφώνεται η μάζα των κρατικών χρεών σε επίπεδο Ευρωζώνης, ενώ καταγράφονται τεράστιες αποκλίσεις σε σχέση με τους στόχους που έθετε η Συνθήκη του Μάαστριχτ, για τη διαμόρφωση του κρατικού χρέους μέχρι το 60% του ΑΕΠ.

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γιούροστατ, που αφορούν στο Α' τρίμηνο του 2015:

-- Στα κράτη της Ευρωζώνης το χρέος φτάνει στα 9,43 τρισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 92,9% του ΑΕΠ. Στο σύνολο της ΕΕ διαμορφώνεται στα 12,4 τρισ. ευρώ ή στο 88,2% του ΑΕΠ. Το μερίδιο της Ευρωζώνης φτάνει στο 76% του συνολικού χρέους στην ΕΕ.

-- Σε ό,τι αφορά τη σχέση του κρατικού χρέους ως προς το ΑΕΠ, τα μεγαλύτερα ποσοστά έχουν ως εξής: Ελλάδα 168,8%, Ιταλία 135,1%, Πορτογαλία 129,6%. Στη Γερμανία εμφανίζεται στο 74,4% και στη Γαλλία στο 97,5%.

-- Σε απόλυτα μεγέθη, την «πρωτιά» κατέχει η Γερμανία με 2,2 τρισ. ευρώ. Στα 2,1 τρισ. καταγράφεται το κρατικό χρέος στη Γαλλία και στα 2,2 τρισ. στην Ιταλία.

-- Το κρατικό χρέος της Ελλάδας διαμορφώνεται στα 301,5 δισ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 3,2% του συνολικού χρέους της Ευρωζώνης. Σε σχέση με το Δ' τρίμηνο του 2014 εμφανίζεται μείωση ύψους 13,5 δισ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται στην επιστροφή των αδιάθετων αποθεματικών που προορίζονταν για τις τράπεζες, αλλά και στο «πάγωμα» της εκταμίευσης των δόσεων από την ΕΕ και το ΔΝΤ.