«Για μας λοιπόν δεν είναι άλλο από χαμοζωή; Μόχθος και Πόλεμος;». Αυτός ήταν ο τίτλος της πολιτικής - πολιτιστικής εκδήλωσης που διοργάνωσε η ΤΕ Αιτωλοακαρνανίας του ΚΚΕ τη Δευτέρα 28 Αυγούστου για τα 95 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Ο Αγιος Κωνσταντίνος, όπου και πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση, είναι μια προσφυγική συνοικία που για δεκαετίες κρατά αυτό το χαρακτηριστικό της, κάτι που έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την επιλογή της και είχε αντίκτυπο στη συμμετοχή του κόσμου.

Το ενδιαφέρον των κατοίκων της περιοχής, αλλά και όχι μόνο, για το περιεχόμενο της εκδήλωσης, ήταν έκδηλο όλες τις προηγούμενες μέρες που οι Κομματικές Οργανώσεις έκαναν εξορμήσεις με το κάλεσμα της συμμετοχής. Ενα ενδιαφέρον που έχει άμεση σχέση με το γεγονός ότι οι πρόσφυγες είχαν έντονη παρουσία στη ζωή και τη δράση της πόλης, από τα πρώτα χρόνια της έλευσής τους.

Στην περιοχή του Αγρινίου είχαν εγκατασταθεί περισσότεροι από 2.500 πρόσφυγες, αριθμός που αντιπροσώπευε περίπου το 15% του πληθυσμού της πόλης σύμφωνα με την απογραφή του 1928, κάτι που φυσικά γιγάντωσε το προλεταριάτο της.

Οι πρόσφυγες έγιναν κυρίως καπνεργάτες και έδωσαν νέα πνοή και μαχητικότητα στους γηγενείς και άπειρους καπνεργάτες. Ηταν άριστοι τεχνίτες του καπνού, πρωταγωνιστές στην επεξεργασία του στις καπνοφάμπρικες. Ταυτόχρονα, ήταν μπροστάρηδες στην ανάπτυξη των αγώνων και στον ταξικό προσανατολισμό του εργατικού κινήματος.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με μουσικο-αφηγηματικό χρονικό, ενώ παράλληλα προβάλλονταν φωτογραφίες, γκραβούρες, πρωτοσέλιδα του «Ριζοσπάστη», όλα εκείνης της περιόδου, που αποτύπωναν και με εικόνα τα δραματικά γεγονότα της εποχής.

Στιγμή που συγκίνησε παλιούς και νέους, κατά τη διάρκεια του χρονικού, ήταν η παρουσίαση διήγησης πρόσφυγα καπνεργάτριας:

«Ηρθαμε από τη Σάμο εδώ το 1922. Κοίτα εγώ κατάλαβα ότι ήμασταν φτωχοί και ξένοι από 'ταν ήμουνα επτά χρονών. Κατεβαίναμε παιδάκια από τον Αγιο Κωνσταντίνο, την Παπαστράτου, να πάμε να πάρουμε το συσσίτιο από την Πρόνοια, κι έλεγαν οι Αγρινιώτες στο δρόμο: Ερχονται τα τσόκαρα! Φορούσαμε βλέπεις κάτι ξύλινα παπούτσια, τι παπούτσια, έναν πάτο ξύλινο κι ένα λουράκι πέτσινο από πάνω και καθώς περπατούσαμε ακούγονταν τα ποδαράκια μας.

Ημουν δεν ήμουν δέκα χρονών που πήγα στις καπναποθήκες. Δούλευα όπως και οι άλλοι. Εδινα στις άλλες εργάτριες νερό. Μετέφερα τα κασονάκια. Ολη μέρα... Οταν ερχόταν ο έλεγχος, μ' έβαζαν μέσα στα κασόνια, να μη με βρουν, γιατί ήταν παράνομο να δουλεύω. Μια φορά κόντεψα να σκάσω εκεί μέσα στο κασόνι που ήταν γεμάτο καπνό... Στις καπναποθήκες δούλεψα 20 χρόνια. Τότε δούλευες πολύ για να κρατηθείς στη ζωή. Ο άντρας μου πέθανε στα οχτώ χρόνια του γάμου μας κι εγώ έβαλα και καπνά και πήγα και στις αποθήκες. Αχ στη ζωή μου... Δουλειά, δουλειά και πάλι δουλειά».

Μέσω του χρονικού δόθηκε και η δυνατότητα να γίνουν γνωστές πλευρές της δράσης του Κόμματος που τότε ήταν στα πρώτα του βήματα. Για να φτιαχτεί το χρονικό, μάλιστα, συγκροτήθηκε κατάλληλη ομάδα ώστε να συγκεντρωθεί το υλικό αλλά να καθοριστεί και ο τρόπος παρουσίασής του.

Η εκδήλωση, επίσης, περιελάμβανε ομιλία από τον Μανώλη Ποσοτίδη, μέλος του Γραφείου της ΤΕ Αιτωλοακαρνανίας του ΚΚΕ. Ο ομιλητής στην αρχή, αφού ευχαρίστησε τον κόσμο για την παρουσία του, ιδιαίτερα τους απογόνους των προσφύγων του 1922, καθώς και τις νέες και τους νέους της συνοικίας, αναφέρθηκε στη στάση που κράτησε η γενιά εκείνη παρά τις δυσκολίες: «Δυσκολίες που σήμερα δεν πιάνει ο νους, μα κατάφερε με το κεφάλι ψηλά να ριζώσει σε αυτόν τον τόπο και μάλιστα με κάθε δικαίωμα να τον αποκαλεί τόπο της, αφού πρωταγωνίστησε σε κάθε αγώνα του λαού, δίνοντας ακόμη και το αίμα της. Στις απεργίες των καπνεργατών, αργότερα στην Εθνική Αντίσταση και στην κορύφωση του ταξικού αγώνα με τον ΔΣΕ, αλλά και στα ξερονήσια και τις διώξεις επί χούντας, όντας συνοικία αριστερών πολιτικών φρονημάτων, εργατοσυνοικία παραδοσιακά».

Στην ομιλία παρουσιάστηκε με ζωντάνια η κοινή ζωή φτωχών εργατών και λαϊκών στρωμάτων, Ελλήνων και Τούρκων, σε αντίθεση «με τους τσιφλικάδες και τους μπέηδες με τα ξεφαντώματα και το ραχάτι τους», αλλά και «τους μεγαλοαστούς Ελληνες της Σμύρνης, πολύπειροι και ξακουστοί, με σπίτια παλάτια», χρησιμοποιώντας μάλιστα αποσπάσματα από το βιβλίο «Ματωμένα Χώματα» της Διδώς Σωτηρίου.

Παρακάτω μίλησε για τις αντιθέσεις των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που έπαιξαν ρόλο για τα γεγονότα της Καταστροφής: «Για τους διωγμούς των Ελλήνων και Αρμενίων, υπεύθυνοι δεν ήταν μόνο οι Τούρκοι. Οι συμπαγείς χριστιανικοί πληθυσμοί ήταν εμπόδιο για τους κεφαλαιοκράτες της Γερμανίας και τους άλλους. Πάνω στη σιδηροδρομική γραμμή Βαγδάτης - Μοσούλης - Σμύρνης, ανάμεσα στα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής και τα πλούτη της Μικρασίας, εκεί πάνω κυλούσαν τα πιο άτιμα και πανούργα όνειρα των μονοπωλίων...».

Η ομιλία ολοκληρώθηκε με αναφορά στις τελευταίες εξελίξεις και αντιθέσεις, διεθνώς και στη χώρα μας, που δείχνουν μεταξύ άλλων και την επικαιρότητα του θέματος της εκδήλωσης.

Με την παρουσία πλήθους εργαζομένων από το εργοστάσιο της γειτονικής ΛΑΡΚΟ πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Παρασκευής 25/8 η εκδήλωση των ΚΟ ΛΑΡΚΟ - Λάρυμνας και Μαρτίνου του ΚΚΕ για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο Δημήτρης Κουτσούμπας, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Το πρόγραμμα περιελάμβανε προβολή ντοκιμαντέρ, ομιλία από τον Νίκο Χαλιώτη, μέλος της ΕΠ Ανατολικής Στερεάς - Εύβοιας του ΚΚΕ, και λαϊκό γλέντι. Το στέλεχος του Κόμματος στην ομιλία του αναφέρθηκε και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργάτες της ΛΑΡΚΟ, που άλλωστε βρίσκονται σε κινητοποιήσεις. Μάλιστα, η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε μια μέρα πριν από την επιτυχημένη απεργία στο εργοστάσιο, ενάντια στις απολύσεις και το «σκλαβοπάζαρο» των εργολαβιών. Από τη συζήτηση αλλά και την ομιλία αναδείχθηκε και μέσα από το παράδειγμα της ΛΑΡΚΟ η ανωτερότητα του σοσιαλιστικού τρόπου παραγωγής για την ικανοποίηση των εργατικών - λαϊκών αναγκών, στον αντίποδα της ανάπτυξης με κριτήριο το κέρδος, που οι εργαζόμενοι βιώνουν την ένταση της εκμετάλλευσης, τις σχέσεις εργασίας - λάστιχο, την εντατικοποίηση και τους μισθούς πείνας.