ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 22 Φλεβάρη 2001
Σελ. /40
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΟΗΕ ΓΙΑ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ
Η «ουσία» είναι στα κοινωνικά προβλήματα

Αυξάνεται η χρήση στις αναπτυγμένες χώρες

Στιγμιότυπο από τη χτεσινή παρουσίαση της έκθεσης
Στιγμιότυπο από τη χτεσινή παρουσίαση της έκθεσης
Τα ψυχολογικά προβλήματα, που έχουν ως κύρια αιτία τα κοινωνικά προβλήματα, οδηγούν στη χρήση των ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών, αναφέρεται στην ετήσια έκθεση του ΟΗΕ για τον έλεγχο των ναρκωτικών, που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα ταυτόχρονα σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα, η έκθεση υπογραμμίζει ότι το πρόβλημα παρουσιάζεται κυρίως στις αναπτυγμένες χώρες, οι οποίες αντιμετωπίζουν σημαντικά κοινωνικά προβλήματα, όπως είναι η ανεργία, το στρες και η έντονη ανασφάλεια, κυρίως στις νέες ηλικίες.

Βέβαια, στην έκθεση του ΟΗΕ, ο καταμερισμός των ευθυνών ρίχνεται εξίσου στις κυβερνήσεις, στους γιατρούς, στις φαρμακευτικές εταιρίες και στους καταναλωτές - «ασθενείς». Ωστόσο, πέρα απ' τον ισοπεδωτικό καταμερισμό των ευθυνών, η έκθεση έχει μια ιδιαίτερη δύναμη, καθώς επικεντρώνει στις κοινωνικές αιτίες για τη χρήση των ναρκωτικών και υπογραμμίζει ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος δεν μπορεί να γίνεται με «ιατρογενή» αντιμετώπιση. Οτι, δηλαδή, πέρα από τις ψυχολογικές προδιαθέσεις για την εγκατάσταση της τοξικομανίας ως τρόπου ζωής, εκείνο που προέχει είναι η πρόληψη σε επίπεδο κοινότητας.

Μάλιστα, σ' αυτή τη διαπίστωση ήταν κατηγορηματικοί οι παριστάμενοι στην παρουσίαση της έκθεσης εκπρόσωποι του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων, όσο και η εθνική συντονίστρια κατά των Ναρκωτικών Μ. Γιαννάκου. Βέβαια, υπήρξε μια διαφορά στις επισημάνσεις τους, όσον αφορά τα κοινωνικά και ψυχολογικά αίτια που οδηγούν στη συνάντηση μιας προσωπικότητας με τη χρήση των ναρκωτικών ουσιών σε μια δεδομένη στιγμή. Πάντως, κοινή διαπίστωση ήταν ότι πρέπει να ριχτεί το βάρος στην πρόληψη σε όλα τα επίπεδα και να αυξηθούν τα κονδύλια στην αντιμετώπιση των ναρκωτικών.

Τη συγκεκριμένη έκθεση παρουσίασε χθες στην Ελλάδα η Μίρκα Γόντικα, υπεύθυνη προγραμμάτων του ΟΗΕ και η Μαρία - Λουίζα Σαβέζ, διευθύντρια του Κέντρου Πληροφοριών του ΟΗΕ. Και οι δύο τόνισαν πως το ανησυχητικό είναι ότι, σύμφωνα με πολλές μελέτες που διενήργησε η Επιτροπή, σημαντικός αριθμός περιπτώσεων ασθενών, οι οποίοι υπέφεραν λόγω προβλημάτων κοινωνικής προελεύσεως, αντιμετωπίστηκαν με ψυχότροπες ουσίες, χωρίς να έχει διαγνωστεί πραγματική ψυχική ή σωματική διαταραχή. Κυρίως, είπε η Μ. Γόντικα, οι ψυχότροπες ουσίες (βαρβιτουρικά, διάφορα είδη αμφεταμινών και βενζοδιαζεπίνες) χορηγούνται για τη θεραπεία της αϋπνίας και του άγχους (σε ποσοστό 15%), της παχυσαρκίας (30%), της παιδικής υπερ-κινητικότητας, καθώς και πολλών μορφών πόνου. Μάλιστα, εκτιμάται ότι το 4% του συνολικού πληθυσμού των αναπτυγμένων χωρών παίρνει αυτή τη στιγμή ηρεμιστικά, ενώ μόλις στο 25% αυτών έχει διαγνωστεί ψυχολογικό πρόβλημα...

Ενα άλλο ζήτημα, που απασχολεί την Επιτροπή, είναι η χρήση πολλαπλών φαρμάκων (πολυφαρμακία), συχνά σε παράλογους συνδυασμούς, ανεπαρκείς δοσολογίες και για υπερβολικά μεγάλα χρονικά διαστήματα. «Μια παρατεταμένη περίοδος υπέρμετρης κατανάλωσης ουσιών μπορεί να καταλήξει σε εξάρτηση και σε άλλου τύπου σωματικά ή ψυχολογικά προβλήματα», αναφέρεται στην έκθεση.

Η Επιτροπή υπογραμμίζει την ανάγκη για εκπαίδευση, τόσο των γιατρών και των επαγγελματιών υγείας, όσο και του κοινού, με στόχο την καθιέρωση μιας πιο ορθολογικής κουλτούρας συνταγογράφησης. Οσον αφορά την προώθηση των φαρμακευτικών προϊόντων, η Επιτροπή απευθύνει έκκληση για υπεύθυνη και δεοντολογική συμπεριφορά. «Κανόνες δεοντολογίας για την προώθηση των φαρμακευτικών προϊόντων έχουν θεσπιστεί, πολλές εταιρίες, όμως, τείνουν να τους παραβλέπουν», αναφέρεται σχετικά. Λόγος γίνεται και για τη διαφήμιση αυτών των ουσιών, υπενθυμίζοντας ότι η Σύμβαση του 1971 για τις Ψυχότροπες Ουσίες απαγορεύει τη διαφήμισή τους στο ευρύ κοινό.

Οσον αφορά τον τρόπο κατανάλωσης και την ιατρική πρακτική, παρατηρούνται σημαντικές διαφορές από κράτος σε κράτος, αλλά και στον πληθυσμό της ίδιας χώρας. Οι ιδιαιτερότητες των αιτιών υπερβολικής κατανάλωσης ουσιών σε κάθε χώρα αναζητούνται στο εμπορικό, κοινωνικο-πολιτιστικό περιβάλλον. Στις πλούσιες χώρες, η χρήση ελεγχόμενων ουσιών για τη βελτίωση της διάθεσης και της συμπεριφοράς γίνεται όλο και πιο αποδεκτή κοινωνικά. Αυξητική τάση στην κατανάλωση ουσιών παρατηρείται, επίσης, σε χώρες με γρήγορους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης (Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Χονγκ Κονγκ Ειδική Διοικητική Περιοχή της Κίνας, Ταϊλάνδη), όπου τα φάρμακα είναι της μόδας, λόγω του πρόσφατου πλουτισμού.

Η Επιτροπή αναφέρει ακόμα πως η υπερβολική διαθεσιμότητα ουσιών μπορεί να καταλήξει στη διοχέτευσή τους στο παράνομο εμπόριο και προειδοποιεί ότι νέοι τρόποι κατάχρησης ουσιών μπορούν εύκολα να προκύψουν, ως αποτέλεσμα υπερβολικής διαθεσιμότητας και ανεπάρκειας ρυθμιστικών ελέγχων.

Τέλος, η Επιτροπή τονίζει πως το διαδίκτυο εξελίσσεται σε ανερχόμενη πηγή παράνομου εμπορίου, καθώς φαίνεται ότι παρέχει εύκολη πρόσβαση σε ουσίες που υπόκεινται σε διεθνή έλεγχο. Προειδοποιεί, μάλιστα, ότι φαρμακεία συνδεδεμένα με το Διαδίκτυο χορηγούν συνταγογραφούμενες φαρμακευτικές ουσίες παράνομα, συμπεριλαμβανομένων και ουσιών που υπόκεινται σε διεθνή έλεγχο, σε πελάτες τους ανά τον κόσμο χωρίς να ζητούν την απαιτούμενη ιατρική συνταγή!

Η «γεωγραφία» της χρήσης

Η ηρωίνη είναι η κατεξοχήν θανατηφόρα ουσία, ενώ η κοκαΐνη παρουσιάζει αυξητική τάση σε όλο τον κόσμο

Η χρήση κάνναβης εξακολουθεί να έχει την... τιμητική της σε όλον τον κόσμο, η χρήση κοκαΐνης παρουσιάζει αυξητικές τάσεις κυρίως σε Ευρώπη και Αμερική, όλο και περισσότεροι έφηβοι, σε όλο και πιο μικρές ηλικίες χρησιμοποιούν αμφεταμίνες («έκσταση») για τα... ανεβάσματά τους, αλλά η ηρωίνη εξακολουθεί να είναι αυτή που θερίζει, αυτή που κάθε χρόνο στερεί τη ζωή σε χιλιάδες νέους, σε όλα τα σημεία αυτού του πλανήτη.

Η Επιτροπή του ΟΗΕ στη φετινή της έκθεση φαίνεται να ανησυχεί για τις αυξητικές τάσεις της κοκαΐνης, διότι απ' όσα αναφέρθηκαν χθες, ελάχιστες είναι οι χώρες που έχουν την υποδομή να προσφέρουν θεραπεία σε κοκαϊνομανείς, αλλά και για τις αμφεταμίνες που είναι βέβαιο ότι προκαλούν, μακροχρόνια, αδιόρθωτες βλάβες στον εγκέφαλο των νεαρών πελατών τους.

Συγκεκριμένα για την Ευρώπη η φετινή έκθεση του ΟΗΕ αναφέρει πως η χρήση της κάνναβης παραμένει σε σταθερά επίπεδα, η χρήση της κοκαΐνης εξακολουθεί να αυξάνεται στις περισσότερες περιοχές της, ενώ εξακολουθεί η συγκεκριμένη ήπειρος να είναι σημαντική πηγή παράνομης παραγωγής αμφεταμινών, ιδιαίτερα της «έκστασης», όχι μόνο για την περιοχή, αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο.

Η κάνναβη παραμένει το πιο διαδεδομένο ναρκωτικό στην Ευρώπη. Ενώ το Μαρόκο είναι η κύρια πηγή της κανναβικής ρητίνης, η Αλβανία, που είναι η μόνη χώρα της Ευρώπης που δεν έχει υπογράψει καμία από τις διεθνείς συμβάσεις για τον έλεγχο των ναρκωτικών, παραμένει η κύρια πηγή της κάνναβης.

Ενα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι πως η καλλιέργεια κάνναβης σε εσωτερικούς χώρους παραμένει σημαντικό πρόβλημα στην Ευρώπη. Το γεγονός ότι σπόροι κάνναβης και τα σύνεργα για την καλλιέργειά της εξακολουθούν να πωλούνται μέσω του Διαδικτύου ενισχύει αυτή την τάση.

Για την κοκαΐνη τονίζεται πως έχει αυξηθεί η χρήση της στη Δυτική Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, αύξηση έχει παρατηρηθεί στη χώρα μας, στο Βέλγιο, τη Γαλλία, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία, τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η ζήτηση για κοκαΐνη έχει επίσης αυξηθεί στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Τέλος, για την ηρωίνη αναφέρεται πως η χρήση της στην Αλβανία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ομοσπονδία της Ρωσίας και τη Σλοβενία προκαλεί ιδιαίτερες ανησυχίες, ενώ στην Ουγγαρία, η ενδοφλέβια χρήση ηρωίνης αυξάνεται με τρομακτικούς ρυθμούς.

Για την Αφρική τα νέα επίσης δεν είναι καλά, αφού στις περισσότερες αφρικανικές χώρες η κατάχρηση των ναρκωτικών και ιδίως των ψυχοτρόπων ουσιών αυξάνεται. Ειδικότερα αυξάνεται ο αριθμός των γυναικών και των παιδιών που κάνουν χρήση ναρκωτικών, ενώ ελαττώνεται ο αριθμός των ανθρώπων που κάνουν χρήση για πρώτη φορά.

Στην Αμερική η κάνναβη εξακολουθεί να είναι το πιο διαδεδομένο ναρκωτικό, αλλά παρατηρείται παράλληλα και αυξανόμενη τάση στη χρήση «έκστασης», κυρίως μεταξύ των νέων της Βόρειας Αμερικής.

Πάντως ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός πως στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Επιτροπή παρατηρεί την κατακόρυφη αύξηση συνταγογράφησης ψυχοδραστικών φαρμάκων για παιδιά κάτω των έξι ετών!

Στην Ασία η συνεχιζόμενη παραγωγή οπίου στο Αφγανιστάν και η παράνομη διακίνηση οπιούχων σκευασμάτων, αλλά και διάφορες σχετιζόμενες εγκληματικές ενέργειες στη Δυτική Ασία παραμένουν λόγος μεγάλης ανησυχίας. Στο Ιράν και στο Πακιστάν τα επίπεδα εθισμού στην ηρωίνη και το όπιο είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο, ενώ στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν, η χρήση βενζοδιαζεπινών σε μορφή φαρμακευτικών χαπιών είναι ευρέως διαδεδομένη. Οι βενζοδιαζεπίνες συχνά χρησιμοποιούνται παράλληλα με την ηρωίνη και το όπιο. Η χρήση βενζοδιαζεπινών επίσης αυξάνεται και στην Τουρκία.

Τέλος, για την Αυστραλία αναφέρεται πως εξακολουθεί να υπερισχύει η χρήση της ηρωίνης, ενώ οι θάνατοι και οι συλλήψεις που σχετίζονται μ' αυτό το ναρκωτικό αυξάνονται. Επίσης το LSD εξακολουθεί να αποτελεί εκεί ένα ακόμα μεγάλο πρόβλημα.

Ενα τηλεφώνημα για την «Ιθάκη»

Τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης για τους συγγενείς και φίλους εξαρτημένων ατόμων, έχει καθιερώσει η θεραπευτική κοινότητα «Ιθάκη», η πρώτη θεραπευτική κοινότητα που δημιουργήθηκε στα πλαίσια των στεγνών προγραμμάτων.

Σκοπός είναι η παροχή πληροφοριών και η ψυχολογική υποστήριξη συγγενών και εξαρτημένων ατόμων. Δημιουργήθηκε για να καλύψει την έλλειψη υπηρεσιών υποστήριξης στον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο. Δίνει, επίσης, τη δυνατότητα σε ανθρώπους που ανησυχούν ιδιαίτερα για την ανωνυμία και την εχεμύθεια να προσεγγίσουν αυτού του είδους τις υπηρεσίες, χωρίς οι ίδιοι να παρευρεθούν προσωπικά.

  • Υπηρεσίες παρέχονται μέσω τηλεφώνου από Δευτέρα έως Παρασκευή από τις 9 π.μ. έως τις 4 μ.μ.
  • Θα λειτουργούν τρεις γραμμές και μια έξτρα παραπόνων 623.007, όπου οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν, προκειμένου να αναφέρουν ή να συζητήσουν τυχόν παράπονα ή τη δυσαρέσκειά τους για τη λειτουργία της γραμμής.
  • Παρέχεται πληροφόρηση και ενημέρωση γύρω από το πρόβλημα των ναρκωτικών.

Ακόμη:

  • Ενημέρωση για τις αρμόδιες υπηρεσίες που μπορούν να απευθυνθούν, κοντά στην περιοχή από την οποία καλούν.
  • Ψυχολογική υποστήριξη, μέσα από τις διαδικασίες της ενεργητικής ακρόασης και συμβουλευτικής.
  • Τήρηση απορρήτου.

Βασική αρχή είναι η εχεμύθεια για τις πληροφορίες που αφορούν όσους ζητούν βοήθεια, αλλά και τους εργαζόμενους στο πρόγραμμα. Ετσι, δημιουργείται ένα κλίμα εμπιστοσύνης ανάμεσα σε όσους ανάγκη και στους εργαζόμενους της γραμμής.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ