ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 23 Δεκέμβρη 2017 - Κυριακή 24 Δεκέμβρη 2017
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΧΑΝΙΩΝ ΤΗΣ ΚΝΕ
Συζήτηση με αφορμή τις παραστάσεις του «Μυστήριο Μπουφφ!»

Με αφορμή τις παραστάσεις για το έργο του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι «Μυστήριο Μπουφφ!», που ανεβάζει η Θεατρική Ομάδα Χανίων της ΚΝΕ και παρουσίασε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Επιτροπής Περιοχής Κρήτης του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με τα μέλη της Ομάδας.

Η Θεατρική Ομάδα έχει ανεβάσει τα τελευταία χρόνια πολύ αξιόλογες παραστάσεις, φέρνοντας σε επαφή νέους ανθρώπους, πολλούς για πρώτη φορά, με έργα μεγάλων συγγραφέων και δραματουργών, που μέσα από το έργο τους επέλεξαν να αφυπνίσουν συνειδήσεις, που απέκτησαν κοινό βηματισμό με το λαό.

Οι απαντήσεις στη συζήτησή μας δόθηκαν συλλογικά από τα μέλη της Ομάδας.

* * *

-- Γιατί επιλέξατε να ανεβάσετε το «Μυστήριο Μπουφφ» του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι;

-- Το έργο που επιλέξαμε μιλάει για την Οκτωβριανή Επανάσταση, που φέτος κλείνουν 100 χρόνια από την πραγματοποίησή της. Ο Μαγιακόφσκι το γράφει το 1917 και το 1920, κατά την περίοδο της οικοδόμησης, επεμβαίνει στο έργο προσθέτοντας μία ολόκληρη πράξη, ώστε να λύσει ιδεολογικές και ιστορικές ασάφειες που υπήρχαν στην πρώτη έκδοση. Η πράξη που πρόσθεσε είναι το «Χάος», με σκοπό να δείξει τα κατάλοιπα και τις αυταπάτες που κουβαλούν οι εργάτες από όλους τους «προηγούμενους κόσμους που πέρασαν».


Στη δεύτερη έκδοση, λοιπόν, το έργο ανεβαίνει στη Ρωσία στο Δεύτερο Συνέδριο της Γ' Διεθνούς το 1920. Από την πρώτη ανάγνωση που κάναμε στο έργο, εντοπίσαμε το πόσο επίκαιρο είναι και σκεφτόμασταν ήδη το πώς θα μπορέσουμε να το αποδώσουμε.

Το έργο χαρακτηρίζεται ως μια γκροτέσκα φουτουριστική αλληγορία. Γκροτέσκα, έχει δηλαδή την υπερβολή και το ύφος καρικατούρας στο στήσιμο των χαρακτήρων, φουτουριστική λόγω της αντίληψης του Μαγιακόφσκι και τέλος μιλάμε για αλληγορία, καθώς αυτό το ταξίδι γίνεται χρησιμοποιώντας το μύθο της Κιβωτού του Νώε. Εμείς το βρήκαμε ενδιαφέρον, παιχνιδιάρικο, αλλά και ευέλικτο στο σύνολό του. Ο Μαγιακόφσκι άλλωστε είχε πει ότι όποιος επιθυμήσει στο μέλλον να αναπαραγάγει την παράσταση, να μη διστάσει να την προσαρμόσει στους καιρούς του, στην εποχή του.

-- Πείτε μας λίγα περισσότερα για το έργο...

-- Καταρχήν, να πούμε ότι για εμάς η συγκεκριμένη παράσταση ήταν τελείως διαφορετική από ό,τι έχουμε κάνει μέχρι τώρα σαν ομάδα, μια καινούρια εμπειρία με ένα αρκετά απαιτητικό έργο. Το ζήτημα ήταν πώς θα καταφέρναμε να το αποδώσουμε, ώστε να καταφέρουμε να κεντρίσει το ενδιαφέρον του κοινού και να μην κουράσει.

Εγινε μεγάλη προσπάθεια από την ομάδα για να ανέβει η συγκεκριμένη παράσταση, με πιο σημαντική αυτήν της πλήρους μετάφρασης του πρωτότυπου κειμένου της δεύτερης έκδοσης (1920) του Μαγιακόφσκι από τα ρώσικα στα ελληνικά. Αυτή η προσπάθεια πιστεύουμε ότι αφήνει μεγάλη παρακαταθήκη στην Οργάνωσή μας, στη θεατρική ομάδα, αλλά και στο σύνολο του καλλιτεχνικού κόσμου.

Σε αυτό το έργο - αλληγορία, ο Μαγιακόφσκι αποτυπώνει τα περισσότερα, αν όχι όλα τα ιδεολογήματα, τις δυσκολίες, ακόμα και τους διάφορους χειρισμούς σε ζητήματα, που λάμβαναν χώρα εκείνη την περίοδο στην επαναστατική Ρωσία. Ο θεατής, όμως, μπορεί να εντοπίσει χρήσιμα στοιχεία, που αφορούν και το σήμερα. Σε αυτό βοηθάει και ο ξεκάθαρος διαχωρισμός που κάνει ο Μαγιακόφσκι ανάμεσα στους Μουτζούρηδες (εργατική τάξη) και στους Καθαρούς (αστική τάξη). Με χιουμοριστικό τρόπο παρουσιάζεται και ο ρόλος του Μενσεβίκου, που αντιπροσωπεύει την οπορτουνιστική τάση της εποχής, ακολουθεί τους εργάτες σε κάθε τους βήμα και προσπαθεί να τους αλλάξει γνώμη και πορεία.

Ο τρόπος δουλειάς για την προετοιμασία της παράστασης

-- Είστε μια ομάδα που έχει παρουσιάσει και στο παρελθόν αξιόλογες δουλειές, πείτε μας πώς δουλεύετε;

-- Στόχος μας είναι κάθε παράσταση να είναι άρτια τόσο αισθητικά, όσο και νοηματικά, ώστε να καλλιεργεί, να προβληματίζει και να δίνει διέξοδο στα προβλήματα που έχουν στην καθημερινότητά τους οι θεατές.

Πώς δουλεύουμε... Αρχικά, οργανώνουμε σταθερές συναντήσεις της ομάδας μέσα στη βδομάδα, ώστε τα μέλη να γνωριστούν καλύτερα μεταξύ τους και να αποκτήσουν βασικές γνώσεις πάνω στο θέατρο, κατανοώντας πώς δουλεύει η Θεατρική Ομάδα της ΚΝΕ και για ποιο σκοπό υπάρχει. Μέσα από παιχνίδια και τεχνικές που περιλαμβάνουν ασκήσεις κινησιολογίας, φωνητικής και αυτοσχεδιασμού, καταφέρνουμε να αποκτήσουμε γνώσεις και αυτοπεποίθηση για τις υποκριτικές μας ικανότητες και να δοκιμαστούμε πιο πρακτικά μέσα από μικρά μονόπρακτα.

Στη συνέχεια επιλέγουμε το έργο που θα ανεβάσουμε. Κατά τη διάρκεια αυτή, προσπαθούμε να συμβαδίσουμε με την επικαιρότητα, με τα θέματα που ανοίγει το Κόμμα και η Οργάνωση. Ο καθένας με βάση αυτόν τον άξονα προτείνει έργα που του αρέσουν και από κοινού γίνεται η τελική επιλογή.

Είναι γεγονός ότι δεν έχουμε κάποιον επαγγελματία σκηνοθέτη, οπότε ο «σκηνοθέτης» μας είναι η έρευνα και η μελέτη που γίνεται από όλη την ομάδα. Αξίζει να αναφέρουμε, για παράδειγμα, πως όταν δουλεύαμε την «Αγία Ιωάννα των Σφαγείων», μέλη της ομάδας πήγαν και παρακολούθησαν το Επιστημονικό Συνέδριο του Κόμματος για τον Μπρεχτ.

Στη συνέχεια, συγκροτούμε ομάδες σκηνοθεσίας, σκηνικών, κοστουμιών κ.λπ., καταμερίζοντας τη δουλειά με βάση τις ανάγκες και το τι αρέσει στον καθένα. Οπότε και ξεκινάμε τις πρόβες σε πιο εντατικό ρυθμό, πειραματιζόμαστε για το στήσιμο της κάθε σκηνής, τον τρόπο με τον οποίο θα παίξουμε, το ύφος, τη στάση του σώματος κ.λπ.

Αποτελούμαστε από άτομα διαφόρων επαγγελμάτων και ηλικιών, όπου κοινό όλων μας είναι η αγάπη για το θέατρο και φυσικά κανένας δεν είναι επαγγελματίας. Δεν κλεινόμαστε βέβαια στο καβούκι μας, επιδιώκουμε τη συνεργασία με άλλους καλλιτέχνες και ομάδες πολιτιστικές των Χανίων. Παραδείγματος χάρη στον «Εχθρό Λαό» του Ι. Καμπανέλλη, ήταν πολύ σημαντική η βοήθεια δύο εξαίρετων μουσικών που «έντυσαν» με τραγούδι και ζωντανή μουσική το έργο.

-- Ποια είναι η αντίδραση του κόσμου στις παραστάσεις;

-- Σίγουρα, η έκπληξη! Οι περισσότεροι που έρχονται να δουν τις παραστάσεις μας δεν περιμένουν ότι θα δουν ένα τέτοιο αποτέλεσμα από μια ερασιτεχνική ομάδα. Συνήθως εντυπωσιάζονται από το γεγονός ότι βρίσκονται πολλά άτομα πάνω στη σκηνή. Επειτα, ανάλογα και την παράσταση ποικίλλουν οι αντιδράσεις. Αλλού γελάνε, αλλού συγκινούνται, μέχρι και που κάποιοι μπορεί να εκνευρίζονται με τους ηθοποιούς γιατί κάνουν άτομα της αστικής τάξης. Εχει τύχει μάλιστα να ακούμε την ώρα της παράστασης να φωνάζουν «Ντροπή σου» σε ένα παιδί που έκανε έναν μεγαλοκαπιταλιστή.

Το σίγουρο είναι ότι καταφέρνουμε να προβληματίσουμε τον κόσμο για τη ζωή του, για το ποια είναι η διέξοδος... Αυτό είναι που μας ξεχωρίζει και από τις υπόλοιπες θεατρικές ομάδες στα Χανιά. Οπως, άλλωστε, έλεγε και ο Μπρεχτ, «η τέχνη δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, όμως μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν ότι μπορούν να τον αλλάξουν».


Αλ. Π.


ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Στοιχεία για έναν λίβελο

1. Είναι αδύνατο έναν ολόκληρο χρόνο να είσαι μέσα στην αγωνία της βιοτής και ξαφνικά σε δέκα μέρες να γίνεις ευτυχισμένος για να ακολουθήσεις το πνεύμα των εορτών. Μακάρι να ήταν έτσι. Καλύτερα να πεις ότι πήρες δεκαήμερη άδεια από την πραγματικότητα. Ισως έτσι σχηματίσεις τη δική σου εικόνα για τη φάτνη και το θείο βρέφος. Εικόνα που δεν έχει σχέση με την επιμέρους αλήθεια της Εκκλησίας, αλλά μόνο με τη λαϊκή παράδοση, που κατέχει το όλον.

2. Η άμεση ευτυχία των Χριστουγέννων και του νέου έτους είναι το πιο προσοδοφόρο εμπόρευμα, χωρίς να χρήζει διαφήμισης. Ολοι πάμε κατευθείαν στο προϊόν με μοναδική ευκολία. Και δεν έχω γνωρίσει κανέναν που να έφτασε μέχρι εκεί χωρίς να ψωνίσει.

3. Πώς αντιλαμβάνεται το κράτος το πνεύμα των Χριστουγέννων; Να στολίσουμε τους δρόμους, τα δημόσια κτίρια ώστε να φαίνονται πρόσχαρα και καθαρά. Δυστυχώς, ακόμα και αυτός ο στολισμός μοιάζει μίζερος, μελαγχολικός. Η πόλη έχει χάσει προ πολλού τη γοητεία της, τη ζωντάνια της, μοιάζει παλιά, ξεθωριασμένη, σαν να προσπαθεί να μιμηθεί το παρελθόν της. Σέρνεται σε γιορτές γεμάτες ελαττώματα, κοιτάζοντας απορημένη την κυβερνητική κοκεταρία, που ακούει μόνο τη φωνή της.

4. Θα περάσουμε στον νέο χρόνο και η Δικαιοσύνη θα συνεχίσει τη δίκη της Χρυσής Αυγής, η οποία επιστρέφει στα έδρανα σαν να πηγαίνει σε χειμερινό κινηματογράφο. Ετσι κι αλλιώς αυτός ο πυρήνας των γελοίων δεν πρόκειται να αλλάξει, η βία είναι σύμφυτη με την υπόστασή τους. Η ψυχική κατάσταση των θυμάτων τους, από το Πέραμα μέχρι το κέντρο, παραμένει η ίδια και χειρότερη. Οι μετανάστες φοβούνται ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να δεχθούν επίθεση. Δεν είναι μόνο η Δικαιοσύνη τυφλή, είναι και η αστυνομία. Η παραμικρή δυσαρέσκεια εκ μέρους των μεταναστών προβοκάρεται από τις δυνάμεις των ΜΑΤ, για να ακολουθήσει η δικαιολογημένη εξέγερσή τους, που φυσικά καταπνίγεται. Αποφάσισε η εξουσία να βάλει τάξη και άρχισε από τους μετανάστες;

5. Κι ενώ το ηφαίστειο είναι μπροστά μας, Τσίπρας και Μητσοτάκης απολαμβάνουν την πολιτική σαν άσκηση πεντικιούρ. Λησμονούν ότι οι πολίτες είναι θυμωμένοι και ότι έχουν δικαιώματα που έχουν καταπατηθεί.

6. Κι ο Θεός πού βρίσκεται σε όλα αυτά; Ανατρέχω στον αγαπημένο μου άθεο Μισέλ Ονφρέ: «Eίναι περίεργο πως το θέαμα της παραφροσύνης του διπλανού κάνει εκείνον, που παραβλέπει τη δική του, να χαμογελάει. Ο χριστιανός που τρώει ψάρι την Παρασκευή χαμογελάει με τον μουσουλμάνο που αρνείται το χοιρινό κρέας, ο οποίος κοροϊδεύει τον εβραίο που απορρίπτει τα οστρακοειδή. Ο εβραίος που ταλαντεύεται μπροστά στο τείχος των δακρύων κοιτάζει έκπληκτος τον χριστιανό που γονατίζει στο στασίδι, την ώρα που ο μουσουλμάνος τοποθετεί το χαλί της προσευχής προς τη Μέκκα. Ωστόσο κανείς δεν συμπεραίνει ότι διυλίζει τον κώνωπα του διπλανού και καταπίνει τη δική του κάμηλο και ότι το κριτικό πνεύμα, τόσο εύστοχο και πάντοτε καλοδεχούμενο όταν πρόκειται για τους άλλους, θα κέρδιζε αν επεκτεινόταν και προς τη δική του γνώση και συμμόρφωση» (από το βιβλίο «Πραγματεία περί αθεΐας», μετ. Σαπφώς Διαμαντή, εκδόσεις «Εξάντας»).

7. Ζωντανοί και όχι υποταγμένοι θα υποδεχτούμε τον νέο χρόνο. Ο δικός μας τρόπος σκέψης έχει να κάνει άμεσα με την επαναστατική πράξη. Είμαστε απέναντι στο κενό, το οποίο διανθίζουν τα κόμματα των αστών με κοινοτοπίες, στην προσπάθειά τους να μας εξαγοράσουν πνευματικά. Παρ' όλα αυτά, υψώνω το ποτήρι μου στο χρόνο που έρχεται.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ