Η εκδήλωση της ΤΟ Κατασκευών της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ, που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τρίτης 23 Μάη στην «Αλκυονίδα», περιλάμβανε ομιλία από τον Γιάννη Πρωτούλη, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, και καλλιτεχνικό πρόγραμμα από το συγκρότημα της ΚΝΕ, αφιερωμένο στην αντιδικτατορική πάλη.

Εξω από την αίθουσα, μια έκθεση ντοκουμέντων αναδείκνυε την πρωτοπόρα συμβολή των αγώνων των οικοδόμων συνολικά στο εργατικό κίνημα. Οι εργαζόμενοι στις Κατασκευές έχουν γράψει με τους αγώνες τους λαμπρές σελίδες μαχών κόντρα στην αστική τάξη και το πολιτικό της σύστημα, όποια μορφή κι αν πήρε αυτό. Πριν τη δικτατορία, κατά τη διάρκειά της, αλλά και μετά απ' αυτήν, βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή των εργατικών αγώνων.

Οπως σημείωσε ο Γ. Πρωτούλης στην ομιλία του, αυτή η μαχητική παράδοση των εργαζομένων στις οικοδομές έχει εξήγηση, δεν είναι τυχαία: «Με την ανοικοδόμηση της Αθήνας, το κέντρο της πόλης ήταν ένα απέραντο γιαπί, οι οικοδόμοι είχαν φτάσει τις 150.000 από τα νέα παιδιά που έφευγαν από τα χωριά εκδιωγμένα για τις πεποιθήσεις τους, μαζί με τις οικογένειές τους, είτε για να βρουν ανθρώπινη ζωή. Η δουλειά πολύ πιο σκληρή απ' ό,τι σήμερα, όλα με τη μυϊκή δύναμη, χωρίς αναβατόρια, σε κάθε γιαπί δούλευαν δεκάδες. Εδώ βρήκαν δουλειά χιλιάδες αγωνιστές κυνηγημένοι για τη δράση τους στην Εθνική Αντίσταση, με τον ΔΣΕ, με το ΚΚΕ στους μετέπειτα αγώνες. Οι πόρτες για να βρει κάποιος δουλειά ήταν κλειστές με το απαραίτητο πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων όχι μόνο για το Δημόσιο, αλλά και για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Οι πολιτικοί κρατούμενοι που αφήνονταν ελεύθεροι, οι εξόριστοι, τα παιδιά των κομμουνιστών, των αγωνιστών, ήταν που έπιαναν δουλειά στο γιαπί και συνέβαλαν στο να γίνει αυτό το άγρια εκμεταλλευόμενο τμήμα της εργατικής τάξης παράδειγμα για τους άλλους κλάδους.

Ο Γ. Πρωτούλης, στην ομιλία του, αναφέρθηκε στους γεμάτους ηρωισμό αγώνες των οικοδόμων, που, όπως είπε, αποτέλεσαν το «πιο ζωντανό, μαχητικό και οργανωμένο τμήμα της εργατικής τάξης, αληθινή εμπροσθοφυλακή, που με την καθοδήγηση του ΚΚΕ έγιναν ο φόβος των εργοδοτών, των κρατικών κατασταλτικών μηχανισμών».

Εκτενή αναφορά έκανε ο Γ. Πρωτούλης στο χαρακτήρα της δικτατορίας, στη δράση του ΚΚΕ και στην οργάνωση της πάλης, στα συμπεράσματα που αντλεί το Κόμμα σήμερα. Στη στάση των κομμουνιστών στην εξορία και τις φυλακές, στο σπουδαίο ρόλο που έπαιξαν οι «πιάτσες» των οικοδόμων για την πολιτική ζύμωση κ.λπ.

Για τη στάση του Κόμματος απέναντι στη δικτατορία, το μέλος του ΠΓ σημείωσε ότι «το ΚΚΕ ήταν το μοναδικό Κόμμα που έβλεπε και στήριζε την ανατροπή της χούντας, μέσα από την οργανωμένη πάλη της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων. Δεν την ανέθεσε στο διεθνές καπιταλιστικό παράγοντα, ευρωπαϊκό, αμερικάνικο και γενικά ΝΑΤΟικό ή στις εγχώριες πολιτικές δυνάμεις».

Ξεχωριστή αναφορά έκανε ο Γ. Πρωτούλης στη συγκρότηση των παράνομων Κομματικών Οργανώσεων: «Το 1970 - '71 επέστρεψαν από την εξορία κι εντάχθηκαν στις παράνομες Κομματικές Οργανώσεις πολλοί οικοδόμοι, όπως οι Αγγλάκης, Τ. Μαυροδόγλου, ο Κ. Μπουλύτης και άλλοι. Συγκροτήθηκαν Κομματικές Οργανώσεις με τη μορφή της τριάδας. Σπουδαίο ρόλο ξανάπαιξαν οι πιάτσες των οικοδόμων. Παρά τις επίμονες προσπάθειες της χούντας να τις διαλύσει, αυτές άντεξαν και μετατράπηκαν σταδιακά σε πραγματικούς φάρους της αντιδικτατορικής πάλης. Η Ασφάλεια επιχείρησε να κρατήσει τους εξόριστους μακριά, επιστρατεύοντας κάθε μέσο: απειλές, ξύλο, "συστάσεις" προς τους εργολάβους να μην τους προσλαμβάνουν. Χωρίς όμως αποτέλεσμα. Οι εξόριστοι ήταν "σκληρά καρύδια". Μέχρι και το 1973, τριάδες του ΚΚΕ είχαν πολλαπλασιαστεί σχεδόν σε κάθε πιάτσα. Οι μεγαλύτεροι πυρήνες βρίσκονταν στο "πατάρι", το "Πανελλήνιο" και την "Πρωτεύουσα".

Η ανασυγκρότηση του ΚΚΕ, η δημιουργία Οργανώσεων του ΚΚΕ και της ΚΝΕ έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στις μαζικές κινητοποιήσεις. Το εργατικό κίνημα, σε αρκετές περιπτώσεις με την ώθηση των κομμουνιστών, χρησιμοποιούσε ως μορφές πάλης διαμαρτυρίες, μέχρι και μικροαπεργίες, αποσπώντας κάποιες παραχωρήσεις ή αποκρούοντας νέους αντιλαϊκούς σχεδιασμούς της χούντας. Οργανώθηκε αντίσταση κατά της συγχώνευσης και καταλήστευσης ασφαλιστικών ταμείων, κατά της κατάργησης του νόμου 2112 για τις απολύσεις, κατά των ανατιμήσεων προϊόντων και της αυξανόμενης αισχροκέρδειας».

Σχετικά με την αντιδικτατορική δράση του Κόμματος, ο ομιλητής αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στη συμβολή του στην εξέγερση του Πολυτεχνείου για να κατέβει ο λαός στους δρόμους, σημειώνοντας χαρακτηριστικά για τους οικοδόμους:

«Στο ίδιο το Πολυτεχνείο, το ΚΚΕ και η ΚΝΕ είχαν αποφασιστική συμβολή στον πολιτικό προσανατολισμό στην κινητοποίηση του λαού για να μην απομονωθούν οι φοιτητές, να πάρει παλλαϊκά χαρακτηριστικά με τη συμμετοχή της εργατικής τάξης, της νεολαίας.

Το πιο μαχητικό και οργανωμένο τμήμα εργατών ήταν οι οικοδόμοι. Οι πιάτσες συντόνισαν τη δράση τους και οι οικοδόμοι, οργανωμένα, με τα πανό τους, κατέβηκαν στο Πολυτεχνείο. Η ανακοίνωση και μόνο της παρουσίας τους από τα μεγάφωνα επέδρασε καταλυτικά στο να σπάσει ο φόβος, να αρχίσει να κατεβαίνει κόσμος από τις στοές, τους δρόμους, με τη γνωστή φράση "Ερχονται οι οικοδόμοι".

Οι ίδιοι οι χουντικοί ανέφεραν ότι από τους 866 συλληφθέντες, οι 475 ήταν "εργάται και οικοδόμοι". Στις δίκες της χούντας, ο τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και στρατηγός του NATO, Αγγελής, απαντώντας στην ερώτηση του προέδρου του δικαστηρίου κατά πόσο το Πολυτεχνείο αντιμετωπίστηκε από τη χούντα "ως κομμουνιστικό κίνημα", απάντησε: "Εις την αρχήν ήτο φοιτητικόν. Αλλά μετά μπήκαν οι οικοδόμοι"! Στην ίδια δίκη αποκαλύφθηκε πως οι άσοι της προβοκάτσιας, οι γνωστοί αρχιβασανιστές της Ασφάλειας Μάλλιος και Μπάμπαλης διέδωσαν την Παρασκευή το πρωί σε όλες τις αστυνομικές δυνάμεις ότι "15.000 οικοδόμοι, οπλισμένοι με στιλέτα, πρόκειται να επιτεθούν κατά των αστυφυλάκων και να τους σφάξουν"! Οι οικοδόμοι, με καθοδηγητή τις παράνομες Οργανώσεις του ΚΚΕ, έγραψαν τη δική τους ανεξίτηλη σελίδα, τις τρεις μέρες του ηρωικού ξεσηκωμού, μαζί με 150.000 λαού...».

Ανάμεσα στα συμπεράσματα που ξεχώρισε ο Γ. Πρωτούλης είναι αυτό της αναγκαίας ανυποχώρητης δράσης του Κόμματος κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Οπως είπε: «Η πείρα των κομμουνιστών από τις συγκλονιστικές μεταβολές που έγιναν όλα αυτά τα 50 χρόνια, η επιστημονική μελέτη με εργαλεία το Μαρξισμό - Λενινισμό, οι σημερινές εξελίξεις, επιβεβαιώνουν ότι ένα Κομμουνιστικό Κόμμα στον καπιταλισμό πρέπει να έχει στρατηγική ανατροπής της καπιταλιστικής εξουσίας, ανεξάρτητα από τη μορφή της ή τις συνθήκες δράσης του Κόμματος (νόμιμες, ημινόμιμες, βαθιά παράνομες). Πρέπει να έχει στρατηγική ανατροπής της καπιταλιστικής εξουσίας, ανεξάρτητα αν η μορφή της καπιταλιστικής εξουσίας είναι κομματική κυβέρνηση, στηριγμένη στο κοινοβούλιο ή όχι, κυβέρνηση τεχνοκρατών ή στρατιωτικών εκπροσώπων της αστικής τάξης, σε εμπόλεμη ή μη εμπόλεμη κατάσταση».

Ενώ το «τελικό συμπέρασμα» είναι ότι «κάθε αντιδραστικός μηχανισμός είναι ευάλωτος, βιώνει τις βαθιές αντιφάσεις του, κάθε μορφή εξουσίας της δικτατορίας του κεφαλαίου είναι ιστορικά ξεπερασμένη. Πολύ περισσότερο όταν υφίσταται την πίεση της λαϊκής πάλης...».

Το βιβλίο που παρουσιάζεται στις εκδηλώσεις

Το παραπάνω απόσπασμα από την Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 50 χρόνια από το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1967 ήταν αυτό που έδωσε την ιδέα στην ΤΟ Νότιου Τομέα Αττικής του ΚΚΕ, για να οργανώσει εκδήλωση, αφιερωμένη στη συγκρότηση και τη δράση της ΚΟ Καλλιθέας την περίοδο της δικτατορίας. Η εκδήλωση αυτή εντάσσεται στην πολύμορφη δράση Οργανώσεων του Κόμματος και της ΚΝΕ, για την παρουσίαση της έκδοσης της «Σύγχρονης Εποχής» «Δικτατορία 1967-1974».

Θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 31 Μάη, στις 7.30 μ.μ., στο δημοτικό γυμναστήριο Καλλιθέας «Εσπερος» (Αριστοτέλους 22 - δίπλα στο γήπεδο Καλλιθέας). Θα μιλήσει η Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και θα ακολουθήσει καλλιτεχνικό πρόγραμμα με το μουσικό συγκρότημα της ΚΝΕ. Επίσης, στο χώρο θα υπάρχει έκθεση αρχειακού υλικού και βιβλιοπωλείο.

Για την προετοιμασία της εκδήλωσης μίλησε στον «Ριζοσπάστη» η Χριστίνα Μπέλλα, μέλος της ΕΠ της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ και Γραμματέας της ΤΕ Νότιου Τομέα. Η Οργάνωση, στην προσπάθεια συλλογής στοιχείων για τη δράση του Κόμματος στην Καλλιθέα, απευθύνθηκε καταρχήν στους μεγαλύτερους σε ηλικία Καλλιθεάτες, μέλη του Κόμματος και οπαδούς. «Πολύτιμη είναι η συμβολή του συντρόφου μας, του πρώτου Γραμματέα της ΚΟ Καλλιθέας στη δικτατορία, ο οποίος μετέφερε πλευρές από την παράνομη δράση. Στοιχεία της έρευνάς μας θα παρουσιαστούν στην εκδήλωση την ερχόμενη Τετάρτη», αναφέρει η Χριστίνα, εξηγώντας ότι θα παρουσιαστούν τα πρώτα βήματα συγκρότησης των Κομματικών Οργανώσεων στην Καλλιθέα, πώς αξιοποιήθηκε ακόμα και η παραμικρή δυνατότητα νόμιμης δράσης, η ιεράρχηση των συνοικιών κ.λπ.

Οπως εξηγεί το στέλεχος του Κόμματος, η μετάδοση αυτής της πείρας με αφορμή την εκδήλωση αποτελεί πολύτιμο διαπαιδαγωγητικό στοιχείο, ειδικά για τις νεότερες γενιές. Μάλιστα, τα μέλη της ΚΝΕ της περιοχής έχουν ενθουσιαστεί με την εκδήλωση και κάνουν μεγάλο άνοιγμα στη νεολαία της περιοχής για να συμμετάσχει.

Ολα τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν ήταν τυχαίο ότι στην Καλλιθέα συγκροτήθηκε μια από τις πρώτες Οργανώσεις του Κόμματος. Η λειτουργία του σε συνθήκες βαθιάς παρανομίας «πάτησε» στους ισχυρούς δεσμούς του με πλατιά τμήματα της εργατικής τάξης και του λαού στην ευρύτερη περιοχή της Καλλιθέας. Η Χριστίνα σημειώνει ότι αυτοί που έβαλαν πλάτη για την συγκρότηση Οργανώσεων ήταν σε μεγάλο βαθμό οι ίδιοι που έγραψαν το έπος της δεκαετίας του 1940. Θυμίζουμε ότι στην Καλλιθέα λειτουργούσε το παράνομο τυπογραφείο του ΕΑΜ, εκεί έγιναν μεγάλες μάχες το Δεκέμβρη του 1944, η μάχη της οδού Μπιζανίου τον Ιούλη του 1944, επομένως ο λαός της περιοχής ήταν αρκετά «ψημένος» και με δεσμούς με το Κόμμα.

Οι δυσκολίες που έπρεπε να ξεπεραστούν για να συγκροτηθούν οι Οργανώσεις ήταν πολλές. Οι κομμουνιστές και άλλοι πρωτοπόροι αγωνιστές, που ήταν η «πρώτη ύλη» για την οικοδόμηση του Κόμματος, μπαινόβγαιναν στις φυλακές και πηγαινοέρχονταν στα ξερονήσια. Εκτός από την άγρια καταστολή, πρόσθετο πρόβλημα ήταν η δράση της οπορτουνιστικής ομάδας που αποσπάστηκε από το Κόμμα στη 12η Ολομέλεια του 1968, που δημιουργούσε συγχύσεις και αναστολές, καθώς δεν έφτανε πλέον η εικόνα που είχαν οι κομμουνιστές για όσους γνώριζαν από παλιά. «Επομένως τα βήματα ήταν προσεκτικά, με εξαιρετικά μέτρα προφύλαξης», επισημαίνει η Χριστίνα. «Η συγκρότηση Οργανώσεων δεν έγινε μια κι έξω μόλις το αποφάσισε η ΚΕ. Ηταν μια διαδικασία που ξεδιπλώθηκε αργά και βασανιστικά σε όλη τη διάρκεια της δικτατορίας».

Στην εκδήλωση την ερχόμενη Τετάρτη, θα γίνει αναφορά τόσο στον πρώτο Γραμματέα της ΚΟ Καλλιθέας, που θα δώσει και το «παρών», όσο και σε ανθρώπους που έδωσαν τη μάχη στο πλάι του Κόμματος στη δικτατορία. Η Χριστίνα επισημαίνει ότι η συγκρότηση του Κόμματος δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τον περίγυρο που στήριξε αυτήν την προσπάθεια. «Ξεχωριστό στοιχείο είναι αυτό της οικονομικής ενίσχυσης. Υπήρχαν οικογένειες με εξόριστους και φυλακισμένους, με σοβαρά οικονομικά προβλήματα, που επιβίωναν χάρη στην οικονομική στήριξη από φίλους του ΚΚΕ», αναφέρει το στέλεχος του Κόμματος.

Οι μέθοδοι περιφρούρησης που αξιοποίησαν τα μέλη του Κόμματος για να δράσουν σε συνθήκες βαθιάς παρανομίας, είναι άλλο ένα μεγάλο κεφάλαιο, που με αφορμή την εκδήλωση καταπιάστηκε η Οργάνωση. Μάλιστα, μέσα από την έρευνα, έγινε γνωστό ότι το κτίριο που σήμερα στεγάζει γραφεία της ΤΟ Νότιου Τομέα ήταν ένα από τα σπίτια που γίνονταν παράνομες συνεδριάσεις του Κόμματος κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, το οποίο κληροδοτήθηκε στην Οργάνωση από παλαίμαχο κομμουνιστή.

Τόσο το περιεχόμενο της εκδήλωσης όσο και η προετοιμασία της, η ενασχόληση της Οργάνωσης με αυτές τις ηρωικές πλευρές της δράσης του Κόμματος, δίνει πολύτιμα διδάγματα. «Τα συμπεράσματα είναι πολύτιμα για τη σημερινή δράση, για την ανάγκη οργάνωσης της πάλης και αυτοτελούς δράσης του Κόμματος κάτω από όλες τις συνθήκες, ενάντια στο σύστημα που γεννά χούντες, φασισμό, φτώχεια και πολέμους. Για τη συγκέντρωση δυνάμεων για την ανατροπή του και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού», αναφέρει το στέλεχος του Κόμματος.

Στο κάλεσμα της ΤΟ Νότιου Τομέα για την εκδήλωση περιλαμβάνεται η απολογία του Γιάννη Γιάνναρη, καθοδηγητή της παράνομης ΚΟ Καλλιθέας και μέλος της ΚΕ, στο έκτακτο στρατοδικείο τον Ιούλη του 1970: «Το Κόμμα μας, τα στελέχη και τα μέλη του, νιώθουν ιδιαίτερη περηφάνια για την ΚΟΑ και τη δράση της. Η χούντα ξέρει γιατί επιτίθεται με τέτοια μανία ενάντια στην ΚΟΑ και γιατί χτυπάει τόσο σκληρά τα στελέχη και τα μέλη της. Στον ισχυρισμό της χούντας ότι δεν υπάρχει αντίσταση στο αντεθνικό και αντιλαϊκό της έργο, η ΚΟΑ τη διαψεύδει καθημερινά με την ηρωική αντίσταση και δράση των Οργανώσεών της στα μάτια όλου του κόσμου».

«Αγαπητοί σύντροφοι, με την ευκαιρία των πενηντάχρονων από την ίδρυση του Κόμματός μας, σας απευθύνουμε θερμό συντροφικό χαιρετισμό. Σας δηλώνουμε ότι στεκόμαστε στο πλευρό σας στον αγώνα του Κόμματός μας για τη διατήρηση της καθαρότητας της γραμμής του, της Ενότητάς του και της συσπείρωσής του γύρω από την ΚΕ και το ΠΓ του και ενάντια στην οπορτουνιστική γραμμή και φραξιονιστική δράση των διασπαστών... Η ζωή όμως τους αποβάλλει και δικαιώνει τις αποφάσεις της 12ης Ολομέλειας που ανοίγει το δρόμο για την εκπλήρωση νέων καθηκόντων, μέσα από τα οποία προβάλλει σαν κεντρικό καθήκον και μέλημά μας η διατήρηση του χαρακτήρα του Κόμματος σαν Κόμματος Νέου Τύπου, Κόμματος Μαρξιστικού - Λενινιστικού, Επαναστατικού Κόμματος της Εργατικής Τάξης της χώρας μας.

Αγαπητοί σύντροφοι, η Κομματική Οργάνωση των Οικοδόμων Αθήνας, τιμώντας τα πενηντάχρονα του Κόμματός μας αποφάσισε να δυναμώσει την αντιδικτατορική δράση της, να διπλασιάσει τις Κομματικές Δυνάμεις στο συντομότερο χρονικό διάστημα και να καταβάλλει νέες προσπάθειες για την ανάπτυξη του ΠΑΜ μέσα στους οικοδόμους και τους άλλους εργάτες της Αθήνας. Παράλληλα, η Κ.Ο. Οικοδόμων θα περιφρουρεί την καθαρότητα της γραμμής του Κόμματος και την ενότητά του από τις διασπαστικές, φραξιονιστικές ενέργειες των οπορτουνιστών. Ζήτω το Ηρωικό ΚΚΕ».