Copyright 2016 The Associated

Νυχθημερόν συνεχίζονται οι επιχειρήσεις των ιρακινών δυνάμεων με στόχο την ανακατάληψη της Μοσούλης...

Η προέλαση δυνάμεων του ιρακινού στρατού, Κούρδων μαχητών Πεσμεργκά και διάφορων πολιτοφυλακών, στην επιχείρηση για την ανακατάληψη της Μοσούλης στο Β. Ιράκ δείχνει να προχωρά, προς το παρόν, χωρίς μεγάλα ή ανυπέρβλητα εμπόδια. Οι χιλιάδες τζιχαντιστές που έχουν καταλάβει την πόλη από το καλοκαίρι του 2014 δείχνουν να πιέζονται και να υποχωρούν από ορισμένα νότια και ανατολικά περίχωρα της Μοσούλης και να προωθούνται προς τα σύνορα με τη Συρία. (Ενα σχέδιο που πιθανόν επιδιώκουν οι ΗΠΑ, ώστε να ενισχυθούν οι θέσεις των τζιχαντιστών στο Χαλέπι και να αποτραπεί η ανακατάληψη του ανατολικού τμήματος της πόλης από συριακές και ρωσικές δυνάμεις...).

Στη Συρία, πάλι, η κινητικότητα που είχαν δείξει τις προηγούμενες βδομάδες στο Χαλέπι συριακά και ρωσικά αεροσκάφη εμφανίζεται να έχει περιοριστεί σημαντικά, εν μέσω ασφυκτικών πιέσεων ΗΠΑ, ΕΕ, ΝΑΤΟ προς τη Μόσχα και των απειλών για παραπομπή στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για «εγκλήματα πολέμου».

Το ίδιο διάστημα, οι ΗΠΑ και ορισμένες από τις δεκάδες χώρες που συμμετέχουν στο λεγόμενο «διεθνή συνασπισμό» της Ουάσιγκτον κατά του «Ισλαμικού Κράτους», ετοιμάζονται πυρετωδώς για την εξαπόλυση νέας επιχείρησης στη Ράκα της βόρειας Συρίας που θεωρείται η «πρωτεύουσα» του «χαλιφάτου» των τζιχαντιστών. Παράλληλα, φαίνεται πως κλιμακώνουν την κούρσα ανταγωνισμού με τη Ρωσία, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στρατηγικές στρατιωτικές επιχειρήσεις που ίσως κρίνουν την τελική έκβαση των επεμβάσεων. Από τη ΝΑΤΟική υπουργική σύνοδο, που έγινε αυτήν τη βδομάδα στις Βρυξέλλες, αλλά και από ανακοινώσεις Αμερικανών στρατηγών (π.χ. στρατηγός Στίβεν Τάουνσεντ) φαίνεται πως η έναρξη της επιχείρησης για την ανακατάληψη της Ράκα δεν είναι πολύ μακριά, «αλλά θέμα βδομάδων». Ωστόσο, υπάρχουν προβλήματα. Κυρίως «ενδοσυμμαχικά» με πιο χαρακτηριστικές τις έντονες πιέσεις της Τουρκίας να συμμετάσχει και στα δύο μεγάλα μέτωπα επιχειρήσεων που ανοίγονται σε Ιράκ και Συρία, απαιτώντας να παραγκωνίσει τους Κούρδους και ιδιαίτερα αυτούς των δυνάμεων YPG που συνδέει με το PKK.

Οι προσπάθειες της τουρκικής κυβέρνησης να συμμετάσχει αφενός στην εξελισσόμενη επιχείρηση για την ανακατάληψη της Μοσούλης, αφετέρου στην επικείμενη επιχείρηση για την ανακατάληψη της Ράκα, επαναλήφθηκαν από τον Πρόεδρο, Ρ. Τ. Ερντογάν, όσο και από βασικούς υπουργούς της κυβέρνησής του, όπως ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, και ο υπουργός Αμυνας, Φικρί Ισίκ.

Η τουρκική επιμονή έως τώρα δεν έχει φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα (δίχως αυτό να αποκλείεται στο μέλλον). Αυτό τουλάχιστον διαφάνηκε από την τηλεφωνική συνομιλία που είχαν αργά το βράδυ της Τετάρτης ο Πρόεδρος, Ερντογάν, με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μπαράκ Ομπάμα. Ο Ερντογάν ξεκάθαρα απαίτησε να μην συμμετάσχουν οι Κούρδοι μαχητές των δυνάμεων ΥPG που απαρτίζουν, μαζί με Αραβες αντικαθεστωτικούς μαχητές, τις λεγόμενες «Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις» που στηρίζονται κυρίως από τις ΗΠΑ. Απαίτησε, επίσης, να συμμετάσχουν τουρκικά στρατεύματα στην επιχείρηση ανακατάληψης της Μοσούλης, μολονότι δεν έχει βρεθεί προς το παρόν συμβιβαστική φόρμουλα μεταξύ Βαγδάτης - Αγκυρας.

Κανένα από αυτά τα δύο αιτήματα δεν ικανοποιήθηκε άμεσα από τον απερχόμενο Πρόεδρο των ΗΠΑ, ο οποίος με τη σειρά του άσκησε πιέσεις στον Ερντογάν, χαιρετίζοντας με νόημα το συνεχιζόμενο διάλογο Τουρκίας - Ιράκ, «για να αποσαφηνιστεί το σωστό επίπεδο και η σωστή μορφή της συμμετοχής της Τουρκίας στις προσπάθειες του Συνασπισμού Εναντίον του ΙΚ στο Ιράκ»...

Θετική απάντηση φαίνεται να πήρε ο Τούρκος Πρόεδρος μόνο στο αίτημα για συνέχιση των τουρκικών επιχειρήσεων έναντι μαχητών της οργάνωσης ΡΚΚ στο Β. Ιράκ (που έχει χαρακτηριστεί «τρομοκρατική» από Ουάσιγκτον και Αγκυρα), καθώς αμφότεροι διαβεβαίωσαν για την ανάγκη «να στερήσουν ένα ασφαλές καταφύγιο» στους Κούρδους του ΡΚΚ στο Ιράκ.

Ωρες αργότερα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου έδειξε με δηλώσεις του πως η Αγκυρα δεν δέχεται «όχι» και πως θα εξακολουθήσει να διεκδικεί ρόλο του τουρκικού στρατού μέχρις εσχάτων. Το ίδιο έπραξε στη συνέχεια και ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Φ. Ισίκ επαναλαμβάνοντας την «προσφορά» της Αγκυρας να είναι ο τουρκικός στρατός εναλλακτική λύση απέναντι στους τζιχαντιστές της Ράκα αντί οι Κούρδοι της Συρίας.

Οι αντιρρήσεις της Τουρκίας σε αυτό το στάδιο δείχνουν να μην εισακούονται, καθώς ορισμένα πολιτικά και στρατιωτικά επιτελεία σε ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ φαίνεται να προωθούν, παρά τις αντιρρήσεις του συμμάχου τους, σχέδια ανασύνταξης και επαναχάραξης συνόρων της περιοχής, έχοντας ανοικτό ακόμη και το ενδεχόμενο προώθησης κουρδικού θύλακα στα νοτιοανατολικά σύνορα της Τουρκίας, προς εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων.

Παράλληλα, όπως όλα δείχνουν, η όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και στον άξονα ΝΑΤΟ - Ρωσίας, με φόντο τις επεμβάσεις σε Συρία και Ιράκ, αναμένεται να κλιμακωθεί κι άλλο το επόμενο διάστημα, μετατρέποντας την Ανατολική Μεσόγειο σε μπαρουταποθήκη...

Οι αντιδράσεις της Βρετανίας και υψηλόβαθμων ΝΑΤΟικών αξιωματούχων όχι μόνον για τη διέλευση αλλά και για την πιθανότητα ανεφοδιασμού μέρους των σκαφών που συνοδεύουν το ρωσικό αεροπλανοφόρο «Ναύαρχος Κουζνέτσοφ» από τον ισπανικό θύλακα Θέουτα στη βόρεια Αφρική είναι χαρακτηριστικές. Τελικά, ο ανεφοδιασμός των ρωσικών σκαφών δεν έγινε σε λιμάνι ή έδαφος ΝΑΤΟικής χώρας, ούτε καν βορειοαφρικανικής, αλλά εν πλω από δεξαμενόπλοια (όπως μετέδωσε το βράδυ της Πέμπτης το δίκτυο BBC). Η όλη υπόθεση δεν αποκλείεται να ήταν «τεστάρισμα» αντιδράσεων. Το βέβαιο είναι ότι στη Μεσόγειο συγκεντρώνεται πολύ μεγάλο πολεμικό δυναμικό από όλες τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.

Σε μοχλό προώθησης διαφόρων γεωπολιτικών και επιχειρηματικών σχεδιασμών εξελίσσεται το Κυπριακό, καθώς οι διεργασίες «τρέχουν» και προμηνύονται πυκνές εξελίξεις. Ηδη, ανακοινώθηκε επίσημα ότι Αναστασιάδης και Ακιντζί θα συναντηθούν από τις 7 μέχρι τις 11 Νοέμβρη στο θέρετρο Μοντ Πελεράν στην Ελβετία, με στόχο τη «συζήτηση του Εδαφικού, αλλά και διασταυρούμενη συζήτηση όλων των πιθανών εκκρεμοτήτων». Μάλιστα, μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές θεωρούνταν πολύ πιθανό στη συνάντηση να παραβρεθεί ο ίδιος ο γγ του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν.

Στο φόντο των γοργών διεργασιών, η επιθετικότητα της Τουρκίας παραμένει δεδομένη, σε μια περίοδο που - σημειωτέον - το εθνικιστικό MHP μοιάζει να προσεγγίζει την κυβέρνηση του ΑΚΡ σε διάφορα πεδία. Αλλά και το σοσιαλδημοκρατικό CHP, έστειλε την Πέμπτη στα Κατεχόμενα τον αντιπρόεδρό του Οζτούρκ Γιλμάζ που απέδωσε στην ελληνοκυπριακή πλευρά «ακραίες απαιτήσεις» και τόνισε ότι το κόμμα του δεν αποδέχεται αλλαγή της παρούσας μορφής των εγγυήσεων. Αλλωστε, η τουρκική προκλητικότητα αποτυπώνεται και σε «έγγραφο» που χρησιμοποιεί στις συναντήσεις του ο Ελληνας ΥΠΕΞ, Ν. Κοτζιάς, και σύμφωνα με το οποίο, στις προτάσεις που η Τουρκία έχει καταθέσει στο «τραπέζι» περιλαμβάνεται η διατήρηση «ειδικών παρεμβατικών δικαιωμάτων στο τουρκοκυπριακό συνιστών κρατίδιο», συγκέντρωση «ενός τμήματος του σημερινού κατοχικού στρατού... σε μια βάση», απόκτηση (από την Τουρκία) «μόνιμων κυριαρχικών δικαιωμάτων σε τμήμα της Κύπρου, στον εναέριο χώρο της, σε εδάφη και στην ΑΟΖ» κ.τ.λ.

Βεβαίως, η τουρκική προκλητικότητα πατά στην ίδια βάση στην οποία αναπτύσσονται ούτως ή άλλως οι συνομιλίες για το Κυπριακό, δηλαδή σε συνθήκες κυριαρχίας των μονοπωλίων και όξυνσης λυσσαλέων ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, στο πλαίσιο των οποίων κάθε πλευρά πασχίζει να διατηρήσει πλεονεκτήματα βολικά για τα συμφέροντα των τμημάτων του κεφαλαίου που εκπροσωπεί.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα ανασκουμπώνονται. Χτες είχε προγραμματιστεί να φτάσει στην Κύπρο η επικεφαλής της Επιτροπής για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφαλείας της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι, ελάχιστες μέρες αφού η Κομισιόν ενέκρινε νέο πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας για το ψευδοκράτος, αυτήν τη φορά ύψους 33 εκατομμυρίων ευρώ. Τις κινήσεις τους μελετούν όμως και δυνάμεις όπως η Γαλλία, της οποίας ο ΥΠΕΞ βρέθηκε μεσοβδόμαδα στην Κύπρο (στο πλαίσιο περιοδείας του και σε Ελλάδα και Τουρκία), συζητώντας και για το Κυπριακό και για το ενδιαφέρον γαλλικών κολοσσών για τους υδρογονάνθρακες της περιοχής. Ενώ και από τις ΗΠΑ, δεν περνά βδομάδα που να μην αναχωρούν «επισκέπτες» για τη Λευκωσία, με τελευταίο τον ερχομό του γερουσιαστή των Δημοκρατικών Ρόμπερτ Μενέντεζ.

Αλλωστε, η κυπριακή κυβέρνηση φέρεται να επιμένει σταθερά στην «εμπλοκή» ειδικά των μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, διαμηνύοντας διαρκώς και τη διάθεσή της να προσφέρει για την υπεράσπιση της (ιμπεριαλιστικής) «σταθερότητας» και της (ιμπεριαλιστικής) «ασφάλειας» σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο.